Pháp luật về phá sản và giải quyết tranh chấp thương mại

PHAÙP LUAÄT VEÀ PHAÙ SAÛN VAØ GIAÛI QUYEÁT TRANH CHAÁP THÖÔNG MAÏI CHÖÔNG I PHAÙP LUAÄT VEÀ PHAÙ SAÛN I. Khaùi quaùt chung veà phaù saûn: 1. Khaùi nieäm phaù saûn: 1.1 Döôùi goùc ñoä taøi chính: Doanh nghieäp, hôïp taùc xaõ khoâng coù khaû naêng thanh toaùn caùc khoaûn nôï ñeán haïn khi chuû nôï coù yeâu caàu, thì coi laø laâm vaøo tình traïng phaù saûn (ñ 3 LPS) 1.2 Döôùi goùc ñoä phaùp lyù: - Phaù saûn laø thuû tuïc thanh toaùn nôï ñaëc bieät ñoái vôùi doanh nghieäp, hôïp taùc xaõ laâm vaøo tình traïng phaù saûn. - Phaù saûn laø moät thuû tuïc thanh toaùn nôï ñaëc bieät, thuû tuïc giaûi quyeát phaù saûn hoaøn toaøn khaùc vôùi vieäc ñoøi nôï theo thuû tuïc toá tuïng daân söï. Phaù saûn, döôùi goùc ñoä taøi chính hay döôùi goùc ñoä phaùp lyù laø hai khaùi nieäm khoâng theå taùch rôøi, khoâng theå giaûi quyeát phaù saûn doanh nghieäp khi doanh nghieäp, hôïp taùc xaõ ñoù khoâng laâm vaøo tình traïng phaù saûn, laø caên cöù ñeå môû thuû tuïc giaûi quyeát phaù saûn doanh nghieäp, HTX. 2. Phaân loaïi phaù saûn: 2.1. Döïa vaøo ñoái töôïng bò giaûi quyeát phaù saûn: Goàm phaù saûn caù nhaân vaø phaù saûn phaùp nhaân. Tuøy theo phaùp luaät cuûa moãi nöôùc maø ñoái töôïng bò giaûi quyeát phaù saûn khaùc nhau Phaùp luaät phaù saûn VN chæ quy ñònh phaù saûn ñoái vôùi caùc doanh nghieäp vaø hôïp taùc xaõ 2.1.1. Phaù saûn caù nhaân: Theo quy ñònh naøy caù nhaân phaûi chòu traùch nhieäm voâ haïn ñoái vôùi caùc khoaûn nôï Theo phaùp luaät VN phaù saûn DNTN vaø phaù saûn CTHD laø phaù saûn chuû DNTN vaø TVHD. 2.1.2 Phaù saûn phaùp nhaân: Laø phaù saûn moät toå chöùc coù TCPN, toå chöùc naøy phaûi gaùnh chòu haäu quaû cuûa vieäc phaù saûn. Vieäc traû nôï cho chuû nôï cuûa phaùp nhaân döïa treân taøi saûn cuûa phaùp nhaân. 2.2. Döïa vaøo ñoái töôïng yeâu caàu tuyeân boá phaù saûn: 2.2.1 Phaù saûn töï nguyeän: Do doanh nghieäp, HTX töï yeâu caàu khi thaáy doanh nghieäp hoaøn toaøn maát khaû naêng thanh toaùn, khoâng coù khaû naêng thöïc hieän nghóa vuï traû nôï 2.2.2. Phaù saûn baét buoäc: Thöïc hieän treân cô sôû yeâu caàu cuûa chuû nôï, cuûa ngöôøi lao ñoäng hoaëc cuûa chuû theå khaùc theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. Vieäc phaù saûn baét buoäc naèm ngoaøi yù muoán chuû quan cuûa doanh nghieäp maéc nôï. 2.3.Caên cöù vaøo tính chaát cuûa vuï phaù saûn (nguyeân nhaân daãn ñeán vuï phaù saûn): 2.3.1. Phaù saûn trung thöïc: Do nguyeân nhaân coù thöïc gaây ra (nhö thieân tai, ruûi ro thò tröôøng, yeáu keùm naêng löïc quaûn lyù, khoâng naém baét ñöôïc nhu caàu thò hieáu khaùch haøng) 2.3.2. Phaù saûn gian doái: Duøng thuû ñoaïn, haønh vi gian doái, coù söï saép ñaët tröôùc cuûa doanh nghieäp maéc nôï, nhaèm lôïi duïng cô cheá phaù saûn ñeå chieám ñoaït taøi saûn cuûa ngöôøi khaùc  2.4. Caên cöù vaøo tình hình taøi chính cuûa doanh nghieäp, hôïp taùc xaõ: 2.4.1. Phaù saûn thöïc teá: Thöïc teá phaù saûn theo noäi dung quy ñònh phaùp luaät: cô sôû noäp ñôn vaø thuï lyù ñôn môû thuû tuïc giaûi quyeát yeâu caàu phaù saûn. Tröôøng hôïp naøy coù khaû naêng tình hình taøi chính cuûa con nôï coù theå vaãn coøn khaû quan Vaø tuøy theo tình hình taøi chính thöïc teá toøa aùn seõ aùp duïng thuû tuïc trong quaù trình giaûi quyeát theo yeâu caàu phaù saûn: AÙp duïng theo thuû tuïc khoâi phuïc con nôï, hay aùp duïng thuû tuïc thanh lyù taøi saûn con nôï ñeå traû cho caùc chuû nôï. 2.4.2. Phaù saûn tuyeät ñoái: Con nôï laâm vaøo tình traïng phaù saûn moät caùch tuyeät ñoái, khoâng coøn khaû naêng cöùu vaõn. Tình hình taøi chính cuûa con nôï hoaøn toaøn bi ñaùt: khoâng coøn taøi saûn hoaëc khoâng coøn taøi saûn ñeå noäp taïm öùng phí phaù saûn, khoâng coøn taøi saûn ñeå thanh toaùn nôï cho caùc chuû nôï. Trong tröôøng hôïp naøy toøa aùn seõ aùp duïng thuû tuïc phaù saûn ruùt goïn tuyeân boá con nôï bò phaù saûn hoaëc aùp duïng thuû tuïc thanh lyù taøi saûn cuûa con nôï ñeå traû cho caùc chuû nôï maø khoâng caàn aùp duïng thuû tuïc hoøa giaûi vaø phuïc hoài con nôï. 3. Vai troø cuûa luaät phaù saûn: (i) Laø cô sôû phaùp lyù quan troïng ñeå baûo veä lôïi ích chính ñaùng cuûa chuû nôï. (ii) Laø cô sôû phaùp lyù ñeå baûo veä quyeàn vaø lôïi ích hôïp phaùp cuûa ngöôøi lao ñoäng. (iii) Baûo veä lôïi ích chính ñaùng cuûa doanh nghieäp, hôïp taùc xaõ laâm vaøo tình traïng phaù saûn (iv) Goùp phaàn cô caáu laïi neàn kinh teá II. Chuû theå tham gia quaù trình giaûi quyeát yeâu caàu tuyeân boá phaù saûn: 1. Cô quan tieán haønh thuû tuïc phaù saûn (ñ7, 8 LPS): (i) TAND caáp huyeän : Coù thaåm quyeàn tieán haønh thuû tuïc phaù saûn ñoái vôùi HTX ñaõ ñaêng kyù kinh doanh, taïi cô quan ñaêng kyù kinh doanh caáp huyeän ñoù. (ii) TAND caáp tænh : Coù thaåm quyeàn tieán haønh thuû tuïc phaù saûn ñoái vôùi doanh nghieäp,HTX ñaõ ñaêng kyù kinh doanh, taïi cô quan ñaêng kyù kinh doanh caáp Tænh ñoù. (iii) Ñoái vôùi doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi: Toøa aùn coù thaåm quyeàn giaûi quyeát laø TAND caáp Tænh nôi ñaët truï sôû chính cuûa doanh nghieäp 2. Toå quaûn lyù, thanh lyù taøi saûn (ñ 9, 10 LPS): 2.1.Thaønh phaàn toå quaûn lyù, thanh lyù taøi saûn: - 1 chaáp haønh vieân cuûa cô quan thi haønh aùn cuøng caáp laøm toå tröôûng - 1 caùn boä cuûa toøa aùn - 1 ñaïi dieän cuûa chuû nôï - Ñaïi dieän hôïp phaùp cuûa doanh nghieäp, HTX môû thuû tuïc phaù saûn - Trong tröôøng hôïp caàn thieát coù ñaïi dieän coâng ñoaøn, ñaïi dieän ngöôøi lao ñoäng, ñaïi dieän cô quan chuyeân moân tham gia thì thaåm phaùn quyeát ñònh 2.2.Nhieäm vuï vaø quyeàn haïn cuûa toå quaûn lyù, thanh lyù taøi saûn: Quaûn lyù, thanh lyù taøi saûn cuûa doanh nghieäp HTX laâm vaøo tình traïng phaù saûn. Quyeàn vaø nhieäm vuï cuï theå (ñ 10 LPS) 3. Chuû nôï (ñ 13 LPS): Chuû nôï tham gia vaøo quaù trình giaûi quyeát phaù saûn doanh nghieäp, HTX theo quy ñònh cuûa Luaät phaù saûn bao goàm: - Chuû nôï coù baûo ñaûm taøi saûn; - Chuû nôï coù baûo ñaûm taøi saûn moät phaàn; - Chuû nôï khoâng coù ñaûm baûo taøi saûn. (i) Chuû nôï coù ñaûm baûo: laø chuû nôï coù khoaûn nôï ñöôïc baûo ñaûm baèng taøi saûn cuûa doanh nghieäp, HTX hoaëc cuûa ngöôøi thöù ba. (ii) Chuû nôï coù ñaûm baûo moät phaàn: laø chuû nôï coù khoûan nôï ñöôïc ñaûm baûo baèng taøi saûn cuûa doanh nghieäp, HTX hoaëc cuûa ngöôøi thöù ba. (iii) Chuû nôï khoâng coù baûo ñaûm: laø chuû nôï coù khoûan nôï khoâng ñöôïc baûo ñaûm baèng taøi saûn cuûa doanh nghieäp, HTX hoaëc cuûa ngöôøi thöù ba. Möùc ñoä tham gia vaøo quaù trình giaûi quyeát yeâu caàu tuyeân boá phaù saûn doanh nghieäp, HTX cuûa caùc chuû nôï noùi treân laø khaùc nhau. Ñieàu naøy ñöôïc theå hieän ôû quyeàn vaø nghóa vuï cuûa caùc chuû nôï ñoù.  4. Doanh nghieäp, HTX laâm vaøo tình traïng phaù saûn: Doanh nghieäp, HTX laâm vaøo tình traïng phaù saûn tham gia vaøo quaù trình giaûi quyeát phaù saûn nhaèm baûo veä caùc quyeàn vaø lôïi ích hôïp phaùp cuûa mình. Quyeàn vaø nghóa vuï (ñ 15 LPS) 5. Caùc chuû theå khaùc : Ngoaøi caùc chuû theå treân, tham gia vaøo quaù trình giaûi quyeát phaù saûn doanh nghieäp, HTX coøn coù moät soá chuû theå khaùc, khi hoï noäp yeâu caàu môû thuû tuïc phaù saûn doanh nghieäp cuûa hoï nhö: - Ngöôøi lao ñoäng; - Ñaïi dieän chuû sôû höõu doanh nghieäp nhaø nöôùc; - Coå ñoâng cuûa coâng ty coå phaàn; - Thaønh vieân hôïp danh cuûa coâng ty hôïp danh. III.Thuû tuïc phaù saûn (ñ5 LPS): Trong quaù trình giaûi quyeát yeâu caàu TBPS, thaåm phaùn phuï traùch vuï PS coù quyeàn aùp duïng caùc thuû tuïc cuï theå nhö sau: - Noäp ñôn yeâu caàu và môû thuû tuïc phaù saûn; - Phuïc hoài hoïat ñoäng kinh doanh; - Thanh lyù taøi saûn, các khoản nợ; - Tuyeân boá doanh nghieäp, HTX bò phaù saûn. 1. Thuû tuïc noäp ñôn vaø thuï lyù ñôn yeâu caàu tuyeân boá phaù saûn: 1.1. Chuû theå coù quyeàn vaø nghóa vuï noäp ñôn: a. Chuû theå coù quyeàn noäp ñôn: - Chuû nôï (ñ 13LPS) - Ñaïi dieän coâng ñoaøn hoaëc ñaïi dieän ngöôøi lao ñoäng (ñ 14 LPS) - Chuû sôû höõu doanh nghieäp nhaø nöôùc (ñ 16 LPS) - Coå ñoâng cuûa coâng ty coå phaàn (ñ 17LPS) - Thaønh vieân hôïp danh cuûa coâng ty hôïp danh (ñ 18 LPS) b. Chuû theå phaûi coù nghóa vuï noäp ñôn: - Chuû doanh nghieäp; - Hoaëc ñaïi dieän hôïp phaùp cuûa doanh nghieäp, HTX laâm vaøo tình traïng phaù saûn (ñ 15LPS) 1.2. Thuï lyù ñôn môû thuû tuïc phaù saûn: (i) Toøa aùn thuï lyù ñôn yeâu caàu môû thuû tuïc phaù saûn doanh nghieäp, hôïp taùc xaõ keå töø ngaøy xuaát trình bieân laïi noäp tieàn taïm öùng leä phí phaù saûn. Tröôøng hôïp ngöôøi noäp ñôn khoâng phaûi noäp taïm öùng leä phí phaù saûn (ñ 21 LPS) thì ngaøy thuï lyù ñôn laø ngaøy nhaän ñôn. - Toøa aùn coù traùch nhieäm thoâng baùo cho doanh nghieäp, HTX bò yeâu caàu môû thuû tuïc phaù saûn bieát veà vieäc thuï lyù ñôn yeâu caàu môû thuû tuïc phaù saûn (ñ 23 LPS) - Toøa aùn traû laïi ñôn yeâu caàu môû thuû tuïc phaù saûn trong caùc tröôøng hôïp (ñ 24 LPS) (ii) Khieáu naïi vieäc traû laïi ñôn yeâu caàu môû thuû tuïc phaù saûn (ñ 25 LPS) + Sau khi thuï lyù ñôn yeâu caàu môû thuû tuïc phaù saûn doanh nghieäp, HTX laâm vaøo tình traïng phaù saûn, neáu xeùt thaáy ñuû caên cöù doanh nghieäp laâm vaøo tình traïng phaù saûn vaø vieäc noäp ñôn khoâng thuoäc 1 trong caùc tröôøng hôïp traû laïi ñôn thì Thaåm phaùn ra quyeát ñònh môû thuû tuïc phaù saûn doanh nghieäp, HTX (ñ 28 LPS) (iii) Heä quaû phaùp lyù cuûa vieäc thuï lyù ñôn yeâu caàu TBPS: - Chuyeån vieäc giaûi quyeát cho TA khaùc; - Giaûi quyeát tranh chaáp veà thaåm quyeàn TA; - Taïm ñình chæ giaûi quyeát yeâu caàu lieân quan ñeán taøi saûn cuûa DN bò TA thuï lyù ñôn yeâu caàu giaûi quyeát phaù saûn; - Caùc giao dòch (coù daáu hieäu taåu taùn taøi saûn nhaèm troán traùnh nghóa vuï traû nôï) thöïc hieän trong khoaûn thôøi gian 3 thaùng, tröôùc ngaøy TA thuï lyù ñôn yeâu caàu môû thuû tuïc phaù saûn bò coi laø voâ hieäu (ñ 43 LPS)  1.3 Quyeát ñònh khoâng môû hoaëc môû thuû tuïc phaù saûn: Trong thôøi haïn 30 ngaøy keå töø ngaøy thuï lyù ñôn, toøa aùn phaûi ra quyeát ñònh môû hoaëc khoâng môû thuû tuïc phaù saûn. 1.3.1 Quyeát ñònh khoâng môû thuû tuïc phaù saûn doanh nghieäp, HTX: - Neáu khoâng coù caên cöù doanh nghieäp, HTX laâm vaøo tình traïng phaù saûn thì Thaåm phaùn ra quyeát ñònh khoâng môû thuû tuïc phaù saûn doanh nghieäp, HTX ñoù. - Vôùi quyeát ñònh khoâng môû thuû tuïc phaù saûn, doanh nghieäp, HTX khoâng bò coi laø laâm vaøo tình traïng phaù saûn. - Vieäc giaûi quyeát phaù saûn doanh nghieäp, HTX khoâng tieán haønh - Khieáu naïi quyeát ñònh khoâng môû thuû tuïc phaù saûn (ñ 32 LPS) 1.3.2 Quyeát ñònh môû thuû tuïc phaù saûn: - Khi doanh nghieäp, HTX coù ñuû caùc caên cöù quy ñònh taïi ñ 3. LPS thì Toøa aùn seõ ra quyeát ñònh môû thuû tuïc phaù saûn ñoái vôùi doanh nghieäp, HTX ñoù. - Quyeát ñònh môû thuû tuïc phaù saûn coù yù nghóa raát quan troïng trong vieäc tieán haønh caùc thuû tuïc tieáp theo cuûa quaù trình giaûi quyeát phaù saûn, laø cô sôû phaùp lyù laøm phaùt sinh haøng loaït heä quaû phaùp lyù ñoái vôùi con nôï, chuû nôï vaø caùc chuû theå lieân quan khaùc. - Heä quaû phaùp lyù cuûa vieäc môû thuû tuïc giaûi quyeát yeâu caàu tuyeân boá phaù saûn: + Hoaït ñoäng cuûa DN, HTX sau khi coù quyeát ñònh môû thuû tuïc phaù saûn (ñ 30) + Caùc hoaït ñoäng bò caám, bò haïn cheá (ñ 31) + Buø tröø nghóa vuï (ñ 48) + Ñình chæ (ñ 57) 1.4. Toå chöùc hoäi nghò chuû nôï: 1.4.1 Thaønh phaàn tham gia hoäi nghò chuû nôï: - Nhöõng ngöôøi coù quyeàn tham gia hoäi nghò chuû nôï (ñ 62 LPS) + Caùc chuû nôï coù teân trong danh saùch chuû nôï (coù theå uûy quyeàn) + Ñaïi dieän ngöôøi lao ñoäng hay ñaïi dieän coâng ñoaøn ñöôïc ngöôøi lao ñoäng uûy quyeàn + Ngöôøi baûo laõnh sau khi traû nôï thay cho doanh nghieäp, HTX laâm vaøo tình traïng phaù saûn thì hoï seõ trôû thaønh chuû nôï khoâng coù ñaûm baûo. Nhöõng ngöôøi coù nghóa vuï tham gia hoäi nghò chuû nôï (ñ 63 LPS) + Chuû doanh nghieäp hoaëc ñaïi dieän hôïp phaùp cuûa doanh nghieäp, HTX (ñ 15 LPS) + Chuû sôû höõu doanh nghieäp nhaø nöôùc (ñ 16 LPS) + Coå ñoâng coâng ty coå phaàn (ñ 17 LPS) + Thaønh vieân hôïp danh (ñ 18 LPS) 1.4.2 Thaåm quyeàn vaø thôøi gian trieäu taäp hoäi nghò chuû nôï: Thaåm phaùn phuï traùch tieán haønh thuû tuïc phaù saûn coù thaåm quyeàn trieäu taäp vaø chuû trì hoäi nghò chuû nôï Thôøi haïn trieäu taäp hoäi nghò chuû nôï ñöôïc quy ñònh nhö sau: Neáu vieäc kieåm keâ taøi saûn keát thuùc tröôùc ngaøy laäp xong danh saùch chuû nôï, thì trong thôøi haïn 30 ngaøy keå töø laäp xong danh saùch chuû nôï thaåm phaùn phaûi trieäu taäp hoäi nghò chuû nôï. Neáu vieäc keâ bieân taøi saûn keát thuùc sau ngaøy laäp xong danh saùch chuû nôï, thì trong thôøi haïn 30 ngaøy keå töø ngaøy kieåm keâ xong taøi saûn cuûa doanh nghòeâp, HTX. Caùc hoäi nghò chuû nôï tieáp theo coù theå ñöôïc thaåm phaùn trieäu taäp baát kyù ngaøy laøm vieäc naøo, trong quaù trình tieán haønh thuû tuïc phaù saûn theo ñeà nghò cuûa Toå quaûn lyù, thanh lyù taøi saûn hoaëc cuûa caùc chuû nôï ñaïi dieän cho ít nhaát 1/3 toång soá nôï khoâng coù baûo ñaûm.  1.4.3. Ñieàu kieän hôïp leä cuûa hoäi nghò chuû nôï  (ñ 65 LPS ) + Ñieàu kieän: - Coù quaù nöûa soá chuû nôï khoâng coù ñaûm baûo ñaïi dieän cho töø 2/3 toång soá nôï khoâng coù baûo ñaûm trôû leân tham gia. - Coù söï tham gia cuûa nhöõng ngöôøi coù nghóa vuï tham gia hoäi nghò chuû nôï quy ñònh taïi ñieàu 63 – LPS. + Hoaõn hoäi nghò chuû nôï: Theo quy ñònh ñieàu 66 – LPS, hoäi nghò chuû nôï coù theå hoaõn 1 laàn: - Khoâng ñuû tyû leä ñeå hoäi nghò chuû nôï hôïp leä; - Coù quaù nöûa soá chuû nôï khoâng coù baûo ñaûm coù maët bieåu quyeát ñeà nghò hoaõn, thì Thaåm phaùn ra quyeát ñònh hoaõn; - Ngöôøi coù nghóa vuï tham gia hoäi nghò chuû nôï vaéng maët coù lyù do chính ñaùng. Tröôøng hôïp thaåm phaùn ra quyeát ñònh hoaõn hoäi nghò chuû nô,ï thì trong thôøi haïn 30 ngaøy, keå töø ngaøy ra quyeát ñònh hoaõn hoäi nghò chuû nôï, Thaåm phaùn phaûi trieäu taäp laïi hoäi nghò chuû nôï. 1.4.4. Noäi dung Hoäi nghò chuû nôï vaø nghò quyeát Hoäi nghò chuû nôï laàn thöù nhaát (ñ 64 LPS): - Noäi dung HNCN (ñ 64 LPS) - Nghò quyeát cuûa hoäi nghò chuû nôï thoâng qua, khi coù quaù nöûa soá chuû nôï khoâng coù baûo ñaûm, coù maët taïi hoäi nghò chuû nôï ñaïi dieän cho töø 2/3 toång soá nôï khoâng coù baûo ñaûm trôû leân ñoàng yù. Nghò quyeát cuûa HNCN coù giaù trò raøng buoäc ñoái vôùi taát caû caùc chuû nôï. 2. Thuû tuïc phuïc hoài hoïat ñoäng saûn xuaát kinh doanh: 2.1.Ñieàu kieän aùp duïng thuû tuïc phuïc hoài (ñ 68 LPS): - Thaåm phaùn ra quyeát ñònh aùp duïng thuû tuïc phuïc hoài hoaït ñoäng kinh doanh + Sau khi Hoäi nghò chuû nôï laàn thöù nhaát thoâng qua yù kieán ñeà xuaát, veà vieäc aùp duïng caùc giaûi phaùp phuïc hoài kinh doanh cuûa chuû doanh nghieäp, hoaëc cuûa ñaïi dieän hôïp phaùp cuûa doanh nghieäp, HTX + Ñoàng thôøi yeâu caàu doanh nghieäp, HTX phaûi xaây döïng phöông aùn phuïc hoài kinh doanh. - Doanh nghieäp, HTX phaûi xaây döïng phöông aùn phuïc hoài laïi hoïat ñoäng saûn xuaát kinh doanh trong thôøi haïn 30 ngaøy, keå töø ngaøy HNCN laàn thöù nhaát thoâng qua Nghò quyeát cho DN, HTX aùp duïng thuû tuïc phuïc hoài (K1, ñ 68 LPS) - DN, HTX phaûi xaây döïng phöông aùn phuïc hoài ñeå noäp cho Toøa aùn theo noäi dung quy ñònh taïi ñieàu 69 LPS. - Ngoaøi DN, HTX laâm vaøo tình traïng phaù saûn, thì baát kyø chuû nôï hoaëc ngöôøi naøo nhaän nghóa vuï phuïc hoài hoïat ñoäng kinh doanh cuûa DN, HTX ñeàu coù quyeàn xaây döïng döï thaûo , phöông aùn hoài phuïc hoïat ñoäng kinh doanh cho DN, HTX gôûi cho Toøa aùn. (K2ñ 68 LPS) 2.2.Noäi dung phöông aùn hoài phuïc hoaït ñoäng kinh doanh:  Phöông aùn phaûi neâu roõ bieän phaùp caàn thieát ñeå hoài phuïc saûn xuaát kinh doanh, caùc ñieàu kieän, thôøi haïn, keá hoaïch, traû caùc khoaûn nôï. Caùc bieän phaùp caàn thieát phuïc hoài hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh goàm: - Huy ñoäng voán môùi; - Thay ñoåi maët haøng saûn xuaát kinh doanh; - Ñoåi môùi coâng ngheä saûn xuaát; - Toå chöùc laïi boä maùy quaûn lyù, toå chöùc laïi doanh nghieäp, HTX; - Baùn laïi coå phaàn cho caùc chuû nôï; - Baùn hoaëc cho thueâ taøi saûn khoâng caàn thieát; - Caùc bieän phaùp khaùc khoâng traùi phaùp luaät. 2.3. Thôøi haïn thöïc hieän phöông aùn phuïc hoài: Thôøi haïn thöïc hieän phöông aùn phuïc hoài toái ña laø 3 naêm, keå töø ngaøy cuoái cuøng ñaêng baùo quyeát ñònh cuûa Toøa aùn coâng nhaän Nghò quyeát cuûa HNCN veà phöông aùn phuïc hoài hoaït ñoäng kinh doanh cuûa DN, HTX. 2.4. Giaùm saùt thöïc hieän phöông aùn phuïc hoài hoïat ñoäng kinh doanh: - Sau khi thaåm phaùn ra quyeát ñònh coâng nhaän nghò quyeát cuûa HNCN veà phöông aùn phuïc hoài, thì Toå quaûn lyù, thanh lyù taøi saûn giaûi theå. - Saùu thaùng /1 laàn DN, HTX phaûi gôûi cho Toøa aùn baùo caùo veà tình hình thöïc hieän phöông aùn - Chuû nôï coù nghóa vuï giaùm saùt vieäc thöïc hieän phöông aùn phuïc hoài hoïat ñoäng kinh doanh cuûa DN, HTX. 2.5. Ñình chæ thuû tuïc phuïc hoài hoïat ñoäng kinh doanh:  2.5.1.Thaåm phaùn ra quyeát ñònh ñình chæ thuû tuïc phuïc hoài trong caùc tröôøng hôïp sau: - DN, HTX thöïc hieän xong phöông aùn phuïc hoài kinh doanh - Coù quaù nöûa soá phieáu cuûa caùc chuû nôï khoâng coù baûo ñaûm, ñaïi dieän cho töø 2/3 toång soá nôï khoâng coù baûo ñaûm trôû leân chöa thanh toaùn ñoàng yù ñình chæ. 2.5.2 Haäu quaû phaùp lyù cuûa vieäc ñình chæ TTPH: - Thaåm phaùn ra quyeát ñònh ñình chæ TTPH thì DN, HTX ñöôïc coi laø khoâng coøn laâm vaøo tình traïng phaù saûn - Tröôøng hôïp tröôùc ñoù, Toøa aùn ra quyeát ñònh ñình chæ vieäc thi haønh aùn daân söï hoaëc vieäc giaûi quyeát vuï aùn bò ñình chæ (ñ 57 LPS) maø chöa ñöôïc thi haønh hoaëc chöa ñöôïc giaûi quyeát, thì ngay sau khi ra quyeát ñònh ñình chæ vieäc phuïc hoài, phaûi gôûi traû laïi hoà sô vuï aùn cho Toøa aùn coù thaåm quyeàn, ñeå giaûi quyeát vuï aùn theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. 3. Thuû tuïc thanh lyù taøi saûn: 3.1. Caùc tröôøng hôïp Toøa aùn ra quyeát ñònh môû thuû tuïc thanh lyù taøi saûn: - Ra quyeát ñònh trong tröôøng hôïp ñaëc bieät (ñ 78 LPS) - Quyeát ñònh môû thuû tuïc thanh lyù khi HNCN khoâng thaønh (đ 79 LPS) - Quyeát ñònh môû thuû tuïc thanh lyù khi coù quyeát ñònh cuûa HNCN laàn thöù nhaát (ñ 80 LPS) 3.2.Caùc coâng vieäc chuû yeáu trong quaù trình thanh lyù taøi saûn: - Xöû lyù caùc khoaûn nôï chöa ñeán haïn (ñ 34 LPS) - Xöû lyù caùc khoûan nôï ñöôïc baûo ñaûm baèng taøi saûn theá chaáp hoaëc caàm coá (ñ 35 LPS) - Hoøan traû taøi saûn cho Nhaø nöôùc (ñ 36 LPS) - Traû laïi taøi saûn thueâ hoaëc möôïn (ñ 40 LPS) - Phaân chia giaù trò taøi saûn cuûa DN, HTX (ñ 37 LPS) 3.3 Ñình chæ thuû tuïc thanh lyù taøi saûn: Thaåm phaùn ra quyeát ñònh ñình chæ thuû tuïc thanh lyù taøi saûn trong 2 tröôøng hôïp: - DN, HTX khoâng coøn taøi saûn ñeå thöïc hieän phöông aùn phaân chia taøi saûn; - Phöông aùn phaân chia taøi saûn ñaõ thöïc hieän xong 4. Tuyeân boá phaù saûn doanh nghieäp, HTX 4.1. Caùc tröôøng hôïp tuyeân boá phaù saûn: (ñ 86, 87 LPS) - Ñoàng thôøi vôùi vieäc ra quyeát ñònh ñình chæ thuû tuïc thanh lyù taùi saûn; - TBPS trong caùc tröôøng hôïp ñaëc bieät: + Khi chuû DN hoaëc ñaïi dieän hôïp phaùp cuûa DN, HTX noäp ñôn YCTBPS nhöng khoâng coøn tieàn vaø taøi saûn khaùc ñeå noäp tieàn taïm öùng phí phaù saûn; + DN, HTX khoâng coøn taøi saûn hoaëc coøn nhöng khoâng ñuû ñeå thanh toaùn phí PS. 4.2 Khieáu naïi, khaùng nghò vaø giaûi quyeát khieáu naïi, khaùng nghò ñoái vôùi quyeát ñònh tuyeân boá phaù saûn: - Ñoái töôïng, thôøi haïn khieáu naïi, khaùng nghò (ñ 91 LPS) - Giaûi quyeát khieáu naïi, khaùng nghò (ñ 92 LPS) CHÖÔNG IIKHAÙI QUAÙT VEÀ GIAÛI QUYEÁT TRANH CHAÁP TRONG HOAÏT ÑOÄNG THÖÔNG MAÏI I. Khaùi quaùt veà tranh chaáp thöông maïi: 1. Khaùi nieäm veà tranh chaáp thöông maïi: (i) Hoạt động thương mại theo Luật thương mại bao gồm: - Mọi hoạt đông nhằm mục đích sinh lợi như mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ, đầu tư, xúc tiến thương mại và các hoạt động nhằm mục đích sinh lợi khác. - Hoạt động thương mại có thể do các chủ thể có đăng ký kinh doanh hoặc không có đăng ký kinh doanh tiến hành (khoản 3 điều 2 LTM quy định về cá nhân hoạt động thương mại một cách độc lập thường xuyên không phải đăng ký kinh doanh) (ii) Theo K1 Ñ29 Boä Luaät TT DS tranh chaáp kinh doanh, thöông maïi bao goàm: - Tranh chaáp phaùt sinh trong hoaït ñoäng kinh doanh, thöông maïi giöõa caù nhaân, toå chöùc coù ñaêng kyù kinh doanh vôùi nhau vaø ñeàu coù muïc ñích lôïi nhuaän. - Tranh chaáp veà quyeàn sôû höõu trí tueä, chuyeån giao coâng ngheä giöõa caù nhaân, toå chöùc vôùi nhau vaø ñeàu vì muïc ñích lôïi nhuaän - Tranh chaáp giöõa coâng ty vôùi thaønh vieân coâng ty, giöõa caùc thaønh vieân coâng ty vôùi nhau lieân quan ñeán vieäc thaønh laäp, hoïat ñoäng, giaûi theå, saùp nhaäp, hôïp nhaát, chia taùch chuyeån ñoåài hình thöùc toå chöùc cuûa coâng ty - Caùc tranh chaáp veà kinh doanh, thöông maïi maø phaùp luaät coù quy ñònh. (iii) Theo Luật troïng taøi thöông maïi - Tranh chaáp thöông maïi laø tranh chaáp phaùt sinh trong hoaït ñoäng thöông maïi - Hoaït ñoäng thöông maïi laø vieäc thöïc hieän moät hay nhieàu haønh vi thöông maïi cuûa caù nhaân, toå chöùc kinh doanh bao goàm: Mua baùn haøng hoùa, cung öùng dòch vuï, phaân phoái, ñaïi dieän, ñaïi lyù thöông maïi, kyù gôûi, cho thueâ, thueâ mua, xaây döïng , tö vaán, li- xaêng, ñaàu tö, taøi chính, ngaân haøng, baûo hieåm, thaêm doø, khai thaùc, vaän chuyeån haøng hoùa, khaùch haøng baèng ñöôøng haøng khoâng, ñöôøng saét, ñöôøng boä vaø caùc haønh vi thöông maïi khaùc theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. 2. Ñaëc ñieåm tranh chaáp thöông maïi: (i) Tranh chấp về kinh doanh, thương mại luôn gắn liền với những hoạt động kinh doanh của các chủ thể. Hoạt động kinh doanh, thương mại là hoạt động liên quan đến việc mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ, đầu tư, xúc tiến thương mại,các hoạt động liên quan đến sở hữu trí tuệ và các hoạt động nhằm mục đích sinh lợi khác. (ii) Đó là những bất đồng phát sinh trong quan hệ giữa các chủ thể kinh doanh trong quá trình tiến hành các hoạt động kinh doanh nhằm mục đích sinh lợi. Các bên tranh chấp trong kinh doanh thường là chủ thể kinh doanh,có tư cách thương nhân, bao gồm các tổ chức cá nhân hoạt động thương mại một cách độc lập thường xuyên và có đăng ký kinh doanh. Ngoài ra, cũng có trường hợp một bên trong quan hệ tranh chấp không phải là chủ thể kinh doanh mà có thể là tổ chức, cá nhân hoạt động liên quan đến thương mại hoặc là cá nhân hoạt động thương mại một cách độc lập thường xuyên không phải đăng ký kinh doanh. (iv) Tranh chấp thương mại là sự biểu hiện, phản ánh những xung đột bất đồng về lợi ích của các chủ thể trong hoạt động kinh doanh. II. Giaûi quyeát tranh chaáp vaø caùc hình thöùc giaûi quyeát tranh chaáp trong kinh doanh, thöông maïi: 1. Giải quyết tranh chấp trong kinh doanh, thương mại: (i) Khái niệm: Giải quyết tranh chấp trong kinh doanh thương mại là việc thông qua hình thức, thủ tục thích hợp, các bên tranh chấp tự mình, hoặc thông qua trung gian hoặc cơ quan tổ chức có thẩm quyền tiến hành giải quyết nhằm loại bỏ những mâu thuẩn, xung đột, bất đồng về lợi ích kinh tế trong kinh doanh để bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của mình đã được xác lập trên cơ sở hợp đồng hoặc theo quy định của pháp luật. (ii) Yêu cầu: Nhanh chóng, thuận lợi không làm hạn chế cản trở các hoạt động kinh doanh. Khôi phục, duy trì các quan hệ của các bên trong hoạt động kinh doanh. Đảm bảo bí mật, uy tín của các bên trong quan hệ kinh doanh. Đảm bảo tính hiệu quả, và kinh tế . Caùc hình thöùc giaûi quyeát tranh chaáp trong kinh doanh, thương maïi:  2.1 Thöông löôïng: (i) Ñaây laø hình thöùc giaæ quyeát tranh chaáp thoâng qua vieäc caùc beân tranh chaáp töï gaëp nhau ñeå giaûi quyeát baát ñoàng maø khoâng caàn coù söï tham gia cuûa beân thöù ba. (ii) Phaùp luaät khoâng ñieàu chænh cuï theå veà hình thöùc giaûi quyeát tranh chaáp naøy maø do caùc beân tranh chaáp töï ñònh đoaït. (iii) Ưu điểm : Thể hiện nguyên tắc tự do kinh doanh đảm bảo cho quyền tự định đoạt của các bên tranh chấp. Thỏa thuận trong quá trình thương lượng được coi như hợp đồng và buộc các bên phải thực hiện. Nếu kết quả thỏa thuận giữa các bên trong quá trình thương lượng không được tự giác thực hiện, thì bên kia sẽ sử dụng kết quả thỏa thuận như chứng cứ để yêu cầu cơ quan tài phán xem xét giải quyết, công nhận và cưởng chế thi hành. - Đơn giản, hiệu quả và kinh tế. - Không làm ảnh hưởng đến mối quan hệ thương mại giữa các bên tranh chấp. (iv) Hạn chế: - Tính khả thi thấp, do giá trị pháp lý của kết quả thương lượng không được pháp luật xác định rõ ràng nên thường được các bên lợi dụng để kéo dài thời gian phải thực hiện nghĩa vụ. - Phụ thuộc vào thiện chí của các bên trong quá trình thương lượng cũng như quá trình thực hiện các thỏa thuận đã đạt được. 2.2 Hoøa giaûi (i) Laø hình thöùc giaûi quyeát tranh chaáp kinh doanh thöông maïi coù söï tham gia cuûa beân thöù ba (vôùi vai troø laøm trung gian hoøa giaûi treân cô sôû thoûa thuaän cuûa caùc beân coù tranh chaáp) (ii) Beân thöù ba khoâng coù quyeàn quyeát ñònh maø chæ taïo ñieàu kieän thuyeát phuïc ñeå caùc beân chaám döùt xung ñoät baát hoøa. Vieäc hoøa giải sẽ được thực hiện bởi sự tham gia của bên thứ ba. Bên thứ ba có thể là bất kỳ cá nhân, hoặc tổ chức có uy tín và hiểu biết về chuyên môn đối với lĩnh vực phát sinh tranh chấp. Bên thứ ba có thể là cá nhân, tổ chức hòa giải chuyên nghiệp hoặc không chuyên nghiệp. Vấn đề lựa chọn ai sẽ là trung gian hòa giải do hai bên tranh chấp tự quyết định theo sự thỏa thuận của các bên. Bên thứ ba xuất hiện với tư cách là người trung gian sẽ phối hợp với các bên tranh chấp đưa các bên ngồi lại cùng nhau, tạo không khí dễ dàng cởi mở trong việc trao đổi, bàn bạc, tạo điều kiện giúp các bên tìm ra giải pháp và hướng giải quyết các vấn đề tranh chấp bất đồng giữa họ. Hòa giải có thể tiến hành trong hoặc ngoài quan hệ tố tụng. Hòa giải ngoài tố tụng được hiểu là việc tiến hành hòa giải khi các bên chưa có yêu cầu khởi kiện tại cơ quan tòa án có thẩm quyền giải quyết tranh chấp hoặc chưa yêu cầu trọng tài thương mại giải quyết theo sự thỏa thuận của các bên. Hòa giải trong tố tụng là hòa giải do cơ quan tòa án hoặc trọng tài tiến hành sau khi các bên đã gửi đơn khởi kiện yêu cầu tòa án có thẩm quyền hoặc trọng tài thương mại theo thỏa thuận giải quyết vụ tranh chấp. Việc tiến hành hòa giải trong tố tụng của tòa án là một trong những thủ tục bắt buộc thẩm phán phụ trách việc giải quyết tranh chấp phải thực hiện trong quy trình tố tụng. Nếu trong quá trình giải quyết tranh chấp tại tòa án, thẩm phán không yêu cầu các bên thực hiện việc hòa giải xem như vi phạm nghiêm trọng quy định về thủ tục tố tụng của tòa án. Việc hòa giải trong tố tụng trọng tài sẽ được trọng tài tham gia giải quyết tranh chấp thực hiện theo yêu cầu của các bên tranh chấp. Hòa giải trong tố tụng trọng tài không phải là yêu cầu mang tính chất bắt buộc trong quy trình tố tụng của trọng tài thương mại. Trong trường hợp hòa giải thành, thì thẩm phán hoặc trọng tài tham gia giải quyết tranh chấp lập biên bản hòa giải thành, đồng thời ra quyết định công nhận hòa giải thành đó. Quyết định công nhận hòa giải thành được xem là quyết định của tòa án hoặc trọng tài giải quyết vụ tranh chấp có hiệu lực pháp lý và buộc các bên phải thi hành. Trường hợp hòa giải không thành, thẩm phán hoặc trọng tài sẽ tiếp tục giải quyết vụ tranh chấp đúng trình tự và thủ tục theo quy định của pháp luật. Trong quá trình hòa giải yêu cầu đặt ra đối với người thứ ba tham gia làm trung gian hòa giải là: - Phải khách quan, vô tư, không được thiên vị, không có quyền áp đặt theo ý chí của mình và phải hoàn toàn độc lập với các bên tranh chấp. - Không có quyền quyết định việc giải quyết vụ tranh chấp giữa các bên, mà chỉ có vai trò là người thúc đẩy các bên đi đến quyết định. - Giúp các bên thực hiện các thỏa thuận đã đạt được trong quá trình hòa giải. Ngoài những ưu điểm như đã nêu đối với việc giải quyết tranh chấp bằng hình thức thương lượng là yếu tố thiện chí, tự nguyện, tự định đoạt của các bên tranh chấp. Giải quyết tranh chấp bằng hình thức hòa giải còn có ưu điểm là sự tham gia, giúp đở,dàn xếp hỗ trợ của bên thứ ba làm trung gian hòa giải trong quá trình giải quyết vụ tranh chấp cũng như trong quá trình thực hiện các thỏa thuận đã đạt được. Tuy nhiên, cũng như việc giải quyết tranh chấp bằng hình thức thương lượng. Giải quyết tranh chấp bằng hình thức hòa giải cũng còn phụ thuộc nhiều vào thiện chí và sự tự nguyện của các bên tranh chấp. Trừ trường hợp hòa giải trong tố tụng, việc giải quyết tranh chấp bằng hình thức hòa giải cũng giống như thương lượng là không có cơ chế bắt buộc thi hành các kết quả thỏa thuận đã đạt được của các bên trong quá trình hòa giải. Hiện nay chưa có văn bản quy phạm pháp luật nào quy định cụ thể về vấn đề thương lượng và hòa giải. Giải quyết tranh chấp bằng hình thức thương lượng hoặc hòa giải không phải là trình tự bắt buộc đối với việc giải quyết tranh chấp trong hoạt động kinh doanh thương mại nói chung. Việc lựa chọn hình thức nào hoặc không lựa chọn hình thức nào để giải quyết tranh chấp, phụ thuộc hoàn toàn vào sự tự do định đoạt của các bên tranh chấp. 2.3 Toøa aùn (i) Laø hình thöùc giaûi quyeát tranh chaáp do cô quan xeùt xöû cuûa Nhaø nöôùc thöïc hieän theo thuû tuïc phaùp lyù chaët cheõ, nhaèm tuyeân moät baûn aùn hay quyeát ñònh veà vuï tranh chaáp. (ii) Vieäc giaûi quyeát tranh chaáp kinh doanh, thöông maïi baèng Toøa aùn seõ tuaân theo caùc quy ñònh veà toá tuïng cuûa Boä Luaät toá tuïng daân söï. iii) Giải quyết tranh chấp trong kinh doanh, thương mại sẽ do tòa án nhân dân cấp Huyện (thẩm phán chuyên trách về kinh tế),Tòa kinh tế (Tòa chuyên trách về kinh tế) Tòa án nhân cấp Tỉnh, Tòa kinh tế TANDTC. 2.4 Troïng taøi thöông maïi (i) Troïng taøi laø hình thöùc giaûi quyeát tranh chaáp thoâng qua hoïat ñoäng cuûa troïng taøi vieân, do caùc beân tranh chaáp löïa choïn, nhaèm chaám döùt tranh chaáp thöông maïi baèng quyeát ñònh cuûa troïng taøi thöông maïi (ii) Vieäc giaûi quyeát tranh chaáp baèng Troïng taøi thöông maïi coù moät soá ñaëc ñieåm: - Trọng tài thương mại là tổ chức tài phán phi chính phủ hoạt động theo pháp luật và quy chế trọng tài. Phán quyết của trọng tài có giá trị pháp lý và được cưởng chế thi hành bởi cơ quan thi hành án như bản án, quyết định của tòa án. - Laø hình thöùc giaûi quyeát tranh chaáp do caùc beân löïa choïn moät caùch töï nguyeän. - Đáp ứng nhu cầu tự do kinh doanh, tự do lựa chọn cơ quan tài phán của các chủ thể kinh doanh. - Nhanh chóng, thủ tục đơn giản, meàm deûo, linh hoaït, hiệu quả, kinh tế phù hợp với tính chất công việc kinh doanh. - Nguyeân tắc giải quyết tranh chấp và đưa ra phán quyết của trọng tài hoàn toàn dựa vào sự thỏa thuận của các bên, miễn là các thỏa thuận và phán quyết đó không vi phạm các quy định và điều cấm của pháp luật. Cơ chế giải quyết tranh chấp bằng trọng kết hợp giữa hai yếu tố thỏa thuận và tài phán. Các thỏa thuận của các bên sẽ làm tiền đề cho sự phán quyết của trọng tài. - Quyeát ñònh troïng taøi coù hieäu löïc ñoái vôùi caùc beân vaø quyeát ñònh naøy coù giaù trò chung thaåm. - Được sự công nhận và hỗ trợ của tòa án trong thủ tục giải quyết tranh chấp của trọng tài. - Giữ bí mật về vụ tranh chấp và hoạt động kinh doanh của các bên không bị xâm phạm, đồng thời đảm bảo được uy tín và thanh danh của các bên theo nguyên tắc không công khai của việc giải quyết tranh chấp bằng trọng tài. - Phù hợp thực tiễn và nhu cầu kinh doanh của của các chủ thể kinh doanh, trong nền kinh tế theo cơ chế thị trường. (iii) Hạn chế: - Nguyên tắc xét xử không công khai, do đó việc giám sát của xã hội trong quá trình tố tụng trọng tài bị hạn chế. - Nguyên tắc giải quyết tranh chấp dựa trên sự thỏa thuận của các bên do đó, hiệu quả của việc giải quyết vụ tranh chấp sẽ phụ thuộc nhiều vào ý chí chủ quan của các bên tranh chấp. CHÖÔNG IIIGIAÛI QUYEÁT TRANH CHAÁP THƯƠNG MAÏI BAÈNG TROÏNG TAØI THƯƠNG MAÏI Khaùi nieäm TTTM:Troïng taøi thöông maïi laø hình thöùc giaûi quyeát tranh chaáp phaùt sinh trong hoïat ñoäng thöông maïi ñöôïc caùc beân thoûa thuaän vaø ñöôïc tieán haønh theo trình töï, thuû tuïc toá tuïng theo quy ñònh cuûa Luật troïng taøi thöông maïi ( ñ 1, LTTTM) I. Khái quát về giải quyết tranh chấp thương mại bằng trọng tài thương mại : 1. Khaùi nieäm troïng taøi thöông maïi: 2. Thaåm quyeàn giaûi quyeát tranh chaáp thöông maïi cuûa troïng taøi thương maïi: - TTTM coù thaåm quyeàn giaûi quyeát caùc tranh chaáp phaùt sinh trong hoaït ñoäng thöông maïi, ñöôïc caùc beân trong quan heä thöông maïi thoûa thuaän giaûi quyeát tranh chaáp baèng TTTM; - Tranh chaáp thöông maïi theo LTTTM laø tranh chaáp phaùt sinh trong hoaït ñoäng thöông maïi, bao goàm: ( ñ2 LTTTM) 1. Tranh chấp giữa các bên phát sinh từ hoạt động thương mại. 2. Tranh chấp phát sinh giữa các bên trong đó ít nhất một bên có hoạt động thương mại. 3. Tranh chấp khác giữa các bên mà pháp luật quy định được giải quyết bằng Trọng tài. - Tranh chaáp giöõa caùc beân VN, TTTM aùp duïng luaät cuûa VN ñeå giaûi quyeát tranh chaáp; - Ñoái vôùi tranh chaáp coù yeáu toá nöôùc ngoaøi TTTM aùp duïng phaùp luaät do caùc beân löïa choïn vaø khoâng traùi vôùi caùc nguyeân taéc cô baûn cuûa phaùp luaät VN 3. Caùc hình thöùc troïng taøi: a. Troïng taøi thưôøng tröïc: Đưôïc toå chöùc dưôùi hình thöùc Trung taâm troïng taøi. (i) Thaønh laäp TTTT (ñieàu 23-29 LTTTM) : Hoà sô thaønh laäp TTTT; Thuû tuïc thaønh laäp TTTT; Thaåm quyeàn caáp pheùp thaønh laäp TTTT. v) Thành lập trung tâm trọng tài: căn cứ vào tình hình phát triển kinh tế- xã hội của địa phương, trung tâm trọng tài sẽ được thành lập tại một số địa phương theo quy định của chính phủ. Bộ trưởng Bộ tư pháp sẽ xem xét và quyết định cấp hoặc không cấp giấy phép thành lập trung tâm trọng tài. Phải có ít nhất 5 sáng lập viên đủ điều kiện làm trọng tài viên theo quy định của LTTTM đề nghị . Hồ sơ đề nghị thành lập Trung tâm trọng tài gồm: a) Đơn đề nghị thành lập; b) Dự thảo điều lệ của Trung tâm trọng tài theo mẫu do Bộ Tư pháp ban hành; c) Danh sách các sáng lập viên và các giấy tờ kèm theo chứng minh những người này có đủ điều kiện. - Trung tâm trọng tài phải đăng ký hoạt động tại Sở tư pháp tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi đặt trụ sở của trung tâm trọng tài. (ii) Quyeàn vaø nghóa vuï cuûa TTTTTM (ñieàu 28 LTTTM) (iii) Ñaëc ñieåm phaùp lyù cuûa TTTTTM: - Laø toå chöùc troïng taøi phi chính phuû coù chöùc naêng giaûi quyeát caùc tranh chaáp thöông maïi - Coù tö caùch phaùp nhaân - Coù ñieàu leä vaø quy cheá toá tuïng rieâng - Coù soá löôïng troïng taøi vieân toái thieåu laø 5 (iii) Chaám döùt hoaït ñoâng cuûa TTTT (ñ 29 LTTTM) - Töï nguyeän theo quyeát ñònh cuûa TTTT; - Baét buoäc theo quyeát ñònh cuûa cô quan coù thaåm quyeàn. b. Troïng taøi do caùc beân thaønh laäp: (i) Troïng taøi vuï vieäc (Troïng taøi ad- hoc) (ii) Ñaëc ñieåm phaùp lyù Trọng tài vụ việc hay còn gọi là trọng tài không thường trực( trọng tài ad- hoc) là trọng tài do các bên thỏa thuận thành lập. Các trọng tài tham gia giải quyết vụ tranh chấp dưới hình thức trọng tài vụ việc có thể là các trọng tài viên nằm trong danh sách của các trung tâm trọng tài hoặc không nằm trong danh sách trọng tài của các trung tâm trọng tài. Hội đồng trọng tài vụ việc sẽ tự động giải tán sau khi giải quyết xong vụ tranh chấp. 4. Thỏa thuận trọng tài: (i) Khái niệm thỏa thuận trọng tài: - Thỏa thuận trọng tài là thỏa thuận giữa các bên cam kết giải quyết bằng trọng tài các vụ tranh chấp; - Thỏa thuận trọng tài quy định giải quyết bằng trọng tài các vụ tranh chấp có thể phát sinh hoặc đã phát sinh; - Thỏa thuận trọng tài cam kết giải quyết bằng trọng tài các tranh chấp xảy ra trong hoạt động thương mại. (ii) Hình thức của thỏa thuận trọng tài: 1. Thỏa thuận trọng tài có thể được xác lập dưới hình thức điều khoản trọng tài trong hợp đồng hoặc dưới hình thức thỏa thuận riêng. 2. Thoả thuận trọng tài phải được xác lập dưới dạng văn bản. Các hình thức thỏa thuận sau đây cũng được coi là xác lập dưới dạng văn bản: a) Thoả thuận được xác lập qua trao đổi giữa các bên bằng telegram, fax, telex, thư điện tử và các hình thức khác theo quy định của pháp luật; b) Thỏa thuận được xác lập thông qua trao đổi thông tin bằng văn bản giữa các bên; c) Thỏa thuận được luật sư, công chứng viên hoặc tổ chức có thẩm quyền ghi chép lại bằng văn bản theo yêu cầu của các bên; d) Trong giao dịch các bên có dẫn chiếu đến một văn bản có thể hiện thỏa thuận trọng tài như hợp đồng, chứng từ, điều lệ công ty và những tài liệu tương tự khác; đ) Qua trao đổi về đơn kiện và bản tự bảo vệ mà trong đó thể hiện sự tồn tại của thoả thuận do một bên đưa ra và bên kia không phủ nhận. (iii) Thỏa thuaän troïng taøi voâ hieäu trong caùc trường hôïp sau: - Tranh chấp phát sinh không thuộc hoạt động thương mại ( ñ 2 LTTTM) ; - Người ký thỏa thuận trọng tài không có thẩm quyền ký kết theo quy định của pháp luật; - Một bên ký kết thỏa thuận trọng tài không có năng lực hành vi dân sự đaày đủ; - Thỏa thuận trọng tài không quy định hoặc quy định không rõ đối tượng tranh chấp, tổ chức trọng tài có thẩm quyền giải quyết vụ tranh chấp mà sau đó các bên không có thỏa thuận bổ sung; - Thỏa thuận trọng tài không được lập bằng văn bản; - Bên ký kết thỏa thuận trọng tài bị lừa dối, bị đe dọa và có yêu cầu tuyên bố thỏa thuận trọng tài vô hiệu. Thôøi hieäu yeâu caàu tuyeân boá thoûa thuaän troïng taøi voâ hieäu laø 6 thaùng, keå töø ngaøy kyù keát thoûa thuaän troïng taøi, nhöng phaûi tröôùc ngaøy troïng taøi môû phieân hoïp ñaàu tieân giaûi quyeát vuï tranh chaáp (iv) Mối quan hệ giữa thỏa thuận trọng tài và hợp đồng: - Điều khoản trọng tài tồn tại độc lập với hợp đồng. - Việc thay đổi, gia hạn hay hủy bỏ hợp đồng, sự vô hiệu của hợp đồng không ảnh hưởng đến hiệu lực của thỏa thuận trọng tài. 5. Troïng taøi vieân ( đ 20 LTTTM) (i) Công dân Việt Nam có đủ các điều kiện sau đây có thể làm trọng tài viên ; - Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ; - Có phẩm chất đạo đức tốt, trung thực, vô tư, khách quan; Có bằng đại học và đã qua thực tế công tác trong ngành đã học từ 5 năm trở lên. Trong trường hợp đặc biệt, chuyên gia có trình độ chuyên môn cao và có nhiều kinh nghiệm thực tiễn, tuy không đáp ứng được yêu cầu, cũng có thể được chọn làm Trọng tài viên. Trung tâm trọng tài có thể quy định thêm các tiêu chuẩn cao hơn tiêu chuẩn quy định nêu trên đối với Trọng tài viên của tổ chức mình. (ii) Các đối tượng sau đây không được làm trọng tài viên : - Người đang bị quản chế hành chính, đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc đã bị kết án mà chưa được xóa án tích; - Thẩm phán, kiểm sát viên, điều tra viên, chấp hành viên, công chức đang công tác tại tòa án nhân dân, viện kiểm sát nhân dân, cơ quan điều tra, cơ quan thi hành án. (iii) Trọng tài viên có các quyền sau:( đ 21 LTTTM) 1. Chấp nhận hoặc từ chối giải quyết vụ tranh chấp; 2.Độc lập trong việc giải quyết vụ tranh chấp; 3.Từ chối cung cấp các thông tin liên quan đến vụ tranh chấp; 4.Hưởng thù lao. (iv) Trọng tài viên có các nghĩa vụ sau đây: 1. Giữ bí mật nội dung vụ tranh chấp mà mình giải quyết, trừ trường hợp phải cung cấp thông tin cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật. 2. Bảo đảm giải quyết tranh chấp vô tư, nhanh chóng, kịp thời. 3. Tuân thủ quy tắc đạo đức nghề nghiệp. II. Thuû tuïc toá tuïng troïng taøi 1. Khôûi kieän, thaønh laäp hoäi ñoàng troïng taøi vaø giaûi quyeát khieáu naïi veà thoûa thuaän troïng taøi + Khôûi kieän: - Ñoái vôùi vuï tranh chaáp ñöôïc giaûi quyeát taïi TTTT thì nguyeân ñôn gôûi ñôn kieän ñeán TTTT maø caùc beân ñaõ thoûa thuaän löïa choïn. - Ñoái vôùi vuï tranh chaáp ñöôïc giaûi quyeát bôûi Hoäi ñoàng troïng taøi do caùc beân thaønh laäp thì nguyeân ñôn gôûi ñôn kieän cho bò ñôn. + Hoäi ñoàng troïng taøi: 1. Thành phần Hội đồng trọng tài có thể bao gồm một hoặc nhiều Trọng tài viên theo sự thỏa thuận của các bên. 2. Trường hợp các bên không có thoả thuận về số lượng Trọng tài viên thì Hội đồng trọng tài bao gồm ba Trọng tài viên. - Neáu tranh chaáp ñöôïc giaûi quyeát taïi trung taâm troïng taøi thì vieäc thaønh laäp Hoäi ñoàng troïng taøi ñöôïc quy ñònh taïi ñieàu 40 LTTTM. - Neáu vuï tranh chaáp ñöôïc giaûi quyết bôûi Hoäi ñoàng troïng taøi do caùc beân thaønh laäp thì theo quy ñònh taïi ñieàu 41 LTTTM. + Trường hợp thay đổi trọng tài viên: Trọng tài viên phải từ chối giải quyết vụ tranh chấp nếu thấy mình thuộc các trường hợp sau: - Trọng tài viên là người thân thích hoặc là đại diện của một bên. - Trọng tài viên có lợi ích trong vụ tranh chấp. Có căn cứ cho thấy trọng tài viên không vô tư khách quan khi làm nhiệm vụ. - Đã là hòa giải viên, người đại diện, luật sư của bất cứ bên nào trước khi đưa vụ tranh chấp đó ra giải quyết tại trọng tài, trừ trường hợp được các bên chấp thuận bằng văn bản. + Vấn đề xem xét khiếu nại về thỏa thuận trọng tài: - Trong trường hợp có đơn khiếu nại của một bên về HĐTT không có thẩm quyền giải quyết vụ tranh chấp, vụ tranh chấp không có thỏa thuận trọng tài, thỏa thuận trọng tài vô hiệu thì trước khi giải quyết nội dung vụ tranh chấp, HĐTT phải quyết định với sự có mặt của các bên, trù trường hợp các bên có thỏa thuận khác. - Trường hợp không đồng ý với quyết định của HĐTT về những nội dung đó thì có quyền yêu cầu tòa án cấp tỉnh, nơi HĐTT đã ra quyết định xem xét lại quyết định đó theo quy định tại đ 44 LTTTM. -Trong trường hợp Toà án quyết định vụ tranh chấp không thuộc thẩm quyền của Hội đồng trọng tài, không có thỏa thuận trọng tài, thỏa thuận trọng tài vô hiệu hoặc thỏa thuận trọng tài không thể thực hiện được, Hội đồng trọng tài ra quyết định đình chỉ giải quyết tranh chấp. Nếu không có thoả thuận khác, các bên có quyền khởi kiện vụ tranh chấp ra Toà án. Thời hiệu khởi kiện ra Toà án được xác định theo quy định của pháp luật. Thời gian từ ngày nguyên đơn khởi kiện tại Trọng tài đến ngày Toà án ra quyết định thụ lý giải quyết vụ tranh chấp không tính vào thời hiệu khởi kiện. Trong khi Tòa án giải quyết đơn khiếu nại, Hội đồng trọng tài vẫn có thể tiếp tục giải quyết tranh chấp. 2. Chuaån bò phieân hoïp vaø phieân hoïp troïng taøi giaûi quyeát tranh chaáp + Nghieân cöùu hoà sô, thu thaäp chöùng cöù: - Troïng taøi vieân phaûi nghieân cöùu hoà sô taøi lieäu vaø tieán haønh nhöõng coâng vieäc caàn thieát cho vieäc giaûi quyeát vuï tranh chaáp - Troïng taøi vieân coù theå nghe yù kieán trình baøy cuûa caùc beân, tìm hieåu vuï tranh chaáp töø caù nhaân, toå chöùc coù lieân quan - Troïng taøi vieân coù theå tröng caàu giaùm ñònh theo yeâu caàu cuûa caùc beân tranh chaáp + AÙp duïng bieän phaùp khaån caáp taïm thôøi: Trong quaù trình troïng taøi giaûi quyeát vuï tranh chaáp, caùc beân coù quyeàn laøm ñôn yeâu caàu HĐTT hoặc TA caáp tænh nôi HÑTT thuï lyù vuï tranh chaáp aùp duïng moät hoaëc moät soá bieän phaùp khaån caáp taïm thôøi (đ 48, LTTTM). Bên yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời phải chịu trách nhiệm về yêu cầu của mình. Trong trường hợp bên yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời không đúng và gây thiệt hại cho bên kia hoặc cho người thứ ba thì phải bồi thường. + Phieân hoïp giaûi quyeát tranh chaáp: - Caùc beân coù quyeàn thoûa thuaän thôøi gian, ñòa ñieåm phieân hoïp giaûi quyeát tranh chaáp , neáu caùc beân khoâng thoûa thuaän thì Hoäi ñoàng troïng taøi hoïaêc troïng taøi vieân duy nhaát quyeát ñònh; - Phieân hoïp ñöôïc tieán haønh khoâng coâng khai, nhöõng ngöôøi khaùc döï hoïp phaûi coù söï ñoàng yù cuûa caùc beân; - Trong quaù trình toá tuïng caùc beân coù theå hoøa giaûi hoaëc yeâu caàu Hoäi ñoàng troïng taøi hoøa giaûi, neáu ñaït ñöôïc söï thoûa thuaän theo yeâu caàu cuûa caùc beân thì Hoäi ñoàng troïng taøi seõ ñình chæ toá tuïng; - Caùc beân coù theå tröïc tieáp hoaëc uûy quyeàn cho ngöôøi khaùc tham döï phieân hoïp; - Caùc beân coù quyeàn môøi nhaân chöùng, luaät sö baûo veä quyeàn vaø lôïi ích hôïp phaùp cuûa mình; - Nguyeân ñôn ñöôïc trieäu taäp maø khoâng tham döï hoaëc vaéng maët khoâng coù lyù do chính ñaùng, boû phieân hoïp maø khoâng ñöôïc Hoäi ñoàng troïng taøi ñoàng yù thì coi nhö ruùt ñôn; Trong tröôøng hôïp naøy, troïng taøi tieáp tuïc giaûi quyeát tranh chaáp neáu bò ñôn yeâu caàu hoaëc coù ñôn kieän laïi ( ñ 56 LTTTM) - Neáu bò ñôn vaéng maët trong tröôøng hôïp töông töï nhö treân thì Troïng taøi vaãn tieán haønh giaûi quyeát treân cô sôû taøi lieäu hieän coù. - Neáu caùc beân yeâu caàu thì troïng taøi coù theå gæai quyeát vaéng maët. - Tröôøng hôïp coù lyù do chính ñaùng caùc beân coù quyeàn yeâu caàu Hoäi ñoàng troïng taøi hoaõn phieân hoïp giải quyeát tranh chaáp. - Hoäi ñoàng troïng taøi seõ caên cöù vaøo caùc quy ñònh cuûa phaùp luaät hieän haønh vaø hoà sô veà vuï tranh chaáp ñeå giaûi quyeát. 3. Phán quyết trọng tài: - Khi quyeát ñònh Hoäi ñoàng troïng taøi seõ ra phán quyeát theo ña soá. YÙ kieán cuûa thieåu soá ñưôïc ghi vaøo bieân baûn, tröø tröôøng hôïp vuï tranh chaáp do troïng taøi vieân duy nhaát giaûi quyeát. - Phán quyeát HĐTT ñöôïc coâng boá cho caùc beân ngay sau khi keát thuùc phieân hoïp hoaëc coù theå coâng boá sau, chaäm nhất laø 30 ngaøy keå töø ngaøy chaám döùt phieân hoïp cuoái (đ 61 LTTTM). Phán quyết trọng tài là chung thẩm và có hiệu lực kể từ ngày ban hành. Đăng ký phán quyết trọng tài vụ việc Theo yêu cầu của một hoặc các bên tranh chấp, phán quyết của Trọng tài vụ việc được đăng ký tại Tòa án nơi Hội đồng trọng tài đã ra phán quyết trước khi yêu cầu Cơ quan thi hành án dân sự có thẩm quyền tổ chức thi hành phán quyết trọng tài đó. Việc đăng ký hoặc không đăng ký phán quyết trọng tài không ảnh hưởng đến nội dung và giá trị pháp lý của phán quyết trọng tài. Trong thời hạn 01 năm, kể từ ngày ban hành phán quyết trọng tài, bên yêu cầu đăng ký phán quyết trọng tài vụ việc phải gửi đơn xin đăng ký phán quyết trọng tài tới Tòa án có thẩm quyền, kèm theo bản chính hoặc bản sao có chứng thực hợp lệ các tài liệu liên quan theo đ 62 LTTTM. 4. Huûy quyeát ñònh troïng taøi (đ 69 LTTTM) Trong thôøi haïn 30 ngaøy, keå töø ngaøy nhaän ñöôïc quyeát ñònh troïng taøi neáu khoâng ñoàng yù vôùi quyeát ñònh troïng taøi thì coù quyeàn laøm ñôn gôûi Toøa aùn nôi Hoäi ñoàng Troïng taøi ra quyeát ñònh ñeå yeâu caàu huûy quyeát ñònh troïng taøi. Caên cöù TA ra quyeát ñịnh huûy quyeát ñònh troïng taøi: (ñieàu 68 LTTTM): - Không có thỏa thuận trọng tài; - Thỏa thuận trọng tài vô hiệu; - Thành phần HĐTT, tố tụng trọng tài không phù hợp với thỏa thuận của các bên theo quy định của PLTTTM; - Vụ tranh chấp không thuộc thẩm quyền của HĐTT. Trường hợp có một phần không thuộc thẩm quyền của HĐTT thì phần quyết định này bị hủy; - Chứng cứ do các bên cung cấp mà Hội đồng trọng tài căn cứ vào đó để ra phán quyết là giả mạo; Trọng tài viên nhận tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác của một bên tranh chấp làm ảnh hưởng đến tính khách quan, công bằng của phán quyết trọng tài; - Phán quyết trọng tài trái với các nguyên tắc cơ bản của pháp luật Việt Nam. Trong mọi trường hợp, thời gian giải quyết tranh chấp tại Trọng tài, thời gian tiến hành thủ tục hủy phán quyết trọng tài tại Tòa án không tính vào thời hiệu khởi kiện. Quyết định của Toà án là quyết định cuối cùng và có hiệu lực thi hành 5. Thi haønh phán quyết troïng taøi: Sau 30 ngaøy keå töø naøy heát thôøi haïn thi haønh quyeát ñònh troïng taøi, neáu caùc beân khoâng töï nguyeän thi haønh, cuõng khoâng yeâu caàu huûy quyeát ñònh troïng taøi, beân ñöôïc thi haønh quyeát ñònh troïng taøi, coù quyeàn laøm ñôn yeâu caàu cô quan thi haønh aùn caáp tænh nôi coù truï sôû, cö truù hay nôi coù taøi saûn cuûa beân phaûi thi haønh thi haønh quyeát ñònh troïng taøi. 6. Hoạt động của Tổ chức trọng tài nước ngoài tại Việt Nam Tổ chức trọng tài nước ngoài đã được thành lập và đang hoạt động hợp pháp tại nước ngoài, tôn trọng Hiến pháp và pháp luật của Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam thì được phép hoạt động tại Việt Nam theo quy định của Luật TTTM. Hình thức hoạt động của Tổ chức trọng tài nước ngoài tại Việt Nam Tổ chức trọng tài nước ngoài hoạt động tại Việt Nam dưới các hình thức sau đây: 1. Chi nhánh của Tổ chức trọng tài nước ngoài ; 2. Văn phòng đại diện của Tổ chức trọng tài nước ngoài . 7. Giải quyết tranh chấp có yếu tố nước ngoài bằng trọng tài: Tranh chấp có yếu tố nước ngoài là tranh chấp phát sinh: - Khi một bên hoặc các bên là cá nhân hoặc tổ chức nước ngoài; - Hoặc căn cứ để xác lập, thay đổi, chấm dứt quan hệ có tranh chấp phát sinh ở nước ngoài; - Hoặc tài sản liên quan đến tranh chấp đó ở nước ngoài. Các bên trong quan hệ tranh chấp có quyền thỏa thuận lựa chọn trọng tài để giải quyết tranh chấp; Có quyền thỏa thuận lựa chọn quy tắc tố tụng trọng tài của một tổ chức trọng tài nước ngoài hoặc quốc tế; Chọn trọng tài viên nước ngoài; Chọn luật áp dụng nước ngoài; Ñịa điểm xét xử ở nước ngoài; Ngôn ngữ sử dụng trong tố tụng là tiếng nước ngoài. Xin caùm ôn söï chuù yù laéng nghe!