Chuyên đề Khai thác các đối tượng Sở hữu trí tuệ trong kinh doanh

1Chuyªn ®Ò 5 Khai thác các đối tượng Sở hữu trí tuệ trong kinh doanh PGS. TS. TrÇn V¨n Nam T×nh huèng KiÓu d¸ng c«ng nghiÖp Duy lîi “KiÓu d¸ng c«ng nghiÖp vâng xÕp Duy lîi ®−îc b¶o hé theo Ph¸p luËt ViÖt Nam” (Bé luËt D©n sù) Sở hữu trí tuệ • Tài sản trí tuệ : Là các thành quả do trí tuệ con người tạo ra thông qua hoạt động sáng tạo, bao gồm các tác phẩm văn học nghệ thuật, các sáng tạo khoa học kỹ thuật và các giống cây trồng mới. • Quyền Sở hữu trí tuệ là quyền của tổ chức, cá nhân đối với Tài sản trí tuệ, bao gồm Quyền tác giả (hay Bản quyền tác giả), và Quyền sở hữu công nghiệp . Quyền Sở hữu trí tuệ • Bản quyền (Quyền Tác giả) Tác phẩm văn học Tác phẩm nghệ thuật Tác phẩm khoa học Phần mềm máy tính • Quyền SHCN – Sáng chế – Kiểu dáng công nghiệp – Thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn – Bí mật kinh doanh – Nhãn hiệu – Tên thương mại – Chỉ dẫn địa lý Bảo hộ quyền Sở hữu trí tuệ • Nhà nước, thông qua hệ thống luật pháp và các cơ quan có thẩm quyền, xác lập quyền sở hữu đối với tài sản trí tuệ của tổ chức, cá nhân đã tạo ra/nắm giữ tài sản trí tuệ đó • thực hiện các biện pháp nhằm bảo đảm quyền đó được thực thi, chống lại mọi sự xâm phạm của người khác. TSTT có ý nghĩa như thế nào? • Tài sản trí tuệ, là tài sản có giá trị nhất trong giao dịch thương mại. • Tài sản trí tuệ đang trở thành tiêu chuẩn để đánh giá tiềm lực của một quốc gia và là thước đo khả năng tồn tại và thành đạt của các doanh nghiệp. • Do giá trị kinh tế ngày càng được thừa nhận, SHTT đang trở thành yếu tố chính trong quản lý kinh doanh của các công ty 21997-2004 • VN: Đã có 1007 Hợp đồng Li Xăng và 2363 Hợp đồng chuyển giao quyền SHCN được đăng ký tại Cục SHTT (chủ yếu là Hợp đồng về nhãn hiệu) – Colgate mua nhãn Dạ Lan – Cà phê Trung Nguyên được nhượng quyền sử dụng ở Nhật, Singapore – “AQ Silk” của Cty Lụa Tơ Tằm Châu A (Vạn Phúc, Hà Đông) nhượng cho Việt kiều • Châu Âu: Đầu những năm 1990, Tài sản trí tuệ đã chiếm hơn 1/3 tài sản của các doanh nghiệp • 1982, 62% tài sản của các doanh nghiệp Hoa Kỳ là tài sản vật chất, năm 2000 chỉ còn 30% – Wald Disney:73%; Microsoft:97,8%; Yahoo:98,8% QuyÒn së h÷u c«ng nghiÖp bao gåm: • §éc quyÒn sö dông • ChuyÓn giao quyÒn së h÷u hoÆc quyÒn sö dông • Yªu cÇu c¬ quan cã thÈm quyÒn buéc ng−êi cã hµnh vi x©m ph¹m QSH cña m×nh ph¶i chÊm døt hµnh vi x©m ph¹m vµ båi th−êng thiÖt h¹i. ®èi t−îng së h÷u c«ng nghiÖp • S¸ng chÕ • KiÓu d¸ng c«ng nghiÖp • NhGn hiÖu • Chỉ dẫn địa lý • BÝ mËt th−¬ng m¹i • ThiÕt kÕ bè trÝ m¹ch tÝch hîp… S¸ng chÕ • là giải pháp kỹ thuật dưới dạng sản phẩm hoặc quy trình nhằm giải quyết một vấn đề xác định bằng việc ứng dụng các quy định tự nhiên. • Sáng chế được bảo hộ phải đáp ứng các yêu cầu sau : + Có tính mới so với trình độ thế giới; + Có trình độ sáng tạo; + Có khả năng áp dụng công nghiệp. . Bằng độc quyền sáng chế Khi Sáng chế được cấp bằng và công bố tức là chúng được bộc lộ công khai, xã hội có được những thông tin cần thiết về các đối tượng đã được bảo hộ – độc quyền công nghệ – công khai công nghệ – đánh đổi Kiểu dáng công nghiệp • là hình dáng bên ngoài của sản phẩm được thể hiện bằng hình khối, đường nét, màu sắc hoặc sự kết hợp những yếu tố này. 3Nh)n hiÖu • Lµ nh÷ng dÊu hiÖu dïng ®Ó ph©n biÖt hµng hãa, dÞch vô cïng lo¹i cña c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh kh¸c nhau. • NhGn hiÖu hµng hãa cã thÓ lµ tõ ng÷, h×nh ¶nh hoÆc kÕt hîp c¸c yÕu tè ®ã ®−îc thÓ hiÖn b»ng mét hoÆc nhiÒu mµu s¾c. Tra cứu nhãn hiệu hàng hoá 55963 Số bằng: Ngày công bố đơn: Danh mục sản phẩm: 01.15.15; 05.03.15 Phân loại hình: 03 Nhóm sản phẩm: 17/03/2003 Ngày nộp đơn: 4-2003-01651 Số đơn: NL Mã nước: Weena 455, 3013 AL Rotterdam, The Netherlands Địa chỉ người nộp đơn: UNILEVER N. V. Người nộp đơn: P/S TRA XANH , FIG.Tên nhãn hiệu hàng hoá: Th−¬ng hiÖu – logo • (i) Cách điệu tên nhãn hiệu: • (ii) Sáng tạo hình ảnh riêng: - pin Hà Nội - VINAMILK • (iii) Kết hợp hình ảnh riêng và tên nhãn hiệu - pin Hà Nội - Tên thương mại • là tên gọi của tổ chức, cá nhân dùng trong hoạt động kinh doanh để phân biệt chủ thể kinh doanh mang tên gọi đó với chủ thể kinh doanh khác trong cùng lĩnh vực và khu vực kinh doanh. • Khu vực kinh doanh: là khu vực địa lý nơi chủ thể kinh doanh có bạn hàng, khách hàng hoặc có danh tiếng. • Tình hung: Nha Bình Minh Khả năng phân biệt của tên thương mại • 1. Chứa thành phần tên riêng, trừ trường hợp đã được biết đến rộng rãi do sử dụng; • 2. Không trùng hoặc tương tự đến mức gây nhầm lẫn với tên thương mại mà người khác đã sử dụng trước trong cùng lĩnh vực và khu vực kinh doanh; • 3. Không trùng hoặc tương tự đến mức gây nhầm lẫn với nhãn hiệu của người khác hoặc với chỉ dẫn địa lý đã được bảo hộ trước ngày tên thương mại đó được sử dụng. Chỉ dẫn địa lý • Chỉ dẫn địa lý là dấu hiệu dùng để chỉ sản phẩm có nguồn gốc từ khu vực, địa phương, vùng lãnh thổ hay quốc gia cụ thể. 4Bí mật kinh doanh • là thông tin thu được từ hoạt động đầu tư tài chính, trí tuệ, chưa được bộc lộ và có khả năng sử dụng trong kinh doanh. • bí quyết Coca-Cola • Công ty rượu và nước giải khát Anh Đào • Công thức chế biến cà phê Trung Nguyên • Công ty ôtô VinaXuki Bí mật kinh doanh: điều kiện bảo hộ • Không phải là hiểu biết thông thường; • Có khả năng áp dụng trong kinh doanh và khi được sử dụng sẽ tạo cho người nắm giữ thông tin đó lợi thế so với người không nắm giữ; • Được chủ sở hữu bảo mật bằng các biện pháp cần thiết để thông tin đó không bị tiết lộ và không dễ dàng tiếp cận được Thit k b trí mch tích hp bán dn • Mạch tích hợp bán dẫn là sản phẩm dưới dạng thành phẩm hoặc bán thành phẩm, trong đó các phần tử với ít nhất một phần tử tích cực và một số hoặc tất cả các mối liên kết được gắn liền bên trong hoặc bên trên tấm vật liệu bán dẫn nhằm thực hiện chức năng điện tử. Mạch tích hợp đồng nghĩa với IC, chip và mạch vi điện tử. • Thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn là cấu trúc không gian của các phần tử mạch và mối liên kết các phần tử đó trong mạch tích hợp bán dẫn. Xem xÐt ®¬n t¹i Côc Së h÷u c«ng nghiÖp • B−íc I : XÐt nghiÖm s¬ bé • B−íc II: XÐt nghiÖm néi dung • B−íc III: quyÕt ®Þnh cÊp v¨n b»ng b¶o hé, ®¨ng b¹ quèc gia vµ c«ng bè ®èi t−îng ®−îc b¶o hé trªn c«ng b¸o së h÷u c«ng nghiÖp HoÆc tõ chèi cÊp v¨n b»ng b¶o hé V¨n b»ng b¶o hé thÓ hiÖn sù kÕt hîp gi÷a qu¸ tr×nh xÐt nghiÖm ®−îc Côc Së h÷u c«ng nghiÖp thùc hiÖn vµ sù trung thùc cña ng−êi nép ®¬n ví dụ về Đăng ký bảo hộ “Khung võng xếp” của Cơ sở Duy Lợi - Nộp đơn đăng ký KDCN ngày 23.03.2000, Đơn được Cục SHTT Việt Nam công bố ngày 26.06.2000. - Nộp đơn đăng ký GPHI ngày 14.09.2001, được cấp Bằng độc quyền Giải pháp hữu ích số 314 ngày27.01.2003 V¨n b»ng b¶o hé - x¸c lËp quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp - B»ng ®éc quyÒn s¸ng chÕ: cã thêi h¹n hiÖu lùc lµ 20 n¨m; - B»ng ®éc quyÒn gi¶i ph¸p h÷u Ých: 10 n¨m; - B»ng ®éc quyÒn kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp: 5 n¨m vµ cã thÓ gia h¹n liªn tiÕp hai lÇn, mçi lÇn lµ 5 n¨m; - GiÊy chøng nhËn ®¨ng ký nh·n hiÖu: 10 n¨m vµ cã thÓ gia h¹n nhiÒu lÇn, mçi lÇn lµ 10 n¨m. - GiÊy chøng nhËn quyÒn sö dông chỉ dẫn địa lý: 10 n¨m vµ cã thÓ gia h¹n nhiÒu lÇn, mçi lÇn lµ 10 n¨m 5QuyÒn së h÷u c«ng nghiÖp cña chñ v¨n b»ng b¶o hé • ®éc quyÒn sö dông • quyÒn chuyÓn giao ®èi t−îng së h÷u c«ng nghiÖp, QTG • quyÒn khiÕu n¹i ®èi víi c¸c hµnh vi x©m ph¹m quyÒn SHCN ChuyÓn giao quyÒn sö dông ®èi t−îng së h÷u c«ng nghiÖp • Chñ së h÷u cã quyÒn cho phÐp ng−êi kh¸c sö dông ®èi t−îng së h÷u c«ng nghiÖp • ViÖc chuyÓn giao quyÒn sö dông ®èi víi nhGn hiÖu chØ ®−îc thùc hiÖn nÕu viÖc chuyÓn giao ®ã kh«ng g©y nªn nhÇm lÉn vÒ ®Æc tÝnh vµ nguån gèc cña hµng ho¸ mang nhGn hiÖu ®−îc chuyÓn giao QuyÒn khiÕu n¹i hµnh vi x©m ph¹m quyÒn shcn • Chñ ®èi t−îng së h÷u c«ng nghiÖp hoÆc ng−êi ®−îc chñ së h÷u uû quyÒn cã quyÒn yªu cÇu ng−êi x©m ph¹m ph¶i båi th−êng thiÖt h¹i • cã thÓ khiÕu n¹i víi c¸c C¬ quan cã thÈm quyÒn xö lý; hoÆc khëi kiÖn t¹i Toµ ¸n ®èi víi c¸c c¸ nh©n ®G thùc hiÖn hµnh vi x©m ph¹m quyÒn, yªu cÇu: • C«ng nhËn quyÒn d©n sù cña m×nh; • Buéc chÊm døt hµnh vi x©m ph¹m; • Buéc xin lçi, c¶i chÝnh c«ng khai; • Buéc thùc hiÖn nghÜa vô d©n sù; • Buéc båi th−êng thiÖt h¹i; • Ph¹t vi ph¹m. Huû bá hiÖu lùc v¨n b»ng b¶o hé V¨n b»ng b¶o hé cã thÓ bÞ huû bá hiÖu lùc trong c¸c tr−êng hîp: – C¸c ®èi t−îng së h÷u c«ng nghiÖp ®−îc b¶o hé kh«ng ®¸p øng c¸c tiªu chuÈn b¶o hé ®−îc quy ®Þnh; – V¨n b»ng b¶o hé cÊp cho ng−êi kh«ng cã ®Çy ®ñ quyÒn nép ®¬n hoÆc ghi nhËn sai t¸c gi¶ do sù cè ý cña ng−êi nép ®¬n; C¸c tr−êng hîp ®×nh chØ hiÖu lùc cña V¨n b»ng b¶o hé • Chñ v¨n b»ng tuyªn bè tõ bá c¸c quyÒn ®−îc b¶o hé; • Chñ v¨n b»ng kh«ng nép lÖ phÝ duy tr× hiÖu lùc v¨n b»ng b¶o hé ®óng thêi h¹n; • Chñ GiÊy chøng nhËn ®¨ng ký nhGn hiÖu tªn gäi xuÊt xø hµng ho¸ kh«ng cßn tån t¹i hoÆc kh«ng ho¹t ®éng mµ kh«ng cã ng−êi thõa kÕ; • Chñ GiÊy chøng nhËn ®¨ng ký nhGn hiÖu, tªn gäi xuÊt xø hµng ho¸ kh«ng sö dông nhGn hiÖu hµng ho¸ ®G ®¨ng ký trong thêi h¹n do ph¸p luËt quy ®Þnh C¸c v¨n b¶n liªn quan ®Õn së h÷u trÝ tuÖ • Bộ Luật Dân sự năm 2005 • Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005/2009 • Các văn bản dưới luật • Bé LuËt H×nh sù 1999/2009; • Ph¸p lÖnh vÒ xö ph¹t hµnh chÝnh; • Bé luËt tè tông D©n sù 2004 • C¸c v¨n b¶n kh¸c trong lÜnh vùc th−¬ng m¹i, chèng hµng gi¶.. cña H¶i quan, Toµ ¸n nh©n d©n tèi cao 6ViÖt nam tham gia ®iÒu −íc quèc tÕ – 1976, C«ng −íc Thµnh lËp WIPO – 1949, C«ng −íc Paris; – 1949, Tho¶ −íc Madrid; – 1993, HiÖp −íc Hîp t¸c patent; – 2004: C«ng −íc Berne – 2006: WTO (TRIPS), UPOV v.v Một số thử thách về quyền SHTT đối với các DN khi VN gia nhập WTO • Vi phạm tác quyền (Piracy) – Việt nam là một trong những nước có tỷ lệ vi phạm tác quyền phần mềm lớn (92%), Vì sao? Giải quyết thế nào? • Nhập khẩu song song (Parallel imports) – Sản phẩm Zinat giá $5 tại Việtnam, nhưng tại Thổ Nhĩ Kỳ chỉ có giá $2 và $1 tại ấn Độ. Một công ty VN có được phép mua nó tại ấn Độ mang về bán tạị VN? – Một công ty dược phẩm Hàn quốc xuất khẩu một lô hàng thuốc tân dược vào VN với giá thấp hơn nhiều so với sản phẩm cùng loại được các hãng dược phẩm nổi tiếng khác đang bán tại VN. Công ty này có xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của các hãng đó không? Vì sao? Qu¶n lÝ Nhµ n−íc vÒ Së h÷u trÝ tuÖ - Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ KHCN): quản lý các đối tượng thuộc quyền SHCN - Cục Bản quyền tác giả (Bộ VHTT) : quản lý các tác phẩm văn hoá nghệ thuật, phần mềm máy tính độc lập - Văn phòng bảo hộ giống cây trồng mới Thùc thi ph¸p luËt vÒ Së h÷u trÝ tuÖ • Hành chính – Cục Sở hữu trí tuệ; – Cục bản quyền TG – Thanh tra KHCN; – Quản lí thị trường; – Công an kinh tế; – Hải quan. • Tư pháp – Toà dân sự; – Toà hình sự; – Toà hành chính Nâng cao hiệu quả khai thác tài sản trí tuệ • Phổ biến Luật sở hữu trí tuệ • Phát triển cơ sở hạ tầng thực thi quyền sở hữu công nghiệp • Tận dụng các quyền hạn thực thi của các cơ quan có thẩm quyền • Có biện pháp khuyến khích vật chất và tinh thần đối với tác giả của quyền tài sản • Ngăn chặn, xử lý kịp thời/kiên quyết các hành vi phạm quyền sở hữu công nghiệp • Sử dụng tư vấn về Sở hữu trí tuệ Sử dụng tư vấn về Sở hữu trí tuệ • Doanh nghiệp cần tư vấn • Để làm gì? • Làm thế nào để việc sử dụng tư vấn SHTT của doanh nghiệp có hiệu quả? • Các đại diện hành nghề dịch vụ SHTT • Đin hình: HABECO/ SABECO 7Hỏi đáp namtv@neu.edu.vn/ 0904 245 260