Đề tài Ứng dụng công nghệ EMS trong nhắn tin liên mạng Internet - Điện thoại di động

øng ông c«ng nghÖ ems trong nh¾n tin liªn m¹ng Internet - ®iÖn tho¹i di ®éng KS.Lª Nh­ H¶i, KS.Ph¹m Quèc ViÖt Trung t©m C«ng nghÖ th«ng tin Tãm t¾t: §iÖn tho¹i di ®éng vµ Internet lµ hai lÜnh vùc cã tèc ®é ph¸t triÓn nhanh chãng trong ngµnh viÔn th«ng nãi chung. C¸c h·ng ®iÖn tho¹i lín nh­ Nokia, Motorola, Siemen,...liªn tôc tung ra thÞ tr­êng nh÷ng s¶n phÈm cã tÝnh n¨ng ngµy cµng phong phó víi môc tiªu ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh dÞch vô ®¸p øng nhu cÇu kh¸ch hµng tèt h¬n. Bªn c¹nh ®ã, sù bïng næ cña Internet còng t¹o ra mét cuéc c¸ch m¹ng lín trong ngµnh c«ng nghÖ th«ng tin. ë ViÖt Nam, chØ trong vµi n¨m trë l¹i ®©y, c¶ hai lÜnh vùc nµy ®· cã nh÷ng ph¸t triÓn v­ît bËc c¶ vÒ sè l­îng nhµ cung cÊp còng nh­ kh¸ch hµng sö dông. Tuy nhiªn cã thÓ thÊy r»ng m¹ng ®iÖn tho¹i di ®éng vµ Internet ë n­íc ta d­êng nh­ vÉn cßn ®éc lËp víi nhau, ch­a cã sù g¾n kÕt cÇn thiÕt, trong khi nhu cÇu nh¾n tin liªn m¹ng ®ang ®Æt ra nh­ mét th¸ch thøc lín ®èi víi c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô. Trong bèi c¶nh nh­ v©y, dÞch vô nh¾n tin n©ng cao Enhanced Messaging Service (EMS) lËp tøc tho¶ m·n nhu cÇu ®ã cña thÞ tr­êng, còng nh­ gióp ngµnh viÔn th«ng t×m ra lêi gi¶i cho bµi to¸n. Víi EMS, chóng ta cã thÓ göi tõ nh÷ng b¶n tin SMS th«ng th­êng (d¹ng v¨n b¶n) tíi nh÷ng b¶n tin n©ng cao nh­ ringtone, operator logo, picture,... cho ®iÖn tho¹i di ®éng tõ Internet Giíi thiÖu chung vÒ EMS EMS ®­îc ph¸t triÓn tõ c«ng nghÖ nh¾n tin ng¾n SMS (Short Message Service) trªn c¬ së më réng cho c¸c lo¹i b¶n tin n©ng cao. Theo ®ã, EMS cho phÐp göi tíi ®iÖn tho¹i di ®éng c¸c b¶n tin nhÞ ph©n nh­ ringtone, logo, picture,...hay c¸c b¶n tin text cã ®Þnh d¹ng nh­: vCard, vCalendar (kh¸c víi SMS chØ cho phÐp göi c¸c b¶n tin d¹ng text th«ng th­êng). Lo¹i b¶n tin ý nghÜa RingTone Nh¹c chu«ng Operator Logos ¶nh Logo Picture Message ¶nh kÌm b¶n tin text Cli Icon ¶nh biÓu t­îng vCard ThÎ chøa c¸c th«ng tin c¸ nh©n vCalendar ThÓ lÞch Nh­ vËy cã thÓ nãi, EMS lµ mét chuÈn quy ®Þnh viÖc göi c¸c b¶n tin tíi ®iÖn tho¹i di ®éng, phÝa göi (vÝ dô Internet) ph¶i m· ho¸ vµ ®ãng gãi d÷ liÖu theo ®óng chuÈn nµy, phÝa nhËn (®iÖn tho¹i di ®éng) ph¶i ®­îc hç trî EMS ®Ó cã thÓ gi¶i m· vµ hiÓn thÞ c¸c b¶n tin ®ã. C¸c thÕ hÖ ®iÖn tho¹i di ®éng hiÖn nay cña hÇu hÕt c¸c h·ng ®Òu ®­îc cµi ®Æt c«ng nghÖ nµy. Mobile – to - Mobile Internet – to - Mobile EMS H×nh 1. øng dông EMS trong nh¾n tin C¸c lo¹i EMS Trªn thÕ giíi hiÖn cã 2 dßng c«ng nghÖ EMS chñ yÕu: Smart Messaging Service cña Nokia: Ph¸t triÓn trªn c¬ së NBS – NarrowBand Sockets vµ Winsock32 ChØ hç trî cho c¸c ®iÖn tho¹i do h·ng nµy s¶n xuÊt C«ng nghÖ nµy hiÖn nay ®· ph¸t triÓn thµnh WDP (Wireless Datagram Protocol) Enhanced Messaging Service cña Motorola, Siemens, Alcatel: Ph¸t triÓn dùa trªn cÊu tróc UDH (User Data Header) cña MAP (Message Application Protocol) Sö dông cho c¸c ®iÖn tho¹i cña Motorola, Siemens, Alcatel, Ericson,... Nh×n chung, cÊu tróc b¶n tin cña c¶ hai c«ng nghÖ nµy ®Òu bao gåm 2 phÇn chÝnh: phÇn ®Çu chøa c¸c th«ng tin ®iÒu khiÓn vµ phÇn th©n chøa d÷ liÖu cña b¶n tin Do mét sè ®Æc ®iÓm cã tÝnh ­u viÖt h¬n c¶ vÒ phÝa cung cÊp vµ sö dông, Smart Messaging Service cña Nokia ®· mau chãng chiÕm ­u thÕ vµ hiÖn nay ®­îc n©ng cÊp thµnh MMS (Multimedia Messaging Service) cho phÐp göi c¸c b¶n tin ®a ph­¬ng tiÖn. C«ng nghÖ Smart Messaging Service (SMS) §iÓm næi bËt cña SMS lµ sö dông cæng NBS ®Ó ph©n biÖt øng dông, bao gåm mét sè cæng th«ng th­êng sau: Sè cæng (Decimal) Sè cæng (Hexa) øng dông 5501 157D VCard 5505 1581 RingTone 5506 1582 Operator Logo 5507 1583 CLI Icon 5514 158A Picture Message C¸c b¶n tin th­êng ®­îc tæ chøc d­íi d¹ng Multipart, vÝ dô mét b¶n tin Operator Logo cã cÊu tróc nh­ sau: ::= ::= "0" ; Sè phiªn b¶n ::= ::= "," mcc: Mobile Contry Code (BSD) – M· m¹ng di ®éng mnc: Mobile Network Code (BSD) – M· n­íc C«ng nghÖ Enhanced Messaging Service (EMS) Mét b¶n tin EMS bao gåm 3 phÇn cã cÊu tróc nh­ sau: H×nh 2. CÊu tróc b¶n tin EMS Trong ®ã: SMS Header chøa c¸c th«ng tin vÒ sè ®iÖn tho¹i m¸y nhËn vµ thêi gian thùc hiÖn User Data Header (UDH), chøa c¸c th«ng tin ®Þnh d¹ng, x¸c ®Þnh lo¹i b¶n tin,... Text chøa d÷ liÖu phÇn th©n b¶n tin ®ã Nhu cÇu nh¾n tin liªn m¹ng ë ViÖt Nam MÆc dï ngµnh viÔn th«ng n­íc ta cßn kh¶ trÎ nh­ng ®· ®¹t ®­îc mét sè thµnh tùu ®¸ng khÝch lÖ, c¬ së h¹ tÇng t­¬ng ®èi hiÖn ®¹i, sè l­îng nhµ cung cÊp, sè l­îng ng­êi dïng kh«ng ngõng t¨ng lªn, ViÖt Nam ®­îc coi lµ thÞ tr­êng viÔn th«ng ®Çy tiÒm n¨ng víi h¬n 80 triÖu d©n. §iÒu ®ã còng t¹o ra nhu cÇu ®æi míi theo h­íng ®a d¹ng ho¸ lo¹i h×nh dÞch vô, t¨ng tÝnh tiÖn dông cho kh¸ch hµng, gi¶m gi¸ c­íc. V× vËy viÖc øng dông c«ng nghÖ EMS trong nh¾n tin liªn m¹ng ®­îc xem nh­ gi¶i ph¸p h÷u hiÖu cho m¹ng viÔn th«ng. DÞch vô göi RingTone, Logo, Picture Message,...tõ Internet tíi Mobile tËp trung vµo hai ®èi t­îng kh¸ch hµng chñ yÕu: Nhµ cung cÊp dÞch vô: HiÖn nay cã 5 nhµ cung cÊp dÞch vô Internet: VDC, FPT, VietTel, Netnam , SPT vµ 2 m¹ng ®iÖn tho¹i di ®éng lín lµ GPC vµ VMS Kh¸ch hµng, ng­êi dïng thiÕt bÞ ®Çu cuèi: Theo c¸c con sè thèng kª gÇn ®©y, ë ViÖt Nam hiÖn cã kho¶ng 180.000 thuª bao Internet vµ 1.300.000 thuª bao ®iÖn tho¹i di ®éng (c¶ tr¶ tr­íc vµ tr¶ sau). Nh­ vËy nhu cÇu ®èi víi viÖc nh¾n tin liªn m¹ng lµ rÊt lín vµ EMS sÏ gióp c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô t¹o ra mét m«i tr­êng dÞch vô hoµn toµn míi, t¹i ®ã ng­êi dïng Internet cã thÓ göi c¸c b¶n tin (text còng nh­ nhÞ ph©n) tíi ®iÖn tho¹i di ®éng víi gi¸ c­íc rÎ h¬n. M« h×nh cung cÊp dÞch vô göi ringtone, logo, cli icon, picture vµ vcard cho ®iÖn tho¹i di ®éng tõ Internet a. M« h×nh cung cÊp dÞch vô VÒ mÆt tæng thÓ, hÖ thèng dÞch vô bao gåm c¸c module chøc n¨ng sau: Tªn thµnh phÇn Chøc n¨ng Web server Cung cÊp giao diÖn Web cho ng­êi dïng nhËp yªu cÇu göi tin Thµnh phÇn nµy còng thùc hiÖn chøc n¨ng s¸t thùc quyÒn truy cËp dÞch vô cña kh¸ch hµng Application Server ChuyÓn ®èi c¸c file d÷ liÖu (nh¹c, ¶nh,...) tõ Web chuyÓn tíi thµnh d¹ng chuÈn EMS vµ göi tíi SMS Gateway TiÕp nhËn c¸c b¶n tin tõ Information Gateway, sö dông giao thøc (vÝ dô SMPP) göi tíi SMSC cña m¹ng di ®éng Database Server L­u tr÷ toµn bé d÷ liÖu cña hÖ thèng Billing Server TÝnh c­íc dÞch vô theo c¬ chÕ tÝnh c­íc ®Þnh s½n Internet SMSC Wireless Network Web Server SMPP, UCP, EMI, CIMD, SEMA, etc. DB Server App Server Billing Server H×nh 3. M« h×nh tæng thÓ hÖ thèng dÞch vô b. M« h×nh xö lý logic Thùc ra ®Ó göi mét b¶n tin (vÝ dô ringtone) tõ Internet cÇn qua mét con ®­êng víi nhiÒu chÆng, nhiÒu m¾t xÝch quan träng trong toµn bé hÖ thèng, cã thÓ h×nh dung con ®­êng ®ã theo chuçi sau: Internet-->TiÕp nhËn yªu cÇu --> §äc file d÷ liÖu --> M· ho¸ theo chuÈn EMS --> Göi tíi gateway --> §ãng gãi theo chuÈn SMPP --> Göi tíi SMSC -->Bãc gãi theo SMPP--> Göi tíi m¹ng di ®éng --> Göi tíi ®iÖn tho¹i di ®éng -->Gi¶i m· theo chuÈn EMS --> HiÓn thÞ Thªm vµo ®ã, ®Ó cã thÓ cung cÊp dÞch vô, hÖ thèng cÇn thªm mét sè chøc n¨ng quan trong kh¸c nh­: X¸c thùc ng­êi dïng, tÝnh c­íc,... H×nh d­íi ®©y minh ho¹ toµn bé qu¸ tr×nh xö lý logic bªn trong hÖ thèng BMP,JPG, GIF,MIDI,... Tone, Bitmap Database Pict Preview, Tone listen User Info DB Web Users Visiter Authenticated Encoding: Smart Message EMS Request to send Billing DB Wireless Network SMSC SMPP App. Server H×nh 4. M« h×nh xö lý logic bªn trong hÖ thèng cung cÊp dÞch vô øng dông c«ng nghÖ EMS trong thùc tÕ EMS ®· vµ ®ang tõng b­íc ®­îc ¸p dông vµo mét sè hÖ thèng dÞch vô do CDIT cung cÊp, cô thÓ lµ dÞch vô VNNInfogate b­íc ®Çu ¸p dông SMS cña Nokia, do ®ã chØ ®¸p øng cho c¸c ®iÖn tho¹i cña Nokia hoÆc c¸c m¸y di ®éng cã hç trî chuÈn nµy. VNNInfogate lµ hÖ thèng nh¾n tin liªn m¹ng, ph¸t triÓn theo h­íng dÞch vô gi¸ trÞ gia t¨ng víi 6 lo¹i chÝnh bao gåm: Göi tin nh¾n, ringtone, logo, picture message tõ Internet tíi ®iÖn tho¹i di ®éng, Mailalert: øng dông c«ng nghÖ nh¾n tin ng¾n trong viÖc b¸o th­ míi trong hép th­ ®iÖn tö e-mail Calendar: øng dông c«ng nghÖ nh¾n tin ng¾n, cho phÐp ng­êi dïng ®Æt lÞch lµm viÖc vµ b¸o hiÖu trªn ®iÖn tho¹i di ®éng H×nh 6. Giao diÖn Web, hÖ thèng dÞch vô VNNInfogate MÆc dï hÖ thèng dÞch vô nµy míi ®­îc khai tr­¬ng tõ 1/9/2002 phôc vô cho c¸c thuª bao Internet 1260 cña VDC nh­ng ®· mang l¹i nhiÒu lîi Ých lín víi doanh thu ­íc ®¹t 150 triÖu trong vßng 3 th¸ng ®Çu. Con sè nµy ch¾c ch¾n sÏ lín h¬n nhiÒu khi s¾p tíi ®©y më réng dÞch vô cho c¸c thuª bao tr¶ tr­íc KÕt luËn Qua c¸c ph©n tÝch trªn ®©y cho thÊy EMS ra ®êi ®· më ra h­íng ph¸t triÓn hoµn toµn míi trong lÜnh vùc viÔn th«ng. C«ng nghÖ nµy ®· vµ ®ang mang l¹i nh÷ng lîi Ých to lín: Gióp c¸c nhµ cung cÊp ®a d¹ng ho¸ lo¹i h×nh dÞch vô nh¾n tin: B¶n tin, Ringtone, Logo,...tõ ®ã thu hót l­îng kh¸ch hµng vµ t¨ng doanh thu T¨ng tÝnh tiÖn dông hç trî ng­êi dïng: tõ ®©y ng­êi dïng thay v× ph¶i dïng ®iÖn tho¹i di ®éng hä cã thÓ sö dông Internet ®Ó göi c¸c b¶n tin d¹ng text hay nhÞ ph©n tíi m¸y di ®éng mét c¸c dÔ dµng Víi EMS chóng ta cã thÓ më réng dÞch vô nh¾n tin liªn m¹ng kh«ng chØ trong ph¹m vi Internet-Mobile mµ hoµn toµn cã thÓ lµ Mobile-Mobile, Fixphone-Mobile,...hoÆc ph¸t triÓn c¸c dÞch vô tra cøu th«ng tin (ng©n hµng, thêi tiÕt, ch­¬ng tr×nh truyÒn h×nh,...) Tãm l¹i, trong ®iÒu kiÖn m¹ng viÔn th«ng ®· ®¹t ®­îc nh÷ng b­íc ph¸t triÓn m¹nh mÏ th× EMS chÝnh lµ sù lùa chän tèt cho c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô muèn phôc vô tèt h¬n n÷a kh¸ch hµng cña m×nh. §ã còng chÝnh lµ xu h­íng ph¸t triÓn tÊt yÕu cña m¹ng viÔn th«ng ViÖt Nam Tµi liÖu tham kh¶o [1] Optimising revenues from mobile messaging: Business support strategies for SMS, EMS and MMS T¸c gi¶: Baskerville Communication [2] EMS Technologies, INC: International Competitive Benchmarks and Financial. [3] Wireless Messaging Demystified: SMS, EMS, MMS, IM and other, T¸c gi¶: Donald J. Longueuil [4] Next Messaging: From SMS to EMS to MMS T¸c gi¶: Simon Buckingham [5] Mobile Messaging Technologies and Services: SMS. EMS and MMS T¸c gi¶: Gwenael Le Bodic [6] §Ò tµi X©y dùng hÖ thèng nh¾n tin SMS b»ng Web - 198-2000-TCT-AP-TH-51 T¸c gi¶: Lª Nh­ H¶i