Phải làm sao để nâng cấp LAPTOP

1 Phải làm sao để nâng cấp LAPTOP ? Hôm nay chúng ta sẽ nói về chủ đề làm thế nào nâng cấp laptop. Bài viết không nhằm chỉ bạn làm thế nào tháo tung laptop ra để thay thế gì đó, vì nó phụ thuộc vào từng máy, mà chủ yếu là giải thích những thành phần nào có thể được thay thế và được thay thế bởi loại nào. Chúng ta sẽ nói nhiều về dòng máy Centrino vì đa số máy tính hiện nay dùng hệ thống intel này, và hơn nữa nó tương đối là theo chuẩn chứ không dùng đủ các loại chipset và card wifi như hệ thống AMD. Máy apple cũng sẽ được nhắc tới vì dù sao nó cũng chiếm 10% số máy bán ra. 2 Nâng cấp RAM ? Điều đơn giản nhất có thể làm !!! Ram là bộ phận dễ thay thế nhất trong một laptop, và hơn nữa việc thay thế đúng có thể nâng cao tốc độ của máy lên đến 20%. Nếu máy bạn dùng windows XP thì nó sẽ hài lòng với 1GB ram, còn dùng Vista hay Mac OS X thì tốt nhất là 2GB. 2.1 Định dạng SO-DIMM Điều đầu tiên bạn phải lưu ý là laptop không dùng cùng loại Ram như máy để bàn. Nếu máy để bàn hay dùng loại DIMM thì laptop lại sử dụng loại SO-DIMM (small outline DIMM) hay loại MicroDIMM nhỏ hơn DIMM nhiều. Lưu ý khi mua đừng để nhầm loại, hiện giờ rất ít máy dùng MicroDIMM, chủ yếu là SO-DIMM. Với SO-DIMM chúng ta có thể gặp các loại sau : SO-DIMM 144 chân là SDRAM SO-DIMM 200 chân là DDR và DDR2 SO-DIMM 204 chân là DDR3 2.2 DDR, DDR2 hay DDR3 ? Giống như ở máy để bàn, laptop cũng dùng nhiều loại ram khác nhau. Tùy vào “tuổi” laptop của bạn, nó có thể dùng DDR (Ví dụ máy dùng Pentium-M), dùng DDR2 (ví dụ máy dùng Core Duo, Core 2 Duo) hay DDR3 (máy dùng core 2 duo). Lưu ý là một số dòng máy có thể dùng cả hai, ví dụ máy với chipset i915 (sonoma) có thể dùng DDR hay DDR2 tùy thuộc vào nhà sản xuất. Cách đơn giản nhất là bạn vào trang web sau : Code: kingston.php?RamShopSID=169a78e30bfdb58effffe440dd6f9d25 Rồi chọn máy laptop của bạn, xong nó sẽ hiện ra máy bạn hỗ trợ bao nhiêu ram, đã gắn sẵn bao nhiêu, có thể thay thế bằng ram loại nào, tần số bao nhiêu… Nó cũng đưa ra vài thanh ram với giá cắt cổ, nhưng đấy lại là một câu chuyện khác rồi. Nhiều lúc bạn mua laptop, ram trong máy đã thay đổi. Trang site trên cho biết bạn nên mua loại ram nào (thường rất hữu ích với máy cũ), còn muốn biết trong máy mình ram thế nào thì download cpuz (google). 2.3 Lưu ý tần số Ram Tần số của ram rất quan trọng, thường là quan trọng hơn khi so với ram máy để bàn. Trong thực tế, bạn nên chọn loại ram có tần số mà máy hỗ trợ, không thì máy có thể không khởi động (ví dụ gắn DDR2-533 vào máy hỗ trợ DDR2-677). Ngược lại, dùng loại ram có tốc độ nhanh hơn lại không ảnh hưởng gì (tất nhiên là cùng dòng) : ví dụ gắn DDR2-800 vào máy hỗ trợ DDR-677 thì mọi thứ chạy ngon lành. Thông tin thêm : tần số Ram có thể biết được qua hai cách. Nếu trên ram viết DDR2-533 nghĩa là ram thế hệ DDR2 có tần số 533. Nếu trên ram viết PC2-4200 thì số 2 chỉ DDR2, còn 4200 thì là băng thông, đem chia cho 8 là ra tần số). Vì vậy các máy centrino có thể viết DDR3-1066 hay PC3-8500. 2.4 Chạy Dual channel ? Chỉ quan trọng trong một số trường hợp. Dual channel là một kỹ thuật quan trọng trong laptop, đặc biệt là với những máy dùng card IGP (Integrated Graphics Processor – card ôm bô). Nó cho phép tăng băng thông và tốc độ của đồ họa bằng cách xử dụng 2 thanh ram đồng thời. Để chạy dual channel, bạn thường phải cần có 2 thanh ram hòan toàn giống nhau về dung lượng và tần số. Nếu máy của bạn có một card màn hình ngòai hoành tráng (ít nhất 256 MB), thì dual channel không có tác dụng lắm. Các trường hợp còn lại mà không dùng dual channel thì sức mạnh 3D của máy sẽ giảm đáng kể. Thông tin thêm : windows 32 bits chỉ có thể dùng tầm 3GB ram. Nếu bạn gắn 4GB ram vào máy thì nó vẫn nhận ra nhưng chỉ dùng vào khoảng 3120MB và còn tùy vào card màn hình của bạn. Nếu có hứng thú thì bạn vào trang này của Microsoft đọc : 2.5 Làm thế nào để thay thế Ram Phần này thì vô vàn lắm. Lý thuyết là muốn thay ram thì mở cái nắp dưới máy ấy, tốt nhất là xem cuốn hướng dẫn lúc mua máy để biết vị trí của ram. Đa số các máy chỉ cần mở vài con ốc là ok. Một số máy thinkpad phải mở nhiều ốc để lấy tấm kê tay ngay bên dưới bàn phím vì ram nằm dưới touchpad thay vì dưới đế máy. Có lần không đọc hướng dẫn mình đã tháo toàn bộ con thinkpad của thằng em ra, may mà lắp vào nó chạy . Thằng em ngồi bên cạnh run mất cả buổi Thông tin thêm : một số máy rẻ tiền hay máy siêu nhỏ đắt tiền Ram được hàn thẳng vào card mẹ để tiết kiệm tiền sản xuất hay để tiết kiệm chỗ trống. Và tất nhiên trong trường hợp này bạn ko thể thay ram được. Một số máy này nhiều lúc cũng cho bạn một khe để cắm ram, và thường là bạn sẽ mất dual channel do hai ram khó mà giống nhau được. 3 Ổ cứng – Một thứ đáng để nâng cấp Tại sao lại là ổ cứng 2.5 inch ? Bởi vì đường kính của đĩa trong ổ cứng khoảng 2.5inch 3.1 Định dạng và độ dày Như các bạn đã biết ổ cứng mà laptop dùng khác với desktop dùng, nó nhỏ hơn nhưng lại có nhiều độ dày khác nhau. Bình thường ổ 2.5 inch dày 9.5mm, rất ít ổ nào vượt quá, nhưng cũng phải biết là có ổ cứng dày đến 12,5mm (ví dụ ổ 2.5inch 500 GB). Một số ổ 2.5inch của server còn dày đến 22,5mm. Laptop có thể tiếp nhận ổ dày đến 12,5mm, nhưng số này không nhiều. Ngoài ra còn có ổ cứng 1,8inch thường dành cho các máy laptop nhỏ gọn mà chúng ta sẽ nói về sau. Thông tin thêm : một số ổ cứng 2,5inch, được bán trong máy tính để bàn như Eeebox của Asus là ổ cứng cho desktop. Cho dù dùng chung định dạng 2,5inch nhưng nó ko dùng cho máy laptop được. 3.2 Chọn loại nào giữa Pata, Sata ? Hai định dạng này cùng tồn tại hiện nay. Em đầu Pata xử dụng đến năm 2005, đầu kết nối có 44 chấu, thêm 4 chấu để lấy điện nuôi ổ cứng. Loại Pata này bị giới hạn ở 250 GB. Đây là một biến thể của ổ cứng desktop nhưng không dùng cho desktop được. Sata xuất hiện sau, phổ biến nhất hiện nay. Cũng có nguồn từ desktop và có thể cắm vào mainboard của máy để bàn. Xét về tốc độ Pata giới hạn ở 100 MB/s (UDMA Mode 5) còn Sata có thể đạt 150MB/s hay 300MB/s. Thông tin thêm : lưu ý một số máy (ít ra là Lenovo và Apple) bị giới hạn định dạng Sata đời đầu (1,5 Gigabit/s) cho dù chipset hỗ trợ đến sata đời hai (3 gigabit/s). Cũng như thế Pata có thể đạt đến 133 MB/s nhưng hiếm khi vượt qua 100 MB/s vì Intel không hỗ trợ Ultra DMA Mode 6 trong chipset của họ 3.3 Tốc độ quay đĩa Một câu hỏi hay : chúng ta sẽ chọn tốc độ nào ? 4200 rpm (vòng trên phút) 5400 rpm hay 7200 rpm ? Cái đầu thì tốc độ quay quá chậm, hiệu năng tồi. Loai hai phổ biến nhất, chấp nhận được cho dù thời gian truy cập cũng còn cao. Loại ba tạo nhiều tiếng ồn và nhiệt độ nhưng lại mạnh mẽ nhất. Cũng nên biết là một số ổ 5400 rpm mạnh nhất mạnh hơn rất nhiều các ổ 7200rpm bình thường. Chỗ này các bạn chịu khó search google, có quá nhiều loại ổ cứng, không thể so sánh ở đây được. Với kinh nghiệm của mình thì dùng 5400rpm loại xịn là ngon cho máy laptop, không quá nóng, không ồn, chạy nhanh mà pin lại lâu. Hiện mình đang dùng Seagate Momentus 5400.5 - S-ATA II - 320 Go sau khi không chịu nổi “máy đầm beton” Western Digital Scorpio Black Sata II- 250 Go 7200rpm. Muốn biết máy dùng định dạng nào thì lên trang của hãng hoặc dùng phần mềm everest. Thông tin thêm : ổ sata I và sata II hoàn toàn tương thích, nhưng nếu cắm ổ cứng sata II vào mainboard chỉ hỗ trợ sata II, tốc độ sẽ bị giới hạn ở sata I. 3.4 Ổ 1,8inch và SSD Một số máy gọn nhẹ dùng 1,8inch và SSD, ngay cả máy Ipod nghe nhạc của Apple loại dùng ổ cứng cũng dùng ổ 1,8inch. 3.4.1 Định dạng kết nối ổ 1,8inch Có đến 6 kiểu kết nối khác nhau : microsata 150, microsata 300, ATA-50, ATA-44, ZIF-40 và CE-ATA. Hai cái đầu tiên dùng kết nối giống sata nhưng nhỏ hơn và tốc độ giới hạn ở 150MB/s và 300MB/s. ATA-50 dùng định dạng giống ổ compact flash, còn ATA-44 thì dùng định dạng ổ 2,5inch. Loại ZIF-40 xử dụng kết nối phẳng, rất gọn, còn em CE-ATA dùng kết nối MMC. Thông tin thêm : một số máy (đặc biệt em Macbook Air) chỉ dùng ổ 1,8inch dày 5mm (chỉ chứa một đĩa) trong khi đa số ổ 1,8inch dày 8mm (chứ hai đĩa). 3.4.2 Tốc độ quay Cái này thì buồn cho ổ 1,8inch. Tốc độ thường là 4200 rpm, một số loại cũ còn 3600rpm, loại 5400rpm mới có nhưng không nhiều. Hơn nữa tốc độ bị giới hạn bởi kích thước đĩa chỉ có 1,8inch. Tóm lại, máy nào dùng ổ 1,8 inch thì chủ nhân có điều kiện rèn luyện tính kiên nhẫn (một đức tính rất cần thiết để lên làm xếp ) 3.5 Ổ SSD – Đắt nhưng mạnh Ổ SSD dùng chip nhớ flash thay vì dùng đĩa quay như các loại kể trên. Vì không có gì phải quay cả, dữ liệu được truy cập trực tiếp đến chip nhớ nên thời gian truy cập giảm từ 10-15 ms xuống 0,2 ms. Nhanh nhưng dung lượng thấp, tầm 128 GB là đã phải trả cái giá tương đương một laptop bèo rồi. Ổ SSD tồn tại chủ yếu ở định dạng 2,5inch, cho dù cũng có ở định dạng 1,8inch và pata. Thông tin thêm : giống như trên đã viết một số hãng như lenovo và apple giới hạn tốc độ sata 1,5gigabit/s (150 MB:s) và vì thế hạn chế tốc độ của SSD cho dù nó có thể đạt 250 MB/s. 3.6 Ổ hybrid – tránh nên mua loại này Đây là một kỹ thuật mới cho phép ghép một ổ cứng có đĩa quay với bộ nhớ flash khoảng 256 MB làm một bộ nhớ đệm. Nhưng do phải có windows vista và vì bộ nhớ đệm quá nhỏ, nên tốc độ tăng không đáng kể, gần như không nhận ra. Seagate chuẩn bị xuất xưởng loại ổ này có flash 4GB nhưng chưa biết lúc nào sẽ bán. 3.7 Cài đặt ổ cứng Ổ cứng thường được nhét vào một cái hộp và có một cái vis khóa chặt ở đầu hay ở giữa. Chỉ cần mở nắp, mở vis rồi lôi nó ra. Lúc lôi ra nhớ lôi song song với mainboard để tránh làm hỏng kết nối vì thường các kết nối không tương đối là mỏng manh. Thông tin thêm : một số máy laptop cao cấp có nhiều khe ổ cứng thì lưu ý là nó thường dung RAID. Nên phải kiểm tra trước khi thay một ổ cứng nào đó, ko là ra đi toàn bộ giữ liệu. Ổ cứng đã bị thay có thể cắm vào mổt cái vỏ ổ cứng ngòai để tạo thành ổ cứng di động. Bây giờ mua một cái vỏ như vậy tương đối là rẻ, chỉ tầm 5$. Cũng phải lưu ý là các vỏ ổ cứng bây giờ có hai đầu usb, phòng cho trường hợp năng lượng từ một cổng usb ko đủ dung thì cắm cái thứ hai. Nên chọn vỏ với kết nối usb vì nó rẻ nhất, nếu có khả năng “đú” thì chọn firewire 400 hay firewire 800 hoặc eSata. Nếu có một máy tính để bàn thì ổ 2,5inch sata có thể cắm trực tiếp vào mainboard. 4 Thay thế ổ quang Một kiến thức cơ bản là đầu đọc ghi được DVD thì sẽ đọc ghi được CD còn ngược lại thì ko. Gần như ổ CD-Rom (chỉ đọc CD) và DVD-Rom (chỉ đọc DVD) đã không còn sản xuất, chỉ còn lại trong các máy đời cũ. Nếu bạn muốn nâng cấp lên thì có thể chọn loại combo (đọc DVD, ghi CD) hay ổ ghi DVD (đọc ghi được CD và DVD) 4.1 Giao tiếp và kích thước ổ quang Có loại kết nối là Pata và Sata nhưng lại không giống với kết nối của ổ cứng, nên không tráo cho nhau được. Laptop bình thường dùng ổ quang dày 12.5mm, loại mỏng hoặc máy macbook dùng loại slim 9mm. Một số loại đặc biệt mỏng như Thinkpad X300, X301, Toshiba Portege .. . dùng loại 7mm. Thông tin thêm : có adapter cho phép kết nối ổ quang laptop vào desktop với giá khỏang 10-20€. 4.2 Ngoại hình Có một vấn đề nan giải khi thay thế ổ quang là bề mặt ngoài của ổ quang. Ngoài chọn loại thích hợp tương đối dễ phải chọn ổ quang có bề ngòai hợp với máy mình. Không thì trông nó sẽ không đẹp tí nào. Vấn đề là cái mặt ngòai của ổ quang không tháo ra được, nên tương đối là phiền. 4.3 Thay ổ quang bằng ổ cứng Một số ổ quang tháo lắp được có thể lắp ổ cứng vào. Đối với một số bạn thì dung lượng tích trữ quan trọng hơn, tại sao lại không làm nhỉ. Ngòai cái kết nối khác ra, còn lại thì hợp cả. Một số nhà sản xuất còn chuẩn bị sẵn cái vỏ để gắn ổ cứng vào khay ổ quang một cách dễ dàng. Ví dụ : dell, lenovo, toshiba. Vấn đề là ổ quang nhiều lúc dùng pata giới hạn ổ cứng gắn vào ở 250GB. 5 Kết không dây : Card Wifi, Bluetooth, wimax, 3G 5.1 Card wifi Wifi thì giờ không thể thiếu với bất kỳ loại laptop nào. Xuất hiện lần đâu năm 1999 trong máy Apple, giờ đây đã trở nên phổ biến với dòng Centrino. Với sự cải tiến liên tục của Wifi, việc thay thế card wifi sẽ cải thiện tốc độ kết nối. Hiện giờ nó rất nhiều loại wifi từ 802.11 a, b, g, n, … Loại phổ biến nhất trước kìa là b, giờ là g, và tương lai sẽ là n. Loại b : 11 Mbits/s ( phải chia cho 8 ra 1.3 MB/s), loại g là 54 Mbits/s, loại n là 450 Mbits/s (với 3 ăngten, mỗi cái chịu 150Mbits/s). Loại a thì kém phổ biến hơn, đạt 54 Mbits/s. 5.1.1 Bên trong : Thay thế card wifi bên trong thường là đơn giản, mở máy ra sẽ nhìn thấy cái card giống thế này : Vấn đề là chọn loại nào giữa hai loại Mini PCI và Mini Card (Pci- Express). Các máy tính cũ trang bị Mini Pci 2100 B (đời đầu centrino) có thể thay thế bởi Intel 2200 BG (tương thích chuẩn G) hoặc một card của hãng sản xuất khác. Từ centrino Sonoma, Intel chuyển sang dùng Mini Card (Pci-Express) và nhiều card xuất hiện : 3945ABG (11a, 11b, 11g) , 4965AGN (11a, 11g, 11n 300 Mbits/s) và seri 5xx0 (11a, 11g, 11n 300 hay 450 Mbits/s và WiMAX). Chú ý là loại card mới nhất có vấn đề tương thích với mạng 802.11b. Thông tin thêm : bạn nào dùng macbook thì lưu ý là card airport 802.11b dùng chuẩn PCMCIA, còn Airport Extreme 802.11g dùng chuẩn mini PCI đã bi thay đổi chút đỉnh. 5.1.2 Bên ngoài Ai không muốn mở máy ra thì có thể mua thêm card wifi bên ngoài chuẩn PCMCIA, PC Card hay Express Card. Ví dụ một cái card PCMCIA Linksys : Các chuẩn trên xếp theo thứ tự tăng dần của tốc độ wifi hỗ trợ. Loại Express Card dùng chủ yếu cho loại n. Tùy vào túi tiền và tùy vào cổng kết nối của laptop có đuợc mà mua. Muốn biết máy mình có hỗ trợ chuẩn nào thì mở sách hướng dẫn hoặc lên mạng xem thông tin chi tiết từ nhà sản xuất. Ngòai ra còn có thể mua chuẩn USB, cái này thì đơn giản rồi, máy nào cũng có. Nhưng bạn sẽ phải chấp nhận là nó ko đẹp, lòi ra khỏi máy (usb mà). Nhiều lúc bạn có thể nối dây usb dài ra, để cục kết nối ngoài nhà (hay chỗ nào có sóng) và dùng internet trong nhà nơi không bắt được wifi. Đây là một sáng kiến của mình, vì ngoài trời toàn vài độ và cửa kính thì chắn sóng wifi. 5.2 Bluetooth, wimax, 3G 5.2.1 Bluetooth Bluetooth có thể gắn vào trong máy nhưng không phải máy nào cũng có chỗ mà gắn. Chủ yếu dành cho dòng có bluetooth nhưng lúc mua không chọn, thì trong máy sẽ có sẵn khe cắm. Ví dụ Thinkpad X60 1702 không có bluetooth nhưng dòng Thinkpad 1704 lại có, vậy là có thể tìm mua card bluetooth gắn vào. Nếu mua gắn ngòai thì cứ dùng kết nối usb. Thông tin thêm : một số dòng máy đặc biệt là của Acer dùng chung khung máy, nên là máy nào cũng có đèn có chỗ tắt bluetooth không phải máy nào cũng trang bị. 5.2.2 Wimax Viết ra cho đủ bộ chứ cái này không phổ biến. Muốn dùng thì mời bạn dời địa chỉ sang nước Nga bự con. Thường card wimax dùng chuẩn Express Card. Một giải pháp khác là mua cái nào hỗ trợ cả wimax và wifi. Dòng máy centrino mới nhất hỗ trợ loại card này với chuẩn Mini card. Dòng Intel link 5350 và 5150 hỗ trợ wimax và wifi trong khi 5300 và 5100 chỉ hỗ trợ wifi. 5.2.3 3G Nếu bạn muốn kết nối internet mọi chỗ mọi nơi (gần như là thế) và hơn nữa là nếu bạn chịu chi thì chuẩn 3G dành cho bạn. Nếu máy có sẵn thì chỉ cắm card sim vào, còn không thì mua card chuẩn Mini Card, và đừng quên trả tiền cho nhà cung cấp dịch vụ . 6 Cpu cũng có thể được thay thế 6.1 Intel 6.1.1 Pentium –M, Core hay Core 2 Bỏ qua dòng Pentium 4, Intel có 3 dòng cho laptop là Pentium M, Core hay Core 2. Pentium M xuất hiện 2003 có banias (130nm) và dothan (90nm). Dòng Core ra đời năm 2005. Và dòng cuối Core 2 có merom (65nm) và Penryn (45nm). Để thay thế cpu cần lưu ý hai điều : socket và FSB của card mẹ (mainboard). Đây là ảnh một em Core 2 duo thường và SFF (Small-form- factor) Dòng pentium M sử dụng socket PGA479 nhưng FSB thay đổi, ví dụ i855 (đời đầu) chạy với FSB 400 Mhz, còn dòng i915 (đời hai) chạy 533 Mhz. Thực tế thì bạn có thể thay Pentium M banias bằng Pentium M dothan chạy 400 Mhz nhưng không thể thay bằng một em Dothan chạy 533 Mhz. Với dòng Core thì có thể thay Core Solo bằng Core Duo và nhiều khi là Core Duo 2. Lưu ý là chỉ có Merom chạy 677 Mhz là tương thích với mainboard Core Duo. Với loại Core 2 duo chạy 800 Mhz (dòng santa rosa) thì có thể dùng Core 2 duo penryn nhưng giới hạn ở bus 800, còn Cpu bus 1066 của dòng montevina thì không tương thích. Thông tin thêm : nhiều lúc phải update bios để nó nhận cpu mới. Nếu không thấy có update thì phải dùng chuẩn gần giống nhất. Ví dụ bạn có vaio SZ1 dung Core (yonah), có thể chuyển sang cpu Merom bằng cách dùng Bios của SZ3 (máy này dùng chung card mẹ nhưng có cpu core 2). Bảng tổng kết : 6.1.2 Cách thay thế Câu hỏi phải đặt ra đầu tiên là cpu laptop của bạn có gắn vào socket không ? Câu hỏi nghe hơi ngu nhưng nhiều loại laptop hàn cpu vào mainboard luôn. Trong trường hợp này thì chỉ có đổi máy thôi. Đặc biệt là mấy em nhỏ gọn dùng cpu ULV và máy apple. Trong các trường hợp khác thì có thể thay thế. Việc thay thế tương đối phức tạp, đầu tiên là phải tháo các thứ xung quanh để xâm nhập chỗ gắn cpu. Bạn chuẩn bị tinh thần là nhiều lúc phải tháo cả máy ra. Laptop nào nó hỗ trợ mở cpu dễ dàng như trong ảnh thì mọi việc đơn giản hơn nhiều. Tiếp đến là tháo bộ tản nhiệt của cpu, mình làm thử với asus rồi, tương đối dễ chỉ cần mở vài con ốc. Lưu ý là CPU của laptop dùng socket đơn giản (pins) chứ ko phải LGA, và kết nối LIF (low insertion force) chứ ko phải ZIF (zero insertion force). Vậy là chỉ cần nâng cái cần gạt với loại ZIP và tournevis với loại LIF. Thông tin thêm : đặc biệt lưu ý đến khả năng tản nhiệt của máy. Lúc thay cpu ban phải chú ý công suất của nó là bao nhiêu, có nhiều quá so với loại đang dùng không. Hay nhất là xem các may cùng dòng xem nó hỗ trợ cpu nào nhanh nhất vì nhà sản xuất dùng chung bộ tản nhiệt cho cùng dòng. 6.2 AMD Giờ tới lượt em AMD. Hiện nay laptop amd dùng K8 cho dù Turion X2 Ultra đã trang bị một số cải tiến của dòng K10 (phenom). 6.2.1 K7 Dòng K7 (athlon XP) thì đơn giản, nó xử dụng socket A. Bạn có thể thay bằng cpu desktop nhưng dòng cpu desktop tỏa nhiệt nhiều hơn rất nhiều nên hoặc là máy bị đơ hai là quạt sẽ quay liên tục. 6.2.2 K8 Socket 754 hay S1 , Các cpu dòng K8 ( và Turion X2 Ultra) dùng hai loại socket : 754 và S1. 754 thì giống với cpu dùng trong máy desktop nên có thể thay bằng athlon 64. Còn socket S1 thì tương đương socket AM2 nhưng ở dạng “di động”. Dòng 754 dùng DDR trong khi dòng S1 dùng DDR 2. Lưu ý là cpu mới nhất Turion X2 ultra tương thích với S1. Một điểm lý thú là bộ phận quản lý bộ nhớ nằm trong cpu chứ ko trong chipset nên bất kì cpu socket S1 nào cũng gắn được vào card mẹ. Tất nhiên cũng phải xem xét công suất tiêu thụ, giữa sempron solo core 256 KB cach và Turion X2 ultra 2*1 MB cach là một khoảng cách rất lớn. 7 Card màn hình (VGA) Bây giờ là một bộ phần mà rất nhiều gamer muốn thay thế . Tiếc là nhiều lúc có thể thay thế nhưng không phải là một giải pháp lý tưởng. 7.1 Gắn trong 7.1.1 Chuẩn IGP Này là chuẩn card “ôm bô” theo phong cách voz. Gần như không thể thay thế vì nó gẵn sẵn trong chipset. Cách thay thế duy nhất là đổi máy 7.1.2 Chuẩn MXM Khởi đầu bởi Nvidia, chuẩn mxm trở thành cứu cánh cho laptop. Có 4 loại mxm : I, II, III và HE. Một laptop hỗ trợ loại II thì có thể gắn loại I hoặc II nhưng không gắn được loại III và HE. (loại HE nhận hết các loại còn lại còn loại I thì chỉ chịu nhận mỗi nó). Chuẩn MXM cho phép xử dụng card PCI-Express 16 (4 GB/s). Chú ý là loại MXM HE sử dụng thêm 2 pin để nuôi các loại card mới (mạnh thì tốn điện mà). Một số máy còn có tới hai MXM để chạy sli hay crossfire. Bảng tổng kết : Đi sâu vào đặc tính của MXM, bạn sẽ thấy mỗi loại có 2 version : 41 mm và 46 mm. Đây là khỏang cách giữa hai lỗ để gắn bộ phận tản nhiệt. Và tất nhiên là loại này không thay cho loại kia được. Thông tin thêm : một số hãng sản xuất đặt bios của gpu trong bios của laptop thay vì đặt ở MXM. Vậy là nếu thay gpu thì phải thay Bios. Nên bạn chỉ có thể dùng một loại card của hãng đó (nếu có nhiều loại) vì chỉ có nó là tương thích. Nói qua hãng apple, imac 24inch dùng chuẩn MXM nhưng bios bị block vậy nên chỉ có thể thay thế bằng card gpu của Apple. 7.2 Gắn ngoài Giả sử laptop bạn dùng card ôm bô, giờ muốn chơi game thì làm thế nào ? Ngoài việc thay máy thì vẫn còn một giải pháp, mua card gắn ngoài. Có 4 chuẩn : PC Card, ExpressCard, XGP và USB. 7.2.1 USB Loại này thích hợp cho xem phim và làm văn phòng, nhưng ko thể chơi game được. Dù sao nó cũng cho phép gắn một cái màn hình bự vào laptop. 7.2.2 PC Card Loại này mạnh hơn USB, đây đúng là một card VGA thật, nhưng có điều yếu. Băng thông của PC Card giới hạn ở 133 MB/s giống PCI nên là 7.2.3 Express Card Loại này có thể chơi được game, tất nhiên là không so với desktop được. Vấn đề là ExpressCard giới hạn ở Pci-Express (250 MB/s) nên làm tốc độ bị ảnh hưởng. Hơn nữa là giá rất chát, với một card yếu như Radeon X1550 phải chi từ 300-400$. 7.2.4 XGP, AMD Đây thì chơi game thật này : 8 đường PciExpress gắn ngoài, card mạnh (Ati 3870). Nhưng bạn phải có một laptop dùng hệ thống Puma. Nếu máy bạn hỗ trợ thì đây là một giải pháp tuyệt vời. (đừng nhìn vào giá nhé). Đây là XG Station d'Asus Và đây là XGP của AMD 8 PCMCIA, PC card, ExpressCard Nãy giờ nói qua về các loại nâng cấp có liên quan đến 3 chuẩn trên. Giờ nói kỹ hơn. Loại PC Card dựa trên chuẩn ISA. Tương đối là cũ kỹ, có lẽ ra đời từ khi Napoleon còn cởi chuồng. Chạy 8Mhz, băng thông 16 MB/S, chỉ sử dụng trên một số card wifi đời siêu cũ. Nói chung là nếu bạn mua laptop từ 2000 thì khỏi phải quan tâm. Cardbus có từ năm 1995, dùng chuẩn PCI, 32 bits, 33 Mz băng thông 133 MB/S. Có thể mua card wifi, ethernet, USB, Fireware ở dạng này. Cardbus chỉ có loại II và III. ExpressCard mới ra bao gồm hai loại : PCI-Express (1 đường hỗ trợ 250MB/S) và Usb 2.0 (60MB/s). Chuẩn Express Card 2.0 sẽ dùng usb 3.0 (600 MB/s) hay PCI-Express 2.° (500 MB/s). Thông tin thêm : nãy giờ đọc các loại card chắc là bạn cũng thấy nó hơi bị dễ lẫn lộn. PCMCIA được dùng cho tên card và cũng chính là tên của chuẩn. Tên PC Card được chuẩn hóa từ 1991, chính là version 2 của chuẩn PCMCIA. Bây giờ PCMCIA là một tổ chứ phát triển các loại chuẩn của card. Loại Carbus là version 5 của chuẩn PCMCIA. ExpressCard cũng là chuẩn đuợc phát triển bởi PCMCIA. 9 Card âm thanh Card âm thanh thì không thay được vì nó tích hợp vào mainboard rồi. Nhưng bạn có thể mua sound card gắn ngoài. Có một điều hết sức lưu ý trước khi mua card âm thanh gắn ngoài là có rất nhiều laptop có đầu ra optic cho âm thanh nhưng ở dạng giác cắm 3.5mm. Nên chỉ cần mua một đầu chuyển là có thể gắn dàn âm thanh 5.1 vào laptop Ví dụ : Vì một số các hãng sản xuất không sử dụng kết nối toslink (S/PDIF) giống như trên giàn âm thanh 5.1 nhưn lại dùng đầu ra 3.5mm. Đầu ra 3.5mm có thể truyền tín hiệu analog hay digital. Nếu không nằm trong trường hợp trên thì bạn mua card âm thanh qua usb, cardbus hay Expresscard. Hay nhất là usb vì đỡ phải phân vân xem chuẩn của card mua có được hỗ trợ trong máy mình hay ko. 10 Mainboard, bàn phím, màn hình, touchpad Cả ba thành phần trên đều có thể thay thế. Mainboard, bàn phím và touchpad thì thường là tìm loại giống hệt cái mình đang có. Màn hình nhiều lúc có thể thay bằng loại có độ phân giải cao hơn. Cách hay là tìm xem trong dòng máy của mình có những màn hình nào, độ phân giải bao nhiêu, tính năng thế nào. Tất nhiên là phải cùng kích thước rồi. Vì là mỗi mãy mỗi khác, việc thay thế cũng phức tạp đặc biệt là mainboard (chống chỉ định cho newbie.) 11 Pin Khi thay pin bạn cần lưu ý hiệu điện thế ( thường là từ 10 đến 14 V) và cường độ dòng điện (mAh). Nhân hai cái với nhau thì có được công suất (Wh). Công suất càng cao thì pin càng nặng. Và bạn có thể mua pin chuẩn của hãng hay pin “tương thích”. Bạn có thể gắn thêm ngòai pin gắn vào vị trí bình thường một pin khác gắn vào ổ quang Ví dụ : 12 Ultrabay Hay còn gọi là Dock, thiết bị này gắn với laptop qua một cổng nằm ngay đế máy (rất nhiều loại laptop có). Về căn bản có hai loại dock : Loại 1 do các hãng laptop sản xuất,chỉ dành riêng cho một số mẫu máy nhất định. Bạn tìm thấy ở dock các loại kết nối từ USB, FireWire, LAN cho đến cổng mở rộng như PCI, AGP, PCI-Express, hay card âm thanh, nói chung là đủ dạng Ví dụ em này của sony : Loại 2 : do các hãng khác như logitech. Loại này có ít cổng kết nối hơn nhiều, chủ yếu là usb, nhiều lúc trang bị một bàn phím, hay chỉ dùng để kê máy lên cho cao. 13 Xử dụng lại các bộ phận bị thay thế trong máy để bàn. Ngòai ram, màn hình, card VGA là không thể gắn vào desktop, các loại ổ cứng, cpu, ổ quang, card wifi đa số là có thể tìm thấy đầu chuyển để gắn vào máy để bàn. Ví dụ đầu chuyển mini pci ra PCI, hay Mini card ra PciExpress. Vụ này tương đối là phức tạp và ít khi dùng vì giá thành.