Giáo dục học - Bài 4: Thu thập dữ liệu sơ cấp

Phương pháp giao tiếp trong điều traĐo lường và thang đoThiết kế bảng câu hỏiBÀI 4THU THẬP DỮ LIỆU SƠ CẤPChặn phỏng vấnPhỏng vấn qua điện thoạiĐiều tra qua bưu điệnĐiều tra qua emailPHƯƠNG PHÁP GIAO TIẾP TRONG ĐIỀU TRAPhương pháp thu thập thông tin3Nguồn thông tinThông tin sơ cấpThông tin thứ cấpNội bộ Bên ngoàiQuan sát Điều traBưu điện điện thoại email cá nhânPhỏng vấnNhóm trọng tâmChặnPhỏng vấnPhỏng vấnChiều sâu4-4Phỏng vấn nhóm trọng tâmCHẶN PHỎNG VẤNTỉ lệ phản hồi cao (do áp lực đối với người trả lời cao)Cơ hội làm rõ những câu trả lời phức tạp (giao tiếp 2 chiều)Khả năng kiểm soát được người trả lời cao Kiểm soát được thời gian thu thập – nhanhCó thể giới thiệu/cấp SP mẫuYêu cầu đối với người phỏng vấn cao (ngoại hình, khả năng giao tiếp) – chi phí caoPhụ thuộc vào thời gian và địa điểmÁp dụng cho điều tra với qui mô lớn – chi phí caoDễ bị chọn mẫu thiên vịNgười trả lời bị độngPhỏng vấn thường ngắnNHỮNG LƯU Ý – CHẶN PHỎNG VẤNLựa chọn và đào tạo phỏng vấn viênNội dung điều traKỹ năng phỏng vấnCó qui trình chọn người trả lời phỏng vấn cụ thểChuẩn bị kỹ cho địa điểm phỏng vấn để người phỏng vấn tin là phỏng vấn sẽ thú vị, yên tâmCân nhắc lợi ích của người trả lờiPHỎNG VẤN QUA ĐIỆN THOẠITỉ lệ phản hồi cao (do áp lực đối với người trả lời cao, nhưng thấp hơn phỏng vấn trực tiếp)Cơ hội làm rõ những câu trả lời phức tạp (giao tiếp 2 chiều)Khả năng kiểm soát được người trả lời cao Kiểm soát được thời gian thu thập dữ liệu – nhanhNếu dùng máy tính thì tiết kiệm được thời gian nhập liệuYêu cầu đối với người phỏng vấn (giọng nói, khả năng giao tiếp) – chi phí caoPhụ thuộc vào thời gianÁp dụng cho điều tra với qui mô lớn – chi phí caoPhỏng vấn có thể bị gián đoạn Người trả lời bị độngCuộc phỏng vấn thường ngắnNHỮNG LƯU Ý – ĐIỆN THOẠILựa chọn và đào tạo phỏng vấn viênNội dung điều traKỹ năng phỏng vấnLựa chọn kỹ thời gian phỏng vấnĐảm bảo đường điện thoại tốtCân nhắc số điện thoại dùng để gọiCân nhắc lợi ích của người trả lờiĐIỀU TRA QUA BƯU ĐIỆNKhông cần người phỏng vấnBảng câu hỏi tiêu chuẩn hóa caoDễ tiến hành với điều tra trên diện rộngChi phí khá thấpCâu trả lời có độ tin cậy cao (vì đáp viên trả lời chủ động)Không phụ thuộc vào thời gian và địa điểmPhiếu điều tra có thể dàiKhả năng kiểm soát người trả lời thấpTỉ lệ trả lời thấp (do áp lực đối với người trả lời thấp)Không có cơ hội giải thích các câu hỏi phức tạpKhông kiểm soát được thời gian thu thập dữ liệu - chậmNHỮNG LƯU Ý – BƯU ĐIỆNSử dụng dịch vụ gửi thư đảm bảo sẽ giúp kiểm soát phiếu điều traNên gửi kèm theo phiếu điều tra:Thư ngỏ, giới thiệu về cuộc điều tra và nhấn mạnh vào lợi ích của người trả lời, cam kết bảo mật thông tinPhong bì ghi sẵn địa chỉ và dán tem ĐIỀU TRA QUA EMAILKhông phụ thuộc vào người phỏng vấnĐiều tra dễ dàng đối với những điều tra rộng về địa lý (các tỉnh, quốc gia)Chất lượng trả lời cao (vì người trả lời là chủ động)Không phụ thuộc vào không gian và địa điểmPhiếu điều tra có thể dài Chi phí thấp, có thể gửi kèm đường linkTỉ lệ phản hồi thấp (do áp lực đối với người trả lời thấp)Không có cơ hội giải thích các câu hỏi phức tạpKhả năng kiểm soát người trả lời thấpKhả năng kiểm soát thời gian thấp – chậmNHỮNG LƯU Ý – EMAILThư nên chuẩn bị cẩn thận, rõ ràng, có chỉ dẫn chi tiếtNên gửi kèm theo phiếu điều tra:Thư ngỏ, giới thiệu về cuộc điều tra và nhấn mạnh vào lợi ích của người trả lời, cam kết bảo mật thông tinLưu ý địa chỉ gửi email, tên email gửi đi (subject)Cân nhắc đến lợi ích của người trả lời để khuyến khích phiếu gửi lại và đúng thời gianCác loại dữ liệuNguyên tắc thiết kế BCHĐO LƯỜNG VÀ THANG ĐOCÁC LOẠI DỮ LIỆUĐịnh danh (Norminal)Là cấp bậc thấp nhất trong thang đo, dùng để phân loại, không thể hiện sự hơn kém (giới tính, địa điểm, sở hữu)Thứ bậc (Ordinal)Là thang đo thể hiện sự hơn kém những không thể hiện được chính xác mức độ hơn kém giữa các giá trịKhoảng (Interval)Thang đo khoảng cách thể hiện được khoảng cách và hơn kém giữa các giá trị đo lườngTỉ lệ (Ratio)Là cấp bậc đo lường cao nhất; vừa thể hiện được khoảng cách hơn kém, đồng thời giá trị 0 có ý nghĩaĐO LƯỜNGLà gán các con số vào biểu hiện tính chất của đối tượngTIÊU CHUẨN ĐÁNH GIÁ ĐO LƯỜNGĐộ tin cậyĐộ tin cậy là mức độ theo đó sự đo lường không có sai biệt và do đó đạt được những kết quả đo lường thống nhất trong suốt quá trình đo lường.Khả năng lập lại của sự đo lườngSự đồng nhất của việc đo lườngCó giá trịGiá trị của một thước đo hay một công cụ đo lường là khả năng của thước đo hay công cụ đo lường đó trong việc đo lường cái mà chúng ta muốn đo.Linh hoạtLà khả năng thích ứng của công cụ đo lường với sự thay đổi của đối tượng cần đo lườngCÁC LOẠI CÂU HỎICâu hỏiCâu hỏi đóngCâu hỏi mởThang đo hai chọn một (yes/no, có /không, đúng/ sai)Bạn đã từng đi máy bay□ Đúng□ SaiNhiều sự lựa chọn, một trả lờiHãy cho biết kênh TV nào bạn thường hay xem nhất trong số các kênh dưới đây□ VTV1□ VTV2□VTV 3□ Khác (đề nghị chỉ rõ)Nhiều sự lựa chọn, nhiều trả lờiHãy cho biết các phương tiên cộng cộng mà bạn đã sử dụng□ Xe bus□ Tàu điện trên không□ Tàu điện ngầm□ Khác (hãy chỉ rõ)Thang likertTruy cập Internet trong lớp học đối với tôi rất quan trọngHoàn toàn đồng ý đồng ý Trung lập phản đối hoàn toàn phản đối (5) (4) (3) (2) (1) Thang đối nghĩa (2 cực)Siêu thị nàyRất rộng--------------------------------------------------Rất nhỏPhục vụ rất tốt------------------------------------------phục vụ rất kémCÂU HỎI ĐÓNG THƯỜNG DÙNGSo sánh từng cặpHãy đánh dấu loại điện thoại mà bạn thích nếu phải lựa chọn □ Nokia□ SamsungTủ lạnh□ LG□ DawooSắp xếp bắt buộcHãy sắp xếp những tiêu chí dưới đây theo thứ tự với 1 là quan trọng nhất , 2 quan trọng nhì và 5 là ít quan trọng nhất khi bạn chọn mua máy tính□ Thương hiệu□ tính năng kỹ thuật□ Màu sắc, hình dáng□ Bảo hành□ Giá cảXếp hạng với chuẩn mựcSo với TV của LG thì màu sắc của TV nàyChân thực hơn Cũng vậy kém hơnCÂU HỎI ĐÓNG THƯỜNG DÙNGThang đo quan trọngTruy cập Internet trong lớp học đối với tôi Rất quan trọng quan trọng Trung lập Ko quan trọng Rất ko quan trọng (5) (4) (3) (2) (1) Thang đo số Rất cần thiết (5) (4) (3) (2) (1) Rất không cần thiếtThang đo tổng cố địnhĐề nghị hãy chấm điểm các tiêu chí sau sao cho tổng số của các điểm là 100Tốc độ giao hàng Tính chuyên nghiệpTổngThang đo stapleHãy đánh giá chất lượng của siêu thị +3 +3 +3 +2 +2 +2 +1 +1 +1 Chủng loại sản phẩm Bãi đỗ xe Sắp xếp bố trí -1 -1 -1 -2 -2 -2 -3 -3 -3 Thang đo đồ họaBạn có thường xuyên giới thiệu dịch vụ của công ty không?Không bao giờ--------------------------------------------------rất thường xuyên ☻ ☺100CÂU HỎI ĐÓNG THƯỜNG DÙNGHoàn toàn mở Anh/Chị nghĩ gì về chương trình MBA?Hoàn thiện câu Khi chọn hãng hàng không, điều quan trọng đối với tôi là.....Hoàn thiện câu chuyện Hoàn thiện một câu chuyện dở dangHoàn thiện bức tranhCÂU HỎI MỞ THƯỜNG DÙNGHOÀN THIỆN BỨC TRANH –(Empty Balloons)Các bước thiết kế BCHNguyên tắc thiết kế BCHTHIẾT KẾ BẢNG CÂU HỎICÁC BƯỚC THIẾT KẾ PHIẾU ĐIỀU TRANghiên cứu sơ bộThiết kế bảng câu hỏiĐiều tra thửBảng câu hỏi dùng cho điều traNGHIÊN CỨU SƠ BỘRà soát các thứ bậc câu hỏi Câu hỏi quản trịCâu hỏi câu hỏi NCCâu hỏi khám pháCâu hỏi đo lường Chiến lược đối với phương pháp giao tiếpĐiều tra chặn phỏng vấnPhỏng vấn qua điện thoạiGửi thư bưu điệnGửi thư emailNGHIÊN CỨU SƠ BỘChọn loại dữ liệuĐịnh danhThứ tựQuãngTỉ lệChọn loại câu hỏiCâu hỏi đóngCâu hỏi mởChọn mẫuThời gian và địa điểmTHIẾT KẾ BẢNG CÂU HỎIViết bản thảoLiệt kê các thông tin cần hỏiPhát triển thành các câu hỏi/thang đoKết cấu, trật tự của các câu hỏiTinh chỉnhRà soát từ ngữĐiều chỉnh thang đoRà soát xem có cần loại bỏ hay bổ sung thêm câu hỏiKiểm tra lại kết cấu của phiếu điều tra (phân nhóm các câu hỏi nếu cần)KẾT CẤU BẢNG CÂU HỎIThường gồm 3 phầnPhần 1: Giới thiệuPhần 2: Phần chính của BCHPhần 3: Thông tin về cá nhân và tổ chức được hỏi (thông tin thống kê)Phần 2 và 3 có thể đổi thứ tựKẾT CẤU BẢNG CÂU HỎIP1: Giới thiệuTổ chức/ người NCMục đích NCLợi ích của người trả lờiCam kết bảo mật thông tinĐịa chỉ liên hệThông tin phục vụ công tác quản lý điều traHọ và tên, điện thoại, chữ kýThời gian bắt đầu và kết thúcNgày tháng nămKẾT CẤU BẢNG CÂU HỎIPhần 2: Phần chính của BCHChứa đựng hầu hết các câu hỏi tập trung vào mục tiêu NCThường được sắp xếp theo chủ đềCác câu hỏi mở thường ở cuối cùngKẾT CẤU BẢNG CÂU HỎIPhần 3: Thông tin của cá nhân và tổ chức được hỏiThông tin cá nhân người được hỏi (đáp viên) và/hoặc tổ chức được hỏiGồm các thông tin để phân loại như: giới tính, độ tuổi, nghề nghiệp, hình thức sở hữu...Cần suy nghĩ kỹ về những thông tin này. Phải phục vụ cho nghiên cứu: góp phần vào việc phân loại nhóm đối tượng NC; kiểm định thống kê về sự khác biệt giữa các nhómĐIỀU TRA THỬLựa chọn một mẫu nhỏ trong tổng thể đối tượng NC điều tra thử với mục đích là kiểm tra đánh giá về BCHThứ tự câu hỏi hợp lý chưa?Từ ngữ hợp lý chưa?Thang đo, các phương án trả lời sẵn hợp lý chưa?Chỉnh sửa BCH theo kết quả của phỏng vấn thửSố lượng hỏi thử: 5-20 ngườiChọn mẫu thuận tiện – khi điều tra thửSau khi chỉnh sửa, nhất thiết phải phỏng vấn thử lại lần nữaBước này dễ thực hiện, ít tốn kém, nhưng thường hay bị coi nhẹ, khi đó sẽ không có cơ hội sửa chữa sai sótNGUYÊN TẮC THIẾT KẾ BCHLiệu câu hỏi có thực sự cần không?Xem xét các thông tin cần thu thập và sắp xếp thứ tự ưu tiênLiệu có cần phải tách thành các câu hỏi nhỏ hơn không?Anh/chị có nghĩ là sữa này rất thơm ngon và bao bì đẹp không?NGUYÊN TẮC THIẾT KẾ BCHLiệu đáp viên có thông tin về chủ đề được hỏi không?Liệu đáp viên có nhớ được về thông tin được hỏi không?Liệu các câu hỏi có quá nhạy cảm không?TĂNG MONG MUỐN TRẢ LỜI CỦA ĐÁP VIÊNKhông đòi hỏi sự nỗ lực lớn từ người trả lời Chuyển những câu hỏi nhạy cảm sang ít nhạy cảm hơnDùng đối tượng thứ ba để hỏiĐưa những câu hỏi khó vào trong cụm câu hỏi mà người trả lời dễ trả lờiSỬ DỤNG TỪ NGỮ TRONG BCHSử dụng những từ thông dụng, phổ biến, không dùng từ quá chuyên môn, thuật ngữ khó hiểuSử dụng từ có nghĩa rõ ràng/ chỉ có một nghĩa?Câu hỏi có được đầy đủ các phương án trả lờiTránh các câu hỏi dẫn dắtTránh đưa ra các giả thiếtXIN CẢM ƠN!