Chẩn đoán và điều trị nhịp chậm

CHAÅN ÑOAÙN VAØ ÑIEÀU TRÒ LOAÏN NHÒP CHAÄM:Moät soá ñieàu caàn löu yù GS TSKH Nguyeãn Maïnh Phan 1.Cô cheá beänh sinh loaïn nhòp chaäm Do roái loaïn kích thích: Ngöng xoang, suy yeáu nuùt xoang … Do roái loaïn daãn truyeàn: Bloác xoang - nhó, bloác nhó thaát. Phoái hôïp roái loaïn kích thích vaø roái loaïn daãn truyeàn: Cuoàng ñoäng nhó, rung nhó ñaùp öùng thaát chaäm. Ngöng xoang Bloác xoang nhó Bloác nhó thaát Cuoàng nhó keøm bloác tim hoaøn toaøn 2.Nguyeân nhaân cuûa loaïn nhòp tim chaäm Thoaùi hoùa heä kích thích vaø daãn truyeàn Beänh ñoäng maïch vaønh tim Thaáp khôùp caáp Caùc beänh taïi tim ( Vieâm maøng ngoaøi tim, u tim, vieâm cô tim … ) Beänh lyù ôû naõo ( xuaát huyeát döôùi nheän … ) Phaãu thuaät tim Nhieãm ñoäc Cöôøng pheá vò Tim vaän ñoäng vieân Khoâng tìm ñöôïc nguyeân nhaân 3.Caùc theå loaïn nhòp tim chaäm Nhòp xoang chaäm ñôn thuaàn Ngöng xoang Hoäi chöùng suy nuùt xoang Bloác xoang – nhó Bloác nhó – thaát Cuoàng ñoäng nhó, rung nhó ñaùp öùng thaát chaäm 3.Caùc theå loaïn nhòp tim chaäm Nhòp xoang chaäm ñôn thuaàn Ngöng xoang 3.Caùc theå loaïn nhòp tim chaäm Hoäi chöùng suy nuùt xoang 3.Caùc theå loaïn nhòp tim chaäm Bloác xoang – nhó 3.Caùc theå loaïn nhòp tim chaäm Bloác nhó – thaát 3.Caùc theå loaïn nhòp tim chaäm Cuoàng ñoäng nhó ñaùp öùng thaát chaäm 3.Caùc theå loaïn nhòp tim chaäm: Rung nhó ñaùp öùng thaát chaäm 4.Dòch teã hoïc loaïn nhòp tim chaäm Chaâu Aâu, chaâu Myõ + 1994 : Benditt coù tæ leä 0,17% loaïn nhòp tim chaäm trong coäng ñoàng + 1993 : Schiel’man VA : 0,296% Vieät Nam + 1993 : Traàn Vaên Huy ( 0,27% treân 6449 ngöôøi ) + 2002 : Huyønh Vaên Minh vaø CS nghieân cöùu treân 1113 ngöôøi Nhòp xoang chaäm : 2,33% Bloác nhó thaát ñoä II: 0,36% + Caùc nghieân cöùu khaùc treân ngöôøi lôùn > 60 tuoåi: 11,2 – 14,6% 4.Dòch teã hoïc loaïn nhòp tim chaäm Caùc loaïi loaïn nhòp tim chaäm thöôøng gaëp trong beänh vieän: Nhòp xoang chaäm ñôn thuaàn : 26 – 30% Suy nuùt xoang : 18 –24% Bloác nhó thaát : 31 –36% Loaïn nhòp chaäm khaùc : 7 – 10% 5.Caùc phöông phaùp chaån ñoaùn Loaïn nhòp tim chaäm Ñieän taâm ñoà quy öôùc 5.Caùc phöông phaùp chaån ñoaùn Loaïn nhòp tim chaäm Ñieän taâm ñoà ghi lieân tuïc 24 giôø ( Holter ECG) Phaùt hieän vaøo giôø gaàn saùng luùc ñang nguû ñoái vôùi ngöôøi khoûe maïnh Nhòp chaäm vaø thoaùt nuùt : 20% Ngöng xoang vaø Bloác xoang nhó : 30% Bloác nhó – thaát Mobitz I : ít gaëp hôn Phaùt hieän ôû ngöôøi coù loaïn nhòp hoaøn toaøn ( Uebis 1985 ) Ngöng tim > 2 giaây: 57% soá cas Rung nhó coù ñoaïn nghæ > 4 giaây: Raát thöôøng gaëp Nhó - thaát phaân ly: Ít gaëp hôn Ñieän taâm ñoà ghi lieân tuïc 24 giôø Ñieän taâm ñoà ghi lieân tuïc 24 giôø 6.Chaån ñoaùn loaïn nhòp tim chaäm Ño ñieän sinh lí tim Kích thích taâm nhó ñeå ño: Thôøi gian hoài phuïc nuùt xoang ( Sinus node recovery time ): bình thöôøng  1500 ms Ño ñieän sinh lí tim Thôøi gian hoài phuïc nuùt xoang ñieàu chænh: bình thöôøng  525 ms Ño ñieän sinh lí tim Thôøi gian daãn truyeàn xoang nhó: bình thöôøng  120 ms Ño ñieän sinh lí tim Ñieåm Wenckebach  140 ms Thôøi kì trô cuûa nuùt nhó - thaát Ño ñieän sinh lí tim Ño ñieän theá boù His : ñaùnh giaù caùc roái loaïn daãn truyeàn taïi nuùt nhó thaát, boù His … Ño ñieän sinh lí tim Ño ñieän sinh lí tim Ño ñieän sinh lí tim Ño ñieän sinh lí tim Ño ñieän sinh lí tim Vôùi Bloác nhó – thaát ñoä II cao ñoä phaùt hieän: 30% Bloác taïi boä noái 20% bloác taïi boù His 55% taïi caùc nhaùnh Purkinje Ño ñieän sinh lí tim Chaån ñoaùn suy nuùt xoang Ñoä I : 525 ms 1000 ms Ño ñieän sinh lí tim Caùc type suy nuùt xoang (theo phaân loaïi Rubinstein): Type I : Nhòp chaäm xoang ñôn thuaàn Type II :Nhòp chaäm xoang coù bloác xoang nhó Type III :Nhòp chaäm – nhòp nhanh – rung nhó 6. Ñieàu trò loaïn nhòp chaäm Ñieàu trò baèng thuoác -Caáp cöùu: Atropine, Isoprenaline -Laâu daøi: Theùophylline 0,3 – 0,6 g/24h keát hôïp Salbutamol 2 – 8 mg/24h Pindolol cho suy nuùt xoang type III: chöa thoáng nhaát 6. Ñieàu trò loaïn nhòp chaäm Xöû duïng maùy taïo nhòp (pace-maker): -Ñaët maùy taïo nhòp taïm thôøi trong caáp cöùu (NMCT caáp, ngoä ñoäc, …) -Ñaët maùy taïo nhòp vónh vieãn cho caùc tröôøng hôïp nhòp chaäm coù roái loaïn huyeát ñoäng hoaëc ñe doïa bieán chöùng.  Caùc loaïi maùy taïo nhòp thöôøng duøng: -Loaïi maùy: 1 buoàng tim, 2 buoàng tim -Kyù hieäu maùy: AAO, AAI, VOO, VVT, VVI, VVIR, DDD, VAT, … -Ñieän cöïc: Platine, hôïp kim xoáp, ñieän cöïc chöùa Corticoide Phöông thöùc caáy maùy taïo nhòp: -Moät buoàng: Nhó (cho suy nuùt xoang maø ñöôøng daãn truyeàn coøn toát) Thaát (cho suy nuùt xoang coù roái loaïn daãn truyeàn nhó thaát, cho bloác nhó thaát, cuoàng ñoäng vaø rung nhó ñaùp öùng thaát chaäm -Hai buoàng: Cho suy nuùt xoang, cho boác nhó thaát Maùy taïo nhòp coù ñieän cöïc buoàng thaát Maùy taïo nhòp coù ñieän cöïc buoàng thaát Maùy taïo nhòp coù ñieän cöïc buoàng nhó Maùy taïo nhòp coù ñieän cöïc buoàng nhó Maùy taïo nhòp coù ñieän cöïc buoàng thaát vaø nhó Maùy taïo nhòp coù ñieän cöïc buoàng thaát vaø nhó 7.Keát quûa ñieàu trò Suy nuùt xoang: 50% duøng thuoác coù hieäu quûa (1/2 soá naøy sau phaûi caáy maùy taïo nhòp) 50% phaûi caáy maùy taïo nhòp ngay Bloác nhó thaát: Caûi thieän huyeát ñoäng roõ reät, traùnh caùc tai bieán (suy tim, taêng huyeát aùp, roái loaïi tuaàn hoaøn naõo …) Caáy maùy taïo nhòp tim khoâng keùo daøi ñôøi soáng cho ngöôøi bò suy nuùt xoang nhöng giuùp caûi thieän chaát löôïng soáng Tyû leä soáng coøn vaø tieân löôïng toát ôû nhöõng ca caáy maùy taïo nhòp vónh vieãn ñöôïc theo doõi sau 10 naêm nhö sau: suy nuùt xoang (54,5%), bloác nhó thaát (34,4%), loaïn nhòp chaäm khaùc 24,7% (nghieân cöùu cuûa Alt – 1985) 8. Moät soá ñieàu caàn löu yù 7.1 Trong caùc côn tim nhanh treân thaát kòch phaùt coù 10 – 15% xuaát hieän treân beänh nhaân coù suy nuùt xoang, caàn thaän troïng khi duøng thuoác choáng côn nhanh (vì coù theå daãn ñeán nhòp quùa chaäm) 7.2 Caàn ghi ECG – Holter cho ngöôøi rung nhó coù ñaùp öùng thaát chaäm 7.3 Chuù yù caùc beänh nhaân coù bloác 2 nhaùnh seõ coù moät tyû leä nhaát ñònh chuyeån sang bloác 3 nhaùnh (bloác nhó thaát hoaøn toaøn), sau ñaây laø caùc tyû leä ñaõ ñöôïc coâng boá: Bloác 2 nhaùnh chuyeån thaønh bloác nhó thaát hoaøn toaøn Xin chaân thaønh caûm ôn!