Đề tài Quy định pháp luật về thủ tục thanh lý tài sản, thanh toán các khoản nợ của Doang nghiệp, hợp tác xã lâm vào tình trạng phá sản và thực tiễn áp dụng thủ tục đó

Më dÇu Gièng nh­ c¸c thùc thÓ sèng, doanh nghiÖp, hîp t¸c x· ( DN, HTX) còng cã c¸c giai ®o¹n ra ®êi, ph¸t triÓn, suy vong vµ chÊm døt ho¹t ®éng. Trong qu·ng ®êi cña m×nh, doanh nghiÖp cã nguy c¬ bÞ toµ ¸n tuyªn bè ph¸ s¶n bÊt cø khi nµo l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n. Nh­ng l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n lµ g×? LuËt ph¸ s¶n 2004 cã quy ®Þnh : Doanh nghiệp, hợp tác xã không có khả năng thanh toán được các khoản nợ đến hạn khi chủ nợ có yêu cầu thì coi là lâm vào tình trạng phá sản. MÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n nî kh«ng chØ lµ hiÖn t­îng doanh nghiÖp kh«ng thanh to¸n ®­îc nî mµ cßn thÓ hiÖn doanh nghiÖp ®ang l©m vµo t×nh tr¹ng tµi chÝnh tuyÖt väng, cã nghÜa lµ kh«ng thÓ tr¶ ®­îc nî, kh«ng cã lèi tho¸t, trõ phi cã sù can thiÖp cña toµ ¸n hoÆc sù gióp ®ì cña c¸c chñ nî. Nh­ vËy, khi kh«ng cã sù can thiÖp cña toµ ¸n hay sù gióp ®ì cña c¸c chñ nî hoÆc sù can thiÖp, gióp ®ì ®ã kh«ng mang laÞ hiÖu qu¶ th× doanh nghiÖp sÏ l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n, vµ bÞ toµ ¸n tuyªn bè ph¸ s¶n. Khi ®ã, c¸c kho¶n nî cña doanh nghiÖp, hîp t¸c x· l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n sÏ ®­îc gi¶i quyÕt ra sao? QuyÒn lîi cña c¸c chñ nî cã ®­îc ®¶m b¶o hay kh«ng ? Tµi s¶n cña doanh nghiÖp l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n ®ã ®­îc xö lý nh­ thÕ nµo ? Ai sÏ tiÕn hµnh xö lÝ tµi s¶n ®ã ? Thø tù ph©n chia tµi s¶n cña doanh nghiÖp ®ã ???§Ó lÝ gi¶i ®­îc mét c¸ch thÊu ®¸o c¸c c©u hái ®ã chóng ta sÏ t×m hiÓu c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt vÒ thñ tôc thanh lý tµi s¶n, thanh to¸n c¸c kho¶n nî cña DN, HTX l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n; vµ thùc tiÔn ¸p dông thñ tôc ®ã. Néi dung I- Kh¸i qu¸t vÒ thñ tôc thanh lý, thanh to¸n c¸c kho¶n nî cña DN,htx l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n 1.Chñ thÓ tiÕn hµnh thñ tôc thanh lý, thanh to¸n c¸c kho¶n nî cña DN, HTX l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n. 1.1 Chñ thÓ tiÕn hµnh chÝnh lµ Tæ qu¶n lÝ, thanh lý tµi s¶n. - Đồng thời với việc ra quyết định mở thủ tục phá sản, Thẩm phán ra quyết định thành lập Tổ quản lý, thanh lý tài sản để làm nhiệm vụ quản lý, thanh lý tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã lâm vào tình trạng phá sản. - Thành phần Tổ quản lý, thanh lý tài sản gồm có: Một chấp hành viên của cơ quan thi hành án cùng cấp làm Tổ trưởng; Một cán bộ của Toà án; Một đại diện chủ nợ Đại diện hợp pháp của doanh nghiệp, hợp tác xã bị mở thủ tục phá sản; Trường hợp cần thiết có đại diện công đoàn, đại diện người lao động, đại diện các cơ quan chuyên môn tham gia Tổ quản lý, thanh lý tài sản thì Thẩm phán xem xét, quyết định. Quy chế tổ chức và hoạt động của Tổ quản lý, thanh lý tài sản Chính phủ thống nhất ý kiến với Toà án nhân dân tối cao ban hành. 1.2 Nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của Tổ quản lý, thanh lý tài sản - Lập bảng kê toàn bộ tài sản hiện có của doanh nghiệp, hợp tác xã; - Giám sát, kiểm tra việc sử dụng tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã; - Đề nghị Thẩm phán quyết định áp dụng các biện pháp khẩn cấp tạm thời để bảo toàn tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã trong trường hợp cần thiết; - Lập danh sách các chủ nợ và số nợ phải trả cho từng chủ nợ; những người mắc nợ và số nợ phải đòi của doanh nghiệp, hợp tác xã; - Thu hồi và quản lý tài sản, tài liệu, sổ kế toán và con dấu của doanh nghiệp, hợp tác xã bị áp dụng thủ tục thanh lý; - Thực hiện phương án phân chia tài sản theo quyết định của Thẩm phán; - Phát hiện và đề nghị Thẩm phán ra quyết định thu hồi lại tài sản, giá trị tài sản hay phần chênh lệch giá trị tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã bị áp dụng thủ tục thanh lý đã bán hoặc chuyển giao bất hợp pháp trong những trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 43 của Luật Ph¸ s¶n2004; - Thi hành quyết định của Thẩm phán về việc bán đấu giá tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã bị áp dụng thủ tục thanh lý theo đúng quy định của pháp luật về bán đấu giá; - Gửi các khoản tiền thu được từ những người mắc nợ và từ việc bán đấu giá tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã vào tài khoản mở tại ngân hàng; - Thi hành các quyết định khác của Thẩm phán trong quá trình tiến hành thủ tục phá sản. 2.TÝnh ®Æc thï cña thñ tôc thanh to¸n nî. 2.1 ViÖc ®ßi nî vµ thanh to¸n nî mang tÝnh tËp thÓ TÝnh tËp cña thñ tôc ph¸ s¶n thÓ hiÖn tr­íc hÕt ë viÖc tÊt c¶ c¸c chñ nî ®Òu cã c¬ héi tham gia voµ qu¸ tr×nh ®ßi nî vµ thanh to¸n nî. C¸c chñ nî ®­îc ph©n chia thanh c¸c nhãm kh¸c nhau vµ yªu cÇu cña hä sÏ ®­îc xem xÐt c«ng b»ng, t¹i cïng mét ®Þa ®iÓm, thêi ®iÓm vµ theo mét thó tù ­u tiªn nhÊt ®Þnh. KÓ tõ khi toµ ¸n cã thÈm quyÒn ra quyÕt ®Þnh më thñ tôc ph¸ s¶n DN th× doanh nghiÖp ngõng thanh to¸n nî. TÊt c¶ c¸c chñ nî ph¶i göi giÊy ®ßi nî ®Õn toµ ¸n trong thêi h¹n 60 ngµy kÓ tõ ngµy cuèi cïng ®¨ng c«ng b¸o vÒ quyÕt ®Þnh më thñ tôc ph¸ s¶n DN. Trong 15 ngµy, kÓ tõ ngµy hÕt h¹n göi giÊy ®ßi nî tæ qu¶n lÝ, thanh lý tµi s¶n ph¶i lËp song danh s¸ch sè chñ nî vµ sè nî. Tßa ¸n ¸n sÏ dùa vµo danh s¸ch nµy ®Ó tiÕn hµnh thanh to¸n cho c¸c chñ nî . 2.2 ViÖc ®ßi nî vµ thanh to¸n nî ®­îc tiÕn hµnh thång qua mét c¬ quan ®¹i diÖn cã thÈm quyÒn: Theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt viÖt Nam, c¬ quan cã thÈm quyÒn gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp lµ toµ ¸n nh©n ®Þa ph­¬ng n¬i DN, HTX ®¨ng kÝ kinh doanh. 2.3 Thanh to¸n c¸c kho¶n nî ®­îc tiÕn hµnh trªn c¬ së sè tµi s¶n cßn l¹i cña doanh nghiÖp. NghÜa vô cña doanh nghiÖp m¾c nî sÏ chÊm døt sau khi dïng toµn bé tµi s¶n cña m×nh ®Ó tr¶ nî dï cã thÓ thanh to¸n ch­a ®ñ cho c¸c chñ nî. §èi víi ph¸p nh©n, sau khi hoµn thµnh nghÜa vô nµy ®ång thêi còng chÊm døt sù tån t¹i cña ph¸p nh©n ®ã nªn viÖc xo¸ nî cho doanh nghiÖp bÞ ph¸ s¶n lµ ®­¬ng nhiªn 2.4 ViÖc thanh to¸n c¸c kho¶n nî ®­îc tiÕn hµnh sau khi cã quyÕt ®Þnh cña c¬ quan nhµ n­íc cã thÈm quyÒn. Toµ ¸n lµ c¬ quan cã thÈm quyÒn ra quyÕt ®Þnh viÖc phôc håi, xö lÝ hoÆc tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp nh­ng toµ ¸n kh«ng trùc tiÕp thanh to¸n nî doanh nghiÖp mµ viÖc thanh to¸n do tæ qu¶n lÝ, thanh lý tµi s¶n hoÆc chÝnh b¶n th©n doanh nghiÖp thùc hiÖn. Tuy nhiªn trong mäi tr­êng hîp, thanh to¸n nî trong qu¸ tr×nh gi¶i quyÕt yªu cÇu ph¸ s¶n ph¶i cã sù ®ång ý cña toµ ¸n. II- thñ tôc tiÕn hµnh thanh lý tµi s¶n, thanh to¸n c¸c kho¶n nî: 1. C¨n cø ¸p dông thñ tôc thanh lý tµi s¶n, thanh to¸n c¸c kho¶n nî: - Trường hợp doanh nghiệp hoạt động kinh doanh bị thua lỗ đã được Nhà nước áp dụng biện pháp đặc biệt để phục hồi hoạt động kinh doanh, nhưng vẫn không phục hồi được và không thanh toán được các khoản nợ đến hạn khi chủ nợ có yêu cầu thì Toà án ra quyết định mở thủ tục thanh lý tài sản của doanh nghiệp mà không cần phải triệu tập Hội nghị chủ nợ để xem xét việc áp dụng thủ tục phục hồi. §©y lµ tr­êng hîp ®Æc biÖt, ®­îc ¸p dông thñ tôc thanh lÝ tµi s¶n ngay mµ kh«ng cÇn ph¶i triÖu tËp héi nghÞ chñ nî ®Ó xem xÐt viÖc ¸p dông thñ tôc phôc håi, bëi lÏ kh¶ n¨ng phôc håi cña doanh nghiÖp lµ kh«ng thÓ thùc hiÖn ®­îc do doanh nghiÖp ®· ¸p dông biÖn ph¸p ®Æc biÖt mµ kh«ng ®¹t hÖu qu¶. Trong tr­êng hîp nµy doanh nghiÖp ph¶i hoµn tr¶ l¹i gi¸ trÞ tµi s¶n ®· ®­îc ¸p dông biÖn ph¸p ®Æc biÖt cho nhµ n­íc tr­íc khi thùc hiÖn viÖc ph©n chia tµi s¶n - ThÈm ph¸n ra quyÕt ®Þnh më thñ tôc thanh lÝ tµi s¶n khi héi nghÞ chñ nî kh«ng thµnh trong nh÷ng tr­êng hîp sau. Chñ doanh nghiÖp hoÆc ®¹i diÖn hîp ph¸p cña doanh nghiÖp, hîp t¸c x· kh«ng tham gia héi nghÞ chñ nî mµ kh«ng cã lÝ do chÝnh ®¸ng hoÆc sau khi héi nghÞ chñ nî ®· ®­îc ho·n mét lÇn nÕu ng­êi nép ®¬n yªu cÇu më thñ tôc ph¸ s¶n lµ các chủ nợ không có bảo đảm hoặc có bảo đảm một phần, hoÆc lµ ng­êi lao ®éng. Kh«ng ®ñ sè chñ nî quy ®Þnh tham gia héi nghÞ chñ nî ®· ®­îc ho·n mét lÇn nÕu ng­êi nép ®¬n yªu cÇu më thñ tôc ph¸ s¶n lµ chủ doanh nghiệp hoặc đại diện hợp pháp của doanh nghiệp, hợp tác xã ; chñ doanh nghiÖp nhµ n­íc; c¸c cæ ®«ng c«ng ty cæ phÇn ; thµnh viªn hîp danh cña c«ng ty hîp danh. - Quyết định mở thủ tục thanh lý tài sản sau khi có Nghị quyết của Hội nghị chủ nợ lần thứ nhất. Sau khi Hội nghị chủ nợ lần thứ nhất thông qua Nghị quyết đồng ý với dự kiến các giải pháp tổ chức lại hoạt động kinh doanh, kế hoạch thanh toán nợ cho các chủ nợ và yêu cầu doanh nghiệp, hợp tác xã phải xây dựng phương án phục hồi hoạt động kinh doanh, nếu có một trong các trường hợp sau đây thì Toà án ra quyết định mở thủ tục thanh lý tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã( DN, HTX) Doanh nghiệp, hợp tác xã không xây dựng được phương án phục hồi hoạt động kinh doanh trong thời hạn ba mươi ngày, kể từ ngày Hội nghị chủ nợ lần thứ nhất thông qua Nghị quyết. Hội nghị chủ nợ không thông qua phương án phục hồi hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, hợp tác xã; Doanh nghiệp, hợp tác xã thực hiện không đúng hoặc không thực hiện được phương án phục hồi hoạt động kinh doanh, trừ trường hợp các bên liên quan có thoả thuận khác. 2. khiÕu n¹i, kh¸ng nghÞ vµ gi¶i quyÕt khiÕu n¹i, kh¸ng nghÞ quyÕt ®Þnh më thñ tôc thanh lý tµi s¶n. Doanh nghiÖp, hîp t¸c x· l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n, c¸c chñ nî cã quyÒn khiÕu n¹i, viÖn kiÓm so¸t cïng cÊp cã quyÒn kh¸ng nghÞ quyÕt ®Þnh më thñ tôc thanh lÝ tµi s¶n. Nh÷ng ng­êi m¾c nî doanh nghiÖp, hîp t¸c x· cã quyÒn khiÕu n¹i phÇn quyÕt ®Þnh më thñ tôc thanh lÝ tµi s¶n cña doanh nghiÖp, hîp t¸c x· liªn quan ®Õn nghÜa vô tr¶ nî cña m×nh.Thêi h¹n khiÕun¹i,kh¸ng nghÞ lµ 20 ngµy, kÓ tõ ngµy cuèi cïng ®¨ng b¸o vÒ quyÕt ®Þnh më thñ tôc thanh lÝ tµi s¶n. Trong thời hạn năm ngày, kể từ ngày hết thời hạn khiếu nại, kháng nghị, Toà án đã ra quyết định mở thủ tục thanh lý tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã phải gửi hồ sơ về phá sản kèm theo đơn khiếu nại, quyết định kháng nghị cho Toà án cấp trên trực tiếp để xem xét, giải quyết khiếu nại, kháng nghị quyết định mở thủ tục thanh lý tài sản. 3. Tµi s¶n ph¸ s¶n - Tµi s¶n ph¸ s¶n lµ tµi s¶n cña doanh nghiÖp, hîp t¸c x· l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n ®­îc x¸c ®Þnh tõ thêi ®iÓm toµ ¸n thô lÝ ®¬n yªu cÇu më thñ tôc ph¸ s¶n. Theo luËt ph¸ s¶n, tµi s¶n ph¸ s¶n ®ã bao gåm Tµi s¶n vµ quyÒn tµi s¶n mµ doanh nghiÖp, hîp t¸c x· cã t¹i thêi ®iÓm toµ thô lÝ ®¬n yªu cÇu më thñ tôc ph¸ s¶n; C¸c kho¶n lîi nhuËn, c¸c tµi s¶n vµ c¸c quyÒn vÒ tµi s¶n mµ doanh nghiÖp hîp t¸c x· sÏ cã do viÖc thùc hiÖn c¸c giao dÞch ®­îc x¸c lËp tr­íc khi toµ ¸n thô lÝ ®¬n yªu cÇu më thñ tôc ph¸ s¶n; Tµi s¶n lµ vËt b¶o ®¶m thùc hiÖn nghÜa vô cña doanh nghiÖp hîp t¸c x· Gi¸ trÞ quyÒn sö dông ®Êt cña doanh nghiÖp, hîp t¸c x· ®­îc x¸c ®Þnh theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ ®Êt ®ai. Tµi s¶n ®­îc thu håi tõ c¸c giao dÞch cña cña doanh nghiệp, hợp tác xã lâm vào tình trạng phá sản được thực hiện trong khoảng thời gian ba tháng trước ngày Toà án thụ lý đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản bị coi là vô hiệu: + Tặng cho động sản và bất động sản cho người khác; + Thanh toán hợp đồng song vụ trong đó phần nghĩa vụ của doanh nghiệp, hợp tác xã rõ ràng là lớn hơn phần nghĩa vụ của bên kia; + Thanh toán các khoản nợ chưa đến hạn; + Thực hiện việc thế chấp, cầm cố tài sản đối với các khoản nợ; + Các giao dịch khác với mục đích tẩu tán tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã. - Ngoµi c¸c tµi s¶n trªn, tµi s¶n cña doanh nghiÖp t­ nh©n, c«ng ti hîp danh l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n cßn bao gåm tµi s¶n cña chñ doanh nghiÖp t­ nh©n, thµnh viªn hîp danh kh«ng trùc tiÕp dïng ho¹t ®éng kinh doanh. Tr­êng hîp chñ doanh nghiÖp t­ nh©n, thµnh viªn hîp danh cã tµi s¶n thuéc së h÷u chung th× phÇn tµi s¶n cña hä ®­îc chia theo quy ®Þnh cña bé luËt d©n sù vµ c¸c quy ®Þnh kh¸c cña ph¸p luËt cã liªn quan. 4.NghÜa vô vÒ tµi s¶n cña DN, HTX l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n 4.1 Xác định nghĩa vụ về tài sản Nghĩa vụ về tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã lâm vào tình trạng phá sản được xác định bằng: Tổng các yêu cầu của các chủ nợ đòi doanh nghiệp, hợp tác xã lâm vào tình trạng phá sản thực hiện nghĩa vụ về tài sản không có bảo đảm (kể cả đến hạn và chưa đến hạn), mà các nghĩa vụ này được xác lập, được phát sinh trước thời điểm Toà án thụ lý đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản. §Ó x¸c ®Þnh nghÜa vô tµi s¶n kh«ng cã b¶o ®¶m, toµ ¸n ph¶i dùa vµo giÊy ®ßi nî ®­îc göi cho toµ. C¨n cø vµo sù x¸c nhËn gi÷ doanh nghiÖp m¾c nî vµ chñ nî vÒ kho¶n nî ®ã kh«ng cã tranh chÊp . ViÖc x¸c ®Þnh lo¹i nghÜa vô nµy cã ý nghÜa quan träng, gióp toµ ¸n cã thÓ x¸c ®Þnh chÝnh x¸c doanh nghiÖp ®· l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n hay ch­a. Theo quy ®Þnh t¹i kho¶n 1 §iÒu 51 LuËt ph¸ s¶n th× : Trong thời hạn sáu mươi ngày, kể từ ngày cuối cùng đăng báo về quyết định của Toà án mở thủ tục phá sản, các chủ nợ phải gửi giấy đòi nợ cho Toà án, trong đó nêu cụ thể các khoản nợ, số nợ đến hạn và chưa đến hạn, số nợ có bảo đảm và không có bảo đảm mà doanh nghiệp, hợp tác xã phải trả. Kèm theo giấy đòi nợ là các tài liệu chứng minh về các khoản nợ đó. Hết thời hạn này các chủ nợ không gửi giấy đòi nợ đến Toà án thì được coi là từ bỏ quyền đòi nợ. Tổng các yêu cầu của các chủ nợ có bảo đảm đòi doanh nghiệp, hợp tác xã lâm vào tình trạng phá sản thực hiện nghĩa vụ về tài sản có bảo đảm (kể cả đến hạn và chưa đến hạn), mà các nghĩa vụ này được xác lập, được phát sinh trước thời điểm Toà án thụ lý đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản. Theo kho¶n 1 §iÒu 6 LuËt ph¸ s¶n 2004 : Chủ nợ có bảo đảm là chủ nợ có khoản nợ được bảo đảm bằng tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã hoặc của người thứ ba. B¶o ®¶m ®­îc ph©n biÖt thµnh hai lo¹i :B¶o ®¶m ®èi vËt vµ b¶o ®¶m ®èi nh©n. B¶o ®¶m ®èi vËt : Lµ viÖc DN,HTX m¾c nî ®em tµi s¶n ®Ó ®¶m b¶o viÖc thi hµnh nghÜa vô cña mÞnh b»ng c¸ch cÇm cè hay thÕ chÊp tµi s¶n, ®èi v¬i b¶o ®¶m nµy DN, HTX chØ cã quyÒn cÇm cè c¸c ®éng s¶n, cßn bÊt ®éng s¶n ®­îc gäi lµ thÕ chÊp. Tµi s¶n ®em cÇm cè hay thÐ chÊp ph¶i thuéc së h÷u cña ng­êi ®em c©mf cè hay thÕ chÊp. Tuú theo tho¶ thuËn gi÷a c¸c bªn, tµi s¶n cÇm cè cã thÓ giao cho b©n nhËn cÇm cè hoÆc giao cho ng­êi thø ba hay chÝnh doanh nghiÖp m¾c nî gi÷. Tr­êng hîp thÕ chÊp, tµi s¶n th­êng do chñ së h÷u gi÷, chØ giao cho bªn nhËn thÕ chÊp giÊy tê gèc chøng nhËn quyÒn së h÷u tµi s¶n. B¶o ®¶m ®èi nh©n: Lµ viÖc c¨n cø vµo nghÜa vô b¶o l·nh cña bªn thø ba. Kh¸c víi sù b¶o ®¶m ®èi nh©n. Ng­êi b¶o l·nh ®øng ra cam kÕt víi chñ nî r»ng nÕu bªn m¾c nî kh«ng thanh to¸n th× chÝnh hä sÏ thanh to¸n. 4.2 X¸c ®Þnh các khoản nợ chưa đến hạn Trường hợp Thẩm phán ra quyết định áp dụng thủ tục thanh lý đối với doanh nghiệp, hợp tác xã thì các khoản nợ chưa đến hạn vào thời điểm mở thủ tục thanh lý được xử lý theo nguyên tắc số tiền nợ gốc cộng tiền lãi (nếu có) tính đến ngày Toà án ra quyết định mở thủ tục thanh lý. Ví dụ: Công ty A ký hợp đồng tín dụng vay của Ngân hàng B 5 tỷ đồng trong thời hạn 12 tháng với lãi suất 1%/tháng. Hợp đồng có hiệu lực từ ngày 01-6-2004 đến hết ngày 31-5-2005. Nếu hợp đồng được thực hiện bình thường thì khi đến hạn thanh toán tổng tiền nợ gốc cộng tiền lãi sẽ là: 5 tỷ đồng + (5 tỷ đồng ´ 12 tháng ´ 1%/tháng) = 5 tỷ 600 triệu đồng. Do Công ty A lâm vào tình trạng phá sản và Toà án đã ra quyết định mở thủ tục phá sản đối với Công ty A. Ngày 01-3-2005, Toà án ra quyết định mở thủ tục thanh lý đối với Công ty A. Vậy khoản nợ của Công ty A được tính như sau: - Tiền nợ gốc 5 tỷ đồng; - Tiền lãi tính đến hết tháng 02-2005 là 5 tỷ đồng ´ 9 tháng ´ 1%/tháng = 450 triệu đồng; - Tổng số tiền Công ty A nợ Ngân hàng B là 5 tỷ 450 triệu đồng. 4.3 Hoàn trả lại tài sản cho Nhà nước Doanh nghiệp đã được Nhà nước áp dụng biện pháp đặc biệt về tài sản (đầu tư vốn, máy móc, trang thiết bị, điều hoà nợ...) nhằm phục hồi hoạt động kinh doanh, nhưng vẫn không phục hồi được, mà phải áp dụng thủ tục thanh lý, thì trước khi thực hiện phân chia tài sản theo quy định tại Điều 37 của LPS, Toà án phải quyết định hoàn trả giá trị tài sản đã được áp dụng biện pháp đặc biệt cho Nhà nước như sau: - Nếu áp dụng biện pháp đặc biệt về tài sản là tiền, thì Toà án phải quyết định hoàn trả đúng số tiền được Nhà nước đầu tư mà không tính lãi. - Nếu khi áp dụng biện pháp đặc biệt về tài sản là động sản, bất động sản mà không phải là tiền (quyền sử dụng đất, nhà xưởng, máy móc, thiết bị,...), thì Toà án phải quyết định hoàn trả cho Nhà nước giá trị tài sản đó theo giá tại thời điểm áp dụng biện pháp đặc biệt, trừ trường hợp Nhà nước có quy định khác hoặc giữa Nhà nước và doanh nghiệp, hợp tác xã có thoả thuận khác về việc hoàn trả này. 4.4 Xác định giá trị của nghĩa vụ không phải là tiền Nghĩa vụ không phải là tiền là nghĩa vụ mà theo quy định của pháp luật doanh nghiệp, hợp tác xã phải thực hiện đối với người có quyền hoặc người khác phải thực hiện đối với doanh nghiệp, hợp tác xã mà chưa được thực hiện và chưa tính được thành tiền giá trị của nghĩa vụ đó. Trong trường hợp nghĩa vụ không phải là tiền mà doanh nghiệp, hợp tác xã phải thực hiện đối với người có quyền và họ có yêu cầu, thì xác định giá trị của nghĩa vụ đó tại thời điểm mở thủ tục phá sản thành tiền để đưa vào nghĩa vụ về tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã. Ví dụ: Theo hợp đồng được giao kết, thì doanh nghiệp A phải vận chuyển cho doanh nghiệp B một số máy móc từ Hà Nội đến thành phố Hồ Chí Minh và ngược lại doanh nghiệp B lắp đặt cho doanh nghiệp A (công lắp đặt) một dây chuyền sản xuất. Doanh nghiệp B đã thực hiện nghĩa vụ của mình, còn doanh nghiệp A không thực hiện nghĩa vụ của mình và lâm vào tình trạng phá sản. Doanh nghiệp B có yêu cầu xác định giá trị công lắp đặt dây chuyền sản xuất cho doanh nghiệp để đưa vào nghĩa vụ về tài sản của doanh nghiệp A, thì Toà án phải xác định giá trị của nghĩa vụ đó vào thời điểm ra quyết định mở thủ tục phá sản và đưa vào nghĩa vụ về tài sản của doanh nghiệp A. Trong trường hợp phát hiện được nghĩa vụ không phải là tiền mà người khác có nghĩa vụ phải thực hiện đối với doanh nghiệp, hợp tác xã lâm vào tình trạng phá sản, thì xác định giá trị của nghĩa vụ đó vào thời điểm mở thủ tục phá sản thành tiền để đưa vào tài sản có của doanh nghiệp, hợp tác xã. 4.5 Nghĩa vụ về tài sản trong trường hợp nghĩa vụ liên đới hoặc bảo lãnh Trong trường hợp nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã có nghĩa vụ liên đới về một khoản nợ mà một hoặc tất cả các doanh nghiệp, hợp tác xã đó lâm vào tình trạng phá sản, nếu chủ nợ đòi doanh nghiệp, hợp tác xã nào trong số các doanh nghiệp, hợp tác xã đó thực hiện việc trả nợ, thì việc trả nợ do doanh nghiệp, hợp tác xã đó thực hiện. Sau đó doanh nghiệp, hợp tác xã đó có quyền yêu cầu các doanh nghiệp, hợp tác xã có nghĩa vụ liên đới về khoản nợ mà mình đã thanh toán hoàn trả lại cho mình phần nghĩa vụ của họ mà mình đã thực hiện việc trả nợ thay. Trong trường hợp người bảo lãnh lâm vào tình trạng phá sản, còn người được bảo lãnh không lâm vào tình trạng phá sản, thì người được bảo lãnh phải thực hiện nghĩa vụ về tài sản đối với người nhận bảo lãnh (không được ghi người nhận bảo lãnh vào danh sách chủ nợ đối với người bảo lãnh); Trong trường hợp người được bảo lãnh lâm vào tình trạng phá sản, còn người bảo lãnh không lâm vào tình trạng phá sản hoặc trong trường hợp cả người bảo lãnh và người được bảo lãnh đều lâm vào tình trạng phá sản, thì người bảo lãnh phải thực hiện nghĩa vụ về tài sản đối với người nhận bảo lãnh (không được ghi người nhận bảo lãnh vào danh sách chủ nợ đối với người được bảo lãnh lâm vào tình trạng phá sản). Quy ®Þnh nµy buéc ng­êi ®­îc b¶o l·nh ph¶i thanh to¸n nî víi bªn cã quyÒn khi ng­êi b¶o l·nh l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n. tr­êng c¶ ng­êi b¶o l·nh vµ ng­êi ®­îc b¶o l·nh l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n th× người bảo lãnh phải thực hiện nghĩa vụ về tài sản đối với người nhận bảo lãnh.®iÒu nµy nh»m b¶o ®¶m lîi Ých hîp ph¸p cña ng­êi nhËn b¶o l·nh ( chñ nî ). §Ó xö lý tµi s¶n cña bªn b¶o l·nh kho¶n 3 §iÒu 62 LuËt ph¸ s¶n quy ®Þnh : Người bảo lãnh sau khi đã trả nợ thay cho doanh nghiệp, hợp tác xã lâm vào tình trạng phá sản. Trong trường hợp này họ trở thành chủ nợ không có bảo đảm. 5. TiÕn hµnh thñ tôc thanh lý tµi s¶n cña DN, HTX l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n Tæ qu¶n lý, thanh lý tµi s¶n lµ chñ thÓ cã tr¸ch nhiÖm tiÕn hµnh thñ tôc thanh lý tµi s¶n cña DN,HTX l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n. Sau khi cã quyÕt ®Þnh ¸p thñ tôc thanh lý tµi s¶n Tæ qu¶n lý, thanh lý tµi s¶n sÏ ph¶i thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc sau: KiÓm kª toµn bé tµi s¶n hiÖn cã cña DN,HTX. Theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 10 LuËt ph¸ s¶n 2004. Tæ qu¶n lý, thanh lý tµi s¶n cã tr¸ch nhiÖm lËp b¶ng kª biªn toµn bé tµi s¶n hiÖn cã cña doanh nghiÖp. Ph¶i dùa vµo b¸o c¸o tµi chÝnh, sæ s¸ch kÕ to¸n cña DN. B¶n kiÓm kª ®· ®­îc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ ph¶i ®­îc göi ngay cho toµ ¸n tiÕn hµnh thñ tôc ph¸ s¶n. Giá trị tài sản được xác định theo giá thị trường tại thời điểm kiểm kê. Thu håi vµ qu¶n lý tµi s¶n . §©y lµ mét nhiÖm vô quan träng cña tæ qu¶n lý thanh lý tµi s¶n. Tuy nhiªn viÖc thu håi nµy chØ ®­îc diÔn ra sau khi cã quyÕt ®Þnh ¸p dông thanh lý ®èi víi DN,HTX l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n. Bªn c¹nh tµi s¶n th× tµi liÖu, sæ s¸ch kÕ to¸n vµ con dÊu cña DN,HTX l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n còng bÞ thu håi. Khi phát hiện tài sản, giá trị tài sản hay phần chênh lệch giá trị tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã bị áp dụng thủ tục thanh lý đã bán hoặc chuyển giao bất hợp pháp trong nh÷ng tr­êng hîp thùc hiÖn c¸c giao dÞch bÞ coi lµ v« hiÖu th× tæ qu¶n lý, thanh lý tµi s¶n ph¶i ®Ò nghÞ thÈm ph¸n ra quyÕt ®Þnh thu håi l¹i. 5.3 B¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n. Theo quyÕt ®Þnh cña thÈm ph¸n vÒ viÖc b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n,Tæ qu¶n lý,thanh lý tµi s¶n thùc hiÖn b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n cña DN,HTX bÞ ¸p dông thñ tôc thanh lý theo quy ®Þnh ph¸p luËt vÒ b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n: NghÞ ®Þnh 05/2005/N§- CP ngµy 18 th¸ng 1 n¨m2005vÒ b¸n ®Êu gi¸. Thanh to¸n. C¸c kho¶n tiÒn thu ®­îc tõ ng­êi m¾c nî vµ viÖc b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n cña DN,HTX l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n ®­îc göi vµo tµi kho¶n ng©n hµng. Tµi kho¶n nµy do tæ tr­ëng tæ qu¶n lÝ, thanh lý tµi s¶n më t¹i nh©n hµng. 6. Thø tù ph©n chia tµi s¶n Khi thÈm ph¸n ra quyÕt ®Þnh më thñ tôc thanh lÝ ®èi víi doanh nghiÖp, hîp t¸c x· th× viÖc xö lÝ c¸c kho¶n nî ®­îc thùc hiÖn theo trËt tù sau: 6.1 §èi víi khoản nợ được bảo đảm bằng tài sản thế chấp hoặc cầm cố. Trường hợp Thẩm phán ra quyết định mở thủ tục thanh lý đối với doanh nghiệp, hợp tác xã thì các khoản nợ được bảo đảm bằng tài sản thế chấp hoặc cầm cố được xác lập trước khi Toà án thụ lý đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản được ưu tiên thanh toán bằng tài sản đó; nếu giá trị tài sản thế chấp hoặc cầm cố không đủ thanh toán số nợ thì phần nợ còn lại sẽ được thanh toán trong quá trình thanh lý tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã; nếu giá trị của tài sản thế chấp hoặc cầm cố lớn hơn số nợ thì phần chênh lệch được nhập vào giá trị tài sản còn lại của doanh nghiệp, hợp tác xã. 6.2 các khoản nợ chưa đến hạn Trường hợp Thẩm phán ra quyết định mở thủ tục thanh lý đối với doanh nghiệp, hợp tác xã thì các khoản nợ chưa đến hạn vào thời điểm mở thủ tục thanh lý được xử lý như các khoản nợ đến hạn, nhưng không được tính lãi đối với thời gian chưa đến hạn. 6.3 Phí phá sản Theo quy ®Þnh t¹i kho¶n1 §iÒu21 LuËt ph¸ s¶n 2004: Phí phá sản được dùng để tiến hành thủ tục phá sản. Toà án quyết định việc nộp phí phá sản trong từng trường hợp cụ thể theo quy định của pháp luật về phí và lệ phí. Kho¶n phÝ nµy bao gåm: ¸n phÝ vµ lÖ phÝ thi hµnh c¸c quyÕt ®Þnh cña toµ ¸n; lÖ phÝ b¶o toµn tµi s¶n doanh nghiÖp ; c¸c chi phÝ trong viÖc thanh lý tµi s¶n ...C¸c kho¶n phÝ nµy ®­îc ­u tiªn thanh to¸n tr­íc so víi c¸c kho¶n nî cña ng­êi lao ®éng vµ c¸c kho¶n n¬ kh«ng cã b¶o ®¶m tr­íc ngµy toµ ¸n ra quyÕt ®Þnh më thñ tôc gi¶i quyÕt ph¸ s¶n. T¹i kho¶n2 §iÒu 21 quy ®Þnh : Người nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản phải nộp tiền tạm ứng phí phá sản theo quyết định của Toà án, trừ trường hợp người nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản là người lao động. Nh­ vËy, møc phÝ ph¶i nép cô thÓ nh­ thÕ nµo th× LuËt ph¸ s¶n ch­a cã quy ®Þnh cô thÓ. §Ó gi¶i quyÕt nh÷ng v­íng m¾c nµy Héi ®ång thÈm ph¸n toµ ¸n nh©n d©n tè cao ®· h­íng dÉn : Tr­êng hîp ng­êi nép ®¬n yªu cµu më thñ tôc ph¸ s¶n ph¶i nép tiÒn t¹m øng phÝ ph¸ s¶n, th× toµ ¸n quy ®Þnh møc ph¶i nép theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ ¸n phÝ, lÖ phÝ. Chi phÝ gi¶i quyÕt ph¸ s¶n bao gåm : LÖ phÝ toµ ¸n gi¶i quyÕt viÖc ph¸ s¶n ; chi phÝ kª biªn, vËn chuyÓn, thu håi,gi¸m ®Þnh b¶o qu¶n ; chi phÝ cho viÖc triÖu tËp vµ tiÕn hµnh héi nghÞ chñ nî ; chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc thi hµnh quyÕt ®Þnh thi hµnh quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n ®­îc thanh to¸n theo thùc chi trªn c¬ së quyÕt ®Þnh cña tr­ëng phßng thi hµnh ¸n ; møc thï lao mçi ngµy lµm viÖc cho mçi thµnh viªn cña tæ qu¶n lý tµi s¶n. LÖ phÝ vµ c¸c kho¶n chi phÝ nµy ®­îc thanh to¸n tõ gi¸ trÞ tµi s¶n cña doanh nghiÖp bÞ ph¸ s¶n. 6.4 Các khoản nợ lương, trợ cấp thôi việc, bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật và các quyền lợi khác theo thoả ước lao động tập thể và hợp đồng lao động đã ký kết. §Ó x¸c ®Þnh ®­îc c¸c kho¶n nî cña doanh nghiÖp ®èi víi ng­êi lao ®éng th× ng­ê lao ®éng vµ c¸c chñ nî cã liªn quan ®Õn viÖc gi¶i quyÕt nî cña ng­êi lao ®éng cã nghÜa vô göi giÊy ®ßi nî theo quy ®Þnh t¹i kho¶n1 §iÒu 51 LuËt ph¸ s¶n 2004 : Trong thời hạn sáu mươi ngày, kể từ ngày cuối cùng đăng báo về quyết định của Toà án mở thủ tục phá sản, các chủ nợ phải gửi giấy đòi nợ cho Toà án, trong đó nêu cụ thể các khoản nợ, số nợ đến hạn và chưa đến hạn, số nợ có bảo đảm và không có bảo đảm mà doanh nghiệp, hợp tác xã phải trả. Kèm theo giấy đòi nợ là các tài liệu chứng minh về các khoản nợ đó. Hết thời hạn này các chủ nợ không gửi giấy đòi nợ đến Toà án thì được coi là từ bỏ quyền đòi nợ. Cô thÓ nh­ sau: Ng­êi lao ®éng kÓ c¶ ng­êi lao ®éng ®ang t¹m ho·n hîp ®ång lao ®éng kª khai ®Çy ®ñ c¸c kho¶n Doanh nghiÖp,hîp t¸c x· cßn nî m×nh. C¬ quan b¶o hiÓm x· h«i lËp chøng tõ vÒ kho¶n DN, HTX cßn nî vÒ b¶o hiÓm x· héi cã x¸c nhËn cña DN, HTX. C¸c tµi liÖu göi kÌm theo giÊy ®ßi nî ®Î chøng minh c¸c kho¶n nî lµ: Hîp ®ång lao ®éng Tho¶ ­¬cs lao ®éng tËp thÓ Sæ l­¬ng cña DN, HTX B¶ng chÊm c«ng, B¶n nghiÖm thu s¶n phÈm,dÞch cô B¶n thanh to¸n tiÒn l­¬ng C¸c chøng tõ thu chi b¶o hiÓm x· héi vµ c¸c chøng tõ kh¸c cã liªn quan. Sau khi toµ ¸n xem xÐt giÊy ®ßi nî vµ c¸c tµi liÖu, giÊy tê chøng minh cho c¸c kho¶n nî cña ng­êi lao ®éng lµ ®óng sù thËt, khi thanh lý doanh nghiÖp, ng­êi lao ®éng sÏ ®­îc ­u tiªn thanh to¸n tr­íc so víi c¸c kho¶n nî kh«ng cã b¶o ®¶m. bëi lÏ ng­êi lao ®éng lµ ®èi t­îng chÞu ¶nh h­áng trùc tiÕp khi doanh nghiÖp bÞ ph¸ s¶n. Hä sÏ mÊt viÖc lµm vµ nÕu kh«ng t×m ®­îc viÖc míi hä sÏ trë thµn ng­êi thÊt nghiÖp, cuéc sèng cña hä sÏ gÆp rÊt nhiÒu kho kh¨n. QuyÒn lîi cña ng­êi lao ®éng ®­îc x¸c ®Þnh theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 2 NghÞ §Þnh 94/2005 . Khi doanh nghiệp, hợp tác xă có quyết định tuyên bố phá sản th́ các khoản nợ sau đây có liên quan đến quyền lợi của người lao động phải được thanh toán: Tiền lương và phụ cấp lương (nếu có) là khoản tiền sau khi đă trừ các khoản tạm ứng lương mà doanh nghiệp, hợp tác xă c̣n nợ người lao động tính đến thời điểm người lao động nghỉ việc; Trợ cấp th«i việc là khoản tiền mà người lao động được hưởng theo quy định tại khoản 1 Điều 42 của Bộ luật Lao động; Tiền chi phí y tế là khoản tiền mà doanh nghiệp, hợp tác xă phải chi phí đối với người lao động bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp từ khi sơ cứu, cấp cứu đến khi điều trị ổn định thương tật cho người lao động theo quy định tại khoản 2 Điều 107 của Bộ luật Lao động; Tiền bồi thường hoặc trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp là khoản tiền mà doanh nghiệp, hợp tác xă phải bồi thường hoặc trợ cấp cho người lao động bị suy giảm khả năng lao động từ 5% trở lên hoặc cho thân nhân người chết do bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp theo quy định tại khoản 3 Điều 107 của Bộ luật Lao động và Điều 11 Nghị định số 06/CP ngày 20 tháng 01 năm 1995 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Bộ luật Lao động về an toàn lao động, vệ sinh lao động đă được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 110/2002/NĐ-CP ngày 27 tháng 12 năm 2002 của Chính phủ; Các quyền lợi khác theo thỏa ước tập thể và hợp đồng lao động (nếu có) là các quyền lợi được hai bên đă thỏa thuận theo hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể mà doanh nghiệp, hợp tác xă chưa trả hoặc chưa trả đủ cho người lao động. Trường hợp gi¸ trị tài s¶n cßn l¹i cña doanh nghiệp, hợp t¸c x· sau khi ®· trõ phÝ ph¸ s¶n ®ñ thanh to¸n c¸c kho¶n nî cho ng­êi lao ®éng nh­ ®· tr×nh bµy ë trªn th× mçi ng­êi lao ®éng vµ c¬ quan b¶o hiÓm x· héi ®­îc thanh to¸n ®ñ sè nî. Tr­êng hîp gi¸ trÞ tµi s¶n cßn l¹i cña doanh nghiÖp, hîp t¸c x· sau khi ®· trõ phÝ ph¸ s¶n kh«ng ®ñ thanh to¸n c¸c kho¶n nî th× ng­êi lao ®éng vµ c¬ quan b¶o hiÓm x· héi ®­îc thanh to¸n c¸c kho¶n DN, HTX nî theo tû lÖ t­¬ng øng. Nh­ vËy, c¸c kho¶n nî khi DN,HTX bÞ tuyªn bè ph¸ s¶n ph¶i thanh to¸n cho ng­êi lao ®éng ®· ®­îc quy ®Þnh kh¸ chi tiÕt vµ hîp lý. 6.5 Các khoản nợ không có bảo đảm Sau khi thanh to¸n phÝ ph¸ s¶n, c¸c kho¶n nî l­¬ng, trî cÊp th«i viÖc, b¶o hiÓm x· héi theo quy định của pháp luật và các quyền lợi khác theo thoả ước lao động tập thể và hợp đồng lao động đã ký kết. NÕu doanh nghiÖp cßn tµi s¶n th× c¸c kho¶n nî kh«ng cã b¶o ®¶m ®­îc thanh to¸n nh­ sau: NÕu gi¸ trÞ tµi s¶n ®ñ ®Ó thanh to¸n c¸c kho¶n nî cho c¸c chñ nî kh«ng cã b¶o ®¶m trong danh s¸ch chñ nî th× mçi chñ nî ®Òu ®­îc thanh to¸n ®ñ sè nî cña m×nh; Nếu giá trị tài sản không đủ để thanh toán các khoản nợ thì mỗi chủ nợ chỉ được thanh toán một phần khoản nợ của mình theo tỷ lệ tương ứng. 6.6 Trường hợp giá trị tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã sau khi đã thanh toán đủ các khoản nh­ trªn mà vẫn còn thì phần còn lại này thuộc về: Xã viên hợp tác xã; Chủ doanh nghiệp tư nhân; Các thành viên của công ty; các cổ đông của công ty cổ phần; Chủ sở hữu doanh nghiệp nhà nước. 7. Thanh lý tài sản của doanh nghiệp đặc biệt Doanh nghiệp đặc biệt lµ doanh nghiệp đặc biệt trực tiếp phục vụ quốc phòng, an ninh; doanh nghiệp, hợp tác xã thường xuyên, trực tiếp cung ứng sản phẩm, dịch vụ công ích thiết yếu. - Việc thanh lý tài sản của doanh nghiệp đặc biệt thực hiện theo phương thức và thứ tự ưu tiên như sau: Bán đấu giá toàn bộ doanh nghiệp cho đối tượng hoạt động trong cùng ngành nghề lĩnh vực để tiếp tục kinh doanh; Bán đấu giá toàn bộ doanh nghiệp cho các đối tượng khác trong trường hợp không có đối tượng hoạt động trong cùng ngành nghề lĩnh vực tham gia đấu giá mua doanh nghiệp để tiếp tục kinh doanh; Bán theo phương thức trực tiếp toàn bộ doanh nghiệp cho đối tượng hoạt động trong cùng ngành nghề lĩnh vực để tiếp tục kinh doanh trong trường hợp chỉ có một người đăng ký mua; Bán đấu giá từng tài sản riêng lẻ được thực hiện trong trường hợp không thực hiện được theo phương thức bán đấu giá toàn bộ doanh nghiệp; Bán tài sản theo phương thức trực tiếp được thực hiện trong trường hợp không thực hiện được theo phương thức bán đấu giá từng tài sản hoặc giá trị tài sản dưới mức phải bán theo phương thức đấu giá theo quy định của pháp luật. - Những doanh nghiệp hoặc tài sản trong lĩnh vực quốc phòng an ninh, cơ yếu không được bán đấu giá thì bán trực tiếp cho đối tượng hoạt động trong cùng ngành nghề lĩnh vực để tiếp tục kinh doanh. Danh mục doanh nghiệp hoặc tài sản không bán đấu giá cho các đối tượng hoạt động ngoài lĩnh vực quốc phòng, an ninh, cơ yếu do Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Ban Cơ yếu Chính phủ quy định. - Việc bán toàn bộ doanh nghiệp thuộc sở hữu nhà nước thực hiện theo quy định về bán doanh nghiệp theo Nghị định số 80/2005/NĐ-CP ngày 22 tháng 6 năm 2005 của Chính phủ về giao, bán, khoán kinh doanh, cho thuê công ty nhà nước; bán đấu giá công ty nhà nước theo Quyết định số 330/2005/QĐ-TTg ngày 13 tháng 12 năm 2005 của Thủ tướng Chính phủ. Việc bán toàn bộ doanh nghiệp không thuộc sở hữu nhà nước theo hướng dẫn của Bộ Tài chính. Việc bán đấu giá tài sản thực hiện theo quy định tại Nghị định số 05/2005/NĐ-CP ngày 18 tháng 01 năm 2005 của Chính phủ về bán đấu giá tài sản. 8. Đình chỉ thủ tục thanh lý tài sản Thẩm phán ra quyết định đình chỉ thủ tục thanh lý tài sản trong những trường hợp sau đây: Doanh nghiệp, hợp tác xã không còn tài sản để thực hiện phương án phân chia tài sản; Phương án phân chia tài sản đã được thực hiện xong. QuyÕt ®Þnh ®×nh chØ thñ tôc thanh lÝ tµi s¶n ®· khÐp l¹i thñ tôc thanh lÝ ®Ó toµ ¸n tuyªn bè doanh nghiÖp, hîp t¸c x· bÞ ph¸ s¶n nh»m kÕt thóc sù tån t¹i doanh nghiÖp, hîp t¸c x· III .Thùc tiÔn ¸p dông 1.Qu¶n lÝ, thanh lý tµi s¶n : ViÖc qu¸ tÇm NhiÒu quy ®Þnh cña LuËt kh«ng phï hîp thùc tÕ dÉn ®Õn viÖc ¸p dông trªn thùc tiÔn gÆp nhiÒu khã kh¨n: Theo NghÞ ®Þnh 67 ngµy 11/7/2006 cña chÝnh phñ h­íng dÉn thi hµnh luËt Ph¸ s¶n qui ®Þnh tæ qu¶n lÝ, thanh lý tµi s¶n lµm viÖc d­íi sù ®iÒu hµnh cña tæ tr­ëng tæ qu¶n lÝ tµi s¶n vµ chÞu sù gi¸m s¸t cña thÈm ph¸. Tæ tr­ëng tæ qu¶n lÝ, thanh lý tµi s¶n lµ do chÊp hµnh viªn ®¶m nhiÖm. Vai trß cña tæ nµy r¸t quan träng, muèn tiÕn hµnh tæ chøc héi nghÞ chñ nî ®Ó xem xÐt ra quyÕt ®Þnh phôc håi ho¹t ®éng kinh doanh, hoÆc thanh lý tµi s¶n cña doanh nghiÖp, hîp t¸c x· kÞp thêi, chÝnh x¸c, ®óng ph¸p luËt hay kh«ng ®Òu phô thuéc rÊt nhiÒu vµo tæ nµy. Tuy nhiªn, khi triÓn khai gÆp rÊt nhiÒu v­íng m¾c. Tr­íc ®©y, tæ tr­ëng tæ qu¶n lÝ tµi s¶n lµ c¸n bé toµ ¸n, th­ kÝ gióp viÖc cho thÈm ph¸n phô tr¸ch viÖc ph¸ s¶n nªn viÖc mêi chñ nî, con nî lªn ®èi chiÕu rÊt tr«i ch¶y. Nh­ng khi giao cho chÊp hµnh viªn th× c«ng viÖc phÇn nµo còng bÞ ng­ng trÖ, bëi chÊp hµnh viªn ch­a chñ ®éng trong cña m×nh, dÉn ®Õn viÖc tiÊn hµnh thñ tôc thanh lý tµi s¶n gÆp khã kh¨n. MÆt kh¸c do kh«ng cã quy ®Þnh râ rµng nªn mçi chÊp hµnh viªn lµm viÖc theo mét kiÓu, dÉn ®Õn thñ tôc, hå s¬, biªn b¶n ®èi chiÕu c«ng nî... lµm theo c¸ch nghÜ cña mçi ng­êi dÉn ®Õn sù thiÕu nhÊt qu¸n trong gi¶i quyÕt vô viÖc. NhiÒu tæ tr­ëng tæ qu¶n lÝ kh«ng lËp danh s¸ch chñ nî, con nî... lµm cho viÖc gi¶i quyÕt thñ tôc thanh lý tµi s¶n, thanh to¸n c¸c kho¶n nî kh«ng ®¹t hiÖu qu¶ Chưa hết chuyện rắc rối đối với thủ tục thanh lý tài sản của doanh nghiệp phá sản mà tòa kinh tế không biết giải quyết như thế nào trong khi Luật Phá sản lại không qui định. Tổ quản lý và thanh toán tài sản kiểm kê tài sản ở các khu vực xa cơ quan thụ lý không biết chuyển cho cơ quan nào quản lý trong thời gian thụ lý nếu không thì việc hư hao, thất thoát không thể tránh khỏi. 2.Khã kh¨n khi ra quyÕt ®Þnh thanh lý tµi s¶n Theo Luật 2004, các doanh nghiệp xin phá sản phải lập hội nghị chủ nợ để trình phương án khắc phục và hội nghị này phải ra nghị quyết. Nghị quyết của hội nghị chủ nợ sẽ là căn cứ để thẩm phán ra quyết định thanh lý tài sản. Tuy nhiên, với việc trên thực tế các doanh nghiệp không lập hội nghị chủ nợ, thì dựa vào đâu để thẩm phán ra phán quyết thanh lý tài sản, một quyết định cần thiết của thủ tục phá sản. Nhưng khi có thể ra phán quyết thanh lý tài sản, thẩm phán cũng khó ra quyết định phá sản đối với doanh nghiệp. Bởi theo Luật Phá sản 2004, Tổ quản lý và thanh lý tài sản cùng với thẩm phám phải có kết luận là doanh nghiệp đã hết tài sản cũng như quyền sở hữu tài sản đó trước khi ra quyết định phá sản mà điều này không dễ thực hiện. Trên sổ sách tài sản bằng hiện vật vẫn tồn tại như hàng hóa, vật tư, máy móc, thiết bị... nhưng không còn giá trị sử dụng và cũng không có giá trị thương mại. Còn tài sản là các khoản phải thu cũng vậy. Các khoản thu chính là nợ mà doanh nghiệp cần phải thu hồi, tuy nhiên trên thực tế chuyện này không dễ. Trên sổ sách tài sản hiện vật và tài sản là khoản nợ vẫn tồn tại, do đó thẩm phán không thể ra quyết định phá sản. 3. Khã kh¨n trong x¸c ®Þnh vµ xö lý c¸c kho¶n nî kh«ng cã b¶o ®¶m Gi¶i quyÕt ph¸ s¶n doanh nghiÖp nh÷ng n¨m qua cho thÊy toµ ¸n th­êng gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n, v­íng m¾c trong viÖc ¸p dông ph¸p luËt ®Ó x¸c ®Þnh vµ xö lý c¸c kho¶n nî kh«ng cã b¶o ®¶m . Tr­êng hîp doanh nghiÖp cè t×nh chuyÓn nh÷ng kho¶n nî kh«ng cã b¶o ®¶m thµnh cã b¶o ®¶m nh»m chia sÎ lîi Ých khi doanh nghiÖp bÞ tuyªn bè ph¸ s¶n. Tr­êng hîp doanh nghiÖp m¾c nî vµ chñ nî tho¶ thuËn víi nhau t¹o ra kho¶n nî gi¶ hoÆc gi¶m nî cña kh¸ch hµng ®èi víi doanh nghiÖp nh»m chia sÎ lîi Ých khi doanh nghiÖp bÞ ph¸ s¶n 4. Khã kh¨n trong b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n ViÖc b¸n ®Êu gi¸ c¸c lo¹i tµi s¶n cña doanh nghiÖp l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n cßn gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n §èi víi tµi s¶n l­u ®éng lµ c¸c nguyªn, nhiªn vËt liÖu ®Æc biÖt lµ trong c¸c ngµnh ®Æc thï nh­ s¶n xuÊt thùc phÈm, s¶n xuÊt giÊy ... th× tµi s¶n ®ã chØ cÇn thiÕt ®èi víi mét sè doanh nghiÖp cïng ngµnh. Do ®ã, viÖc b¸n ®Êu gi¸ th­êng khã kh¨n, chËm thu ®­îc tiÒn b¸n ®Êu gi¸, chi phÝ cao §èi víi tµi s¶n cè ®Þnh cò n¸t, l¹c hËu khã t×m ®­îc ng­êi mua §èi cíi tµi s¶n v« h×nh th­êng khã kh¨n trong ®Þnh gi¸. 5. KiÐn nghÞ - Nªn tổ chức hội nghị tập huấn Nghị định 67 của chính phủ đến các chấp hành viên để họ nhận thức được đầy đủ nhiệm vụ, quyền hạn của mình, giúp cho việc giải quyết phásản doanh nghiệp đạt hiệu quả hơn. Về lâu dài cần có kế họach đào tạo những quản lý viên chuyên nghiệp có nghiệp vụ quản lý tài sản để thay thế cho cơ chế tổ quản lý, thanh lý tài sản còn nhiều bất cập như hiện nay. - X©y dùng thªm c¸c c¨n b¶n h­íng thi hµnh luËt ph¸ s¶n . T¨ng c­êng båi d­ìng ®éi ngò thÈm ph¸n . - T¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng thanh lý, thanh to¸n c¸c kho¶n nî cña tæ qu¶n lÝ, thanh lý tµo s¶n . KÕt lu©n §Õn ®©y, Chóng ta ®· hiÓu râ ®­îc néi dung c¸c quy ®Þnh ph¸ luËt vÒ thñ tôc thanh lý tµi s¶n, thanh to¸n c¸c kho¶n nî. Tõ chñ thÓ tiÕn hµnh, ®Æc ®iÓm, c¸c c«ng viÖc ph¶i lµm khi thµnh lý tµi s¶n ®Õn thø tù ph©n chia tµi s¶n khi thanh to¸n nî cho c¸c chñ nî. Còng nh­ thùc tiÔn ¸p dông thñ tôc ®ã hiÖn nay cßn gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n, v­íng m¾c. tõ ®ã chóng ta cã thÓ ®­a ra c¸c kiÕn nghÞ gãp phÇn hoµn thiÖn c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt, kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ ®ã. Môc lôc Më ®Çu Néi dung I- Kh¸i qu¸t vÒ thñ tôc thanh lý, thanh to¸n c¸c kho¶n nî cña DN,htx l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n 1.Chñ thÓ tiÕn hµnh thñ tôc thanh lý, thanh to¸n c¸c kho¶n nî cña DN, HTX l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n. 2.TÝnh ®Æc thï cña thñ tôc thanh to¸n nî. II- thñ tôc tiÕn hµnh thanh lý tµi s¶n, thanh to¸n c¸c kho¶n nî: 1.C¨n cø ¸p dông thñ tôc thanh lý tµi s¶n, thanh to¸n c¸c kho¶n nî 2.KhiÕu n¹i, kh¸ng nghÞ vµ gi¶i quyÕt khiÕu n¹i, kh¸ng nghÞ quyÕt ®Þnh më thñ tôc thanh lý tµi s¶n 3.Tµi s¶n ph¸ s¶n 4.NghÜa vô vÒ tµi s¶n cña DN, HTX l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n 5.TiÕn hµnh thñ tôc thanh lý tµi s¶n 6.Thø tù ph©n chia tµi s¶n 7.Thanh lý tµi s¶n cña DN ®Æc biÖt 8.§×nh chØ thñ tôc thanh lý tµi s¶n III-Thùc tiÔn ¸p dông 1.Qu¶n lÝ, thanh lý tµi s¶n : ViÖc qu¸ tÇm 2.Khã kh¨n khi ra quyÕt ®Þnh thanh lý tµi s¶n 3. Khã kh¨n trong x¸c ®Þnh vµ xö lý c¸c kho¶n nî kh«ng cã b¶o ®¶m 4. Khã kh¨n trong b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n 5. kiÕn nghÞ KÕt lu©n