Luận án Phong cách thơ Phạm Tiến Duật

1. Phạm Tiến Duật thuộc thế hệ các nhà thơ Việt Nam có trang lí lịch mang nét đặc trưng của thế kỉ XX: Sinh ra cùng cách mạng, lớn lên được nuôi dưỡng trên ghế của nhà trường xã hội chủ nghĩa và trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mỹ của dân tộc. Hiện thực chiến trường và con đường Trường Sơn huyền thoại mang tên Hồ Chí Minh đã giúp Phạm Tiến Duật tự phát hiện mình, phát hiện chất thơ của thế hệ mình và thuyết phục sự đồng cảm của người đọc bằng những phẩm chất trữ tình tươi trẻ, đầy lãng mạn. Chùm thơ của Phạm Tiến Duật được giải nhất trong cuộc thi thơ do báo Văn nghệ tổ chức năm 1969 - 1970 gồm bốn bài: Bài thơ về tiểu đội xe không kính, Lửa đèn, Nhớ, Gửi em cô thanh niên xung phong đều viết về cuộc sống chiến đấu và sinh hoạt chiến trường của bộ đội và thanh niên xung phong trên đường mòn Hồ Ch í Minh. Chùm thơ được giải của Phạm Tiến Duật đã để lại trong lịch sử văn học hiện đại một dấu mốc sáng tạo của thơ trữ tình Việt Nam trong quá trình đi tìm cái đẹp trong các sự kiện, biến cố cách mạng và chiến tranh, in đậm chất sử thi hào hùng của một thế kỉ đầy biến động. 2. Khuynh hướng sáng tác trong thơ Phạm Tiến Duật, nói như nhà nghiên cứu văn học Lê Đình Kỵ, là "khám phá cái đẹp của những con người cùng thời từ trong các diễn biến sôi động của cuộc sống chiến đấu". Tài năng và nhiệt huyết, lí tưởng của Phạm Tiến Duật đã gặp được mảnh đất hiện thực màu mỡ và để lại một phong cách thơ rõ nét thông qua hệ thống hình tượng độc đáo về người lính Trường Sơn, về những nữ thanh niên xung phong, về thế hệ mình, về nhân dân và tổ quốc, về hình tượng cái tôi t rữ tình độc đáo.