Đề tài Các phương pháp chẩn đoán phát hiện Rotavirus

SEMINAR VIRUS H CỌ 1 7 Các phươ ng pháp ch ẩ n đoán phát hi ệ n Rotavirus : Các ph ng pháp ch n đoán phát hi n Rotavirus bao g m:ươ ẩ ệ ồ − Nuôi c y phân l pấ ậ − Quan sát tr c ti p b ng kính hi n vi đi n t - Electron Microscopy (EM)ự ế ằ ể ệ ử − Passive Latex agglutination assays (LA)(xét nghi m s dính k t b đ ng)ệ ự ế ị ộ − Phát hi n các serotype (ki u huy t thanh) b ng th nghi m trung hòa v i khángệ ể ế ằ ử ệ ớ th đ n dòng đ c hi u cho t ng serotype (EIA-Mabs)ể ơ ặ ệ ừ − Electropherotyping using polyacrilamide gel electrophoresis (PAGE ) − ELISA − Reverse transcription-PCR − Microarray trong nghiên c u v d ch t h cứ ề ị ễ ọ Trong đó, hi n nay ELISA đ c xem là ph ng pháp thích h p cho các phòng chu nệ ượ ươ ợ ẩ đoán b i tính nh y, tính đ c hi u khá cao và d thao tác. Tuy nhiên trong các nghiên c uở ạ ặ ệ ễ ứ v d ch t h c c n có nh ng ph ng pháp m i nh m nâng cao hi u qu phát hi n, thúcề ị ễ ọ ầ ữ ươ ớ ằ ệ ả ệ đ y s ra đ i c a các ph ng pháp m i nh Multiplex RT-PCR, Sequencing, Real-timeẩ ự ờ ủ ươ ớ ư PCR … S ti n hóa c a Rotavirus b ng nhi u c ch khác nhau là m t thách th c l n trongự ế ủ ằ ề ơ ế ộ ứ ớ nghiên c u v d ch t h c. S lan truy n virus gi a các loài đóng vai trò quan tr ngứ ề ị ễ ọ ự ề ữ ọ trong s đa d ng c a Rotavirus. Rotavirus có kh năng trao đ i v t ch t di truy n khiự ạ ủ ả ổ ậ ấ ề đ ng nhi m v i m t virus khác trong m t t bào và t o ra virus m i; ho c virus tích lũyồ ễ ớ ộ ộ ế ạ ớ ặ các đ t bi n đi m t o ra nh ng ch ng đ t bi n thoát kh i s trung hòa b i kháng th .ộ ế ể ạ ữ ủ ộ ế ỏ ự ở ể Do đó các ph ng pháp typing virus c n ph i đu c giám sát và update thu ng xuyên. ươ ầ ả ợ ờ Ph ng pháp EM ra đ i năm 1974 b i Flewett và ph ng pháp LA là nh ng ph ngươ ờ ở ươ ữ ươ pháp đ u tiên đu c s d ng phát hi n Rotavirus, đ n nay thì các ph ng pháp này ítầ ợ ử ụ ệ ế ươ đ c s d ng do t n nhi u th i gian, n ng n v thao tác và b h n ch khi s l ngượ ử ụ ố ề ờ ặ ề ề ị ạ ế ố ượ m u l n. Thay vào đó Elisa đ c xem là s l a ch n t i u trong ch n đoán lâm sàng.ẫ ớ ượ ự ự ọ ố ư ẩ 7.1 Ph ng pháp ELISA ươ : Có nhi u qui trình khác nhau đ phát hi n Rotavirus d a vào ELISA nh ng đ u d aề ể ệ ự ư ề ự trên nguyên t c trung hòa gi a kháng nguyên b m t virus và các kháng th đ n dòngắ ữ ề ặ ể ơ Cao h c khóa 20ọ Nhóm 14 – Vi sinh K20 SEMINAR VIRUS H CỌ 2 đ c tr ng. đây xin nêu lên ph ng pháp phát hi n Group A Rotavirus, các serotypeặ ư Ở ươ ệ c a group này và các subgroup. ủ a/ Phát hi n nhóm A Rotavirusệ : M u phân lâm sàng đ c phân tích b ng indirectẫ ượ ằ ELISA. M u đ c xác nh n là nhóm A Rotavirus nh s d ng ELISA d a vào khángẫ ượ ậ ờ ử ụ ự th đ n dòng đ c hi u cho group A (Mab-YO-156 và YO-2C2 (kháng th cho ph n ngể ơ ặ ệ ể ả ứ chéo v i protein VP4). M u huy t thanh đ c v i các kháng th đ n dòng, các Mabsớ ẫ ế ượ ủ ớ ể ơ này s b t l y các kháng nguyên virus sau đó ng i ta b sung kháng th đa dòng đ cẽ ắ ấ ườ ổ ể ặ hi u cho t ng serotype có g n v i Biotin đ phát hi n ệ ừ ắ ớ ể ệ b sung peroxidase g nổ ắ streptavidine 37ủ oC trong 1h b sung o-phenylenediamine ph n ng đ c th c hi nổ ả ứ ượ ự ệ 37ở oC trong 30 phút ng ng ph n ng b ng acid sulphuric. Đ h p thu đu c đo ừ ả ứ ằ ộ ấ ợ ở 492nm trong máy đ c ELISA. Ch ng + là ch ng Rotavirus Wa và m t m u không cóọ ứ ủ ộ ẫ Rotavirus làm ch ng âm. ứ b/ Serotyping Rotavirus : M u d ng tính v i nhóm A đ c xác đ nh tính đ c hi uẫ ươ ớ ựơ ị ặ ệ serotype b ng ELISA s d ng các kháng th đ n dòng đ c hi u v i t ng serotype, cácằ ử ụ ể ơ ặ ệ ớ ừ kháng th này nh n ra t ng epitope trung hòa trong protein v capsid ngoài- vp7 đ cể ậ ừ ỏ ặ hi u cho t ng serotype. L ng Mabs đ c hi u serotype (KU6BG (serotype 1) ; S2-ệ ừ ượ ặ ệ 2G10(serotype 2); YO-lE2(serotype 3); ST-2G7 (serotype 4) ) pha loãng trong buffer carbonate-bicarbonate. M t serotype đ c xác đ nh khi giá tr OD c a ph n ng v i Mabộ ượ ị ị ủ ả ứ ớ t ng ng cao h n 0.5 và ít nh t g p 2 l n giá tr OD trung bình c a 3 Mabs khác ph nươ ứ ơ ấ ấ ầ ị ủ ả ng v i cùng m u đóứ ớ ẫ c/ Subgroup c a Rotavirusủ : subgroup c a Rotavirus đ c th c hi n b i ELISA sủ ượ ự ệ ở ử d ng Mabs đ c hi u cho các subgroup. S2-37 (subgroup I), YO-5(subgroup II). Qui trìnhụ ặ ệ th c hi n t ng t nh ELISA phát hi n nhóm A virus và serotype.ự ệ ươ ự ư ệ 7.2 PAGE : Electrophoretic RNA genome c a Rotavirus b ng đi n di trên gelủ ằ ệ Polyacrylamide (ph ng pháp này ch y u dùng trong nghiên c u d ch t h cươ ủ ế ứ ị ễ ọ Rotavirus ) Rotavirus có b gen dsRNA g m 11 đo n gói trong 3 l p v protein. Rotavirus baoộ ồ ạ ớ ỏ g m các nhóm virus khác nhau v tính đ c hi u kháng nguyên cũng nh có đ đa d ngồ ề ặ ệ ư ộ ạ di truy n cao. B ng ph ng pháp Polyacrilamide gel electrophoresis có tính nh y và đ cề ằ ươ ạ ặ hi u cao nh m xác đ nh nhóm virus nào ph bi n trong c ng đ ng. Đi n di b gen c aệ ằ ị ổ ế ộ ồ ệ ộ ủ Rotavirus cho phép phát hi n và phân lo i virus thành 2 nhóm electrophoretic profile dàiệ ạ (L) và ng n (S) d a vào ki u hình di chuy n c a gen segment 10 và 11 trên gelắ ự ể ể ủ Cao h c khóa 20ọ Nhóm 14 – Vi sinh K20 SEMINAR VIRUS H CỌ 3 polyacrylamide. S thay đ i trong di đ ng c a m t ho c nhi u segment b t kỳ cũng choự ổ ộ ủ ộ ặ ề ấ phép ta phát hi n các ch ng Rotavirus khác nhau. ệ ủ Qui trình th c hi n ự ệ Tách chi t RNA ế  đi n di trên gel polyacrylamide ệ  nhu m b cộ ạ D a vào ki u hình trên b ng đi n di và các d li u v d ch t h c ng i ta cóự ể ả ệ ữ ệ ề ị ễ ọ ườ th bi t s phân b cũng nh s đa d ng c a virus theo t ng th i đi m trong năm vàể ế ự ố ư ự ạ ủ ừ ờ ể theo l a tu i cũng nh đ a lý v.v…ứ ổ ư ị 7.3 Ph ng pháp RT-PCRươ : Nguyên nhân ra đ i :ờ Các ph ng pháp phát hi n kháng nguyên, kháng th c a Rotavirus th ng có tínhươ ệ ể ủ ườ đ c hi u không cao, vì v y trong nh ng nghiên c u t m soát qui mô l n ng i taặ ệ ậ ữ ứ ầ ớ ườ thu ng phát tri n nh ng phu ng pháp hi n đ i có tính đ c hi u cao h n nh m có nh ngờ ể ữ ơ ệ ạ ặ ệ ơ ằ ữ d li u chính xác h n qua đó có th tăng tính đ c hi u, phát hi n các tru ng h p đaữ ệ ơ ể ặ ệ ệ ờ ợ nhi m ho c phát hi n các ch ng m i mà nh ng phu ng pháp thông thu ng không thễ ặ ệ ủ ớ ữ ơ ờ ể phát hi n đu c. EIA-Mabs : Ph ng pháp th nghi m mi n d ch liên k t enzyme sệ ợ ươ ử ệ ễ ị ế ử d ng các kháng th đ n dòng đã đ c s d ng trong ch n đoán lâm sàng t lâu d a vàoụ ể ơ ượ ử ụ ẩ ừ ự nh ng kháng th đ n dòng trung hòa đ c hi u cho t ng serotype, tuy nhiên các khángữ ể ơ ặ ệ ừ th đ n dòng này v n ch a đ y đ cho t t c các serotype d n đ n nhi u ch ng khôngể ơ ẫ ư ầ ủ ấ ả ẫ ế ề ủ Cao h c khóa 20ọ Nhóm 14 – Vi sinh K20 SEMINAR VIRUS H CỌ 4 th xác đ nh ki u serotype. Vì v y đ hoàn thi n h n các ph ng pháp ch n đoánể ị ể ậ ể ệ ơ ươ ẩ ng i ta đã phát tri n các qui trình ch n đoán b ng PCR. đây xin nêu lên m t qui trìnhườ ể ẩ ằ Ở ộ phát hi n các serotype c a group A Rotavirus b ng ph ng pháp PCR. ệ ủ ằ ươ C s khoa h c và qui trình phát hi n b ng PCRơ ở ọ ệ ằ Rotavirus tính đ c hi u serotype đu c xác đ nh b i protein vp7 mã hóa b i genỞ ặ ệ ợ ị ở ở segment 9. Nh ng nghiên c u so sánh trên trình t amino acid cho th y các protein vp7ữ ứ ự ấ c a các serotype khác nhau có 6 vùng r t khác nhau (A-F) , tuy nhiên trong cùng m tủ ấ ộ serotype thì nh ng vùng này r t b o t n. S d ng trình t d li u c a gen 9 ng i ta đãữ ấ ả ồ ử ụ ự ữ ệ ủ ườ thi t k nh ng m i đ c hi u cho t ng serotype và xây d ng chi n lu c serotyping b ngế ế ữ ồ ặ ệ ừ ự ế ợ ằ PCR. D a vào nh ng ch ng Rotavirus đã bi t serotype ng i ta t ng h p các primer đ cự ữ ủ ế ườ ổ ợ ặ t ng cho t ng serotype: Wa (serotype 1), DS1 (serotype 2), P (serotype 3), Hochiư ừ (serotype 4), 69M (serotype 8), W161 (serotype 9), and F45 (serotype 9, supplied by Nobuco Ikegami, Osaka National Hospital, Osaka, Japan). Qui Trình Thí Nghi mệ dsRNA  cDNA by reverse transcriptase  PCR gen 9  PCR l n 2 v i b m i đ cầ ớ ộ ồ ặ tr ng cho t ng serotype và m i RVG9 ư ừ ồ  đi n di trên gel agarose ệ  quan sát d i tiaướ UV. Cao h c khóa 20ọ Nhóm 14 – Vi sinh K20 SEMINAR VIRUS H CỌ 5 Hình 16 K t qu đi n di trên gel agarose ế ả ệ K t quế ả: 6 b m i đ c s d ng cho typing đ u cho các band có chi u dài khácộ ồ ượ ử ụ ề ề nhau-749,652,374,583,885 và 306 bp cho các ch ng refence Wa, DS1, P, Hochi, 69M vàủ W161 t ng ng v i các serotype 1,2,3,4,8 và 9. các b primer hoàn toàn phù h p l nươ ứ ớ ộ ợ ẫ nhau và v i primer chung RVG9, không có hi n tu ng các primer b t l n nhau vì v y cóớ ệ ợ ắ ẫ ậ th dùng chung v i nhau trong m t ph n ng duy nh t.ể ớ ộ ả ứ ấ Cùng v i s phát tri n c a khoa h c k thu t ngày càng có nhi u ph ng pháp hi nớ ự ể ủ ọ ỹ ậ ề ươ ệ đ i h n v i đ nh y và đ đ c hi u cao h n nh Realtime-RT PCR ho c microarrayạ ơ ớ ộ ạ ộ ặ ệ ơ ư ặ đ c áp d ng trong ch n đoán th ng quy cũng nh nh ng nghiên c u v d ch t h cượ ụ ẩ ườ ư ữ ứ ề ị ễ ọ virus. Các ph ng pháp này xu t phát t nh ng h n ch c a các ph ng pháp khác vàươ ấ ừ ữ ạ ế ủ ươ mong mu n hoàn thi n h n các qui trình chu n đoán. Tuy nhiên chúng đ u k th aố ệ ơ ẩ ề ế ừ nh ng tinh hoa t các ph ng pháp c b n trên đ ng th i có thêm nh ng c i ti n m i.ữ ừ ươ ơ ả ồ ờ ữ ả ế ớ Các ph ng pháp này tuy hi n đ i h n nh ng cũng đòi h i thi t b đ t ti n cũng nh sươ ệ ạ ơ ư ỏ ế ị ắ ề ư ự đ u t v con ng i ầ ư ề ườ Hi n nay Đ n V Nghiên C u Lâm Sàng Đ i H c Oxford đóng t i b nh vi n nhi tệ ơ ị ứ ạ ọ ạ ệ ệ ệ đ i cũng đang th c hi n m t đ tài v d ch t h c tiêu ch y tr em ph i h p v i B nhớ ự ệ ộ ề ề ị ễ ọ ả ẻ ố ợ ớ ệ vi n Nhi Đ ng 1 và Nhi Đ ng 2. Và m t trong nh ng đ i t ng quan tâm c a đ tàiệ ồ ồ ộ ữ ố ượ ủ ề nghiên c u này là Rotavirus. Chúng tôi đang phát tri n qui trình chu n đoán lâm sàngứ ể ẩ Rotavirus b ng Realtime-RT PCR và so sánh v i 2 ph ng pháp ch n đoán khác là EIAằ ớ ươ ẩ và ELISA ti n t i phát tri n vaccine cho tr em Vi t Nam. ế ớ ể ẻ ở ệ 4.4 M t s Test ch n đoán nhanh:ộ ố ẩ 4.4.1 Rotavirus Rapid Test Hình 17 Rotavirus Rapid Test Ch a kháng th đ n dòng k t h p v i vàng (red gold-conjugatedứ ể ơ ế ợ ớ monoclonal antibodies) cch ng l i kháng nguyên VP6 c a rotavirusố ạ ủ nhóm A, và kháng th đ c hi u rotavirus d ng l ng (solid-phaseể ự ệ ạ ỏ specific rotavirus antibodies). Trong test này, m u tr c tiên x lí v i dung d ch tách đ chi t chi t tách kháng nguyênẫ ướ ử ớ ị ể ế ế c a rotavirus. Sau đó ch c n b sung d ch chi t vào b ph n ng. K t qu d ng tínhủ ỉ ầ ổ ị ế ộ ả ứ ế ả ươ là kháng th đ c hi u hien di n trên màng s gi l i màu. Đ ng màu đ s nhìnể ặ ệ ẹ ệ ẽ ữ ạ ườ ỏ ẽ th y đ c, d a trên l ng virus trong m u. Đ ng này xu t hi n sau 5 – 15 phút ấ ượ ự ượ ẫ ườ ấ ệ ủ ở nhi t đ phòng.ệ ộ 4.4.2 SD BIOLINE Rotavirus Cao h c khóa 20ọ Nhóm 14 – Vi sinh K20 SEMINAR VIRUS H CỌ 6 S n ph m ả ẩ c aủ hãng Standard Diagnostics, Inc, Korea. Đây là m tộ xét nghi m mi n d ch phát hi n các ệ ễ ị ệ Rotavirus nhóm A trong các m u phân. Xét nghi m dùng haiẫ ệ lo i kháng th trong s c ký mi n d ch bánh k p (sandwich) phaạ ể ắ ễ ị ẹ r n nh m phát hi n protein đ c hi u nhóm.ắ ằ ệ ặ ệ 4.4.3 Rota/Adeno Combi-stick Phát hi n nhanh ệ Rotavirus and Adenovirus trong ph m viạ m u b nh ph mẫ ệ ẩ . M i test ch a ỗ ứ monoclonal antibody k tế h p v i cợ ớ olloidal gold particles, a stationary polyclonal capture antibody, and a non-specific anti-mouse control antibody. B Kits có giá tr cho ki m tra phát hi n m t mình ho c c Rotavirus vàộ ị ể ệ ộ ặ ả Adenovirus. 5. Đi u tr b nh: ề ị ệ Không có ph ng pháp đi u tr c th cho nhi m rotavirus. Hi n nay, ch có nh ngươ ề ị ụ ể ễ ệ ỉ ữ ph ng pháp làm d u các tri u ch ng gây ra b i rotavirus nh bù d ch b ng đ ng u ngươ ị ệ ứ ở ư ị ằ ườ ố ho c truy n tĩnh m ch và h s t. V phòng ng a, có th s d ng vaccin đ b o v choặ ề ạ ạ ố ề ừ ể ử ụ ể ả ệ tr và c ng đ ng kh i b nhi m rotavirus.ẻ ộ ồ ỏ ị ễ T ch c Y t th gi i (WHO) đã xác đ nh vi c phát tri n rotavirus vaccin là u tiênổ ứ ế ế ớ ị ệ ể ư hàng đ u cho y t c ng đ ng. Vaccin d ng u ng là lo i vaccin m i nh t phòng ch ngầ ế ộ ồ ạ ố ạ ớ ấ ố b nh đ ng tiêu hóa do rotavirus. Lo i vaccin m i này đã đ c ch ng minh hi u quệ ườ ạ ớ ượ ứ ệ ả b o v lên đ n 90% cho tr em kh i b nh đ ng tiêu hóa do rotavirus. ả ệ ế ẻ ỏ ệ ườ 6. VACCINE PHÒNG CH NG ROTAVIRUS:Ố - RotaShield, Wyeth: xu t hi n đ u tiên năm 1998, hi u qu 80 – 100%, đ c sấ ệ ầ ệ ả ượ ử d ng M , Ph n Lan, Venezuela. Năm 1999 nghiên c u cho th y vaccine làmụ ở ỹ ầ ứ ấ tăng nguy c l ng ru t, t c ru t (1/12,000).ơ ồ ộ ắ ộ - Năm 2006, hai lo i vaccine an tòan đ c phép l u hành là Rotarixạ ượ ư (GlaxoSmithKline) và RotaTeq (Merck). o RotaTeq (02/2006): ch a h n h p ch a dungứ ỗ ợ ứ d ch đ m và virus d ng huy n phù s ng đãị ệ ạ ề ố gi m đ c l c. Tái t h p g m G1, G2, G3ả ộ ự ổ ợ ồ ho c G4, protein VP4 (tuyp P7) và VP4 (tuýpặ P1A). Cao h c khóa 20ọ Nhóm 14 – Vi sinh K20 SEMINAR VIRUS H CỌ 7 Hình 17 Vaccine RotaTeq o Rotarix : ch a ch ng G1P, ng a viêm d dày ru t và không ph i G1 nhứ ủ ừ ạ ộ ả ư G3, G4 VÀ G9. Ch ph m d ng b t khô.ế ẩ ạ ộ Hình 18 Vaccine Rotarix THÀNH PH NẦ cho 1 li u vaccine 1 ml sau khi hoàn nguyênề Rotavirus ch ng RIX4414 c a ng i, s ng gi m đ củ ủ ườ ố ả ộ l cự không ít h n 106.0 CCID50ơ Vaccine đông khô: Sucrose, Dextran, Sorbitol, các acid amino và Dubelcco's Modified Eagle Medium (DMEM). Dung môi: Calcium carbonate, Xanthan, n c pha tiêm thêm vào v a đ .ướ ừ ủ D C L CƯỢ Ự C ch mi n d ch h c c a vaccine Rotarix trong vi c b o v phòng ng a viêm d dày -ơ ế ễ ị ọ ủ ệ ả ệ ừ ạ ru t do nhi m rotavirus v n ch a đ c bi t rõ. Ch a thi t l p m i liên quan gi a khángộ ễ ẫ ư ượ ế ư ế ậ ố ữ th đáp ng v i vaccine rotavirus và kh năng b o v phòng ng a viêm d dày - ru t doể ứ ớ ả ả ệ ừ ạ ộ rotavirus gây nên. AN TOÀN TI N LÂM SÀNGỀ Các s li u ti n lâm sàng không cho th y có s nguy hi m đ c bi t nào trên ng i d aố ệ ề ấ ự ể ặ ệ ườ ự trên nghiên c u v đ c tính c a li u nh c l i.ứ ề ộ ủ ề ắ ạ CH Đ NHỈ Ị Rotarix đ c ch đ nh đ phòng ng a viêm d dày - ru t do Rotavirus tuýp huy t thanhượ ỉ ị ể ừ ạ ộ ế G1 và không ph i G1 gây nên (nh G2, G3, G4, G9) (xem ph n Đ c tính d c l c h c)ả ư ầ ặ ượ ự ọ CH NG CH Đ NHỐ Ỉ Ị Không dùng Rotarix cho tr đã bi t quá m n v i vaccine Rotarix sau khi u ng li u đ uẻ ế ẫ ớ ố ề ầ tiên ho c v i b t kỳ thành ph n nào c a vaccine (xem ph n 2 và 6.1).ặ ớ ấ ầ ủ ầ Không đ c dùng Rotarix cho nh ng b nh nhân có d t t b m sinh đ ng tiêu hóa dượ ữ ệ ị ậ ẩ ườ ễ d n đ n l ng ru t (nh túi th a Meckel's).ẫ ế ồ ộ ư ừ CHÚ Ý Đ PHÒNG VÀ TH N TR NG LÚC DÙNGỀ Ậ Ọ Theo tiêu chu n th c hành lâm sàng t t, ch nên ti n hành tiêm ch ng sau khi đã h i ti nẩ ự ố ỉ ế ủ ỏ ề s b nh t t (đ c bi t là ti n s tiêm ch ng vaccine tr c đó và nh ng tác d ng ngo i ýử ệ ậ ặ ệ ề ử ủ ướ ữ ụ ạ có th x y ra) và thăm khám lâm sàng.ể ả Cũng nh các vaccine khác, nên hoãn s d ng Rotarix cho tr đang s t cao c p tính. Tuyư ử ụ ẻ ố ấ nhiên không ch ng ch đ nh cho tr đang có bi u hi n nhi m khu n nh nh c m l nh.ố ỉ ị ẻ ể ệ ễ ẩ ẹ ư ả ạ Nên hoãn s d ng cho Rotarix tr đang b tiêu ch y ho c nôn.ử ụ ẻ ị ả ặ Cao h c khóa 20ọ Nhóm 14 – Vi sinh K20 SEMINAR VIRUS H CỌ 8 Ch a có d li u v tính an toàn và hi u qu c a Rotarix nh ng tr m c b nh đ ngư ữ ệ ề ệ ả ủ ở ữ ẻ ắ ệ ườ tiêu hóa. Nên th n tr ng khi dùng Rotarix cho nh ng tr mà bác sĩ cho là không nên sậ ọ ữ ẻ ử d ng vì vaccine có th gây ra nguy c cao h n.ụ ể ơ ơ Ch a có nghiên c u đ c bi t nào v vi c dùng Rotarix cho tr đã bi t b m c suy gi mư ứ ặ ệ ề ệ ẻ ế ị ắ ả mi n d ch tiên phát ho c th phát bao g m c tr HIV d ng tính.ễ ị ặ ứ ồ ả ẻ ươ Đ i v i tr v a đ c u ng vaccine, khi ti p xúc nên chú ý gi gìn v sinh cá nhân (nhố ớ ẻ ừ ượ ố ế ữ ệ ư r a tay sau khi thay tã cho tr ).ử ẻ K t qu nghiên c u thu đ c t 140 tr đ non cho th y có th s d ng Rotarix cho trế ả ứ ượ ừ ẻ ẻ ấ ể ử ụ ẻ đ non, tuy nhiên v n ch a bi t m c đ b o v trên lâm sàng.ẻ ẫ ư ế ứ ộ ả ệ Cũng nh các vaccine khác, đáp ng mi n d ch b o v có th không đ t đ c t t cư ứ ễ ị ả ệ ể ạ ượ ở ấ ả tr dùng vaccine (xem ph n 5.1).ẻ ầ Rotarix không phòng đ c b nh viêm d dày - ru t do các tác nhân khác không ph iượ ệ ạ ộ ả rotavirus. KHÔNG Đ C TIÊM ROTARIX.ƯỢ LÚC CÓ THAI VÀ LÚC NUÔI CON BÚ Không s d ng Rotarix cho ng i l n. Ch a có s li u v vi c s d ng vaccine trongử ụ ườ ớ ư ố ệ ề ệ ử ụ th i kỳ mang thai và cho con bú và ch a ti n hành nghiên c u v kh năng sinh s n trênờ ư ế ứ ề ả ả đ ng v t.ộ ậ T NG TÁC THU CƯƠ Ố Có th s d ng Rotarix cùng lúc v i b t kỳ vaccine đ n giá ho c vaccine k t h p nàoể ử ụ ớ ấ ơ ặ ế ợ khác [bao g m vaccine 6 giá tr (DTPa-HBV-IPV/Hib)]: vaccine b ch h u - ho gà toàn tồ ị ạ ầ ế bào - u n ván (DTPw), vaccine b ch h u - ho gà vô bào - u n ván (DTPa), vaccineố ạ ầ ố Haemophilus influenzae type b (Hib), vaccine b i li t b t ho t (IPV), vaccine viêm ganạ ệ ấ ạ B, vaccine viêm ph i và vaccine viêm màng não nhóm huy t thanh C. Các nghiên c uổ ế ứ lâm sàng đã ch ng minh r ng đáp ng mi n d ch và tính an toàn c a nh ng vaccine dùngứ ằ ứ ễ ị ủ ữ đ ng th i không b nh h ng.ồ ờ ị ả ưở S d ng đ ng th i Rotarix v i vaccine b i li t u ng (OPV) không nh h ng đ n đápử ụ ồ ờ ớ ạ ệ ố ả ưở ế ng mi n d ch c a kháng nguyên b i li t. M c dù v y, vi c s d ng đ ng th i OPV cóứ ễ ị ủ ạ ệ ặ ậ ệ ử ụ ồ ờ th gây gi m nh đáp ng mi n d ch v i vaccine phòng rotavirus nh ng ch a có b ngể ả ẹ ứ ễ ị ớ ư ư ằ ch ng cho th y kh năng b o v ch ng l i b nh viêm d dày - ru t n ng do rotavirusứ ấ ả ả ệ ố ạ ệ ạ ộ ặ b nh h ng. Đáp ng mi n d ch đ i v i Rotarix không b nh h ng n u u ng OPV 2ị ả ưở ứ ễ ị ố ớ ị ả ưở ế ố tu n sau khi u ng Rotarix.ầ ố TÁC D NG NGO I ÝỤ Ạ Trong t ng s 11 th nghi m lâm sàng có đ i ch ng, kho ng 77.800 li u vaccineổ ố ử ệ ố ứ ả ề Rotarix đã đ c s d ng cho kho ng 40.200 tr em.ượ ử ụ ả ẻ Có 2 nghiên c u lâm sàng (t i Ph n Lan), vaccine Rotarix đ c dùng đ n l (khôngứ ạ ầ ượ ơ ẻ trùng l ch tiêm ch ng v i các vaccine tr em th ng qui khác). Không có s khác bi t vị ủ ớ ẻ ườ ự ệ ề t l và m c đ n ng c a các tri u ch ng nh tiêu ch y, nôn, ăn không ngon, s t vàỷ ệ ứ ộ ặ ủ ệ ứ ư ả ố kích thích gi a nhóm dùng Rotarix và nhóm đ i ch ng. T l ho c m c đ n ng c aữ ố ứ ỷ ệ ặ ứ ộ ặ ủ nh ng tác d ng ngo i ý này không tăng lên khi dùng li u vaccine th hai.ữ ụ ạ ề ứ Nhi m khu n và nhi m ký sinh trùngễ ẩ ễ Hi m g p: nhi m khu n đ ng hô h p trên.ế ặ ễ ẩ ườ ấ R i lo n tinh th nố ạ ầ R t ph bi n: kích thích.ấ ổ ế Không ph bi n: qu y khóc, r i lo n gi c ng .ổ ế ấ ố ạ ấ ủ R i lo n h th n kinhố ạ ệ ầ Không ph bi n: ng l m .ổ ế ủ ơ ơ R i lo n hô h p, ng c và trung th tố ạ ấ ự ấ R t hi m: kh n ti ng, s mũi.ấ ế ả ế ổ R i lo n h tiêu hóaố ạ ệ R t ph bi n: m t c m giác ngon mi ng.ấ ổ ế ấ ả ệ Ph bi n: tiêu ch y, nôn, đ y h i, đau b ng, nôn tr th c ăn.ổ ế ả ầ ơ ụ ớ ứ Không ph bi n: táo bón.ổ ế Cao h c khóa 20ọ Nhóm 14 – Vi sinh K20 SEMINAR VIRUS H CỌ 9 R i lo n da và mô ph thu cố ạ ụ ộ Hi m g p: viêm da, ban đ .ế ặ ỏ R i lo n c vân và mô liên k tố ạ ơ ế Hi m g p: chu t rút.ế ặ ộ R i lo n toàn thân và t i chố ạ ạ ỗ Ph bi n: s t, m t m i.ổ ế ố ệ ỏ Nguy c l ng ru t đ c đánh giá trong th nghi m v i quy mô l n v tính an toàn c aơ ồ ộ ượ ử ệ ớ ớ ề ủ vaccine đ c ti n hành trên 63.225 tr em Châu M Latin và Ph n Lan. K t qu choượ ế ẻ ở ỹ ầ ế ả th y không có b ng ch ng v s gia tăng nguy c l ng ru t nhóm tr dùng Rotarix soấ ằ ứ ề ự ơ ồ ộ ở ẻ v i nhóm đ i ch ng, chi ti t đ c nêu ra trong b ng d i đây.ớ ố ứ ế ượ ả ướ Rotarix Nhóm đ i ch ngNguy c t ng đ i (95% CI)L ng ru t xu t hi n trong vòng 31ố ứ ơ ươ ố ồ ộ ấ ệ ngày sau khi u ng vaccine:N=31673N=31552Li u đ u tiên120,50 (0,07; 3,21)Li u thố ề ầ ề ứ hai550,99 (0,31; 3,21)L ng ru t xu t hi n đ n khi 1 tu i:N=10159N=10010Li u đ uồ ộ ấ ệ ế ổ ề ầ tiên đ n khi 1 tu i4140,28 (0,10; 0,81)ế ổ CI: kho ng tin c y.ả ậ LI U L NG Ề ƯỢ Phác đ phòng ng a g m 2 li u. Nên dùng li u đ u tiên t 6 tu n tu i. Kho ng cáchồ ừ ồ ề ề ầ ừ ầ ổ ả gi a m i li u ít nh t là 4 tu n. Nên hoàn thành vi c u ng phòng trong vòng 24 tu nữ ỗ ề ấ ầ ệ ố ầ tu i.ổ Trong các th nghi m lâm sàng, hi nử ệ ệ t ng nh ho c tr khi u ng vaccine hi m g p,ượ ổ ặ ớ ố ế ặ trong tr ng h p này không c n u ng li u thay th . Tuy nhiên, n u tr nh ho c tr raườ ợ ầ ố ề ế ế ẻ ổ ặ ớ ph n l n l ng vaccine đã u ng vào thì nên u ng ngay li u vaccine thay th .ầ ớ ượ ố ố ề ế C n ph i nh n m nh r ng tr đ c u ng phòng ng a li u đ u tin b ng Rotarix thì nênầ ả ấ ạ ằ ẻ ượ ố ừ ề ầ ằ u ng li u th 2 cũng b ng Rotarix.ố ề ứ ằ KHÔNG Đ C TIÊM ROTARIX.ƯỢ Không h n ch th c ăn ho c n c u ng c a tr , k c s a m tr c ho c sau khiạ ế ứ ặ ướ ố ủ ẻ ể ả ữ ẹ ướ ặ u ng vaccine. Không có b ng ch ng cho th y s a m làm gi m kh năng b o v c aố ằ ứ ấ ữ ẹ ả ả ả ệ ủ Rotarix ch ng l i rotavirus gây viêm d dày - ru t do đó nên ti p t c cho tr bú mố ạ ạ ộ ế ụ ẻ ẹ trong th i gian u ng vaccine.ờ ố T NG KƯƠ Ỵ Không đ c tr n vaccine này cùng v i thu c khác.ượ ộ ớ ố Cao h c khóa 20ọ Nhóm 14 – Vi sinh K20