Sinh học - Chương 4: Sinh thái học côn trùng

Chương 4 Sinh thái học côn trùngẢNH HƯỞNG CỦA CÁC YẾU TỐ VÔ SINH ĐẾN SỰ PHÁT TRIỂN CỦA CÔN TRÙNGCÔN TRÙNGĐấtNhiệt độGió và áp suất không khíÁnh sáng và quang kìẨm độ và lượng mưa1. Nhiệt độ Côn trùng là loại động vật biến nhiệt.Nhiệt độ quyết định tốc độ của các phản ứng hóa học (định luật VAN'T HOFF: cường độ của tất cả các hiệu lực sinh học và biến dưỡng tùy thuộc chặt chẽ vào các yếu tố của nhiệt độ).Nhiệt độ còn tác động đến hành vi của côn trùng.3Côn trùng chỉ có thể phát triển trong một giới hạn nhất định của nhiệt độ, người ta gọi đó là nhiệt độ hữu hiệuNhiệt độ này thay đổi tùy theo loài và trên cùng một loài côn trùng theo các giai đoạn phát triển và đôi khi cũng thay đổi theo các yếu tố khí hậu khác. 1. Nhiệt độ Châu chấu ở sa mạcChuồn chuồn ở rừng mưa4 Tác động của nhiệt độ đến khả năng sống sót của Microplitis croceipes cabaaaaabbcbaaaaac0204060801001315202325283033Nhiệt độ (oC) Tỉ lệ sống (%)Từ đẻ trứng đến hóa nhộngTừ đẻ trúng đến sâu non nở5Tác động của nhiệt độ đến vòng đời của Microplitis croceipes 60.753.226.819.518.414.814.820.128.318.715.115.5010203040506070152023252830Nhiệt độ (oC)Vòng đòi (ngày) MaleFemale6Tác động của nhiệt độ đến kích thước cơ thể và tỉ lệ đực cái của Microplitis croceipes Nhiệt độ(oC)Tỉ lệ con cáiChiều dài cánh (mm)ĐựcbCáib1520232528300.450.560.540.450.470.544.85 ± 0.07 a4.65 ± 0.06 b4.64 ± 0.06 bc4.61 ± 0.04 bc4.50 ± 0.06 c4.43 ± 0.07 c4.71 ± 0.04 a4.46 ± 0.04 b4.33 ± 0.05 bc4.36 ± 0.05 bc4.27 ± 0.05 c4.26 ± 0.07 c7a The proportions were not significantly different by chi-square test (p>0.05).b The values with different letters were significantly different by Tukey HSD test (p Tạo điều kiên ngăn ngừa và tiêu diệt sâu hại kho.Khi ẩm độ không đủ có thể làm giảm điều kiên dinh dưỡng của hàng loạt loại côn trùng phá hại cây trồng. Khô hạn làm cây ít ra hoa, giảm lượng mật, ảnh hưởng đến hiên tượng ăn thêm của côn trùng như loài bướm và do đó ảnh hưởng đến khả năng đẻ trứng, có khi vô sinh hoàn toàn.2. Độ ẩm 18Hạn hán Ăn thức ăn chứa nhiều nước Uống sương Hạn chế thoát nước4. GióGió ảnh hưởng gián tiếp bằng cách làm thay đổi nhiệt độ môi trường, làm giảm ẩm độ không khí và làm gia tăng sự thoát hơi nước. Gió có thể di chuyển theo 2 hướng dọc và ngang => có thể có ý nghĩa lớn trong phát tán và lây lan côn trùngGió làm ảnh hưởng đến hình thái côn trùng. Một số loại côn trùng sống nơi gió mạnh thường bị thoái hóa cánh hoặc cánh bị biến dạng205. Ánh sángÁnh sáng và bức xạ mặt trời ảnh hưởng gián tiếp đến côn trùng thông qua việc tác động đến nhiệt độ không khí, ẩm độ không khí, các kiểu khí hậu trên trái đấtCôn trùng phản ứng với nhiều mức ánh sáng khác nhau. Tác dụng của ánh sáng thể hiên cụ thể ở hoạt động của côn trùng :Tác động quá trình sinh học: nhiều loài côn trùng chỉ vũ hóa khi có ánh sáng 215. Ánh sángÁnh sáng và bức xạ mặt trời ảnh hưởng gián tiếp đến côn trùng thông qua việc tác động đến nhiệt độ không khí, ẩm độ không khí, các kiểu khí hậu trên trái đấtCôn trùng phản ứng với nhiều mức ánh sáng khác nhau. Tác dụng của ánh sáng thể hiên cụ thể ở hoạt động của côn trùng :Tác động quá trình sinh học: nhiều loài côn trùng chỉ vũ hóa khi có ánh sáng Tác dụng của ánh sáng hình thành chu trình phát triển theo mùa hay theo năm của côn trùngÁnh sáng có thể kích thích hoạt động của loại côn trùng này nhưng lại kìm hãm sự phát triển của loại côn rùng khácÁnh sáng còn ảnh hưởng đến cuộc sống mà trước tiên là hoạt động sống của côn trùng hình thành loài hoạt động ban ngày, loài hoạt động ban đêm22Nhiều loại côn trùng gây hại bị thu hút bởi tia cực tím và ánh sáng từ đèn thủy ngân => sử dụng biện pháp bẩy đèn để phòng trừ sâu bệnh hại5. Ánh sáng23Phản ứng của côn trùng đối với ánh sáng nhân tạo rất đa dạng và khác nhau đối với các loại côn trùng khác nhau. Nó làm thay đổi trạng thái sinh lí hay chín sinh dục, tuổi của cá thể.Mắt của côn trùng chỉ nhìn thấy được các màu nhạt nên nhị hoa thường ít co màu sặc sỡ để thu hút được côn trùng đến thụ phấn.5. Ánh sáng24