Glucozơ

lucozo, fuctozo, mantozo, saccarozô, xenlulozo coù phaûn öùng hoaø tan keát tuûa Cu(OH)2 do coù nhieàu nhoùm –OH ôû vò trí lieàn keà nhau. - Caùc ñisaccarit, polisaccarit: mantozo, saccarozô, xenlulozo, tinh boät ñeàu bò thuyû phaân trong moâi tröôøng axit taïo ra saûn phaåm cuoái cuøng laø glucozo. - Tinh boät taùc duïng vôùi dd I2 cho maøu xanh lam B. BAØI TAÄP CUÛNG COÁ: HS: Giaûi caùc baøi taäp SGK vaø SBT HS: Giaûi baøi taäp boå sung Hs: Thöïc hieän Tieát: 11 (tuaàn:6 ) BAØI THÖÏC HAØNH SOÁ 1 MOÄT SOÁ TÍNH CHAÁT CUÛA CACBOHIÑRAT I. MUÏC TIEÂU: Cuûng coá tính chaát veà moät soá tính chaát hoaù hoïc cuûa glucozo, saccarozo, tinh boät. Reøn luyeän kó naêng tieán haønh thí nghieäm löôïng nhoû hoaù chaát trong oáng nghieäm. II. CHUAÅN BÒ DUÏNG CUÏ VAØ HOAÙ CHAÁT: DUÏNG CUÏ THÍ NGHIEÄM HOAÙ CHAÁT THÍ NGHIEÄM oáng nghieäm 6 coác thuyû tinh 100ml 1 caëp oáng nghieäm goã 1 ñeøn coàn 1 oáng huùt nhoû gioït 1 thìa xuùc hoaù chaát 2 giaù ñeå oáng nghieäm 1 dd NaOH 10% dd CuSO45% dd glucozo 1% H2SO410% NaHSO4 Tinh boät dd I2 0,05% III. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC: OÅn ñònh traät töï: Chia lôùp ra laøm 4 nhoùm nhoû theo toå ñeå tieán haønh laøm thí nghieäm. Vaøo laøm thí nghieäm: HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TROØ Thí nghieäm 1: Phaûn öùng cuûa glucozo vôùi Cu(OH)2 GV: löu yù - Caùc em coù theå duøng oáng nhoû gioït ñeå öôùc löôïng hoaù chaát thöïc hieän phaûn öùng. - Cho vaøo oáng nghieäm 3 gioït dd CuSO45% vaø 6 gioït dd NaOH 10%. Laéc nheï ñeå coù keát tuûa Cu(OH)2. Gaïn boû phaàn dd - Cho theâm vaøo oáng nghieäm 10 gioït dd glucozo 1% laéc nheï. - Ñun noùng dd ñeán soâi, ñeå nguoäi. Thí nghieäm 1: Phaûn öùng cuûa glucozo vôùi Cu(OH)2 HS: Tieán haønh thí nghieäm nhö SGK HS: Quan saùt hieän töôïng - Taïo dd xanh lam - Sau khi ñun noùng taïo keát tuûa ñoû gaïch. HS: Giaûi thích hieän töôïng, vieát phöông trình hoaù hoïc. Thí nghieäm 2: Phaûn öùng thuyû phaân cuûa saccarozo: GV: löu yù Coù theå duøng oáng nhoû gioït ñeå thöïc hieän phaûn öùng. - Nhoû 8 gioït dd CuSO4 5% vaøo oáng nghieäm (1) chöùa 8 gioït dd NaOH 10%. Laéc ñeàu ñeå Cu(OH)2 laøm thí nghieäm tieáp. Gaïn boû phaàn dd. - Nhoû 8 gioït dd saccarozo 1% vaøo oáng nghieäm 2 chöùa moät ít Cu(OH)2 quan saùt hieän töôïng phaûn öùng xaûy ra. Ñun noùng dd thu ñöôïc. - Nhoû 3 gioït dd H2SO4 10% vaøo oáng nghieäm 3 coù chöùa 10 gioït dd saccarozo vaø thöïc hieän caùc böôùc tieáp theo nhö SGK ñaõ vieát. Thí nghieäm 2: Phaûn öùng thuyû phaân cuûa saccarozo: HS: Tieán haønh thí nghieäm nhö SGK HS: Quan saùt hieän töôïng xaûy ra vaø giaûi thích. - Khi ñun noùng vôùi axit, saccarozo bò thuyû phaân thaønh glucozo vaø fructozo. Chuùng bò oxihoaù bôûi Cu(OH)2 vaø cho Cu2O keát tuûa maøu ñoû gaïch. Thí nghieäm 3: Phaûn öùng cuûa HTB vôùi I2 Chuù yù: Saccarozo phaûi thaät laø tinh khieát, khoâng coøn laãn glucozo, fructozo vaø SO2 trong quaù trình saûn xuaát. Thí nghieäm 3: Phaûn öùng cuûa HTB vôùi I2 - Nhoû vaøi gioït dd ioát 0,05% vaøo oáng nghieäm chöùa 2ml dd hoà tinh boät 2% roài laéc. Do caáu taïo ñaëc bieät, tinh boät haáp thuï ioát cho saûn phaåm maøu xanh lam. - Ñun noùng dd ioát bò thoaùt ra khoûi phaân töû tinh boät laøm maát maøu xanh lam. - Ñeå nguoäi, tinh boät laïi haáp thuï ioát, coù maøu xanh lam nhö cuõ. HS: Tieán haønh thí nghieäm nhö SGK HS: Quan saùt hieän töôïng xaûy ra vaø giaûi thích. GV: Höôùng daãn hoïc sinh laøm töôøng trình. Tieát 12 (tuaàn:6) BAØI VIEÁT SOÁ 1 PHAÀN I: Traéc nghieäm khaùch quan (3 ñieåm) Khoanh troøn vaøo chöõ caùi A hoaëc B,C,D chæ phöông aùn ñuùng trong caùc caâu sau ñaây: Caâu 1: Haõy choïn moät thuoác thöû trong soá caùc thuoác thöû sau ñaây ñeå nhaän bieát caùc dung dòch : glucozô, anñehit axetic, glixerol vaø propanol. A. Na kim loaïi B. Cu(OH)2 C. dung dòch AgNO3 trong NH3 D. Nöôùc broâm Caâu 2: Saccarozo coù theå taùc duïng ñöôïc vôùi chaát naøo sau ñaây: (1) Cu(OH)2 ; (2) [Ag(NH3)2]OH ; (3) H2/Ni, t0C ; (4) CH3COOH( H2SO4 ñaëc) A. (1), (2) ; B. (3), (4) ; C. (1), (4) ; D. (2), (3) ; Caâu 3: Phaûn öùng naøo chöùng toû glucozo coù daïng maïch voøng? Phaûn öùng vôùi CH3OH/ HCl Phaûn öùng vôùi Cu(OH)2. Phaûn öùng vôùi [Ag(NH3)2]OH Phaûn öùng vôùi H2/Ni, t0C Caâu 4: Tinh boät vaø xenlulozo khaùc nhau ôû choã: Phaûn öùng thuyû phaân. B. Caáu truùc maïch phaân töû. C. Ñoä tan trong nöôùc . D. Thaønh phaàn phaân töû. Haõy choïn caâu ñuùng. Caâu 5:Haõy choïn phöông aùn ñuùng ñeå phaân bieät Saccarozo, Tinh boät vaø Xelulozo ôû daïng boät: Hoaø tan töøng chaát vaøo nöôùc, sau ñoù ñun noùng vaø thöû vôùi dung dòch ioát Cho töøng chaát taùc duïng vôùi HNO3/ H2SO4 Cho töøng chaát taùc duïng vôùi dung dòch ioát Cho töøng chaát taùc duïng vôùi voâi söõa Ca(OH)2 Caâu 6: Haõy choïn ñaùp aùn ñuùng: Moät cacbohiñrat (A) coù caùc phaûn öùng dieãn ra theo sô ñoà chuyeån hoaù sau: A dung dòch xanh lam keát tuûa ñoû gaïch Vaäy A coù theå laø : A. Tinh boät ; B. Glucozo ; C. Xenlulozo ; D. Taát caû ñeàu sai II. TÖÏ LUAÄN: ( 7 ñieåm) Caâu 1:Vieát phöông trình phaûn öùng theo sô ñoà sau: ( Chaát höõu cô vieát döôùi daïng coâng thöùc caáu taïo thu goïn, ghi roõ ñieàu kieän phaûn öùng caàn thieát) Tinh boät C6H12O6 C2H6O C4H6 Cao su bu na C2H4 C2H6O2 C2H2O2 C2H2O4 Caâu 2:Vieát phöông trình phaûn öùng hoaù hoïc xaûy ra ( neáu coù) giöõa mantozo vôùi Cu(OH)2 (ôû nhieät ñoä thöôøng vaø ñun noùng), vôùi dung dòch AgNO3 trong NH3 ( ñun nheï), vaø vôùi dung dòch H2SO4 ( loaõng , ñun nheï) Caâu 3: Leân men 1 taán tinh boät chöùa 10% taïp chaát thaønh röôïu etylic, hieäu suaát cuûa moãi quaù trình leân men laø 85% a)Tính khoái löôïng röôïu thu ñöôïc. b) Ñem pha loaõng röôïu ñoù thaønh röôïu 400, bieát khoái löôïng rieâng cuûa röôïu etylic laø 0,8 gam /cm3.Hoûi theå tích dung dòch röôïu thu ñöôïc baèng bao nhieâu. Tieát 13,14 (tuaàn:7) Baøi 7: AMIN I. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1. Kieán thöùc: Bieát caùc loaïi amin, danh phaùp cuûa amin. Hieåu caáu taïo phaân töû, tính chaát, öùng duïng vaø ñieàu cheá cuûa amin. 2. Kó naêng: Nhaän daïng caùc hôïp chaát cuûa amin. Goïi teân theo danh phaùp IUPAC caùc hôïp chaát amin. Vieát chính xaùc caùc phöông trình phaûn öùng hoaù hoïc cuûa amin. Quan saùt, phaân tích caùc thí nghieäm chöùng minh. II. CHUAÅN BÒ: Duïng cuï: oáng nghieäm, ñuõa thuyû tinh, oáng nhoû gioït. Hoaù chaát: caùc dd: CH3NH2, HCl, anilin, nöôùc broâm. Moâ hình phaân töû anilin, caùc tranh veõ, hình aûnh coù lieân quan ñeán baøi hoïc. III. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC: 1. OÅn ñònh traät töï: 2. Kieåm tra baøi cuõ: 3. Vaøo baøi môùi. Hoaït ñoäng cuûa thaày troø Kieán thöùc caàn ñaït Hoaït ñoäng 1: GV: Vieát CTCT cuûa NH3 vaø 4 amin khaùc . Hs: Nghieân cöùu kó caùc chaát trong ví duï treân vaø cho bieát moái quan heä giöõa caáu taïo amoniac vaø caùc amin. Gv: Ñònh höôùng cho hs sinh phaân tích. Hs: Töø ñoù hs haõy cho bieát ñònh nghóa toång quaùt veà amin? HS: Traû lôøi vaø ghi nhaän ñònh nghóa GV: Caùc em haõy nghieân cöùu kó SGK vaø töø caùc ví duï treân .Haõy cho bieát caùch phaân loaïi caùc amin vaø cho ví duï? HS: Nghieân cöùu vaø traû lôøi, cho caùc ví duï minh hoaï. GV: Caùc em haõy theo doõi baûng 2.1 SGK ( danh phaùp caùc amin) töø ñoù cho bieát: Qui luaät goïi teân caùc amin theo danh phaùp goác chöùc. Qui luaät goïi teân theo danh phaùp thay theá. GV: Nhaän xeùt, boå xung . H: Treân cô sôû treân, em haõy goïi teân caùc amin sau: GV: Laáy vaøi amin coù maïch phöùc taïp ñeå hoïc sinh goïi teân. I. ÑÒNH NGHÓA , PHAÂN LOAÏI, DANH PHAÙP VAØ ÑOÀNG PHAÂN: 1. Khaùi nieäm, phaân loaïi: Amin laø hôïp chaát höõu cô ñöôïc taïo ra khi thay theá moät hoaëc nhieàu nguyeân töû hiñro trong phaân töû NH3 baèng moät hoaëc nhieàu goác hiñrocacbon. Amin ñöôïc phaân loaïi theo 2 caùch: Theo goác hiñrocacbon: - Amin beùo: CH3NH2, C2H5NH2 - Amin thôm: C6H5NH2 Theo baäc cuûa amin. - Baäc 1: CH3NH2, C2H5NH2, C6H5NH2 - Baäc 2: (CH3)2 NH - Baäc 3: (CH3)3 N 2. Danh phaùp: Caùch goïi teân theo danh phaùp Goác chöùc: Ankyl + amin Thay theá: Ankan + vò trí + amin Teân thoâng thöôøng chæ aùp duïng cho moät soá amin. Hoaït ñoäng 2: GV: Caùc em haõy nghieân cöùu SGK phaàn tính chaát vaät lí cuûa amin vaø anilin. Hs: Cho bieát caùc tính chaát vaät lí ñaëc tröng cuûa amin vaø chaát tieâu bieåu laø anilin? II. TÍNH CHAÁT VAÄT LÍ: Metylamin, ñimetylamin, trimetylamin vaø etylamin laø nhöõng chaát khí coù muøi khoù chòu, ñoäc , deã tan trong nöôùc, caùc amin ñoàng ñaúng cao hôn laø chaát loûng hoaëc raén, Anilin laø chaát loûng, nhieät ñoä soâi laø 1840C, khoâng maøu , raát ñoäc,ít tan trong nöôùc, tan trong röôïu vaø benzen. Hoaït ñoäng 3: GV: Giôùi thieäu bieát CTCT cuûa vaøi amin . Hs: Haõy phaân tích ñaëc ñieåm caáu taïo cuûa amin maïch hôû vaø anilin. GV: Boå sung vaø phaân tích kó ñeå hoïc sinh hieåu kó hôn. Hs: Töø CTCT vaø nghieân cöùu SGK em haõy cho bieát amin maïch hôû vaø anilin coù tính chaát hoaù hoïc gì? GV: Chöùng minh TN 1 cho quan saùt. Hs :, cho bieát khi taùc duïng vôùi metylamin vaø anilin quì tím hoaëc phenolphtalein coù hieän töôïng gì? Vì sao? Hs: Neâu hieän töôïng Gv: Giaûi thích hieän töôïng GV: Bieåu dieãn thí nghieäm giöõa C6H5NH2 vôùi dd HCl. Hs: Quan saùt thí nghieäm vaø neâu caùc hieän töôïng xaûy ra trong thí nghieäm treân vaø giaûi thích vaø vieát phöông trình phaûn öùng xaûy ra. Hs: So saùnh tính bazô cuûa metylamin, amoniac vaø anilin. GV: Boå sung vaø giaûi thích . GV: Bieåu dieãn thí nghieäm cuûa anilin vôùi nöôùc broâm: Hs: Quan saùt vaø neâu hieän töôïng xaûy ra? Hs: Nghieân cöùu vaø vieát phöông trình phaûn öùng. Hs: Giaûi thích taïi sao nguyeân töû broâm laïi theá vaøo 3 vò trí 2,4,6 trong phaân töû anilin. HS: Do aûnh höôûng cuûa nhoùm –NH2, nguyeân töû broâm deã daøng thay theá caùc nguyeân töû H ôû vò trí 2,4,6 trong nhaân thôm cuûa phaân töû anilin. III. CAÁU TAÏO VAØ TÍNH CHAÁT HOAÙ HOÏC: 1. Caáu taïo phaân töû: Caùc amin maïch hôû ñeàu coù caëp electron töï do cuûa nguyeân töû nitô trong nhoùm chöùc, do ñoù chuùng coù tính bazô. Neân amin maïch hôû vaø anilin coù khaû naêng phaûn öùng ñöôïc vôùi caùc chaát sau ñaây: 2. Tính chaát hoaù hoïc : a. Tính bazôø: C6H5NH2 + HCl ® [C6H5NH3]+Cl– Tính bazô : CH3NH2 > NH3 >C6H5NH2 b. Phaûn öùng theá ôû nhaân thôm cuûa anilin: C6H5NH2 + Br2 ® C6H2 Br 3NH2 2,4,6 tribromanilin Hoaït ñoäng 4: Hs: Laøm baøi taäp taïi lôùp (sgk trang 44) Hs: laøm baøi taäp veà nhaø (sgk trang 44) Hs: Chuaån bò baøi Amino axit Baøi taäp 1,2,3 Baøi taäp 4,5,6 Tieát 15 + 16. (tuaàn:8 ) Baøi 8: AMINO AXIT I. MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kieán thöùc: Bieát öùng duïng vaø vai troø cuûa amino axit. Hieåu caáu truùc phaân töû vaø tính chaát hoaù hoïc cô baûn cuûa amino axit. 2. Kó naêng: Nhaän daïng vaø goïi teân caùc amino axit. Vieát chính xaùc caùc phöông trình phaûn öùng cuûa amino axit. Quan saùt vaø ciaûi thích caùc thí nghieäm chöùng minh. II. CHUAÅN BÒ: Duïng cuï: oáng nghieäm, oáng nhoû gioït. Hoaù chaát: dd glixin 10%, dd NaOH10%, CH3COOH tinh khieát. Caùc hình veõ, tranh aûnh lieân quan ñeán baøi hoïc. III. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC: 1. OÅn ñònh traät töï: 2. Kieåm tra baøi côûi. 3. Vaøo baøi môùi: Hoaït ñoäng cuûa thaày troø Kieán thöùc caàn ñaït Hoaït ñoäng 1: GV: Vieát moät vaøi coâng thöùc aminoaxit thöôøng gaëp sau ñoù cho hoïc sinh nhaän xeùt nhoùm chöùc. Hs: Haõy ñònh nghóa aminoaxit (HSTB) I- ÑÒNH NGHÓA: Aminoaxit laø nhöõng HCHC taïp chöùc vöøa chöùa nhoùm chöùc amin (-NH2) vöøa chöùa nhoùm chöùc cacboxyl (-COOH) Hoaït ñoäng 2: Hs: Tham khaûo sgk xem caùc ví duï hieåu ñöôïc caùch goïi teân amino axit. GV: Phaân tích caùch ñoïc teân sau ñoù hình thaønh caùc ñoïc teân toång quaùt. II- COÂNG THÖÙC CAÁU TAÏO TEÂN GOÏI: VD: H2N-CH2-COOH Axit aminoaxetic (Glixin) H2N-CH-COOH Axit a-aminopropionic(Alamin) CH3 H2N-CH2-CH2-COOH Axit b- aminopropionic HOCO-(CH2)2-CH-COOH Axit glutamic NH2 Caùch ñoïc teân Axit + vò trí nhoùm NH2 + amino + teân axit Hoaït ñoäng 3: GV: Haõy nghieân cöùu SGK vaø cho bieát tính chaát vaät lyù? III- TÍNH CHAÁT VAÄT LYÙ: Aminoaxit laø nhöõng chaát raén keát tinh, tan toát trong nöôùc, coù vò ngoït Hoaït ñoäng 4: GV: Döïa vaøo caáu taïo aminoaxit haõy cho bieát caùc aminoaxit tham gia phaûn öùng hoùa hoïc naøo? HS: Phaân tích caáu taïo bieát ñöôïc aminoaxit vöøa coù tính chaát axit vöøa coù tính bazô (löôõng tính). Hs: Haõy vieát phöông trình phaûn öùng NH2CH2COOH + HCl ® ? NH2CH2COOH + NaOH ® ? Gv:Trong phaân töû Aminoaxit vöøa chöùa nhoùm - NH2 vöøa chöùa nhoùm -COOH vaäy giöõa caùc phaân töû aminoaxit coù theå taùc duïng vôùi nhau ñöôïc khoâng (HSTB) Vieát daïng toång quaùt ntn? Hs: Vieát ptpö (sgk) IV- TÍNH CHAÁT HOÙA HOÏC: Aminoaxit vöøa coù tính chaát axit vöøa coù tính bazô (löôõng tính) 1- Tính bazô: Taùc duïng axit maïnh HOOC-CH2-NH2 + HCl ® HOOC-CH2-NH3Cl 2- Tính axit: Taùc duïng vôùi bazô maïnh H2N-CH2COOH + NaOH ® H2N-CH2COONa + H2O) 3- Phaûn öùng truøng ngöng: Khi ñun noùng: Nhoùm - COOH cuûa phaân töû naøy taùc duïng vôùi nhoùm -NH2 cuûa phaân töû kia cho saûn phaåm coù khoái löôïng phaân töû lôùn, ñoàng thôøi giaûi phoùng H2O Hoaït ñoäng 5: HS: Ñoïc SGK vaø ruùt ra öùng duïng cuûa amino axit V- ÖÙNG DUÏNG: SGK 4. CUÛNG COÁ: - Töø coâng thöùc amino axit 1 nhoùm - NH2, moät nhoùm -COOH, goác HC no hình thaønh coâng thöùc TQ: CnH2n+1O2N - Vieát phöông trình phaûn öùng truøng ngöng: - Laøm baøi taäp 1, 2, 4 5. HÖÔÙNG DAÃN HOÏC ÔÛ NHAØ: Baøi taäp 3, 5, 6 trang 71 (SGK) Tieát 17 (tuaàn: 9) Baøi 9: PEPTIT VAØ PROTEIN I. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1. Kieán thöùc: Bieát khaùi nieäm veà peptit vaø protein, enzim vaø axit nucleicvaø vai troø cuûa chuùng trong cuoäc soáng. Bieát caáu truùc phaân töû vaø tính chaát cô baûn cuûa protein. 2. Kó naêng: Goïi teân peptit. Phaân bieät caáu truùc baäc 1 vaø caáu truùc baäc 2cuûa protein. Vieát caùc phöông trình hoaù hoïc cuûa protein. Quan saùt thí nghieäm chöùng minh. II. CHUAÅN BÒ: Duïng cuï: oáng nghieäm , oáng huùt hoaù chaát. Hoaù chaát: dd CuSO4 2%, dd NaOH 30%, loøng traéng tröùng. Caùc tranh aûnh , hình veõ phoùng to lieân quan ñeán baøi hoïc. III. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC: 1. OÅn ñònh toå chöùc. 2. Kieåm tra baøi cuõ. 3. Vaøo baøi môùi. Hoaït ñoäng cuûa thaày troø Kieán thöùc caàn ñaït Hoaït ñoäng 1: GV: Caùc em haõy nghieân cöùu SGK vaø cho bieát k/n cuûa peptit? HS: Nghieân cöùu SGK vaø traû lôøi GV: Laáy ví duï veà moät maïch peptit vaø yeâu caàu hoïc sinh chæ ra lieân keát peptit cho bieát nguyeân nhaân hình thaønh maïch peptit treân? HS: Theo doõi vaø traû lôøi GV: Yeâu caàu caùc em hoïc sinh nghieân cöùu SGK vaø cho bieát caùch phaân loaïi peptit. HS: Nghieân cöùu SGK vaø traû lôøi: GV: Caùc em haõy nghieân cöùu SGK vaø cho bieát qui luaät cuûa phaûn öùng thuyû phaân cuûa peptit trong moâi tröôøng axit, bazô hoaëc nhôø xuùc taùc enzim? HS: Khi ñun noùng vôùi dung dòch axit bazô hay nhôø xuùc taùc cuûa enzim peptit bò thuyû phaân thaønh hoãn hôïp caùc a - aminoaxit. Hs: Vieát phöông trình phaûn öùng thuyû phaân maïch peptit trong phaân töû protein coù chöùa 3 amino axit khaùc nhau? Gv: Giôùi thieäu phaûn öùng maøu cuûa peptit. I. PEPTIT 1. Khaùi nieäm: Peptit laø loaïi chaát chöùa töø 2 ñeán 50 goác a - ainoaxit lieân keát vôùi nhau bôûi caùc lieân keát peptit. Lieân keát peptit: –CO–NH– Tuyø theo soá löôïng ñôn vò amino axit chia ra: ñi peptit, tri peptit, . . . vaø poli peptit (treân 10 ). 2. Tính chaát hoaù hoïc: a. Phaûn öùng thuyû phaân b. Phaûn öùng maøu biure Hoaït ñoäng 2 GV: Caùc em haõy nghieân cöùu SGK cho bieát ñònh nghóa veà protein vaø phaân loaïi. HS: Ñoïc SGK ñeå naém ñöôïc thoâng tin GV: Treo hình veõ phoùng to caáu truùc phaân töû protein cho HS quan saùt, so saùnh vôùi hình veõ trong SGK Hs: Nghieân cöùu SGK cho bieát caáu taïo phaân töû protein II. PROTEIN 1.Khaùi nieäm Protein laø nhöõng polipeptit cao phaân töû coù phaân töû khoái töø vaøi chuïc ngaøn ñeán vaøi trieäu ñvC. Protein ñöôïc chia laøm 2 loaïi: protein ñôn giaûn vaø protein phöùc taïp. 2. Caáu taïo phaân töû : Hoaït ñoäng 3: GV: Caùc em haõy nghieân cöùu SGK vaø cho bieát nhöõng tính chaát ñaëc tröng cuûa protein? HS: Ñoïc SGK vaø suy nghó traû lôøi Hs : Xem phaûn öùng hoaù hoïc phaàn peptit Hs: Ñoïc sgk ñeå hieåu vai traø cuûa protein trong ñôøi soáng. 3. Tính chaát a. Tính chaát vaät lí b. Tính chaát hoaù hoïc 4. Vai troø cuûa protein ñ/v ñôi soáng Hoaït ñoäng 4: 1. Enzim: GV: Caùc em haõy nghieân cöùu SGK vaø cho bieát : - Ñònh nghóa veà enzim - Caùc ñaëc ñieåm cuûa enzim. HS: Nghieân cöùu SGK vaø traû lôøi. 2. Axit nucleic: GV: Caùc em haõy nghieân cöùu SGK vaø cho bieát ñaëc ñieåm chính cuûa axit nucleic H: Cho bieát söï khaùc nhau cuûa phaân töû AND vaø ARN khi nghieân cöùu SGK? IV. Khaùi nieäm veà enzim vaø axit nucleic: 1. Enzim: Enzim laø nhöõng chaát haàu heát coù baûn chaát protein, coù khaû naêng xuùc taùc cho caùc quaù trình hoaù hoïc, ñaëc bieät trong cô theå sinh vaät. Xuùc taùc enzim coù 2 ñaëc ñieåm : + Coù tính choïn loïc cao, moãi enzim chæ xuùc taùc cho moät söï chuyeån hoaù nhaát ñònh, + Toác ñoä phaûn öùng nhôø xuùc taùc enzim raát lôùn gaáp 109 – 1011 toác ñoä phaûn öùng nhôø xuùc taùc hoaù hoïc. 2. Axit nucleic: - Axit nucleic laø polieste cuûa axit phoâtphoric vaø pentozô ( monosaccarit coù 5 C)moãi pentozô laïi coù moät nhoùm theá laø moät bazô nitô. + Neáu pentozô laø ribozô: taïo axit ARN. + Neáu pentozô laø ñeoxiribozô: taïo axit ADN. + Khoái löôïng ADN töø 4 –8 trieäu ñvC, thöôøng toàn taïi ôû daïng xoaén keùp. Khoái löôïng phaân töû ARD nhoû hôn ADN, thöôøng toàn taïi ôû daïng xoaén ñôn. Hoaït ñoäng 7: Cuûng Coá HS: Giaûi caùc baøi taäp1,2,3, 4,5,6 - sgk trang 55 Tieát 18 (tuaàn : 9) Luyeän taäp: CAÁU TAÏO VAØ TÍNH CHAÁT CUÛA AMIN, AMINOAXIT, PROTEIN. I. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1. Kieán thöùc: Naém ñöôïc toång quaùt veà caáu taïo vaø tính chaát hoaù hoïc cô baûn cuûa amin, amino axit, protein. 2. Kó naêng: Laøm baûng toång keát veà caùc hôïp chaát trong chöông. Vieát phöông trình phaûn öùng ôû daïng toång quaùtcho caùc hôïp chaát: amin, amino axit.protein. Giaûi caùc baøi taäp veà phaàn amin,amino axit vaø protein. II. CHUAÅN BÒ: Sau khi keát thuùc baøi 9, GV yeâu caàu hoïc sinh oân taäp toaøn boä chöông vaø laøm baûng toång keát theo qui ñònh cuûa GV. Chuaån bò theâm moät soá baøi taäp cho hoïc sinh ñeå cuûng coá kieán thöùc trong chöông. III. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC: 1. OÅn ñònh toå chöùc. 2. Kieåm tra baøi cuõ. 3. Vaøo baøi môùi. Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø Hoaït ñoäng 1: GV: Caùc em ñaõ nghieân cöùu vaø hoïc lí thuyeát cuûa caùc baøi trong toaøn chöông em haõy cho bieát: H: CTCT chung cuûa amin, amino axit vaø protein? H: Cho bieát ñaëc ñieåm caáu taïo cuûa caùc hôïp chaát amin, amino axit, protein vaø ñieàn vaøo baûng sau? HS: Traû lôøi vaø ghi vaøo baûng Loaïi hôïp chaát Amin Aminoaxit Protein Caáu taïo Tính chaát hoaù hoïc H: Töø baûng treân vaø baûng sgk hs ruùt ra nhaän xeùt veà nhoùm ñaëc tröng vaø t/c hh cuûa caùc chaát. GV: Caùc em haõy cho bieát tính chaát hoaù hoïc ñaëc tröng cuûa amin, aminoaxit vaø protein? H: Em haõy cho bieát nguyeân nhaân gaây ra phaûn öùng hoaù hoïc cuûa caùc hôïp chaát amin, aminoaxit vaø protein? H: Em haõy so saùnh tính chaát hoaù hoïc cuûa amin vaø aminoaxit? H: Em haõy cho bieát nhöõng tính chaát gioáng nhau giöõa anilin vaø protein? Nguyeân nhaân cuûa söï gioáng nhau veà tính chaát hoaù hoïc ñoù? Hoaït ñoäng 2: Gv: Hs laøm baøi taäp 1,2 Hs: Giaûi baøi taäp baêng phöông phaùp töï luaän, choïn phöông aùn ñuùng khoanh troøn. Gv vaø hs nhaän xeùt boå xung Hoaït ñoäng 3: GV: Caùc em haõy thaûo luaän nhoùm giaûi caùc baøi taäp 3, 4,5 SGK GV: Goïiï 3 em hoïc sinh ñaïi dieän 3 nhoùm leân baûng giaûi 3 baøi taäp treân. Gv vaø hs nhaän xeùt boå xung I. KIEÁN THÖÙC CAÀN NHÔÙ: 1. Nhoùm chöùc ñaëc tröng: Nhaän xeùt - Nhoùm chöùc ñaëc tröng cuûa amin laø –NH2 - Nhoùm chöùc ñaëc tröng cuûa amino axit laø –NH2, - COOH - Nhoùm chöùc ñaëc tröng cuûa protein laø –NH-CO- 2. Tính chaát: - Amin coù tính bazô. - Amino axit coù tính chaát cuûa nhoùm –NH2(bazô) vaø –COOH(axit); tham gia phaûn öùng truøng ngöng. - Protein coù tính chaát cuûa nhoùm peptit –CO- NH- ; tham gia phaûn öùng thuyû phaân; coù phaûn öùng maøu ñaëc tröng vôùi HNO3 ñaëc vaø Cu(OH)2 Baøi taäp 1,2 sgk – trang 58 Baøi taäp3, 4,5 sgk – trang 58 Hoaït ñoäng 4 Hs: Chuaån bò kieán thöùc chöông polime Tieát 19,20 (tuaàn: 10) ÑAÏI CÖÔNG VEÀ POLIME I. MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kieán thöùc Bieát ñöôïc khaùi nieäm chung veà polime :Ñònh nghóa, phaân loaïi, caáu truùc, tính chaát. Hieåu phaûn öùng truøng hôïp, truøng ngöng vaø nhaän daïng ñöôïc polime ñeå toång hôïp ñöôïc polime. 2. Kó naêng: phaân loaïi, goïi teân caùc polime. So saùng phaûn öùng truøng hôïp vôùi phaûn öùng truøng ngöng, Vieát phöông trình phaûn öùng toång hôïp ra caùc polime. II. CHUAÅN BÒ: Nhöõng baûng toång keát sô ñoà, hình veõ lieân quan ñeán tieát hoïc. Heä thoáng caâu hoûi cuûa baøi. III. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC: 1. OÅn ñònh traät töï: 2. Kieåm tra baøi cuõ ( keát hôïp giaûng baøi môùi) 3. Vaøo baøi môùi HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY TROØ KIEÁN THÖÙC CAÀN ÑAÏT Hoaït ñoäng 1: GV: Em haõy tìm hieåu SGK vaø cho bieát theá naøo laø polime? Hs: Ñoïc sgk vaø cho moät vaøi ví duï veà polime GV: Caùc em haõy nghieân cöùu SGK vaø cho bieát caùch phaân loaïi polime? Hs: cho vd minh hoaï veà polime naøo thuoäc polime thieân nhieân, polime toång hôïp, baùn toång hôïp. I- KHAÙI NIEÄM: Polime laø nhöõng hôïp chaát höõu cô coù khoái löôïng phaân töû raát lôùn do nhieàu ñv cô soû (goïi laø maéch xích) lieân keát vôùi nhau taïo neân. Vd: PE, Tinh boät... Phaân loaïi: Thieân nhieân Polime Toång hôïp( truøng hôïp, truøng ngöng) Baùn truøng hôïp Hoaït ñoäng 2 Hs: Ñoïc saùch giaùo khoa trang 60, ruùt ra kieán thöùc quan troïng veà ñaëc ñieåm caáu truùc polime Hs: Ñoïc saùch giaùo khoa trang 61, ruùt ra kieán thöùc quan troïng veà lí tính polime. II. ÑAËC ÑIEÅM CAÂU TRUÙC: Caùc polime thieân nhieân vaø toång hôïp coù theå coù 3 daïng caáu truùc cô baûn: Daïng maïch thaúng : PE, PVC, xenlulozô… daïng phaân nhaùnh: amilopectin cuûa tinh boät... Daïng maïng löôùi khoâng gian: VD: Cao su löu hoùa (caùc maïch thaúng trong cao su löu hoùa gaén vôùi nhau bôûi nhöõng caàu noái ñisunfua -S-S-). III. TÍNH CHAÁT VAÄT LÍ - Caùc polime laø nhöõng chaát raén, khoâng bay hôi, t0nc coù khoaûng khaù roäng. - Ña soá polime khoâng tan trong caùc dung moâi thoâng thöôøng. - Nhieàu polime coù tính deûo (PE, PVC…) coù tính ñaøn hoài (cao su…), caùch nhieät, caùch ñieän(PE, PVC…..). Hoaït ñoäng 3: Hs: Vieát ptpö theå hieän caùc tính chaát hoaù hoïc cuûa polime Phaân caét, giöõ nguyeân vaø taêng maïch polime. Hs: Choïn ví duï minh hoaï. IV.TÍNH CHAÁT HOAÙ HOÏC: 1. Caùc pöù phaân caét maïch polime : - Phaûn öùng thuûy phaân: Tinh boät, xenlulozô… - Pö nhieät phaân(giaûi truøng hôïp) 2. Caùc phaûn öùng giöõ nguyeân maïch polime : ñoù laø phaûn öùng theá vaø coâng vaøo maïch polime. 3. Caùc phaûn öùng laøm taêng maïch polime : phaûn öùng khaâu maïch cacbon. Hoaït ñoäng 4: GV: Em haõy cho bieát phaûn öùng naøo coù theå ñieàu cheá ñöôïc polime töø monome?(Hs) HS: Nhö vaäy, ñieàu kieän veà caáu taïo monome tham gia phaûn öùng truøng hôïp laø phaûi coù noái ñoâi. HS: Vieát phöông trình phaûn öùng Gv: Giôùi thieâu phaûn öùng truøng ngöng hoaëc xaûy ra giöõa 2 loaïi monome coù caáu taïo khaùc nhau, hoaëc töø cuøng moät loaïi monome. Nhö vaäy, ñieàu kieän caàn veà caáu taïo monome tham gia phaûn öùng truøng ngöng laø phaûi coù töø 2 nhoùm chöùc trôû leân trong phaân töû . Hs: Vieát ptpö. Hs: Ñoïc sgk V- Ñieàu cheá polime : 2pp. 1. Phaûn öùng truøng hôïp: Phaûn öùng truøng hôïp laø quaù trình coäng lieân hôïp lieân tieáp nhieàu phaân töû nhoû (monome) gioáng nhau hay töông töï nhau thaønh phaân töû lôùn (polime). VD: nCH2=CH (-CH2-CH-)n ÷ ÷ PVC Cl Cl 2. Phaûn öùng truøng ngöng: Phaûn öùng truøng ngöng laø quaù trình coäng hôïp lieân tieáp nhieàu phaân töû nhoû thaønh phaân töû lôùn ñoàng thôøi taïo ra nhöõng phaân töû nhoû (H2O…0 VI. ÖÙNG DUÏNG (sgk) Hoaït ñoäng 5: Cuûng coá kieán thöùc: Phöông phaùp ñieàu cheá Polime Haõy cho bieát coâng thöùc caáu taïo caùc poâlime : PE; PVC; PP; PVA. Tính chaát caùc polime? Vieát phaûn öùng taïo : Cao su Buna-S; Cao su Buna-N; Thuyû tinh höõu cô. Baøi taäp 1-6 sgk – trang 64 Tieát 22, 21 (tuaàn 11) CAÙC VAÄT LIEÄU POLIME I. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1. Kieán thöùc: Bieát khaùi nieäm veà caùc vaät lieäu: chaát deûo, cao su, tô, sôïi vaø keo daùn. Bieát thaønh phaàn, tính chaát, öùng duïng cuûa chuùng. 2. Kó naêng: So saùnh caùc vaät lieäu. Vieát phöông trình phaûn öùng hoaù hoïc toång hôïp ra caùc vaät lieäu treân. Giaûi caùc vaät baøi taäp veà vaät lieäu polime. II. CHUAÅN BÒ: Chuaån bò caùc vaät lieäu polime: chaát deûo, cao su, tô, sôïi vaø keo daùn. Caùc tranh aûnh , hình veõ, tö lieäu, lieân quan ñeán baøi hoïc. Heä thoáng caâu hoûi cuûa baøi. III. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC: 1. OÅn ñònh traät töï: 2. Kieåm tra baøi cuõ ( keát hôïp giaûng baøi môùi) 3. Vaøo baøi môùi 4. Phaân boá noäi dung tieát hoïc : Tieát 1: Chaát deûo. Tô toång hôïp vaø tô nhaân taïo. Tieát 2: Cao su thieân nhieân vaø cao su toång hôïp. Keo daùn. KIEÁN THÖÙC HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY TROØ A- CHAÁT DEÛO: I- Khí nieäm veà chaát deûo vaø vaät lieäu compozit Chaát deûo laø nhöõng vaät lieäu polime coù tính deûo. Tính deûo laø nhöõng vaät theå bò bieán daïng khi chòu taùc duïng nhieät ñoä vaø aùp suaát vaø vaãn giöõ nguyeân söï bieán daïng ñoù khi thoâi taùc duïng. VD: PE, PVC, Cao su buna ... Thaønh phaàn compozit: 1- Chaáât neàn (Polime): Nhöïa nhieät deûo hay nhöïa nhieät raén. 2- Chaát ñoän: Sôïi hoaëc boät… 3- Chaát phuï gia Hoaït ñoäng 1: GV: yeâu caàu: - HS nghieân cöùu SGK cho bieát ñònh nghóa chaát deûo. - HS cho bieát tính deûo laø gì? HS: Tìm hieåu SGK vaø cho bieát thaønh phaân cuûa vaät lieäu môùi(compozit) vaø nhöõng thaønh phaàn phuï theâm cuûa chuùng. II - Moät soá hôïp chaát polime duøng laøm chaát deûo: 1- Polietilen (PE) nCH2 = CH2 ® (-CH2 - CH2 -)n 2- Polivinylclorua (PVC) nCH2 = CH ® (-CH2 - CH -)n Cl Cl 3- Polimetyl meta crylat (Thuûy tinh höõu cô) COOCH3 nCH2 = C - COOCH3 ® (-CH2-C-)n CH3 CH3 4- Nhöïa pheânol fomandeâhit: SGK 5- Polistiren: nCH = CH2 ® (-CH - CH2 -)n C6H5 C6H5 Hoaït ñoäng 2 Hs: Lieân heä kieán thöùc ñaõ hoïc xaùc ñònh coâng thöùc cuûa caùc polime sau: PE, PVC, thuyû tinh höõu cô, PPF. Gv: Töø CT treân hs xaùc ñònh monome taïo ra caùc polime treân. Hs: Vieát ptpö ñieàu cheá Hs: Tham khaûo sgk ñeå naém tính chaát, öùng duïng cuûa caùc polime. B- TÔ : I. Khaùi nieäm: Tô laø nhöõng polime hình sôïi daøi vaø maûnh vôùi ñoä beàn nhaát ñònh. II.Phaân loaïi: 1- Tô töï nhieân: Tô taèm, sôïi, boâng, len 2- Tô hoùa hoïc: Ñieàu cheá töø phaûn öùng hoùa hoïc. a- Tô nhaân taïo: Töø vaät lieäu coù saün trong töï nhieân vaø cheá bieán baèng phöông phaùp hoùa hoïc. VD: Xenluozô. b- Tô toång hôïp: Töø caùc polime toång hôïp III-Vaøi loaïi tô toång hôïp thöôøng gaëp: Xem sgk trang 68-69 Hoaït ñoäng 3: GV : yeâu caàu - HS: Laáy VD moät soá vaät lieäu baèng tô GV thoâng baùo GV höôùng daãn hoïc sinh vieát phöông trình phaûn öùng GV vieát phaûn öùng taïo tô nilon .6 C- CAO SU THIEÂN NHIEÂN VAØ CAO SU TOÅNG HÔÏP: I. Ñònh nghóa: Cao su laø loaïi vaät lieäu polime coù tính ñaøn hoài II. Cao su thieân nhieân: Cao su thieân nhieân laáy töø muû cuûa caây cao su III. Cao su toång hôïp: D. KEO DAÙN: Laø loaïi vaät lieäu coù khaû naêng keát dính 2 maûnh vaät lieäu gioáng nhau hoaëc khaùc nhau maø khoâng laøm bieán chaát caùc vaät lieäu ñöôïc keát dính Hoaït ñoäng 3: GV: thoâng baùo vaø lieân heä thöïc teá cho HS thaáy roõ 4. CUÛNG COÁ: - Phaûn öùng ñieàu cheá chaát deûo, ñieàu cheá caùc loaïi tô - Töø Xenlulozô haõy vieát phöông trình phaûn öùng ñieàu cheá nhöïa PE, PP, PVC, - Töø CaCO3 vaø caùc chaát voâ cô caàn thieát ñieàu cheá nhöïa pheânolfomandehit. 6. RUÙT KINH NGHIEÄM: Tieát 24, 23 (tuaàn:12) LUYEÄN TAÄP CAÁU TRUÙC VAØ TÍNH CHAÁT CUÛA POLIME I. MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kieán thöùc: cuûng coá khaùi nieäm veà caáu truùc vaø tính chaát cuûa polime. 2. Kó naêng: so saùnh caùc loaïi vaät lieäu chaát deûo, cao su, tô vaø keo daùn. Vieát caùc phöông trình hoaù hoïc toång hôïp ra caùc vaät lieäu. Giaûi caùc baøi taäp veà caùc hôïp chaát cuûa polime II. CHUAÅN BÒ: Chuaån bò heä thoáng caùc caâu hoûi veà lí thuyeát. Choïn caùc baøi taäp chuaån bò cho tieát luyeän taäp. III. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC: 1. Oån ñònh traät töï: 2. Kieåm tra baøi cuõ: ( Keát hôïp vôùi daïy baøi môùi) 3. Vaøo baøi môùi: HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TROØ Hoaït ñoäng 1: 1. Khaùi nieäm: GV: Yeâu caàu hoïc sinh: - Haõy neâu ñònh nghóa polime. Caùc khaùi nieäm veà heä soá polime hoaù. - Haõy cho bieát caùch phaân bieät caùc polime. - Haõy cho bieát caùc loaïi phaûn öùng toång hôïp polime. So saùnh caùc loaïi phaûn öùng ñoù? 2. Caáu truùc phaân töû: GV: Em haõy cho bieát caùc daïng caáu truùc phaân töû cuûa polime, nhöõng ñaëc ñieåm cuûa daïng caáu truùc ñoù? Hoaït ñoäng 2: 3. Tính chaát : a. Tính chaát vaät lí: GV: Em haõy cho bieát tính chaát vaät lí ñaëc tröng cuûa polime? b. Tính chaát hoaù hoïc: HS: Cho bieát caùc loaïi phaûn öùng cuûa polime, cho ví duï, cho bieát ñaëc ñieåm cuûa caùc loaïi phaûn öùng naøy? Hoaït ñoäng 3: GV: Goïi hs giaûi caùc baøi taäp 1,2,5,6 (SGK) Hoaït ñoäng 4: Cuûng coá vaø daën doø. Caùc em veà nhaø giaûi caùc baøi taäp coøn laïi trong SGK vaø SBT 1. Khaùi nieäm: HS: Traû lôøi - Polime laø loaïi hôïp chaát coù khoái löôïng phaân töû lôùn do söï keát hôïp cuûa nhieàu ñôn vò nhoû( maéc xích lieân keát) taïo neân. - Polime ñöôïc phaân thaønh polime thieân nhieân, polime toång hôïp vaø polime nhaân taïo. - Hai loaïi phaûn öùng taïo ra polime laø phaûn öùng truøng hôïp vaø phaûn öùng truøng ngöng 2. Caáu truùc phaân töû: HS: Traû lôøi 3. Tính chaát : a. Tính chaát vaät lí: b. Tính chaát hoaù hoïc: HS: Polime coù 3 loaïi phaûn öùng: - Phaûn öùng caét maïch polime ( polime bò giaûi truøng). - Phaûn öùng giöõ nguyeân maïch polime: phaûn öùng coäng vaøo lieân keát ñoâihoaëc thay theá caùc nhoùm chöùc ngoaïi maïch - Phaûn öùng taêng maïch polime: taïo ra caùc caàu noái – S- S- hoaëc – CH2- HS: Giaûi baøi taäp Tieát 25. (tuaàn:13 ) BAØI VIEÁT SOÁ 2 PHAÀN I: Traéc nghieäm khaùch quan Khoanh troøn vaøo chöõ caùi A hoaëc B,C,D chæ phöông aùn ñuùng trong caùc caâu sau ñaây: 1. Khi nhoû dung dòch HNO3 ñaëc vaøo loøng traéng tröùng coù hieän töôïng: A.. Keát tuûa maøu vaøng. C. Coù maøu tím ñaëc tröng B . Dung dòch maøu vaøng D. Coù maøu xanh lam. 2. Coâng thöùc C3H9N coù : A. Boán ñoàng phaân. B. Ba ñoàng phaân. C. hai ñoàng phaân. D. Naêm ñoàng phaân. 3. Cho caùc dung dòch vaø caùc chaát loûng sau: glixerol, protein, glucozô, fomon, etanol. Duøng thuoác thöû naøo trong soá caùc thuoác thöû sau ñaây ñeå nhaän bieát ñöôïc caùc chaát treân Dung dòch NaOH B. Dung dòch HNO3 C. Dung dòch AgNO3/ NH3 D. Cu(OH)2/OH- 4. Cho caùc chaát: CH3NH2, NH3, C6H5NH2, (CH3 )2NH2. Tính bazôø cuûa caùc chaát taêng daàn theo thöù töï : NH3, CH3NH2, , (CH3 )2NH2 , C6H5NH2 . (CH3 )2NH2, CH3NH2, NH3, C6H5NH2. NH3, C6H5NH2, (CH3 )2NH2, CH3NH2. C6H5NH2, NH3 , CH3NH2, (CH3 )2NH2 . 5. Thuyû phaân töøng phaàn moät penta peptit ñöôïc ñipeptit vaø tripeptit sau: A – D B – E C – B D – C D – C – B Haõy xaùc ñònh trình töï caùc amino axit trong pentapeptit treân: A. A –D –B –E –C B. A – B – C – D –E C. A – D - C –B – E D. A –D –B- C – E 6. Khi clo hoaù PVC ta thu ñöôïc moät loaïi tô clorin chöùa 63,964% clo veà khoái löôïng. Hoûi trung bình moät phaân töû clo taùc duïng ñöôïc vôùi bao nhieâu maéc xích PVC. Trong caùc soá döôùi ñaây: 1 B. 2 C. 3 D. 4 7. Tô nilon - 6.6 Poli este cuûa axit ñipic vaø etylen glicol. Hexa clo xiclo hexan. Poli amit cuûa axit ñipic vôùi hexa metylen ñiamin Poliamit cuûa axit e - amino Caproic 8. Cho phaûn öùng : C6H5NO2 + . . . [H+] . . . C6H5NH2 + . . .H2O Ñieàn caùc heä soá ñeå hoaøn thaønh phöông trình hoaù hoïc treân. A. 1;6;1;2 B. 1;6;1;1 C. 1;4;1;2 D. 1;4;1;1 9. Ñeå Cho caùc dung dòch HCl, KOH, K2SO4, C2H5OH: axit amino axetic phaûn öùng ñöôïc vôùi nhöõng dung dòch naøo? Vieát phöông trình phaûn öùng xaûy ra vaø ghi roõ ñieàu kieän neáu coù. 10. Töø tinh boät vaø caùc chaát voâ cô caàn thieát khaùc. Haõy vieát sô ñoà vaø phöông trình phaûn öùng ñieàu cheá ra: PE, axeton, cao subuna. 11. Cho 10,3 gam 1 amino axit no ( trong phaân töû chæ chöùa moät nhoùm –NH2 vaø moät nhoùm – COOH) taùc duïng vôùi dung dòch HCl dö ta thu ñöôïc dung dòch A trong ñoù coù chöùa 13,95 gam muoái. Xaùc ñònh CTPT cuûa amino axit. Tính theå tích dung dòch NaOH 1M ñuû taùc duïng vôùi dung dòch A. Bieát HCl ñaõ laáy dö 25% so vôùi löôïng caàn thieát. Tieát 26 (tuaàn:13) VÒ TRÍ CUÛA KIM LOAÏI TRONG HTTH CAÁU TAÏO CUÛA KIM LOAÏI I. Muïc tieâu: + Naém ñöôïc nhöõng kieán thöùc veà caáu taïo cuûa kim loaïi. + Nhìn vaøo baûng HTTH, hs coù theå bieát ñöôïc vò trí cuûa kl. II. Chuaån bò: + Gv: B.HTTH + Hs: HTTH. III. Tieán trình leân lôùp: 1. OÅn ñònh: 2. Kieåm tra baøi cuõ: 3. Baøi môùi: Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung kieán thöùc Hoaït ñoäng 1 Gv: Cho hs xem bang ht tuaàn hoaøn phoùng to höôùng daãn hs xaùc ñònh kl. Hs: Xaùc ñònh vò trí cuûa ng.toá kim loaïi trong BTH Gv vaø hs: Nhaän xeùt I. VÒ TRÍ CUÛA KIM LOAÏI TRONG BAÛNG TH: IA, IIA, moät phaàn PNC IIIA ® VIA. Kim loaïi: IB ® VIIIB, Hoï lantan vaø hoï actini Hoaït ñoäng 2 Gv: Hs vieát caáu hinh e cuûa: Na(z=11), Mg(z=12), Al(z=13). Hs: Vieát caáu hinh e. Xaùc ñònh ñaëc ñieåm e ngoaøi cuøng Gv vaø hs: Nhaän xeùt II. CAÁU TAÏO CUÛA KIM LOAÏI: 1. Caáu taïo nguyeân töû: + Coù ít e lôùp ngoaøi cuøng. + Trong cuøng 1 chu kì coù baùn kính ngtöû lôùn, ñieän tích haït nhaân nhoû hôn caùc ngtöû phi kim. Hoaït ñoäng 3 Gv: Giôùi thieäu moâ hình caùc loaïi maïng tinh theå töông öùng vôùi caùc kim loaïi. Hs: Tham khaûo sgk 2. Caáu taïo tinh theå: SGK Gv: Giôùi lieân keát kim loaïi Hs: Ñoïc ñònh nghóa sgk 3. Lieân keát kim loaïi: Laø lieân keát ñöôïc hình thaønh giöõa caùc ng.töû vaø ion kim loaïi trong maïng tinh theå do söï tham gia cuûa caùc e töï do. Hoaït ñoäng 4: Cuûng coá Hs: Trình baøy baøi taäp: 1-3 trang 82 sgk. Hs: Giaûi töï luaän roài khoanh troøn phöông aùn ñuùng caùc baøi taäp 4-6 sgk trang 82. Baøi taäp: 1-3 trang 82 sgk. Baøi taäp: 4-6 trang 82 sgk. Tieát : 27 (tuaàn 14) TÍNH CHAÁT VAÄT LÍ CUÛA KIM LOAÏI I. Muïc tieâu: + Hs bieát vaän duïng nhöõng kieán thöùc veà caáu taïo cuûa kl ñeå giaûi thích nguyeân nhaân cuûa nhöõng t/c vaät lí chung cuûa kl. + Ñ/vôùi nhöõng t/c vaät lí khaùc cuûa kl, hs bieát ñöôïc nhöõng t/c naøy khoâng chæ phuï thuoäc vaøo caùc e töï do trong kl, maø coøn phuï thuoäc vaøo baùn kính, ñieän tích, khoái löôïng cuûa kl vaø kieåu maïng tinh theå cuûa kl. II. Chuaån bò: + Gv: Heä thoáng caâu hoûi + Hs: Xem baøi tröôùc ôû nhaø III. Tieán trình leân lôùp: 1. OÅn ñònh: 2. Kieåm tra baøi cuõ: Vò trí cuûa kl trong HTTH, lk kl, ñaëc ñieåm caáu taïo ? 3. Baøi môùi: Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung Theá naøo laø tính deûo ? Cho vd. Tính daãn ñieän laø gì ? Cho vd vaø cho bieát nhöõng öùng duïng cuï theå cuûa noù trong ñôøi soáng vaø SX ? Tính daãn nhieät laø gì ? ÖÙng duïng cuûa chuùng. Theo em nhöõng kl naøo coù tính daãn ñieän toát ? Ví sao. AÙnh kim laø gì ? Cho vd. Vì sao kl coù nhöõng t/c vaät lí chung nhö treân ? Haõy neâu nhöõng t/c vaät lí khaùc cuûa kl ? I. Nhöõng t/c vaät lí chung cuûa kl: 1. Tính deûo: Khi td 1 löïc cô hoïc ñuû maïnh leân kl, noù bò bieán daïng. Ng/nhaân: Do caùc lôùp maïng tinh theå kl bò tröôït leân nhau nhöng khoâng taùch rôøi nhau, maø vaãn lk vôùi nhau nhôø caùc e töï do luoân luoân chuyeån ñoäng qua laïi giöõa caùc lôùp maïng tinh theå. 2. Tính daãn ñieän: Noái kl vôùi 1 nguoàn ñieän, caùc e töï do trong kl chuyeån ñoäng haønh dong, to cuûa kl caøn g cao tính daãn ñieän cuûa kl caøng giaûm. Do ôû to cao toác ñoä dao ñoäng cuûa caùc ion döông kl caøng lôùn, söï chuyeån ñoäng cuûa doøng e töï do caøng bò caûn trôû: Ag, Cu, Au, Al, Fe,... 3. Tính daãn nhieät: Ñun noùng1 ñaàu daây kl, nhöõng e töï do ôû ñaây chuyeån ñoäng nhanh hôn. Trong quaù trình chuyeån ñoäng, nhöõng e naøy truyeàn naêng löôïng cho caùc ion döông ôû vuøng coù to thaáp hôn, vì vaäy kl daãn nhieät ñöôïc. Tinh daãn nhieät cuûa kl tæ leä thuaàn vôùi tính daãn ñieän: Ag, Cu, Al, Zn, Fe,... 4. AÙnh kim: Haàu heát caùc kl ñeàu coù aùnh kim, vì caùc kl töï do trong kl ñaõ phaûn xaï toát nhöõng tia saùng coù böôùc soùng maø maét ta coù theå nhìn thaáy. Toùm laïi: Nhöõng t/c vaät lí chung cuûa kl noùi treân laø do caùc e töï do trong kl gaây ra. II. Nhöõng t/c vaät lí chung khaùc cuûa kl: Tæ khoái, to noùng chaûy, tính cöùng,... 4. Cuûng coá: Naém t/c vaät lí chung vaø giaûi thích ñöôïc. 5. Baøi taäp: 4 tr 87 sgk. Tieát: 28 (tuaàn 14) TÍNH CHAÁT HOÙA HOÏC CHUNG CUÛA KIM LOAÏI I. Muïc tieâu: Naém ñaëc ñieåm chung veà caáu taïo cuûa ngtöû kim loaïi, töø ñoù suy ra t/c hoùa hoïc chung. II. Chuaån bò: + Gv: Lí thuyeát vaø pt pö. + Hs: Hoùa trò cuûa ngtoá vaø pt pö. III. Leân lôùp: 1. OÅn ñònh: 2. Kieåm tra baøi cuõ: Neâu t/c vaät lí chung cuûa kim loaïi ? Giaûi thích. 3. Baøi môùi: Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung Hd cho hs neâu, chuù yù so saùnh veà soá e ngoaøi cuøng, löïc lk vôùi haït nhaân ? Goïi hs vieát sô ñoà toång quaùt vaø nhaän xeùt ? Goïi hs vieát ñaày ñuû caùc pt pö ? Cho hs vieát pt pö vaø nhaän xeùt veà söï thay ñoåi soá oxi hoùa ? Goïi hs vieát pt pö ? I. Ñaëc ñieåm veà caáu taïo cuûa ngtöû kim loaïi: + Baùn kính ngtöû töông ñoái lôùn so vôùi ngtöû phi kim. + Soá e hoùa trò thöôøng ít (töø 1 ñeán 3e), löïc lk vôùi haït nhaân cuûa nhöõng ion naøy töông ñoái yeáu. Þ Naêng löôïng caàn duøng ñeå taùch caùc e ra khoûi ngtöû kl (naêng löôïng ion hoùa) laø nhoû. II. T/c hoùa hoïc chung cuûa kim loaïi: Laø tính khöû (hay tính deã bò oxi hoùa): Mo – ne ® Mn+ (n = 1, 2, 3) 1. Td vôùi phi kim (O2, Cl2, S): 4Al + 3O2 ® 4Al2O3 Cu + Cl2 ® CuCl2 Fe + S ® FeS 2. Td vôùi axit: a. Dd Hcl, H2SO4 loaõng: Khöû H+ ® H2 Zn + 2HCl ® ZnCl2 + H2 Hay: Zno + 2H+ ® Zn2+ + H2 b. Dd HNO3; H2SO4 ñaëc (tröø Au, Pt): Khöû N+5, S+6 xuoáng möùc oxi hoùa thaáp hôn. Cu + 4HNO3 ® Cu(NO3)2 + NO2 + H2O 3. Td vôùi dd muoái: Cu + 2AgNO3 ® Cu(NO3)2 + 2Ag Hay: Cuo + 2Ag+ ® Cu2+ + 2Ag 4. Cuûng coá: Naém ñöôïc t/c hoùa hoïc chung. 5. Baøi taäp: 3, 4, 5 tr 90 sgk. Tieát : 29 (tuaàn 15) DAÕY ÑIEÄN HOÙA CUÛA KIM LOAÏI I. Muïc tieâu: + Hieåu cô sôû cuûa söï thaønh laäp daõy ñieän hoùa cuûa kl. + Naém trình töï caùc caëp oxi hoùa – khöû trong daõy. + Hs naém ñöôïc chieàu cuûa pö hh giöõa caùc caëp oxi hoùa – khöû. II. Chuaån bò: + Gv: Heä thoáng caâu hoûi + Hs: Xem baøi tröôùc ôû nhaø. III. Tieán trình leân lôùp: 1. OÅn ñònh: 2. Kieåm tra baøi cuõ: T/c hh chung cuûa kl laø gì ? Vieát caùc pt pö c/minh. 3. Baøi môùi: Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung Goïi hs vieát caùc pt cho e vaø cho bieát chaát khöû, chaát oxi hoùa ? Hd cho hs vieát pt pö vaø ruùt ra keát luaän ? Cho hs thöïc hieän töông töï nhö treân ? Töø 2 tröôøng hôïp treân, haõy ruùt ra keát luaän chung ? Hd cho hs neâu ñ/n. Goïi hs neâu laïidaõy hoaït ñoäng hoùa hoïc cuûa kl ? Goïi hs vieât caùc pt pö c/minh ? Trình baøy qui taéc a I. Caëp oxi hoùa – khöû cuûa kl: Fe2+ + 2e ® Fe Ag+ + e ® Ag Chaát oxi hoùa Chaát khöû Þ Fe2+/ Fe ; Ag+/ Ag; ... taïo neân caëp oxi hoùa – khöû. II. So saùnh t/c nhöõng caëp oxi hoùa – khöû: 1. Fe2+/ Fe vaø Cu2+/ Cu: Fe + Cu2+ ® Fe2+ + Cu Þ Fe2+: laø ion coù t/c oxi hoùa yeáu hôn ion Cu2+ Fe : laø kl coù t/c khöû maïnh hôn Cu. 2. Caëp Cu2+/ Cu vaø Ag+/ Ag: Cu + 2Ag+ ® Cu2+ + 2Ag Þ Cu2+laø ion coù t/c oxi hoùa yeáu hôn ion Ag+. Cu laø kl coù t/c khöû maïnh hôn Ag. Kl: T/c oxi hoùa cuûa ion: Fe2+ < Cu2+ < Ag+ T/c khöû cuûa kl: Fe > Cu > Ag 3. Moät soá caëp oxi hoùa – khöû khaùc: Sgk. III. Daõy ñieän hoùa cuûa kim loaïi: 1. Ñ/n: Laø 1 daõy nhöõng caëp oxi hoùa – khöû ñöôïc saép xeáp theo chieàu taêng t/c oxi hoùa cuûa caùc ion kl vaø chieàu giaûm t/c khöû cuûa kl. K+ Na+ Mg2+Al3+Zn2+ Fe2+ Ni2+Sn2+ Pb2+2H+ Cu2+ Hg2+Ag+ Pt2+Au3+ K Na Mg Al Zn Fe Ni Sn Pb H2 Cu Hg Ag Pt Au ÞT/c oxi hoùa cuûa ion kl taêng. T/c khöû cuûa kl giaûm 2. YÙ nghóa: D/ñoaùn ñöôïc chieàu cuûa pö giöõa hai caëp oxi hoùa – khöû. 4. Cuûng coá: Naém ñ/n vaø yù nghóa, ñoàng thôøi vieát ñöôïc caùc pt c/minh. 5. Baøi taäp: 2, 3, 4 tr 92, 93 sgk. Tieát: 30 (tuaàn 15) HÔÏP KIM I. Muïc tieâu: + Naém ñöôïc ñ/n vaø caáu taïo cuûa hôïp kim. + So saùnh vaø giaûi thích ñöôïc t/c cuûa hôïp kim. II. Chuaån bò: + Gv: Heä thoáng caâu hoûi + Hs: Xem baøi tröôùc ôû nhaø III. Tieán trình leân lôùp: OÅn ñònh: 2. Kieåm tra 15’: Caâu 1: Neâu t/c hh chung cuûa kl ? Vieát caùc pt pö c/minh. Caâu 2: So saùnh t/c cuûa caùc caëp oxi hoùa – khöû: Mg2+/ Mg; Fe2+/ Fe; 2H+/ H2. 3. Baøi môùi: Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung Hd cho hs neâu ñ/ n ? Hôïp kim coù caáu taïo nhö theá naøo ? Sau ñoù cho vd. Trong hôïp kim coù nhöõng loaïi lk hh naøo ? Hôïp kim coù nhöõng t/c naøo so vôùi ñôn chaát kl ? Hôïp kim coù nhöõng öùng duïng gì ? I. Ñònh nghóa: Hôïp kim laø chaát raén thu ñöôïc sau khi nung noùng chaûy moät hoãn hôïp nhieàu kl khaùc nhau hoaëc hoãn hôïp kl vaø phi kim. II. Caáu taïo cuûa hôïp kim: 1. Tinh theå hoãn hôïp: Nhöõng tinh theå cuûa caùc ñôn chaát khi nung noùng chaûy khoâng tan vaøo nhau. 2. Tinh theå dd raén: Nhöõng tinh theå cuûa caùc ñôn chaát khi noùng chaûy hoøa tan vaøo nhau. 3. Tinh theå hôïp chaát hoùa hoïc: Laø tinh theå cuûa nhöõng hôïp chaát hoùa hoïc ñöôïc taïo ra khi nung noùng chaûy caùc ñôn chaát trong hoãn hôïp. III. Lieân keát hoùa hoïc trong hôïp kim: + Tinh theå hoãn hôïp vaø tinh theå dd raén: Lk kim loaïi. + Tinh theå hôïp chaát hoùa hoïc:Lk coäng hoùa trò. IV. T/ c cuûa hôïp kim: + Tính daãn ñieän, daãn nhieät: Thöôøng keùm hôn caùc kl. + Cöùng vaø gioøn hôn caùc kl. + Nhieät ñoä noùng chaûy thöôøng thaáp hôn caùc kl. V. ÖÙng duïng cuûa hôïp kim: Sgk. 4. Cuûng coá: Naém ñ/n, caáu taïo vaø öùng duïng. 5. Baøi taäp: 2, 3, 4 tr 96 sgk. Tieát : 31 (tuaàn 16) AÊN MOØN KIM LOAÏI VAØ CHOÁNG AÊN MOØN KIM LOAÏI I. Muïc tieâu: + Naém ñöôïc khaùi nieäm chung veà aên moøn kl vaø caùc khaùi nieäm rieâng veà aên moøn hoùa hoïc, aên moøn ñieän hoùa. + Naém ñöôïc ñk, cô cheá vaø baûn chaát cuûa aên moøn kl, ñaëc bieät ñ/vôùi aên moøn ñieän hoùa. + Naém ñöôïc ng/taéc baûo veä kl choáng aên moøn vaø soá bieän phaùp cuï theå, quan troïng nhaát laø ngaên caùch kl caàn baûo veä vôùi moâi tröôøng. II. Chuaån bò: + Gv: Heä thoáng caâu hoûi + Hs: Xem baøi tröôùc ôû nhaø III. Tieán trình leân lôùp: 1. OÅn ñònh: 2. Kieåm tra baøi cuõ: Khoâng. 3. Baøi môùi: Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung Hd cho hs neâu ñ/n vaø vieát quaù trình ? Theo em aên moøn kl coù maáy loaïi ? AÊn moøn hoùa hoïc laø gì ? Ñaëc ñieåm, baûn chaát vaø cho vd. AÊn moøn ñieän hoùa laø gì ? Hd cho moâ taû TN vaø neâu hieän töôïng ? Vì sao laù Zn bò aên moøn, coøn laù Cu thì khoâng ? Gv hd cho hs neâu vaø dieãn giaûng. Ñeå baûo veä kl, ta duøng nhöõng pp naøo ? Cho vd. I. Söï aên moøn kl: Laø söï phaù huûy kl hoaëc hôïp kim do td hoùa hoïc cuûa moâi tröôøng xung quanh : M0 – ne ® Mn+ (n = 1, 2, 3). Keát quaû : Laøm maát nhöõng t/c quyù baùo cuûa kl. Phaân loaïi: Coù hai loaïi chính: 1. AÊn moøn hoùa hoïc: Laø söï phaù huûy kl do kl pö hh vôùi chaát khí hoaëc hôi nöôùc ôû to cao. Ñ2: Khoâng phaùt sinh doøng ñieän, toác ñoä aên moøn phuï thuoäc vaøo to. Baûn chaát: Laø moät quaù trình oxi hoùa – khöû. Vd: 3Fe + 2O2 ® Fe3O4 Fe + 3/2Cl2 ® FeCl3 2. AÊn moøn ñieän hoùa: Laø söï phaù huûy cuûa kl do kl tieáp xuùc vôùi dd chaát ñieän li taïo neân doøng ñieän. a. TN: Hình veõ sgk. Moâ taû: Hieän töôïng: + Laù Zn – cöïc aâm: Bò aên moøn nhanh trong dd. + Kim voân keá bò leäch hoaëc boùng ñeøn saùng. + Laù Cu – cöïc döông: Coù boït khí hñro thoaùt ra. Giaûi thích: + Cöïc aâm: Laù Zn bò aêm moøn nhanh vì: Zn0 – 2e ® Zn2+ vaø ñi vaøo dd. + Kim voân keá leäch: Caùc e di chuyeån töø laù Zn ® Cu. + Cöïc döông: Caùc ion H+ trong dd axit di chuyeån ñeán vaø bò khöû thaønh hiñro töï do vaø thoaùt ra khoûi dd: 2H+ + 2e ® H2. b. Caùc ñk aên moøn ñieän hoùa: + Caùc ñieän cöïc phaûi khaùc chaát nhau. + Caùc ñieän cöïc phaûi tieáp xuùc nhau tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp. + Caùc ñieän cöïc phaûi cuøng tieáp xuùc vôùi 1 dd ñieän li. c. Cô cheá cuûa aên moøn ñieän hoùa: Xeùt moät vaät baèng gang (hoaëc theùp: Fe – C) trong moâi tröôøng khoâng khí aåm ( H2O, CO2, SO2, O2, ...). + Cöïc aâm (tinh theå Fe): Xaûy ra söï oxi hoùa Fe (aên moøn Fe) thaønh ion Fe2+: Fe0 – 2e ® Fe2+ vaø ñi vaøo dd ñieän li. Taïi ñaây bò oxi hoùa tieáp: Fe2+ -- 1e ® Fe3+ (Gæ saét maøu naâu ñoû). + Cöïc döông (tinh theå C): Caùc ion H+ trong dd chaát ñieän li (neáu laù dd axit ) di chuyeån ñeán, bò khöû: 2H+ + 2e ® H2 vaø thoaùt ra khoûi dd. Neáu nöôùc coù hoøa tan O2, hoaëc dd trung tính, hoaëc dd bazô thì xaûy ra söï khöû O2: 2H2O + O2 + 4e ® 4OH— d. Baûn chaát cuûa aên moøn ñieän hoùa: Laø 1 quaù trình oxi hoùa – khöû xaûy ra treân beà maët caùc ñieän cöïc. II. Choáng aên moøn kim loaïi: 1. Caùch li kl vôùi moâi tröôøng. 2. Duøng hôïp kim choáng gæ. 3. Duøng chaát choáng aên moøn (Chaát kìm haõm). 4. Duøng pp ñieän hoùa. 4. Cuûng coá: Giaûi thích ñöôïc cô cheá aên moøn ñieän hoùa (coù veõ hình) 5. Baøi taäp: 2, 3, 6, 7 tr 100, 101 sgk. Tieát : 32, 33 (tuaàn 16, 17) ÑIEÀU CHEÁ KIM LOAÏI I. Muïc tieâu: + Naém ngtaéc vaø nhöõng pp ñieàu cheá kim loaïi phoå bieán. + Tính toaùn löôïng kl ñieàu cheá ñöôïc theo caùc pp vaø theo ñònh luaät Frañay. II. Chuaån bò: + Gv: Heä thoáng caâu hoûi + Hs: Xem baøi tröôùc ôû nhaø III. Tieán trình leân lôùp: OÅn ñònh: 2. Kieåm tra baøi cuõ: AÊn moøn ñieän hoùa: Ñ/n, cô cheá, ñieàu kieän, baûn chaát ? Xeùt cô cheá aên moøn cuûa hôïp kim Al – Cu khi ñeå trong kk aåm. 3. Leân lôùp: Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung Hd cho hs neâu ng taéc vaø vieát sô ñoà ? Goïi hs vieát caùc pt pö minh hoïa ? Caùc chaát khöû thöôøng söû duïng, sau ñoù vieát pt pö ? Goïi hs cho vd, sau ñoù hd cho hs vieát pt pö. Gv nhaéc laïi cho hs naém kl maïnh, kl yeáu theo daõy HÑHH. Hd hs veõ sô ñoà vaø qui taéc treân sô ñoà. I. Nguyeân taéc: Khöû caùc ion kl thaønh kl töï do: Mn+ + ne ® M0 (n = 1, 2, 3) II. Phöông phaùp ñieàu cheá kim loaïi: 1. PP thuûy phaân (Ñ/cheá kl coù tính khöû yeáu: Kl sau H2): Duøng kl töï do coù tính khöû maïnh ñeå khöû ion kl khaùc trong dd muoái. Zn + CuSO4 ® ZnSO4 + Cu 2. PP nhieät luyeän (Ñ/cheá kl coù tính khöû yeáu vaø trung bình: Kl sau nhoâm): Duøng chaát khöû ( CO, H2, C,...) hoaëc kl Al ñeå khöû caùc ion kl trong oxit ôû to cao. CuO + H2 ® Cu + H2O 2Al + Fe2O3 ® 2Fe + Al2O3 3. PP ñieän phaân (Ñieàu cheá haàu heát caùc kl ): a. Kl coù tính khöû maïnh (Li ® Al): Ñieän phaân noùng chaûy muoái, kieàm, oxit (goác axit khoâng coù oxi): NaCl ® Na + ½Cl2 4NaOH ® 4Na + O2 + H2O 2Al2O3 ® 4Al + 3O2 b. Ñ/cheá kim loaïi coù tính khöû yeáu vaø trung bình: Ñieän phaân dd muoái maø goác axit khoâng coù oxi. K CuCl2 A (H2O) Cu2+, H2O Cl—, H2O Cu2+ + 2e ® Cu0 Cl— + 1e ® ½Cl2 Pt ñieän phaân: CuCl2 ® Cu + ½Cl2 Ñònh luaät Faraday: AIt m = nF 4. Cuûng coá: Naém ngtaéc vaø caùc pp ñ/cheá, tính ñöôïc theo ñònh luaät Faraday. 5. Baøi taäp: 2 ® 6 tr 103 sgk. Tieát : 34 (tuaàn 17) LUYỆN TAÄP I. Muïc tieâu: + Reøn kó naêng vaän duïng vaø giaûi baøi taäp cho hs. + Giuùp hs naém moät soá noäi dung kieán thöùc cô baûn ñaõ hoïc ñeå chuaån bò toát cho tieát kieåm tra saép tôùi. II. Chuaån bò: + Gv: Lí thuyeát vaø baøi taäp. + Hs: Lí thuyeát vaø vaän duïng. III. Leân lôùp: 1. OÅn ñònh: 2. Kieåm tra baøi cuõ: Khoâng. 3. Baøi môùi: Noäi dung Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø I. Lí thuyeát: 1. Kl coù nhöõng t/c vaät lí chung naøo? Giaûi thích ? 2. T/c hh chung cuûa kl laø gì ? Vieát caùc pt pö c/minh. 3. Daõy ñieän hoùa cuûa kl laø gì ? YÙ nghóa. 4. Ngtaéc vaø caùc pp ñ/cheá kl ? Vieát pt pö. II. Baøi taäp: Baøi 2 tr 103 sgk. Baøi 5 tr 103 sgk. 3. Baøi 2 tr 100 sgk. 4. Baøi 3 tr 103 sgk. Gv laàn löôït ñöa ra töøng caâu hoûi caùc hs traûlôøi theo yeâu caàu. Sau ñoù gv chænh söõa vaø cho hs laøm ñeà cöông oân taäp. Hd 2AgNO3 + Cu ® Cu(NO3)2 + 2Ag Coâ caïn dd MgCl2 ñeán khang, sau ñoù ñpnc: MgCl2 ® Mg + ½Cl2 Hd Pt pö: CuCl2 ® Cu + Cl2 0,05 0,05 0,05 mol Fe + CuCl2 ® FeCl2 + Cu 56g 64g Soá mol Cl2 = 1,12 : 22,4 = 0,05 mol. Sau pö khoái löôïng ñinh saét taêng = 64 – 56 = 8g. Nhöng baøi cho taêng 1,12g Þ Soá mol Fe pö = 1,2 : 8 = 0,15 mol Khoái löôïng Cu thu ñöôïc = 64 x ( 0,05 + 0,15) = 12,8g Soá mol CuCl2 = 0,05 + 0,15 = 0,2 mol Noàng ñoä CuCl2 = 0,2 : 0,2 = 1M Hd Zn—_ Cu+ : aên moøn ñieän hoùa. + Cöïc aâm: Zn0 – 2e ® Zn2+ vaø ñi vaøo dd chaát ñieän li. + Cöïc döông: Caùc ion H+ di chuyeån ñeán, nhaän e töø laù Zn chuyeån sang vaø bò khöû: 2H+ + 2e ® H2 vaø thoaùt ra khoûi dd. (Hs töï veõ hình) Hd Ñieàu cheá: Cu(OH)2 + 2HCl ® CuCl2 + 2H2O Sau ñoù ñpdd: CuCl2 ® Cu + Cl2 MgO + 2HCl ® MgCl2 + H2O Coâ caïn dd sau ñoù ñpnc: MgCl2 ® Mg + ½Cl2 4FeS2 + 11O2 ® 2Fe2O3 + 8SO2 Fe2O3 + 6HCl ® 2FeCl3 + 3H2O 3Zn + 2FeCl3 ® 3ZnCl2 + 2Fe 4. Daën doø: Hoïc vaø xem laïi caùc daïng baøi taäp ñaõ giaûi, tieát sau kieåm tra. Tuaàn: 22 Tieát: 43 KIEÅM TRA I. Muïc tieâu: Reøn kó naêng vaän duïng vaø giaûi baøi taäp cho hs. II. Noäi dung ñeà: HÑCM