Thuyết trình kiểu thuật chuyện: Giáo viên có thể thông qua những sự kiện
kinh tế - xã hội, những câu chuyện hoặc tác phẩm văn học, phim ảnh làm tư liệu
để phân tích, minh họa, khái quát và rút ra nhận xét, kết luận nhằm xây dựng biểu
tượng, khắc sâu nội dung kiến thức của bài học.
- Thuyết trình kiểu mô tả, phân tích: Giáo viên có thể dùng công thức, sơ đồ,
biểu mẫu để mô tả phân tích nhằm chỉ ra những đặc điểm, khía cạnh của từng
nội dung. Trên cơ sở đó đưa ra những chứng cứ lôgíc, lập luận chặt chẽ để làm rõ
bản chất của vấn đề.
- Thuyết trình kiểu nêu vấn đề có tính giả thuyết: Giáo viên đưa vào bài học
một số giả thuyết hoặc quan điểm có tính chất mâu thuẫn với vấn đề đang nghiên
cứu nhằm xây dựng tình huống có vấn đề thuộc loại giả thuyết (hay luận chiến).
Kiểu nêu vấn đề này đòi hỏi học sinh phải lựa chọn quan điểm đúng, sai và
có lập luận vững chắc về sự lựa chọn của mình. Đồng thời học sinh phải biết
cách phê phán, bác bỏ một cách chính xác, khách quan những quan điểm
không đúng đắn, chỉ ra tính không khoa học và nguyên nhân của nó.
- Thuyết trình kiểu so sánh, tổng hợp: Nếu nội dung của vấn đề trình bày chứa
đựng những mặt tương phản thì giáo viên cần xác định những tiêu chí để so sánh
từng mặt, thuộc tính hoặc quan hệ giữa hai đối tượng đối lập nhau nhằm rút ra kết
luận cho từng tiêu chí so sánh. Mặt khác, giáo viên có thể sử dụng số liệu thống kê
để phân tích, so sánh rút ra kết luận nhằm góp phần làm tăng tính chính xác và tính
thuyết phục của vấn đề.
8 trang |
Chia sẻ: thuychi20 | Lượt xem: 883 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem nội dung tài liệu Đổi mới phương pháp giảng dạy đối với môn chính trị trong giai đoạn hiện nay, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Đổi mới phương pháp giảng dạy đối với môn chính trị trong giai đoạn hiện nay
LÊ THỊ KIM HUỆ Bộ môn kinh tế - chính trị 1
Đổi mới phương pháp giảng dạy đối với môn chính trị
trong giai đoạn hiện nay
LÊ THỊ KIM HUỆ Bộ môn kinh tế - chính trị
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói: “Muốn xây dựng chủ nghĩa
xã hội trước hết cần phải có những con người xã hội chủ nghĩa”. Con người xã
hội chủ nghĩa theo tôi là những người không chỉ có trình độ tri thức, chuyên
môn nghiệp vụ cao mà còn có bản lĩnh chính trị vững vàng, có một ý thức hệ
đúng đắn và vững chắc. Bản lĩnh chính trị, ý thức hệ đúng đắn đó không chỉ
được hình thành qua quá trình trải nghiệm của cuộc sống, những biến cố của
lịch sử để xác định được đâu là lý tưởng chân chính mà còn được hình thành
qua quá trình giáo dục lý luận chính trị nhằm giúp cho người học xây dựng thế
giới quan và phương pháp luận khoa học, nâng cao trình độ tư duy lý luận, bản
lĩnh chính trị và phẩm chất đạo đức cách mạng. Đặc biệt, nhiệm vụ giáo dục lý
luận chính trị đối với thế hệ trẻ, đối với học sinh, sinh viên, nguồn nhân lực
chủ yếu của đất nước được xác định là nhiệm vụ trọng tâm trong công tác tư
tưởng của Đảng. Việc đưa môn Chính trị vào chương trình học và trở thành
môn thi tốt nghiệp bắt buộc của hệ trung cấp chuyên nghiệp của Bộ Giáo dục
và đào tạo cũng không nằm ngoài mục đích đó. Tuy nhiên, nhìn vào thực trạng
học tập môn chính trị hiện nay thật đáng lo ngại. Học sinh xem môn Chính trị
là môn “ngoại đạo”, “học để thi”, “học để qua”. Thực trạng trên có nhiều
nguyên nhân xuất phát từ phương pháp giảng dạy của giáo viên cũng như từ
thái độ và phương pháp học tập của học sinh. Nhưng “tiên trách kỷ, hậu trách
nhân”, theo tôi, để giải quyết được thực trạng trên, trước hết cần phải xem xét
lại phương pháp giảng dạy của chính giáo viên đối với môn học này, vì chính
giáo viên mới là người đầu tiên đem lại hứng thú học tập, là người hướng dẫn
tri thức cho học sinh. Bài viết này nhằm đưa ra một số phương pháp giảng dạy
nhằm phát huy tính tích cực của học sinh đối với môn Chính trị.
I. THỰC TRẠNG THÁI ĐỘ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH ĐỐI VỚI
MÔN CHÍNH TRỊ
Việc học tập tốt các môn chính trị đóng một vai trò quan trọng trong việc
học hành, thi tốt nghiệp cũng như kiến tạo nên ý thức hệ vững vàng cho học
sinh. Tuy nhiên, nhìn vào thực trạng giảng dạy và học tập các môn chính trị
hiện nay thật đáng lo ngại.
Trên thực tế, thái độ học tập đối với môn chính trị chưa xứng đáng với vị trí
môn học. Điều này biểu hiện ở không khí giờ học ít sôi nổi, tỷ lệ học sinh tích
cực tham gia xây dựng bài thấp, mức độ hiểu bài của học sinh chưa thực sự
Đổi mới phương pháp giảng dạy đối với môn chính trị trong giai đoạn hiện nay
LÊ THỊ KIM HUỆ Bộ môn kinh tế - chính trị 2
như mong muốn. Những điều thầy cô giảng hôm qua hôm kia thì hôm nay số
người còn nhớ chỉ đếm trên đầu ngón tay.
Học sinh phần lớn tỏ ra e ngại, không ham thích với môn chính trị vì khô
khan, nặng về lý thuyết, khó hiểu, khó nuốt Tình trạng học đối với môn
Chính trị chủ yếu là “học vẹt”, “học tủ”. Học sinh hay có tâm lý chán nản lười
học, học để thi, thi cho qua và ra khỏi phòng thi làquên ngay lập tức.
Sở dĩ có hiện tượng trên là do nhiều nguyên nhân chủ quan và khách quan.
Trong đó, nguyên nhân cơ bản là ở phương pháp giảng dạy môn học của đội
ngũ giáo viên chưa thực sự phù hợp. Phần lớn các giáo viên vẫn sử dụng
phương pháp dạy học truyền thống với hình thức “đọc – chép” là chủ yếu
nhằm “đổ đầy” kiến thức cho học sinh nên chưa thực sự phát huy vai trò tích
cực, chủ động của sinh viên trong quá trình lĩnh hội tri thức. Vì vậy, bài giảng
của giảng viên thường khô khan, thiếu hấp dẫn đối với học sinh. Nội dung bài
học thường ít được mở rộng, hướng vào việc giải quyết các vấn đề thực tiễn
nên thiếu sức sống và mang nặng tính lý thuyết. Do đó nhiều học sinh, đặc biệt
là học sinh chuyên ngành kinh tế quan niệm giản đơn rằng, những kiến thức
của môn học này hình như không mấy tác dụng đối với công việc họ sẽ làm.
Để giải quyết được thực trạng trên, thì vấn đề cơ bản là phải đổi mới
phương pháp giảng dạy đối với môn chính trị. Khâu mấu chốt và đột phá là ở
người giáo viên. Cần phải đổi mới phương pháp giảng dạy các môn chính trị
nói riêng và các môn khác nói chung theo hướng tạo cho người học biết cách
độc lập suy nghĩ, tìm tòi, sáng tạo, phát huy tính tích cực và chủ động.
II. ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY VÀ MỘT SỐ PHƯƠNG
PHÁP GIẢNG DẠY NHẰM PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC CỦA HỌC
SINH ĐỐI VỚI MÔN CHÍNH TRỊ
1. Khái niệm đổi mới phương pháp giảng dạy: Đổi mới phương pháp giảng
dạy là đổi mới cách thức làm việc giữa giáo viên và học sinh theo hướng phát huy
vai trò chủ thể của học sinh, đặt học sinh vào vị trí trung tâm của quá trình dạy
học, giúp học sinh đạt được những mục tiêu học tập bằng và trong các hoạt động
của chính họ. Theo đó, các chiến lược và phương pháp giảng dạy cụ thể sẽ được
thiết kế nhằm tạo ra điều kiện và môi trường hoạt động cho học sinh.
Hiện nay đổi mới phương pháp dạy học gắn liền với phương pháp dạy học tích
cực. Đây là phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động,
sáng tạo của người học. "Tích cực" trong phương pháp giảng dạy được dùng với
nghĩa là hoạt động, chủ động, trái nghĩa với không hoạt động, thụ động chứ không
dùng theo nghĩa trái với tiêu cực.
Phương pháp dạy học tích cực hướng tới việc hoạt động hóa, tích cực hóa hoạt
động nhận thức của người học, nghĩa là tập trung vào phát huy tính tích cực của
người học chứ không phải là tập trung vào phát huy tính tích cực của người dạy,
Đổi mới phương pháp giảng dạy đối với môn chính trị trong giai đoạn hiện nay
LÊ THỊ KIM HUỆ Bộ môn kinh tế - chính trị 3
tuy nhiên để dạy học theo phương pháp tích cực thì giáo viên phải nỗ lực nhiều so
với dạy theo phương pháp thụ động.
2. Một số phương pháp giảng dạy chủ yếu nhằm phát huy tính tích cực
của học sinh đối với môn chính trị
a. “Trò chơi chính trị”
Phần lớn học sinh cho rằng môn chính trị là môn học nặng về lý thuyết, khô
khan và nhàm chán. Nội dung kiến thức môn học khá lớn, có nhiều thuật ngữ khó
hiểu và trừu tượng. Đa số học sinh học theo kiểu “học vẹt” mà không hiểu rõ nội
dung của nó là gì. Do đó, giáo viên không nên quá chú trọng đến việc truyền đạt
hết thảy tất cả những kiến thức trong giáo trình mà nên chắt lọc những nội dung cơ
bản nhất, trọng tâm nhất để định hướng cho học sinh.
Đối với môn chính trị, việc cơ bản nhất của giáo viên là giải thích và hướng
dẫn cho học sinh nắm vững những khái niệm, phạm trù, quy luật cơ bản nhất. Một
khi học sinh đã nắm vững những khái niệm này thì gần như học sinh đã nắm được
70% nội dung của bài học. Để những khái niệm trừu tượng của môn chính trị có
thể dễ dàng “lọt vào” và “trụ vững” trong đầu óc của học sinh thì nên cho học sinh
chơi trò chơi như: trò chơi ô chữ, điền từ, trắc nghiệm nhanh, nhìn hình đoán chữ...
Để kích thích động lực tham gia tích cực trò chơi thì giáo viên nên có những cách
khuyến khích hợp lý như cho điểm cộng vào bài kiểm tra hay bài thiTheo tôi
nghĩ cách học “vừa học vừa chơi” này sẽ giảm bớt sự nhàm chán của học sinh khi
học môn chính trị đồng thời sẽ giúp cho học sinh nhớ kiến thức được lâu hơn.
b. Phương pháp hoạt động nhóm
“Trò chơi chính trị” như trên có thể giúp cho học sinh nhanh chóng nắm được
nội dung của những khái niệm cơ bản của bài học nhưng học sinh sẽ không có
nhiều cơ hội để tìm hiểu sâu nội dung của bài học. Vì vậy “trò chơi chính trị” chỉ
thích hợp với giai đoạn đầu của bài giảng, khi giáo viên bắt đầu hướng dẫn những
kiến thức cơ bản, nền tảng cho học sinh. Nhưng để học sinh có thể tự mình tìm
hiểu sâu nội dung của bài học thì cần phải cho học sinh tiến hành phương pháp
hoạt động nhóm.
Lớp học được chia thành từng nhóm nhỏ từ 6 đến 8 người. Tùy mục đích, yêu
cầu của vấn đề học tập, các nhóm được phân chia ngẫu nhiên hay có chủ định,
được duy trì ổn định hay thay đổi trong từng phần của tiết học, được giao cùng
một nhiệm vụ hay những nhiệm vụ khác nhau.
Nhóm tự bầu nhóm trưởng nếu thấy cần. Trong nhóm có thể phân công mỗi
người một phần việc. Trong nhóm nhỏ, mỗi thành viên đều phải làm việc tích cực,
không thể ỷ lại vào một vài người hiểu biết và năng động hơn. Các thành viên
trong nhóm giúp đỡ nhau tìm hiểu vấn đề nêu ra trong không khí thi đua với các
nhóm khác. Kết quả làm việc của mỗi nhóm sẽ đóng góp vào kết quả học tập
chung của cả lớp. Để trình bày kết quả làm việc của nhóm trước toàn lớp, nhóm có
Đổi mới phương pháp giảng dạy đối với môn chính trị trong giai đoạn hiện nay
LÊ THỊ KIM HUỆ Bộ môn kinh tế - chính trị 4
thể cử ra một đại diện hoặc phân công mỗi thành viên trình bày một phần nếu
nhiệm vụ giao cho nhóm là khá phức tạp.
Phương pháp hoạt động nhóm giúp các thành viên trong nhóm chia sẻ các băn
khoăn, kinh nghiệm của bản thân, cùng nhau xây dựng nhận thức mới. Bằng cách
nói ra những điều đang nghĩ, mỗi người có thể nhận rõ trình độ hiểu biết của mình
về chủ đề nêu ra, thấy mình cần học hỏi thêm những gì. Bài học trở thành quá
trình học hỏi lẫn nhau chứ không phải là sự tiếp nhận thụ động từ giáo viên.
Thành công của bài học phụ thuộc vào sự nhiệt tình tham gia của mọi thành
viên, vì vậy phương pháp này còn gọi là phương pháp cùng tham gia. Tuy nhiên,
phương pháp này bị hạn chế bởi không gian chật hẹp của lớp học, bởi thời gian
hạn định của tiết học, cho nên giáo viên phải biết tổ chức hợp lý và học sinh đã
khá quen với phương pháp này thì mới có kết quả. Cần nhớ rằng, trong hoạt động
nhóm, tư duy tích cực của học sinh phải được phát huy và ý nghĩa quan trọng của
phương pháp này là rèn luyện năng lực hợp tác giữa các thành viên trong tổ chức
lao động.
c. Phương pháp đóng vai
Thành công của giáo viên khi giảng dạy môn chính trị không chỉ được đánh giá
qua lượng kiến thức mà học sinh tiếp thu được, mà còn được đánh giá qua kỹ năng
giao tiếp và xử lý tình huống chính trị thực tế của học sinh. Phương pháp đóng vai
là một trong những cách hiệu quả để rèn luyện được kỹ năng này.
Đóng vai là phương pháp tổ chức cho học sinh thực hành một số cách ứng xử
nào đó trong một tình huống giả định. Ví dụ: Bạn hãy mô phỏng thực trạng hệ
thống chính trị ở cấp cơ sở, xã, phường để giải thích tại sao trong thời gian gần
đây chúng ta tập trung đổi mới hệ thống chính trị ở cấp này; mô phỏng tình trạng
sử dụng nguồn nhân lực ở cấp xã, phường, thị trấn để giải thích tình trạng vì sao
sinh viên tốt nghiệp ra trường không thích về quê làm việc.
Phương pháp đóng vai có thể tiến hành theo các bước sau:
- Giáo viên chia nhóm, giao tình huống đóng vai cho từng nhóm và quy định
rõ thời gian chuẩn mực, thời gian đóng vai.
- Các nhóm thảo luận chuẩn bị đóng vai.
- Các nhóm lên đóng vai.
- Giáo viên phỏng vấn học sinh đóng vai:
+ Vì sao em lại ứng xử như vậy?
+ Cảm xúc, thái độ của em khi thực hiện cách ứng xử?
- Lớp thảo luận, nhận xét: Cách ứng xử của các vai diễn phù hợp hay chưa phù
hợp? Chưa phù hợp ở điểm nào? Vì sao?
- Giáo viên kết luận về cách ứng xử cần thiết trong tình huống.
Đổi mới phương pháp giảng dạy đối với môn chính trị trong giai đoạn hiện nay
LÊ THỊ KIM HUỆ Bộ môn kinh tế - chính trị 5
Khi sử dụng phương pháp này, giáo viên cần lưu ý một số điểm như sau:
- Tình huống nên để mở, không cho trước “ kịch bản”, lời thoại.
- Phải dành thời gian phù hợp cho các nhóm chuẩn bị đóng vai.
- Người đóng vai phải hiểu rõ vai của mình trong bài tập đóng vai để không lạc
đề.
- Nên khích lệ cả những học sinh nhút nhát tham gia.
- Nên hoá trang và có đạo cụ đơn giản để tăng tính hấp dẫn của trò chơi đóng
vai.
d. Khai thác yếu tố tích cực trong phương pháp dạy học truyền thống
Phương pháp hoạt động nhóm và phương pháp đóng vai tương đối phù hợp với
lớp ít học sinh (khoảng từ 25 – 30 học sinh/1 lớp) vì lúc đó tất cả các học sinh đều
có cơ hội để tham gia thảo luận nhóm hay đóng vai. Với lớp sỉ số quá đông, nếu
hoạt động nhóm, chia nhỏ quá thì không thể đủ thời gian cho các nhóm trình bày
kết quả làm việc, nhóm quá đông thì sinh viên không tham gia tích cực. Nếu thảo
luận sẽ rất mất thời gian. Với những lớp đông học sinh như thế, 1 giáo viên không
thể có cơ hội tiếp xúc với tất cả học sinh, mà chỉ có thể tiếp xúc với tập thể.
Điều này sẽ gây trở ngại cho giáo viên khi khơi dậy tính tích cực cho người học,
nhất là tâm lý ỷ lại, thụ động thường có trong những lớp đông học sinh.
Thực tế hiện nay, các lớp hệ trung học chuyên nghiệp thường rất đông học sinh
(khoảng từ 60 – 80 học sinh/1 lớp) do đó phương pháp dạy học truyền thống là
giáo viên thuyết trình vẫn còn phát huy tác dụng của nó. Trong điều kiện thực tế
hiện nay, chúng ta chưa thể “chia tay” với phương pháp thuyết trình truyền thống
mà chỉ có thể cải tiến bằng cách kết hợp phương pháp thuyết trình với nêu vấn
đề, vấn đáp và đối thoại.
Phương pháp thuyết trình là một trong những phương pháp dạy học truyền
thống được thực hiện trong các hệ thống nhà trường đã từ lâu. Đặc điểm cơ bản
nổi bật của phương pháp thuyết trình là thông báo - tái hiện. Phương pháp này chỉ
rõ tính chất thông báo bằng lời của thầy và tính chất tái hiện khi lĩnh hội của trò.
Thầy giáo nghiên cứu tài liệu, sách giáo khoa, chuẩn bị bài giảng và trực tiếp điều
khiển thông báo luồng thông tin tri thức đến học sinh. Học sinh tiếp nhận những
thông tin đó bằng việc nghe, nhìn, cùng tư duy theo lời giảng của thầy, hiểu, ghi
chép và ghi nhớ.
Như vậy, những kiến thức đến với học sinh theo phương pháp này gần như đã
được thầy "chuẩn bị sẵn" để trò thu nhận, sự hoạt động của trò tương đối thụ
động. Phương pháp thuyết trình chỉ cho phép người học đạt đến trình độ tái
hiện của sự lĩnh hội tri thức mà thôi. Do đó, theo hướng hoạt động hóa người
học, cần phải hạn chế bớt phương pháp thuyết trình thông báo - tái hiện, tăng
cường phương pháp thuyết trình giải quyết vấn đề. Giáo viên đưa học sinh vào
tình huống có vấn đề rồi học sinh tự mình giải quyết vấn đề đặt ra.
Đổi mới phương pháp giảng dạy đối với môn chính trị trong giai đoạn hiện nay
LÊ THỊ KIM HUỆ Bộ môn kinh tế - chính trị 6
Để thu hút sự chú ý của người học và tích cực hóa phương pháp thuyết trình,
Trong quá trình thuyết trình bài giảng, giáo viên có thể thực hiện một số hình thức
thuyết trình thu hút sự chú ý của học sinh như sau:
- Trình bày kiểu nêu vấn đề: Trong quá trình trình bày bài giảng giáo viên có
thể diễn đạt vấn đề dưới dạng nghi vấn, gợi mở để gây tình huống lôi cuốn sự chú
ý của học sinh.
- Thuyết trình kiểu thuật chuyện: Giáo viên có thể thông qua những sự kiện
kinh tế - xã hội, những câu chuyện hoặc tác phẩm văn học, phim ảnh làm tư liệu
để phân tích, minh họa, khái quát và rút ra nhận xét, kết luận nhằm xây dựng biểu
tượng, khắc sâu nội dung kiến thức của bài học.
- Thuyết trình kiểu mô tả, phân tích: Giáo viên có thể dùng công thức, sơ đồ,
biểu mẫu để mô tả phân tích nhằm chỉ ra những đặc điểm, khía cạnh của từng
nội dung. Trên cơ sở đó đưa ra những chứng cứ lôgíc, lập luận chặt chẽ để làm rõ
bản chất của vấn đề.
- Thuyết trình kiểu nêu vấn đề có tính giả thuyết: Giáo viên đưa vào bài học
một số giả thuyết hoặc quan điểm có tính chất mâu thuẫn với vấn đề đang nghiên
cứu nhằm xây dựng tình huống có vấn đề thuộc loại giả thuyết (hay luận chiến).
Kiểu nêu vấn đề này đòi hỏi học sinh phải lựa chọn quan điểm đúng, sai và
có lập luận vững chắc về sự lựa chọn của mình. Đồng thời học sinh phải biết
cách phê phán, bác bỏ một cách chính xác, khách quan những quan điểm
không đúng đắn, chỉ ra tính không khoa học và nguyên nhân của nó.
- Thuyết trình kiểu so sánh, tổng hợp: Nếu nội dung của vấn đề trình bày chứa
đựng những mặt tương phản thì giáo viên cần xác định những tiêu chí để so sánh
từng mặt, thuộc tính hoặc quan hệ giữa hai đối tượng đối lập nhau nhằm rút ra kết
luận cho từng tiêu chí so sánh. Mặt khác, giáo viên có thể sử dụng số liệu thống kê
để phân tích, so sánh rút ra kết luận nhằm góp phần làm tăng tính chính xác và tính
thuyết phục của vấn đề.
- Hiện nay, bài giảng hiện đại đang có khuynh hướng sử dụng ngày càng nhiều
các phương tiện công nghệ thông tin, làm tăng sức hấp dẫn và hiệu quả. Trước
đây, để minh họa nội dung bài giảng, giáo viên chỉ có thể sử dụng lời nói giàu hình
tượng và gợi cảm kèm theo những cử chỉ, điệu bộ diễn tả nội tâm hoặc có thêm
tranh ảnh để hỗ trợ. Ngày nay có cả một loạt phương tiện để giáo viên lựa chọn sử
dụng như: máy chiếu, băng ghi âm, băng ghi hình, đĩa CD, phần mềm máy vi
tính... Tiến tới mọi giáo viên phải có khả năng soạn bài giảng trên máy vi tính
được nối mạng, biết sử dụng máy chiếu projector để thực hiện bài giảng của mình
một cách sinh động, hiệu quả, phát huy cao nhất tính tích cực học tập của học sinh.
e. Đổi mới về cách kiểm tra, đánh giá
Kiểm tra, đánh giá là một khâu quan trọng của quá trình dạy học, nó ảnh hưởng
đến hoạt động dạy và học. Trong khi đó đối với các bộ môn khoa học Mác – Lênin
và tư tưởng Hồ Chí Minh, kiểm tra và đánh giá về trình độ tư duy lí luận của sinh
Đổi mới phương pháp giảng dạy đối với môn chính trị trong giai đoạn hiện nay
LÊ THỊ KIM HUỆ Bộ môn kinh tế - chính trị 7
viên thông qua việc hiểu đầy đủ, sâu sắc các phạm trù, khái niệm của môn học. Do
đó cần sử dụng hệ thống các câu hỏi trắc nghiệm để kiểm tra, đánh giá việc lĩnh
hội các phạm trù, khái niệm của sinh viên như: trắc nghiệm đúng sai, trắc nghiệm
lựa chọn phương án phù hợp, trắc nghiệm lắp ghép, trắc nghiệm điền thêm từ vào
chỗ trống, trắc nghiệm tư duy suy luận logic
Ví dụ:
1.Tư tưởng xã hội chủ nghĩa là các quan niệm về một chế dộ xã hội mà mọi tư
liệu sản xuất thuộc về mọi thành viên, thuộc về toàn xã hội.
a. Đúng b. Sai
2.V.I.Lênin: “Điểm chủ yếu trong học thuyết của Mác là ở chỗ nó làm sáng rõ
vai trò lịch sử thế giới của............... là người xây dựng xã hội xã hội chủ nghĩa”.
a. Giai cấp công nhân b. Giai cấp vô sản c.Vô sản d. Công nhân
Mặt khác, môn chính trị tất yếu phải kiểm tra, đánh giá bằng những bài thi tự
luận được thiết kế theo cấu trúc sử dụng những vấn đề lí luận được học để luận
chứng những vấn đề của thực tiễn xây dựng đất nước và đời sống hiện thực, qua
đó kiểm tra tư duy lí luận và khả năng vận dụng thực tiễn của học sinh. Từ đó, tự
người học thấy được giá trị, vai trò của hệ thống lí luận các môn khoa học Mác –
Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh đối với thực tiễn. Tránh tình trạng kiểm tra, đánh
giá mang tính kinh viện một chiều đối với học sinh.
III. ĐIỀU KIỆN ĐỂ THỰC HIỆN PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
TÍCH CỰC
Để thực hiện phương pháp dạy học tích cực trên, đòi hỏi phải có sự kết hợp
chặt chẽ của 3 phía: nhà trường, giáo viên và học sinh.
- Về phía nhà trường:
+ Cần có sự phân bố hợp lý số lượng học sinh trong 1 lớp. Phương pháp dạy
học tích cực sẽ được thực hiện một cách hiệu quả khi số lượng học sinh trong 1
lớp không quá đông. Do đó nhà trường cần bố trí sao cho số lượng học sinh trong
1 lớp chỉ khoảng từ 30 – 35 học sinh/1lớp.
+ Phương pháp dạy học tích cực sẽ được thực hiện một cách hiệu quả khi có sự
hỗ trợ của các thiết bị dạy học hiện đại như: máy tính xách tay, projector
+ Cần tạo điều kiện cho tất cả giáo viên dạy môn chính trị có điều kiện tham
gia các đợt tập huấn về nội dung chương trình giảng dạy để cập nhật kiến thức cho
bài giảng.
- Về phía giáo viên:
+ Bản thân đội ngũ giáo viên phải không ngừng rèn luyện nâng cao năng lực
chuyên môn, cập nhật những vấn đề thực tiễn đang đặt ra liên quan đến môn học,
Đổi mới phương pháp giảng dạy đối với môn chính trị trong giai đoạn hiện nay
LÊ THỊ KIM HUỆ Bộ môn kinh tế - chính trị 8
biết vận dụng kiến thức môn học vào giải quyết các vấn đề thực tiễn, có trình độ
sư phạm lành nghề, biết cách ứng xử tinh tế.
+ Giáo viên cần trang bị kỹ năng sử dụng các phần mềm tin học và biết cách sử
dụng những trang thiết bị dạy học hiện đại.
- Về phía học sinh: Dưới sự chỉ đạo của giáo viên, học sinh phải dần dần có
được những phẩm chất và năng lực thích ứng với phương pháp dạy học tích cực
như: giác ngộ mục đích học tập, tự giác trong học tập, có ý thức trách nhiệm về kết
quả học tập của mình và kết quả chung của lớp, biết tự học và tranh thủ học ở mọi
nơi, mọi lúc, bằng mọi cách, phát triển các loại hình tư duy biện chứng, lôgíc, hình
tượng, tư duy kĩ thuật, tư duy kinh tế
Đổi mới phương pháp giảng dạy đối với môn chính trị là 1 quá trình lâu dài,
cần sự nỗ lực phấn đấu của cả giáo viên, học sinh và sự hỗ trợ của nhà trường.
Giáo viên phải trau dồi về tri thức và có thời gian để thiết kế bài giảng cho hợp lý
với phương pháp dạy học tích cực. Học sinh cần có thời gian để thay đổi tâm lý
vốn quen với cách học “đọc – chép”. Nhà trường cũng cần có điều kiện về vật chất
để hỗ trợ thiết bị dạy học cho giáo viên và tạo mọi điều kiện thuận lợi để giáo viên
thực hiện được phương pháp dạy học tích cực. Hy vọng rằng trong tương lai
không xa, tất cả giáo viên, học sinh đều sẽ quen thuộc với phương pháp dạy học
tích cực đối với môn chính trị nói riêng và các môn học khác nói chung. Tôi tin
tưởng rằng: một khi phương pháp dạy học tích cực trên được thực hiện hiệu quả
thì môn học chính trị sẽ không còn là 1 “cực hình” mà sẽ trở thành một môn học
hấp dẫn, đem lại sự say mê, hứng thú và niềm tin lý tưởng cách mạng cho tất cả
các bạn học sinh.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- lethikimhue_3262.pdf