Cấu tạo kết nối của PLC

h¬n. §iÒu khiÓn chÝnh B©y giê h·y xem ®iÒu khiÓn chÝnh lµ c¸i g× ?.§iÒu khiÓn chÝnh cã thÓ ®­îc xem nh­ 1 ‘c«ng t¾c dõng khÈn cÊp’.Mét c«ng t¾c dõng khÈn cÊp lµ mét c¸i nót ®á lín trªn m¸y vµ sÏ Ên nã trong tr­êng hîp khÈn cÊp.TiÕp theo,b¹n ®ang ë 1 tr¹m b¬m ga ¬ ®Þa ph­¬ng gÇn c¸i cöa ë phÝa ngoµi ®Ó xem vÝ dô cña tr­êng hîp khÈn cÊp. Quan träng –Chóng ta kh«ng ngÇm ý r»ng c©u lÖnh nµy lµ mét sù thay thÕ cho ‘d©y cøng’ cña c«ng tøc dõng khÈn cÊp. Kh«ng cã sù thay thÕ nµo cho c«ng t¾c nh­ vËy.H¬n n÷a ®ã lµ 1 c¸ch dÔ dµng nhÊt ®Ó hiÓu chóng. C©u lÖnh ®iÒu khiÓn chÝnh ®­îc sö dông cïng víi reset ®iÒu khiÓn chÝnh.Tuy nhiªn c¸I nµy cã thÓ thay ®æi do nhµ s¶n xuÊt.Mét vµI sö dông cïng víi MCR thay v× ®Ó nã cïng lµm viÖc víi c¸c ký hiÖu kh¸c.Nã thõ¬ng ®­îc viÕt t¾t lµ MC/MCR (master cántol/master control reset ) §©y lµ 1 vÝ dô vÒ ký hiÖu cña bé ®iÒu khiÓn chÝnh D­íi ®©y lµ 1 vÝ dô cña reset ®iÒu khiÓn chÝnh §Ó lµm viÖc nµy trë nªn thó vÞ, nhiÒu nhµ s¶n xuÊt ®· lµm chóng ho¹t ®éng kh¸c nhau.B©y giê h·y xem lµ chóng ®ùoc sö dông trong gi¶n ®å ngang nh­ thÕ nµo.H·y xem vÝ dô sau. §©y lµ nh÷ng PLC kh¸c nhau sÏ ch¹y ch­¬ng tr×nh nµy: Nhµ s¶n xuÊt X:-Trong vÝ dô nµy,c¸c thanh ngang 2 vµ 3 chØ ®ùoc thùc hiÖn khi ®Çu vµo 0000 më (true).NÕu ®Çu vµo 0000 kh«ng cã gi¸ trÞ true th× PLC sÏ gi¶ vê r»ng møc logic c©u lÖnh mc vµ mcr kh«ng tån t¹i. Do ®ã sÏ bá qua khèi c©u lÖnh nµy vµ ngay lËp tøc ®i tíi thanh ngang sau c©u lÖnh mcr. Ng­îc l¹i, nÕu ®Çu vµo 0000 lµ ®óng, PLC sÏ rthùc hiÖn thanh ngang 2 vµ 3 vµ cËp nhËt tr¹ng th¸i ®Çu ra 0500 vµ 0501.V× vËy, nÕu ®Çu vµo 0000 lµ ®óng, ch­¬ng tr×nh sÏ ®i theo thanh ngang 2.NÕu ®Çu vµo 0001 lµ ®óng 0500 sÏ ®óng vµ do ®ã nã sÏ më khi PLC cËp nhËt ®Çu ra.NÕu ®Çu vµo 0002 lµ true (t¾t) 0501 sÏ lµ true vµ do ®ã nã sÏ më khi PLC cËp nhËt ®Çu ra. MCR cho PLC biÕt ‘®ã lµ ®iÓm kÕt thóc cña khèi mc/mcr’ Trong PLC nµy, thêi gian quÐt kh«ng ®­îc níi réng khi khèi mc/mcr kh«ng ®ùoc thùc hiÖn do PLC gI¶ vê m­c logic trong khèi kh«ng tån t¹i.Nãi c¸ch kh¸c,nh÷ng c©u lÖnh bªn trong khèi kh«ng ®uîc PLC trong thÊy vµ do ®ã nã kh«ng thùc hiÖn chóng. Nhµ s¶n xuÊt Y –Trong vÝ dô nµy.c¸c thanh ngang 2 vµ 3 lu«n lu«n dùoc thùc hiÖn mµ kh«ng quant©m tíi tr¹ng th¸i cña ®Çu vµo 0000.NÕu ®µu vµo 0000 kh«ng lµ true PLC sÏ thùc hiÖn c©u lÖnh MC (MC trë thµnh true).Nã xÐ b¾t tÊt c¶ c¸c c©u lÖnh dÇu vµo trong khãi t¾t.NÕu ®Çu vµo 0000 lµ true c©u lÖnh MC sÏ ®­îc lµm thµnh false. Sau dã nÕu ®Çu vµo 0000 lµ true, ch­¬ng tr×nh thùc hiÖn theo thanh ngang 2.NÕu ®Çu vµo 0001 lµ true 0500 sÏ true vµ do ®ã nã sÏ më khi PLC cËp nhËt c¸c ®Çu ra.NÕu dÇu vµo 0002 lµ true (t¾t) 0501 sÏ true vµ do ®ã nã sÏ më khi PLC cËp nhËt c¸c ®Çu ra.MCR cho PLC biÕt “®ã lµ kÕt thóc cña khèi mc/mcr”.Khi ®Çu vµo 0000 lµ false, c¸c ®Çu vµo 0001 vµ 0002 bÞ t¾t mµ kh«ng cÇn quan t©m tíi chóng ®nag më hay ®ãng.Do ®ã c¸c ®Çu ra 0500 vµ 0501 sÏ false. §iÓm kh¸c biÖt gi÷a nhµ s¶n xu¸t X vµ Y ë trªn lµ trong m« h×nh Y thêi gian quÐt sÏ gièng nhau (hoÆc gÇn nh­ nhau) mµ kh«ng quan t©m tíi khèi ®ãng hay më.§iÒu nµy lµ do PLC nh×n thÊy mçi c©u lÖnh cho dï khèi ®ãng hay më. HÇu hÕt c¸c nhµ s¶n xuÊt sÏ lµm c©u lÖnh ®Öm ë phÝa tr­íc (1 ë trong khèi mc/mcr) gi÷ l¹i ®iÒu kiÖn tr­íc cña ní NÕu nã ®óng tr­íc,nã sÏ vÉn ®óng NÕu nã sai tr­íc,nã sÏ vÉn sai Bé ®Þnh thêi nªn ®­îc sö dông ë trong khèi mc/mcr bëi v× mét vµi nhµ s¶n xuÊt sÏ reset chóng vÒ 0 khi khèi false trong khi c¸c nhµ s¶n xuÊt kh¸c sÏ ®Ó chóng gi÷ nguyªn gi¸ trÞ hiÖn t¹i. Bé ®Õm vÉn gi÷ gi¸ trÞ ®· ®Õm ®­îc cña chóng. Khi khèi mc/mcr t¾t (®Çu vµo 0000 sÏ false trong thang nh­ ®· chØ ra trong vÝ dô tr­íc) c©u lÖnh OUTB(OutBar hay OutNot) sÏ kh«ng ®ùoc më.Nã b¾t buéc ph¶i ®ãng. C©u lÖnh OutBar Tãm l¹i,h·y chó ý .HÇu hÕt c¸c nhµ s¶n xuÊt sö dông mÉu c©u lÖnh cña nhµ s¶n xuÊt Y ë trªn.Khi cã nghi ngê,h·y ®äc h­íng dÉn cña nhµ s¶n xuÊt.Tèt h¬n hÕt h·y hái hä. Thanh ghi dÞch Trong rÊt nhiÒu øng dông cÇn l­u gi÷ tr¹ng th¸I cña sù kiÖn ®· x¶y ra.Nh­ chóng ta ®x thÊy trong ch­¬ng tr­íc, ®©y lµ 1 qu¸ tr×nh ®¬n gi¶n.Nh­ng chóng ta ph¶i lµm g× nÕu chóng ta l­u giò rÊt nhiÒu sù kiÖn ®· x¶y ra vµ dïng l¹i chóng sau ®ã. C©u tr¶ lêi : chóng ta sÏ xem l¹i c©u lÖnh thanh ghi dÞch Chóng ta sö dông thanh ghi hay mét nhãm c¸c thanh ghi ®Ó t¹o ra mét ®oµn tµu chøa c¸c bit ®Ó l­u tr¹ng th¸I t¾t/më ®· x¶y ra.Mâi sù thay ®æi tr¹ng th¸i míi sÏ ®ùoc l­u ë bit ®Çu tiªn vµ nh÷ng nh÷ng bit cßn l¹i ®ùoc dÞch chuyÓn xuèng cuèi ®oµn tµu. Thanh ghi dÞch ®­îc gäi b»ng rÊt nhiÒu tªn. SFT (ShiFT),BSL (Bit Shift Left),SFR (Shift Forward Regisster) lµ nh÷ng tªn phæ biÕn.Nh÷ng thanh ghi nµy sÏ dôc chuyÓn c¸c bit vÒ phÝa tr¸i.BSR (Bit Shift Right) vµ SFRN(Shift Forward Register Not) lµ nh÷ng vÝ dô vÒ c©u lÖnh dich chuyÓn bit vÒ phÝa ph¶i.Chóng ta nªn chó ý r»ng kh«ng ph¶I tÊt c¶ c¸c nhµ s¶n xuÊt ®Òu cã thanh ghi dÞch ®Ó dÞch chuyÓn d÷ liÖu sang bªn ph¶I nh­ng hÇu hÕt cã thanh ghi dÞch tr¸i. Mét c©u lÖnh thanh ghi dÞch c¬ b¶n cã ký hiÖu gièng nh­ trªn. Chó ý r»ng ký hiÖu cÇn 3 ®Çu vµo vµ mét vµi d÷ liÖu ë bªn trong ký hiÖu. Lý do cho mçi ®Çu vµo nh­ sau: D÷ liÖu - D÷ liÖu ®Çu vµo ®­îc gom l¹i thµnh c¸c tr¹ng th¸i true/false sÏ ®­îc chuyÓn vÒ phÝa cuèi d·y. Khi d÷ liÖu ®Çu vµo lµ true th× bit ®Çu tiªn trong thanh ghi sÏ lµ 1. D÷ liÖu nµy chØ ®ùoc ®­a vµo thanh ghi ë s­ên d­¬ng cña xung ®ång hå ®Çu vµo. §ång hå - §ång hå ®Çu vµo cho thanh ghi dÞch biÕt ‘ lµm viÖc cña nã’.ë s­ên d­¬ng cña ®Çu vµo, thanh ghi dÞch sÏ dÞch chuyÓn d÷ liÖu tíi 1 vÞ trÝ ë bªn trong thanh ghi vµ ®­a tr¹ng th¸i cña d÷ liÖu ®Çu vµo vµo bit ®Çu tiªn. Mçi s­ên d­¬ng cña dÇu vµo qu¸ tr×nh xö lý sÏ ®­îc lÆp l¹i. Reset - §Çu vµo reset thùc hiÖn ®óng nh­ c¸i tªn cña nã. Nã xãa tÊt c¶ c¸c bit trong thanh ghi mµ chóng ta sö dông vÒ 0. Ký hiÖu thanh ghi dÞch chuyÓn bªn trong 1000 lµ vÞ trÝ cña bit ®Çu tiªn cña thanh ghi cña chóng ta. NÕu chóng ta nghÜ thanh ghi dÞch lµ 1 ®oµn tµu th× bit ®Çu tiªn lµ dµu m¸y. Ký hiÖu 1003 lµ bit cuèi cïng cña thanh ghi. §ã lµ toa dµnh cho ng­êi b¶o vÖ tµu. Do ®ã chóng ta cã thÓ nãi r»ng 1001 vµ 1002 lµ c¸c toa ë gi÷a ®µu m¸y vµ toa dµnh cho ng­êi b¶o vÖ tµu. Chóng lµ c¸c bit trung gian. Thanh ghi dÞch nµy cã 4 bit (1000,1001,1002,1003) H·y xem mét øng dông ®Ó t×m hiÓu t¹i sao vµ nh­ thÕ nµo chóng ta cã thÓ sö dông thanh ghi dÞch. H·y t­ëng t­îng mét m¸y b¸n kem èc quÕ.Chóng ta cã 4 b­íc.§Çu tiªn kiÓm tra xem phÇn vá ngoµi cã bÞ vì hay kh«ng.TiÕp dã, ®Æt kem vµo trong vá (më ®Çu ra 500). TiÕp theo ®Æt ®Ëu phéng (më ®Çu ra 501).Vµ cuèi cïng chóng ta r¾c lªn (më ®Çu ra 502). NÕu vá bÞ vì ,chóng ta hiÓn nhiªn kh«ng muèn ®­a kem vµo vµ c¶ nh÷ng thø kh¸c.Do ®ã chóng ta ph¶i theo dâi xem cã vá bäc nµo bÞ vì trong qu¸ tr×nh xö lý kh«ng ®Ó chóng ta cã thÓ b¸o cho m¸y biÕt lµ kh«ng thªm c¸c thø vµo chóng. Chóng ta sö dông 1 c¶m biÕn ®Ó quan s¸t ®¸y cña vá( ®Çu vµo 0000) .NÕu nã më th× vá lµ tèt, nÕu nã ®ãng th× vá bÞ vì.Mét bä m· hãa theo dâi vá di chuyÓn trªn phu¬ng tiÖn vËn chuyÓn (®Çu vµo 0001) . Mét nót Ên trªn m¸y sÏ xãa c¸c thanh ghi ( ®Çu vµo 0002). B©y giê h·y ®i theo c¸c thanh ghi dÞch nh­ trong qu¸ tr×nh vËn hµnh.ë d©y thanh ghi liªn tiÕp 1000 (thanh ghi mµ chóng ta ®ang dÞch chuyÓn) sÏ tr«ng nh­ thÕ nµy lóc b¾t ®Çu : 10xx Register 15 14 13 12 11 10 09 08 07 06 05 04 03 02 01 00 0 0 0 0 Mét c¸i vá tèt tíi tõ phÝa tr­íc cña bé c¶m biÕn ( ®Çu vµo 0000).Bé c¶m biÕn (d÷ lieeuj vµo ) më. 1000 sÏ kh«ng më cho ®Õn khi cã s­ên d­¬ng cña bé m· hãa (dÇu vµo 0001).Cuèi cïng bé m· hãa t¹o ra 1 xung vµ tr¹ng th¸i cña d÷ l iÖu vµo (c¶m biÕn vá ®Çu vµo 0000) ®­îc chuûÓn tíi bit 1000.Thanh ghi b©y giê sÏ tr«ng nh­ sau: 10xx Register 15 14 13 12 11 10 09 08 07 06 05 04 03 02 01 00 0 0 0 1 Khi hÖ thèng chuyªn chë ho¹t ®éng, mét c¸i vá kh¸c l¹i tíi tr­íc c¶m biÕn.LÇn nµy nã lµ 1 c¸i vá vì vµ bé c¶m biÕn vÉn t¾t. B©y giê bé m· hãa taä ra mét xung kh¸c. Tr¹ng th¸i cò cña bit 1000 ®­îc chuyÓn tíi bit 1001. Tr¹ng th¸I cò cña bit 1001 ®­îc chuyÓn tíi bit 1002. Tr¹ng th¸i cò cña bit 1002 ®­îc chuyÓn tíi bit 1003.Vµ tr¹ng th¸i míi cña d÷ liÖu vµo (c¶m biÕn vá) ®­îc chuyÓn tíi bit 1000.Thanh ghi b©y giß sÏ tr«ng nh­ sau: 10xx Register 15 14 13 12 11 10 09 08 07 06 05 04 03 02 01 00 0 0 1 0 Bëi v× thanh ghi cho thÊy r»ng 1001 b©y giê më, c¸i thang cho biÕt r»ng ®Çu ra 0500 sÏ më vµ kem ®­îc dÆt vµo vë. Khi hÖ thèng chuyªn chë tiÐp tôc ho¹t ®éng, mét c¸i vá kh¸c l¹i tíi tr­íc c¶m biÕn.LÇn nµy nã lµ 1 c¸I vá tèt vµ bé c¶m biÕn më.B©y giê bé m· hãa taä ra mét xung kh¸c.Tr¹ng th¸i cò cña bit 1000 ®­îc chuyÓn tíi bit 1001. Tr¹ng th¸i cò cña bit 1001 ®­îc chuyÓn tíi bit 1002. Tr¹ng th¸i cò cña bit 1002 ®­îc chuyÓn tíi bit 1003.Vµ tr¹ng th¸i míi cña d÷ liÖu vµo (c¶m biÕn vá) ®­îc chuyÓn tíi bit 1000.Thanh ghi b©y giß sÏ tr«ng nh­ sau: 10xx Register 15 14 13 12 11 10 09 08 07 06 05 04 03 02 01 00 0 1 0 1 Bëi v× thanh ghi cho thÊy r»ng 1002 b©y giê më, c¸i thang cho biÕt r»ng ®Çu ra 0501 sÏ më vµ ®Ëu phéng ®­îc ®Æt vµo vá. V× 1001 b©y giê ®ang gi÷ tr¹ng th¸i cña vá vì, 500 vÉn cßn t¾t trªn thang trªn vµ kh«ng cã kem ®­îc ®­a vµo vá. Khi hÖ thèng chuyªn chë tiÕp tôc ho¹t ®éng, mét c¸i vá kh¸c l¹i tíi tr­íc c¶m biÕn. LÇn nµy nã còng lµ 1 c¸i vá tèt vµ bé c¶m biÕn më. B©y giê bé m· hãa taä ra mét xung kh¸c.Tr¹ng th¸i cò cña bit 1000 ®­îc chuyÓn tíi bit 1001. Tr¹ng th¸i cò cña bit 1001 ®­îc chuyÓn tíi bit 1002. Tr¹ng th¸i cò cña bit 1002 ®­îc chuyÓn tíi bit 1003. Vµ tr¹ng th¸i míi cña d÷ liÖu vµo (c¶m biÕn vá) ®­îc chuyÓn tíi bit 1000. Thanh ghi b©y giß sÏ tr«ng nh­ sau: 10xx Register 15 14 13 12 11 10 09 08 07 06 05 04 03 02 01 00 1 0 1 1 Bëi v× thanh ghi cho thÊy r»ng 1003 b©y giê më, c¸I thang cho biÕt r»ng ®Çu ra 0502 sÏ më vµ chÊt r¾c lªn ®­îc ®Æt vµo vë. V× 1002 b©y giê ®ang gi÷ tr¹ng th¸I cña vá vì, 501 vÉn cßn t¾t trªn thang trªn vµ kh«ng cã ®Ëu phéng ®­îc ®­a vµo vá. Bëi v× thanh ghi cho thÊy r»ng 1001 b©y giê më vµ thang cho biÕt r»ng ®Çu ra 0500 sÏ më vµ kem ®ùoc ®Æt vµo trong vá. Khi hÖ thèng chuyªn chë tiÕp tôc ho¹t ®éng, mét c¸i vá kh¸c l¹i tíi tr­íc c¶m biÕn.LÇn nµy nã lµ 1 c¸I vá vì vµ bé c¶m biÕn t¾t.B©y giê bé m· hãa taä ra mét xung kh¸c.Tr¹ng th¸i cò cña bit 1000 ®­îc chuyÓn tíi bit 1001. Tr¹ng th¸i cò cña bit 1001 ®­îc chuyÓn tíi bit 1002. Tr¹ng th¸i cò cña bit 1002 ®­îc chuyÓn tíi bit 1003. Vµ tr¹ng th¸i míi cña d÷ liÖu vµo (c¶m biÕn vá) ®­îc chuyÓn tíi bit 1000. Thanh ghi b©y giê sÏ tr«ng nh­ sau: 10xx Register 15 14 13 12 11 10 09 08 07 06 05 04 03 02 01 00 0 1 1 0 Chó ý r»ng tr¹ng th¸i cña vá ®Çu tiªn ®· biÕn mÊt.Thùc ra th× vÞ trÝ cña nã lµ 1004 nh­ng nã kh«ng cÇn thiÕt víi chóng ta trong øng dông víi 16 qu¸ tr×nh xö lý ë ®©y.§· ®ñ ®Ó nãi r»ng sau khi bit ®­îc dÞch chuyÓn hÕt ®­êng vÒ bªn tr¸i nã sÏ biÕn mÊt vµ kh«ng bao giê thÊy l¹i n­·.NoÝ c¸ch kh¸c nã d· ®­îc di chuyÓn ra khái thanh ghi vµ ®­îc xãa ra khái bé nhí.MÆc dï nã kh«ng ®­îc vÏ ra,qu¸ tr×nh vËn hµnh ë trªn vÉn tiÐp tôc víi mçi bit ®ùoc dÞch chuyÓn theo s­ên d­¬ng cña tÝn hiÖu m· hãa. Thanh ghi dÞch chuyÓn rÊt phæ biÕn trong hÇu hÕt mäi hÖ thèng vËn chuyÓn, g¸n nh·n hoÆc ®ãng chai.§«i khi nã còng ®­îc dïng khi qu¸ tr×nh ho¹t ®éng ph¶i bÞ trÔ trong hµng chai di chuyÓn nhanh.VÝ dô, mét cuén d©y kh«ng thÓ ngay lËp tøc ®Èy 1 lon bia háng khi c¶m biÕn cho r»ng nã háng. Khi ®ã ,cuén d©y ph¶n øng l¹i thig c¸I chai ®· ®I qua råi.V× vËy cuén d©y sÏ ®ù¬c ®Æt ë xa h¬n trªn b¨ng chuúªn vµ thanh ghi dÞch chuyÓn theo dâi lon bia ®Ó ®Èy ra sau dã khi thuËn lîi. Mét thanh ghi dÞch chuyÓn th­êng rÊt khã hiÓu.Khi cã nghi ngê, h·y ®äc l¹i ®o¹n trªn vµ b¹n sÏ hiÓu nã ngay th«i LÊy vµ di chuyÓn d÷ liÖu B©y giê h·y b¾t ®Çu lµm viÖc víi d÷ liÖu.ë d©y chóng ta ®ang ®i t×m hiÓu nh÷ng chøc n¨ng cao cÊp cña PLC.§©y còng ®ång thêi lµ ®iÓm mµ chóng ta sÏ thÊy c¸c diÓm kh¸c biÖt râ rµng gi÷a chøc n¨ng vµ øng dông cña c¸c nhµ s¶n xuÊt.Chóng ta sÏ t×m hiÓu 2 trong sã nh÷ng c¸ch phæ biÕn nhÊt ®Ó lÊy vµ thao t¸c d÷ liÖu. T¹i sao chóng ta muèn lÊy hay thu ®ùoc d÷ liÖu.C©u tr¶ lêi rÊt ®¬n gi¶n.h·y nãi r»ng chóng ta ®ang sö dông mét trong nh÷ng modul chøc n¨ng cña nhµ s¶n xuÊt.Cã thÓ nã lµ modul A/D. Modul nµy cÇn tÝn hiÖu analog tõ bªn ngoµi(dßng hay ¸p biÕn ®æi) vµ chuyÓn tÝn hiÖu dã thµnh c¸i mµ PLC hiÓu ®­îc.(tÝn hiÖu sè 1 vµ 0). Nhµ s¶n xuÊt tù ®éng l­u d÷ liÖu nµy vµo bé nhí. Tuy nhiªn chóng ta ph¶i lÊy d÷ liÖu ra khái ®ã vµ di chuyÓn nã ®Õn n¬i kh¸c vµ tÝn hiÖu lÊy mÉu analog kÕ tiÕp sÏ thÕ chç c¸i mµ ta võa mang ®i.Nãi c¸ch kh¸c ,di chuyÓn hoÆc lµ mÊt nã .ThØnh tho¶ng chóng ta cã thÓ muèn l­u tr÷ mét h»ng sè (Mét tõ ký hiÖu thay cho mét sè), lÊy mét sè d÷ liÖu nhÞ ph©n khái ®Çu vµo (cã thÓ lµ mét c«ng t¾c b¸nh xe), lµm mét sè phÐp tÝnh vµ l­u kÕt qu¶ vµo vÞ trÝ kh¸c. Nh­ ®· nhÊn m¹nh lóc tr­íc cã hai lo¹i c©u lÖnh c¬ b¶n ‘sets’ ®Ó hoµn thµnh viÖc nµy. Mét v× nhµ s¶n xu¸t dïng mét c©u lÖnh ®¬n ®Ó lµm toµn bé qu¸ tr×nh trong khi nh÷ng nhµ s¶n xuÊt kh¸c sö dông hai c©u lÖnh riªng biÖt.Hai c©u lÖnh nµy ®­îc sö dông cïng nhau ®Ó ®­a ®Õn kÕt qu¶ cuèi cïng.B©y giê h·y xem qua mçi c©u lÖnh. C©u lÖnh ®¬n th­êng ®­îc gäi lµ MOV(move).Mét vµI nhµ s¶n xuÊt cßn cã thªm lÖnh MOVN (move not). Nã cã cïng cøc n¨ng nh­ lÖnh MOV nh­ng nã chuyÓn d÷ liÖu theo c¸ch ng­îc l¹i(nÕu bit lµ 1, 0 ®­îc l­u tr÷/di chuyÓn hoÆc nÕu bit lµ 0, 1®­îc l­u tr÷/di chuyÓn). LÖnh MOV cã d¹ng nh­ sau: Ký hiÖu lÖnh move CÆp c©u lÖnh th­êng ®ùoc gäi lµ LDA (LoaD Accumulator) vµ STA (Store Accumulator).Bé tÝch lòy ®¬n gi¶n lµ mét thanh ghi bªn trong CPU n¬i PLC l­u d÷ liÖu t¹m thêi trong khi nã lµm viÖc.C©u lÖnh LDA tr«ng nh­ phÝa d­íi trong khi c©u lÑnh STA tr«ng gièng nh­ h×nh bªn ph¶i. Kh«ng cÇn quan t©m tíi viÖc liÖu chóng ta sÏ sö dông tËp c©u lÖnh 1 ký hiÖu hay 2 ký hiÖu (chóng ta kh«ng cã sù lùa chän mµ phô thuéc vµo lo¹i PLC chóng ta sö dông),chóng ®Òu lµm viÖc nh­ nhau. Haü xem c©u lÖnh ®¬n ®Çu tiªn.LÖnh MOV cÇn biÕt hai ®iÒu sau: Nguån (xxxx) -§©y lµ n¬i d÷ liÖu mµ chóng ta muèn di chuyÓn.Chóng ta cã thÓ viÕt h»ng sè ë ®©y (vd 2222) . §iÒu nµy cã nghÜa lµ nguån d÷ liÖu cña chóng ta lµ sè 2222. Chóng ta cã thÓ viÕt mét vÞ trÝ hay ®Þa chØ n¬i mµ d÷ liÖu chóng ta muèn di chuyÓn. NÕu chóng ta viÕt DM100 th× sÏ di chuyÓn d÷ liÖu n»m ë bé nhí d÷ liÖu 100 §Ých (yyyy) -§©y lµ vÞ trÝ n¬i d÷ liÖu sÏ ®­îc di chuyÓn tíi. Chóng ta viÕt 1 ®Þa chØ ë ®©y. VÝ dô nÕu chóng ta viÕt DM201 th× d÷ liÖu sÏ ®­îc di chuyÓn vµ bé nhí d÷ liÖu 201. Chóng ta cã thÓ viÕt 0500 ë ®©y. C¸i nµy cã nghÜa lµ d÷ liÖu sÏ ®­îc di chuyÓn tíi ®Çu ra. 0500 sÏ lµ bit cã gi¸ trÞ nhá nhÊt, 0501 sÏ lµ bit kÕ tiÕp… 0515 sÏ lµ bit cã gi¸ trÞ lín nhÊt. §iÒu nµy sÏ rÊt tiÖn lîi nÕu chóng ta muèn hiÓn thÞ nhÞ ph©n nèi tíi ®Çu ra vµ chóng ta muèn hiÓn thÞ gi¸ trÞ bªn trong bé ®Õm cho ng­êi vËn hµnh vµo bÊt cø lóc nµo. Gi¶n ®å nµy thang lµm viÖc nh­ ®· nªu trªn Chó ý r»ng chóng ta dang sö dông c©u lÖnh ‘difu’ ë d©y.Lý do rÊt ®¬n gi¶n bëi v× chóng ta muèn d÷ liÖu di chuyÓn trong mçi mét lÇn quÐt. §«i khi ®©y lµ viÖc tèt(vd nÕu chóng ta ®ang yªu cÇu d÷ liÖu tõ modul A/D) nh­ng víi c¸c tr­êng hîp kh¸c th× nã kh«ng h÷u dông (vd mét bé hiÓn thÞ ngoµi sÏ kh«ng thÓ ®äc ®ùoc v× d÷ liÖu thay ®æi qu¸ nhanh). C¸i thang cho thÊy mçi lÇm ®Çu vµo 0000 trë thµnh true, difu sÏ trë thµnh true trong chØ 1 lÇn quÐt.Vµo thêi ®iÓm dã LoaD 1000 sÏ lµ true vµ PLC sÏ di chuyÓn d÷ liÖu tõ bé nhí d÷ liÖu 200 vµ ®Æt nã vµo bé nhí d÷ liÖu 201. §¬n gi¶n nh­ng hiÖu qu¶.NÕu thay v× DM200 chóng ta viÕt 2222 vµo trong ký hiÖu chóng ta sÏ di chuyÓn (viÕt) sè (h»ng sè) 2222 vµo DM201. C©u lÖnh hai ký hiÖu lµm viÖc theo ph­¬ng thøc t­¬ng tù nh­ng cã h×nh d¹ng kh¸c.§Ó sö dông chóng ,ta ph¶i cung cÊp 2 th«ng tin, mçi c¸i cho 1 c©u lÖnh: LDA –C©u lÖnh nµy gièng nh­ nguån cña c©u lÖnh MOV .§©y lµ n¬i cña d÷ liÖu mµ chóng ta muèn di chuyÓn.Chóng ta cã thÓ viÕt h»ng ë ®©y (vd 2222).§iÒu nµy cã nghÜa lµ nguån d÷ liÖu cña chóng ta lµ sè 2222. Chóng ta còng cã thÓ viÕt vÞ trÝ hay ®Þa chØ n¬i d÷ liÖu mµ chóng ta muèn di chuyÓn.NÕu chóng ta viÕt DM100 th× sÏ di chuyÓn d÷ liÖu n»m ë bé nhí d÷ liÖu 100. STA - C©u lÖnh nµy gièng nh­ ®Ých cña c©u lÖnh MOV.Chóng ta viÕt 1 dÞa chØ ë ®©y.VD nÕu chóng ta viÕt DM201 ë ®©y d÷ liÖu sÏ ®ùoc di chuyÓn vµo bé nhí d÷ liÖu 201. Chóng ta cã thÓ viÕt 0500 ë ®©y.§iÒu nµy cã nghÜa lµ d÷ liÖu sÏ ®­îc di chuyÓn tíi ®Çu ra. 0500 sÏ lµ bit cã gi¸ trÞ nhá nhÊt,0501 sÏ lµ bit kÕ tiÕp…0515 sÏ lµ bØt cã gi¸ trÞ lín nhÊt.§iÒu nµy sÏ rÊt tiÖn lîi nÕu chóng ta cã bé hiÓn thÞ nhÞ ph©n nèi tíi ®Çu ra vµ chóng ta muèn hiÓn thÞ gi¸ trÞ bªn trong bé ®Õm cho ng­êi vËn hµnh vµo bÊt cø lóc nµo. Gi¶n ®å nµy thang lµm viÖc nh­ ®· nªu trªn ¥ ®©y mét lÇn n÷a chóng ta chó ý r»ng,chóng ta ®ang sö dông c©u lÖnh one –shot ®Ó sù di chuyÓn chØ x¶y ra mâi khi ®Çu vµo 0000 trë thµnh true.Trong c¸i thang nµy, chóng ta di chuyÓn h»ng sè 2222 vµo bé nhí d÷ liÖu 200.Ký hiÖu ‘#’ ®ùoc mét sè nhµ s¶n xuÊt sö dông ®Î lý hiÖu cho sè thËp ph©n.NÕu chóng ta sö dông 2222,PLC nµy sÏ nghÜ nã cã nghÜa lµ ®i¹ chØ 2222.PLC tÊt c¶ ®Òu gièng nhau nh­ng chóng tÊt c¶ ®Òu kh¸c nhau. Chóng ta cã thÓ nghÜ r»ng c©u lÖnh nµy gièng nh­ mét cÇu nèi tíi nh÷ng c©u lÖnh cao cÊp h¬n. RÊt nhiÒu chóc n¨ng cao cÊp kh«ng thÓ thùc hiÖn ®­äc nÕu kh«ng cã c©u lÖnh nµy Nh÷ng c©u lÖnh to¸n häc B©y giê h·y xem c¸ch sö dông mét vµi hµm to¸n häc c¬ b¶n trong d÷ liÖu cña chóng ta.RÊt nhiÒu lÇn trong c¸c øng dông, chóng ta ph¶i thùc hiÖn mét vµi c«ng thøc to¸n.RÊt hiÕm khi xÈy ra tr­êng hîp d÷ liÖu ®· lµ c¸i chÝnh x¸c chóng ta cÇn. Nh­ mét vÝ dô, chóng ta ®ang s¶n xuÊt c¸c dông cô.Còng ta kh«ng muèn hiÓn thÞ tæng sè l­îng mµ chóng ta lµm ®­îc trong ngµy h«m nay, nh­ng chóng ta muèn hiÓn thÞ cßn bao nhiªu n÷a cÇn ph¶i lµm ®Ó ®¹t yªu cÇu. NÕu yªu cÇu cña chóng ta h«m nay lµ 1000 c¸i vµ nÕu X lµ sè l­îng ®· s¶n xuÊt ®­îc trong ngµy h«m nay.Do dã chóng ta cã thÓ tÝnh ra lµ cßn 1000 –X c¸i dông cô cÇn ph¶I lµm.§Ó ¸p dông c«ng thøc nµy chóng cÇn mét vµi kh¶ n¨ng tÝnh to¸n. Nãi chung,c¸c PLC hÇu hÕt ®Òu cã c¸c hµm to¸n häc sau: Céng –Cã kh¶ n¨ng thªm mét c¸i vµo d÷ liÖu cña mét c¸i kh¸c. Nã th­êng ®ùoc gäi lµ ADD Trõ - Cã kh¶ n¨ng bít mét c¸i khái d÷ liÖu cña mét c¸i kh¸c.Nã th­êng ®ùoc gäi lµ SUB Nh©n - Cã kh¶ n¨ng nh©n mét sè vµo d÷ liÖu cña mét sè kh¸c.Nã th­êng ®­îc gäi lµ MUL Chia - Cã kh¶ n¨ng chia mét sè trong d÷ liÖu cña mét sè kh¸c.Nã th­êng ®­îc gäi lµ DIV Nh­ chóng ta ®· thÊy c©u lÖnh MOV th­êng cã hai ph­ong thøc phæ biÕn ®­îc sö dông bëi hÇu hÕt c¸c nhµ s¶n xuÊt. Ph­¬ng thøc ®Çu tiªn lµ sö dông c©u lÖnh ®¬n sÏ yªu cÇu chóng ta mét vµi th«ng tin chÝnh.Ph­¬ng thøc nµy yªu cÇu : Nguån A - §©y lµ ®Þa chØ cña ®o¹n d÷ liÖu ®Çu tiªn chóng ta sÏ sö dông trong c«ng thøc.Nãi c¸ch kh¸c nã lµ vÞ trÝ trong bé nhí, n¬i cña sè ®Çu tiªn chóng ta sö dông trong c«ng thøc. Nguån B -§©y lµ ®Þa chØ cña ®o¹n d÷ liÖu thø hai chóng ta sÏ sö dông trong c«ng thøc.Nãi c¸ch kh¸c nã lµ vÞ trÝ trong bé nhí, n¬i cña sè thø hai chóng ta sö dông trong c«ng thøc.Chó ý : Chóng ta chØ lµm viÖc víi hai ®o¹n d÷ liÖu vµo 1 thêi ®iÓm.Nãi c¸ch kh¸c chóng ta kh«ng thÓ lµm viÖc trùc tiÕp víi c«ng thøc nh­ 1+2+3 .Chóng ta ph¶i chia nhá nã thµnh tõng ®o¹n nhá. Nh­ :1+2 =X sau ®ã X +3 = kÕt qu¶. §Ých - §©y lµ ®Þa chØ cña ®o¹n d÷ liÖu n¬i kÕt qu¶ tÝnh to¸n ®ùoc ®Æt.VÝ dô, nÕu 1+2 =3 ,th× 3 sÏ tù ®éng ®ùoc ®Æt vµo bé nhí ®Ých Ký hiÖu c©u lÖnh ADD C©u lÖnh trªn cã ký hiÖu nh­ h×nh vÏ.TÊt nhiªn,tõ ADD sÏ ®­îc thay thÕ bëi SUB,MUL,DIV. Trong ký hiÖu nµy nguån A lµ DM1000, nguån B lµ DM101 vµ ®Ých lµ DM102. Do ®ã, c«ng thøc ®¬n gi¶n lµ bÊt cø gi¸ trÞ nµo trong DM100 + bÊt cø gi¸ trÞ nµo trong DM101. KÕt qu¶ tù ®éng ®­îc l­u vµo DM102. H×nh vÏ trªn sö dông hµm to¸n häc trong gi¶n ®å thang.H·y chó ý mét lµn n÷a, chóng ta ®ang sö dông c©u lÖnh one-shot.Nh­ chóng ta ®· thÊy tr­íc ®©y,bëi v× nÕu chóng ta kh«ng sö dông nã, chóng ta sÏ sö dông c«ng thøc sau mçi lÇn quÐt.Nh­ng chóng ta chØ muèn thùc hiÖn hµm nµy mét lÇn khi ®Çu vµo 0000 trë thµnh ®óng.NÕu tr­íc ®ã chóng ta ®· dÆt sè 100 vµo DM100 vµ 200 vµo DM101, sè 300 sÏ ®­îc l­u trong DM102 (do 100+200 =300). Ký hiÖu c©u lÖnh ADD trong c¶ hai ph­¬ng thøc. C©u lÖnh ®«I còng sö dông ký hiÖu t­¬ng tù nh­ ë trªn.Trong ph­¬ng thøc nµy,chóng ta chØ ®­a biÓu t­îng nµy vµo vÞ trÝ nguån B. VÞ trÝ Nguån A ®­îc chØ ra bëi LDA.§Ých sÏ ®­îc ®­a vµo c©u lÖnh STA. Gi¶n ®å thang ë trªn cho thÊy c¸i mµ chóng ta ®ang nãi. KÕt qu¶ gièng nh­ ë ph­¬ng thøc c©u lÖnh ®¬n ë trªn. §iÒu g× sÏ x¶y ra nÕu kÕt qu¶ lín h¬n gi¸ trÞ cã thÓ l­u trong bé nhí? Bé nhí ë ®©y lµ bé nhí 16 bit (th«ng tin thªm vÒ lo¹i sè sÏ ®­îc bµn trong ch­¬ng sau). Nãi mét c¸ch ®¬n gi¶n, ®iÒu nµy cã nghÜa lµ nÕu sè ®ã lín h¬n 65535 (2^16 =65536) th× sÏ qu¸ lín ®Ó ®Æt võa.§ã lµ hiÖn t­îng trµn.Lóc ®ã PLC sÏ më mét r¬le néi ®Ó b¸o cho chóng ta biÕt hiÖn t­îng trµn x¶y ra. Tuú lo¹i PLC,chóng ta sÏ cã d÷ liÖu kh¸c nhau ®Æt vµo vÞ trÝ ®Ých.(vd lµ DM102).HÇu hÕt PLC ®Æt sè d­ ë ®©y. Mét vµi nhµ s¶n xuÊt dïng 32 bit ®Ó gi¶ quyÕt ®iÒu nµy(trõ khi sè thËt ®ã qu¸ lín).VÝ dô nÕu chóng ta ®ang chia ,chóng ta chia cho 0 (kh«ng hîp lÖ), trµn bit sÏ x¶y ra.H·y kiÓm tra bit trµn trong thang vµ nÕu ®óng th× dù ®o¸n lµ chÝnh x¸c. RÊt nhiÒu PLC cã kh¶ n¨ng to¸n häc kh¸c nhau.Mét vµi chøc n¨ng ®ã nh­ sau: Khai c¨n TØ lÖ thøc Gi¸ trÞ tuyÖt ®èi Hµn sin Cos Tan Logarit tù nhiªn Logarit c¬ sè 10 X^Y (X mò Y) Arcsin(tan,cos) Vµ rÊt nhiÒu hµm kh¸c n÷a,h·y liªn hÖ víi nhµ s¶n xuÊt ®Ó biÕt thªm Mét vµi PKC cã thÓ tÝnh to¸n víi dÊu phÈy ®éng. DÊu phÈy ®éng chØ d¬n gi¶n lµ dung dÊu chÊm thËp ph©n. Nãi c¸ch kh¸c,chóng ta cã thÓ nãi 10 chia 3 b»ng 3.333333333 (dÊu phÈy ®éng).HoÆc chóng ta cã thÓ nãi 10 chia 3 lµ 3 víi sè d­ lµ 1(chia dµi).NhiÒu micro/mini PLC kh«ng cã hµm dÊu phÈy ®éng.HÇu hÕt c¸c hÖ thèng lín cã hµm nµy. HiÓu lý thuyÕt vµ chóng ta lu«n lu«n cã thÓ häc ®­îc c¸ch cña nhµ s¶n xuÊt sö dông nã. HÖ thèng sè Trøoc khi chóng ta ®i s©u h¬n, h·y xem l¹i hÖ thèng sè kh¸c nhau ®ùoc sö dông trong PLC. Cã nhiÒu hÖ thèng sè ®­îc sö dông bëi PLC.NhÞ ph©n, nhÞ ph©n m· hãa thËp ph©n lµ phæ biÕn trong khi hÖ thèng c¬ sè 8 vµ 16 còng hay ®­îc sö dông. H·y xem ®o¹n sau: Nh­ chóng ta ®· thùc hiÖn, h·y theo dâi c«ng thøc to¸n sau Nbase= Ddigit * R^unit + .... D1R^1 + D0R^0 Trong ®ã D lµ gi¸ trÞ cña sè vµ R =# lµ ký hiÖu sè ®ùoc sö dông trong hÖ thèng sè “*” nghi· lµ nh©n (5*10=50) “^” nghÜa lµ “lµ mò cña” B¹n h·y xem l¹i bÊt cø sè nµo mò 0 còng lµ 1. 10^1=10,10^2=100,10^3 lµ 10x10x10 =1000,10^4 lµ 10x10x10x10 =10000.. H·y chuyÓn bÊt cø hÖ thèng sè nµo thµnh hÖ thËp ph©n. ThËp ph©n - §©y lµ hÖ thèng sè chóng ta sö dông trong cuéc sèng hµng ngµy.Chóng ta cã thÓ nghÜ ®ã lµ ®Õm c¬ sè 10.Nã gäi lµ c¬ sè 10 v× mçi sè cã thÓ cã 10 tr¹ng th¸i kh¸c nhau (0 – 9).Do kh«ng dÔ ®Ó øng dông nã vµo hÖ thèng ®iÖn tö, rÊt hiÕm khi nÕu kh«ng muèn nãi lµ kh«ng bao giê.NÕu chóng ta sö dông c«ng thøc ë trªn chóng ta cã thÓ thÊy r»ng sè 456 lµ g×.Tõ c«ng thøc: Nbase= Ddigit * R^unit + .... D1R^1 + D0R^0Do chóng ta ®ang sö dông c¬ sè 10 ,R=10 N10= D410^2 + D510^1 + D610^0 = 4*100 + 5*10 + 6* = 400 + 50 + 6 = 456. NhÞ ph©n- §©y lµ hÖ thèng sè cña m¸y vi tÝnh vµ PLC sö dông. Nã kh¸ dÔ dµng ®Ó thiÕt kÕ mét hÖ thèng trong ®ã chØ cã 2 sè (0 vµ 1) ®ùoc thao t¸c. HÖ thèng nhÞ ph©n sö dông cïng mét nguyªn lý c¬ b¶n nh­ hÖ thËp ph©n.Trong hÖ thËp ph©n, chóng ta cã 10 sè (0-9) .Trong hÖ nhÞ ph©n,chóng ta chØ cã hai sè( 0 vµ 1).Trong hÑ thËp ph©n,chóng ta ®Õm 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9 vµ thay v× trë vÒ 0,chóng ta b¾t ®Çu 1 sè míi vµ sau ®ã b¾t ®Çu tõ 0 ë vÞ trÝ ®¬n vÞ. NoÝ c¸ch kh¸c,chóng ta b¾t dÇu b»ng c¸ch ®Æt 1 ë vÞ trÝ sè thø 2 vµ b¾t ®Çu ®Õm l¹i tõ vÞ trÝ ®¬n vÞ gièng nh­ 10,11,12,13..Khi chóng ta ®Õm tíi 9 ,chóng ta sÏ t¨ng sè thø ë vÞ trÝ th­ 2 vµ b¾t ®Çu ®Õm l¹i tõ 0 ë vÞ trÝ ®¬n vÞ.Nh­ 20,21,22,…tÊt nhiªn qu¸ tr×nh nµy sÏ lÆp l¹i .Vµ khi chóng ta ®Ðm hÕt sè vÞ trÝ thø 2,chóng ta t¹o ra vÞ trÝ thø 3 vµ b¾t ®Çu lµm l¹i(99,100,101,102..) Sè nhÞ ph©n lµm viÖc còng t­¬ng tù.Chóng ta b¾t dÇu ®Õm 0 sau ®ã 1.Do kh«ng cã hai trong sã nhÞ ph©n chóng ta ph¶i t¹o ra mét sè míi. Do ®ã chóng ta cã 0,1,10,11 vµ chóng ta l¹i ®Õm hÕt.Chóng ta t¹o thªm mét sè n÷a nh­ 100,101,110,111.LÇn n÷a chóng ta l¹i hÕt chç nªn chóng ta l¹i thªm 1 sè n÷a.B¹n ®· hiÓu ch­a? C«ng thøc chuyÓn ®æi chung rÊt râ rµng: Nbase= Ddigit * R^unit + .... D1R^1 + D0R^0. Do chóng ta ®ang lµm viÖc víi sè nhÞ ph©n hay c¬ sè 2,R=2.H·y cè g¾ng chuyÓn sè nhÞ ph©n thµnh sè thËp ph©n. N10= D1 * 2^3 + D1 * 2^2 + D0 * 2^1 + D1 * 2^0 = 1*8 + 1*4 + 0*2 + 1*1 = 8 + 4 +0 +1 = 13 (NÕu chóng ta kh«ng biÕt 8,4,2,1 lµ tõ ®©u,h·y xem b¶ng phÝa d­íi) B©y giê chóng ta cã thÓ thÊy sè nhÞ ph©n 1101 t­¬ng tù nh­ sè thËp ph©n 13.H·y cè g¾ng dÞch sè nhÞ ph©n 111.ThËp ph©n sÏ lµ 7.Víi sè 10111.KÕt qu¶ lµ 23 §©y lµ biÓu ®ß nhÞ ph©n ®¬n gi¶n Ó tham kh¶o.Hµng ®Çu tiªn cho thÊy c¬ sè 2 trong khi hµng cuèi cho thÊy gi¸ trÞ thËp ph©n t­¬ng ®­¬ng cña nã. Binary Number Conversions 2^15 2^14 2^13 2^12 2^11 2^10 2^9 2^8 2^7 2^6 2^5 2^4 2^3 2^2 2^1 2^0 32768 16384 8192 4096 2048 1024 512 256 128 64 32 16 8 4 2 1 C¬ sè 8- HÖ thèng sè nhÞ ph©n yªu cÇu mét sè l­îng lín c¸c sè ®Ó biÓu diÔn mét sè lín.H·y xem sè nhÞ ph©n 11111111 chØ lµ sè thËp ph©n 257.Mét sè thËp ph©n nh­ 1,000,000 sÏ cÇn rÊt nhiÒu ch÷ sè nhÞ ph©n.Thªm vµo ®ã,rÊt khã cho chóng ta cã thÓ thao t¸c víi nh÷ng sè nh­ vËy mµ kh«ng xÈy ra lçi. Do ®ã cã mät vµi nhµ s¶n xuÊt PLC/computer b¾t ®Çu øng dông hÖ c¬ sè 8. HÖ thèng nµy cã thÓ xem nh­ dùa trªn c¬ sè 8 v× nã bao gåm 8 sè (0,1,2,3,4,5,6,7) Sö dông c«ng thøc trªn,chóng ta cã thÓ chuyÓn sè octal thµnh sè thËp ph©n kh¸ dÔ dµng Nbase= Ddigit * R^unit + .... D1R^1 + D0R^0  Sè octal 654 sÏ lµ (nhí r»ng ®©y lµ R=8) N10= D6 * 8^2 + D5 * 8^1 + D4 * 8^0 = 6*64 + 5*8 + 4*1 = 384 +40 +4 = 428 (NÕu b¹n kh«ng biÕt c¸c sè 64,8,1 lµ ë ®©u,h·y xem b¶ng d­íi) B©y giê chóng ta cã thÓ thÊy r»ng octal 321 lµ sã thËp ph©n 209.Cè dÞch sã 76 .KÕt qu¶ lµ 62.Sè octal 100.sè thËp ph©n lµ 64. §©y lµ biÓu ®å octal ®¬n gi¶n cho b¹n tham kh¶o.Hµng trªn cho th¸y c¬ sè 8 trongkhi hµng d­íi cho thÊy gi¸ trÞ thËp ph©n t­¬ng øng cña chóng. Octal Number Conversions 8^7 8^6 8^5 8^4 8^3 8^2 8^1 8^0 2097152 262144 32768 4096 512 64 8 1 Cuèi cïng hÖ thèng octal lµ c¸ch tiÖn lîi nhÊt cho chóng ta biÓu diÔn hay viÕt sè nhÞ ph©n trong PLC.HÖ thèng sè nhÞ ph©n víi mét sè l­îng sè ch÷ lín cã thÓ dÔ dµng viÕt d­íi d¹ng octal víi sè ch÷ sè Ýt h¬n.§ã lµ do 1 ch÷ sè octal biÓu diÔn 3 ch÷ sè nhÞ ph©n. H·y tin r»ng khi chóng ta b¾t ®Çu lµm viÖc víi thanh ghi d÷ liÖu hoÆc ®Þa chØ trong ch­¬ng sau, nã sÏ trë thµnh mét c¸ch biÓu diÔn d÷ liÖu thuËn tiÖn.S¬ ®å sau sÏ thÓ hiÖn ®iÒu ®ã: Binary Number with its Octal Equivalent 1 1 1 0 0 1 0 0 1 1 1 0 0 1 0 1 1 6 2 3 4 5 Tõ s¬ ®å ta cã thÓ thÊy r»ng sè nhÞ ph©n 1110010011100101 lµ sè octal 162345 (thËp ph©n lµ 58579 ). Nh­ chóng ta thÊy,khi nghÜ vÒ thanh ghi th× nghÜ theo sè octal dÔ h¬n sè nhÞ ph©n. Vµ b¹n còng sÏ thÊy sè thËp nhÞ ph©n lµ c¸ch tèt nhÊt ®Ó nghÜ. Sè thËp nhÞ ph©n- HÖ thèng sè nhÞ ph©n yªu cÇu mét sè l­îng lín c¸c ch÷ sè ®ª biÓu diÔn mét sè lín.HÖ octal ®· c¶i thiÖn ®iÒu nµy.Tuy nhiªn hÖ thËp nhÞ ph©n lµ gi¶i ph¸p tèt nhÊt bëi v× nã cho phÐp chóng ta sö dông thËm chÝ cßn Ýt sè h¬n.Do ®ã nã lµ hÖ thèng sè phæ biÕn nhÊt hiÖn nay dïng trong m¸y tÝnh vµ PLC. HÖ thËp nhÞ ph©n dùa trªn c¬ sè 16 hay ®¬n gi¶n lµ hex.nh­ c¸I tªn hÖ 16 ®· nãi, nã cã 16 ch÷ sè.§ã lµ:0,1,2,3,4,5,6,7,8,9,A,B,C,D,E,F. Chóng ta sÏ ®Õm nh­ sau: 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9,A,B,C,D,E,F,10,11,12,13,...1A,1B,1C,1D,1E,1F,20,21... 2A,2B,2C,2D,2E,2F,30... Sö dông c«ng thøc ®· häc ta cã thÓ chuyÓn sè hex sang sè thËp ph©n kh¸ ®¬n gi¶n Nbase= Ddigit * R^unit + .... D1R^1 + D0R^0 sè hex sÏ lµ (R=16) N10= D6 * 16^2 + DA * 16^1 + D4 * 16^0 = 6*256 + A(A=decimal10)*16 + 4*1 = 1536 +160 +4 = 1700 NÕu b¹n kh«ng hiÓu 256, 16, 1 ë ®©u th× h·y xem b¶ng bªn d­íi. B©y giê chóng ta cã thÓ thÊy sè hex FFF lµ sè thËp ph©n 4095.Cè g¾ng dÞch sè hex 76 .B¹n sÏ thu ®­îc sè thËp ph©n 118.Víi sè hex 10,b¹n sÏ cã sè thËp ph©n 256. §©y lµ biÓu ®å sè hex ®¬n gi¶n ®Ó tham kh¶o.Hµng trªn cïng lµ mò 16 trong khi hµng cuèi lµ gi¸ trÞ thËp ph©n.Chó ý r»ng sè ë ®©y lín lªn rÊt nhanh. Hex Number Conversions 16^8 16^7 16^6 16^5 16^4 16^3 16^2 16^1 16^0 4294967296 268435456 16777216 1048576 65536 4096 256 16 1 Cuèi cïng hÖ hex cã lÏ lµ c¸ch thuËn lîi nhÊt cho chóng ta biÓu diÔn hay viÕt sè nhÞ ph©n trong hÖ PLC.Mét sã nhÞ ph©n víi mét sè l­îng lín c¸c ch÷ sè cã thÓ viÕt ë d¹ng hex víi Ýt ch÷ sè h¬n ë d¹ng octal.§ã lµ do 1 ch÷ sè hex ®­îc biÓu diÔn b»ng 4 ch÷ sè nhÞ ph©n. H·y tin r»ng khi chóng ta b¾t ®Çu lµm viÖc víi thanh ghi d÷ liÖu hoÆc ®Þa chØ trong ch­¬ng sau, nã sÏ trë thµnh mét c¸ch biÓu diÔn d÷ liÖu thuËn tiÖn nhÊt.S¬ ®å sau sÏ thÓ hiÖn ®iÒu ®ã: Binary Number with its Hex Equivalent 0 1 1 1 0 1 0 0 1 0 1 0 0 1 0 1 7 4 A 5 Tõ s¬ ®å chóng ta cã thÓ thÊy sã nhÞ ph©n 0111010010100101 lµ sè hex 74A5 (thËp ph©n lµ 29861).Nh­ chóng ta cã thÓ thÊy khi chóng ta nghÜ vÒ thanh ghi, rÊt lµ dÔ khi nghÜ vÒ sè hex h¬n lµ nghÜ vÒ sè nhÞ ph©n hay octal. 4 ch÷ sè lµ mét con ®­êng dµi sau khi luyÖn tËp PhÐp to¸n LOGIC B©y giê h·y xem qua mét vµi phÐp to¸n logic ®¬n gi¶n. PhÐp to¸n logic gióp chóng ta xö lý rÊt nhiÒu chøc n¨ng víi bit trong c¸c thanh ghi. Nh÷ng chøc n¨ng c¬ b¶n nµy bao gåm AND,OR vµ XOR .Chóng sÏ ®ùoc m« t¶ bªn d­íi. AND – hµm nµy cho phÐp chóng ta sö dông b¶ng ch©n lý bªn d­íi.ë ®©y ta cã thÓ thÊy r»ng hµm AND liªn quan nhiÒu ®Õn phÐp nh©n. Ta sÏ thÊy ®iÒu nµy v× kÕt qu¶ chØ true (1) khi c¶ hai to¸n tö A AND B lµ true (1). C©u lÖnh AND rÊt h÷u dông khi PLC kh«ng cã chøc n¨ng mÆt n¹.Chøc n¨ng mÆt n¹ lµm cho c¸c bit trong thanh ghi “chØ cßn l¹i mét m×nh” khi lµm viÖc ë møc bit.§iÒu nµy r¸t ®¬n gi¶n v× bÊt cø bit nµo AND víi chÝnh nã sÏ cho gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña nã. VÝ dô nÕu b¹n muèn xo¸ (biÕn thµnh 0) chØ 12 bit trªn thanh ghi 16 bit b¹n cã thÓ and thanh ghi víi 0 ë c¸c vÞ trÝ trõ bit b¹n muèn duy tr× tr¹ng th¸i. Xem b¶ng ch©n lý d­íi ®©y ®Ó hiÓu râ h¬n (1 and 1 =1, 0and 0 =0) Result = A AND B A B Result 0 0 0 1 0 0 0 1 0 1 1 1 OR – Chøc n¨ng nµy dùa trªn b¶ng ch©n lý phÝa d­íi.ë ®©y chóng ta cã thÓ thÊy r»ng chøc n¨ng OR cã liªn quan tíi phÐp céng. Bëi v× kÕt qu¶ chØ true(1) khi to¸n tö A hoÆc B lµ true (b»ng 1).TÊt nhiªn kÕt qu¶ còng true khi c¶ hai ®Òu true. Result = A OR B A B Result 0 0 0 1 0 1 0 1 1 1 1 1 EXOR –Chøc n¨ng nµy cho phÐp chóng ta sö dông b¶ng ch©n lý d­íi ®©y.Chóng ta thÊy r»ng hµm (EXOR) hay XOR kh«ng liªn quan tíi bÊt cø c¸i g× chóng ta nghÜ ®Õn .Mét c¸ch ®¬n gi¶n ®Ó nhí kÕt qu¶ cña hµm nµy lµ nghÜ A vµ B ph¶I gièng nhau.Nãi c¸ch kh¸c,chóng ph¶i ®èi ng­îc víi nhau.Khi c¶ hai gièng nhau (vd A =B) th× kÕt qu¶ lµ false. Hµm nµy ®«i khi còng h÷u dông khi muèn so s¸nh tõng bit trong 2 thanh ghi vµ muèn nhÊn m¹nh bit nµo lµ kh¸c nhau.Nã còng cÇn thiÕt khi chóng ta tÝnh hµm kiÓm tra tæng.Hµm kiÓm tra tæng th­êng dung ®Ó kiÓm tra lçi trong mét vµI giao thøc truyÒn th«ng. Result = A XOR B A B Result 0 0 0 1 0 1 0 1 1 1 1 0 C©u lÖnh logic thang th­êng ®­îc sö dông gäi lµ AND, ANDA, ANDW, OR, ORA, ORW, XOR, EORA, XORW. Nh­ chóng ta nh×n thÊy víi c©u lÖnh MOV cã hai ph­¬ng thøc th­êng ®­îc sö dông bëi nh÷ng ng­êi lµm PLC chuyªn nghiÖp.Ph­¬ng thøc ®Çu tiªn bao gåm nh÷ng c©u lÖnh ®¬n hái chóng ta mét vµI th«ng tin.Ph­¬ng thøc nµy yªu cÇu: Nguån A: §©y lµ ®Þa chØ cña ®o¹n d÷ liÖu ®Çu tiªn chóng ta sÏ dïng.Nãi c¸ch kh¸c nã lµ ®Þa chØ cña A trong bé nhí. Nguån B : §©y lµ ®Þa chØ cña ®o¹n d÷ liÖu thø hai chóng ta sÏ dïng.Nãi c¸ch kh¸c nã lµ ®Þa chØ cña B trong bé nhí. §Ých : §©y lµ ®Þa chØ cña n¬I ®Æt kÕt qu¶. VÝ dô nÕu A AND B = 0 th× kÐt qu¶ 0 sÏ tù ®éng ®­îc ®Æt vµo « nhí ®Ých. Ký hiÖu AND C¸c c©u lÖnh ë trªn cã ký hiÖu gièng nh­ d­íi ®©y.T©t nhiªn tï AND sÏ ®­îc thay thÕ b»ng OR hay XOR.Trong ký hiÖu nµy nguån A lµ DM100,nguån B lµ DM101 vµ ®Ých lµ DM102. Do ®ã chóng ta chØ ®¬n gi¶n t¹o ra c«ng thøc DM100 AND DM101 =DM102. KÕt qu¶ tù ®éng ®­îc ®Æt vµo DM102. Hµm boolean trªn gi¶n ®å thang nh­ d­íi ®©y. Chó ý r»ng,chóng ta ®ang sö dông c©u lÖnh one –shot.Nh­ chóng ta thÊy tr­íc ®©y,nÕu chóng ta kh«ng sö dông nã,ta sÏ thùc hiÖn c©u lÖnh trong mçi lÇn quÐt.Nh­ng chóng ta chØ muèn thùc hiÖn c©u lÖnh 1 lÇn khi ®Çu vµo 0000 trë thµnh ®óng. Ký hiÖu AND trong ph­¬ng thøc ®«i Ph­¬ng thøc c©u lÖnh ®«i sö dông 1 ký hiÖu nh­ ë trªn.Trong ph­¬ng thøc nµy,chóng ta cho ký hiÖu naú chØ lµ vÞ trÝ nguån B. VÞ trÝ nguån A ®­îc ®­a ra bëi c©u lÖnh LDA. §Ých n»m trong c©u lÖnh STA. Gi¶n ®å thang h×nh d­íi sÏ lµm râ ®iÒu nµy: KÕt qu¶ còng gièng nh­ trong c©u lÖnh ®¬n ë trªn.CÇn chó ý r»ng mÆc dï ký hiÖu vµ gi¶n ®å thang ë trªn biÓu diÔn lÖnh AND, lÖnh OR hay EXOR còng t­¬ng tù.§¬n gi¶n chØ thay thÕ lÖn AND trong c©u lÖnh b»ng OR hay EXOR. KÕt qu¶ sÏ gièng nh­ ®É chØ ra trong b¶ng ch©n lý cña chóng. Chóng ta nªn nhí r»ng c¸c ®Þnh lý lµ rÊt quan träng.NÕu chóng ta cã thÓ hiÓu c¸c ®Þnh lý lµ t¹i sao c¸i g× x¶y ra, chóng ta cã thÓ sö dông bÊt cø PLC nµo.NÕu tham kh¶o tµI liÖu cña nhµ s¶n xuÊt, chóng ta sÏ thÊy chi tiÕt cña tõng lo¹i PLC ®­îc sö dông.Cè g¾ng hiÓu nguyªn lý trong tµI liÖu, b¹n cã thÓ rót ng¾n thêi gian.C¸i chi tiÕt lµ kh«ng cÇn thiÕt trong khi nguyªn lý lµ cÇn thiÕt. C¸c ®Çu vµo DC B©y giê h·y xem c¸c m¹ch ®Çu vµo cña PLC lµm viÖc nh­ thÕ nµo.C¸i nµy sÏ gióp chóng ta hiÓu s©u h¬n c¸ch chóng ta nèi d©y cho chóng.§iÒu tåi tÖ nhÊt cã thÓ x¶y ra nÕu chóng ta nèi sai. Modul ®Çu vµo dc cã thÓ lµm viÖc víi møc 5,12,24,48V.H·y ch¾c ch¾n mua lo¹i thiÕt bÞ phï hîp víi thiÕt bÞ ®Çu vµo mµ b¹n sö dông. Chóng ta sÏ xem qua lµ ®Çu vµo DC lµm viÖc nh­ thÕ nµo. Modul ®Çu vµo DC cho phÐp chóng ta nèi hoÆc lo¹i tran sistor PNP hay NPN vµo chóng.NÕu chóng ta sö dông c«ng t¾c th«ng dông (nh­ cÇu do hay nót Ên) chóng ta kh«ng ph¶i lo vÒ viÖc nªn nèi PNP hay NPN.Chóng ta nªn nhí r»ng hÇu hÕt PLC kh«ng cho chóng ta dïng hçn hîp hai lo¹i thiÐt bÞ PNP vµ NPN trªn cung mét modul. Khi chóng ta sö dông sensor, chóng ta ph¶i chó ý vÒ cÊu h×nh ®Çu ra.Ph¶i lu«n lu«n x·c nhËn xem ®ã lµ NPN hay PNP.(liªn hÑ víi nhµ s¶n xuÊt nÕu kh«ng ch¾c) §iÓm kh¸c biÖt gi÷a hai lo¹i lµ ë lo¹i t¶i (trong tr­êng hîp cña chóng ta plc lµ t¶i) ®ù¬c chuyÓn c«ng t¾c xuèng ®Êt hay lµ vµo ®iÖn ¸p d­¬ng.Mét sensor lo¹i NPN cã c«ng t¾c t¶I nèi xuèng ®Êt trong khi lo¹i PNP cã c«ng t¸c t¶i nèi lªn nguån. D­íi ®©y lµ ®Çu ra cña c¶m biÕn PNP vµ NPN. Víi c¶m biÕn NPN chóng ta nèi mét ®Çu ra víi ®Çu vµo cña PLC vµ ®Çu ra cßn l¹i víi ®Êt.NÕu c¶m biÕn kh«ng ®­îc nèi cïng mét nguån cung cÊp nh­ PLC chóng ta nªn nèi ®Êt c¶ hai.C¸c c¶m biÕn NPN hÇu hÕt ®­îc sö dông ë B¾c Mü. RÊt nhiÒu kü s­ nãi r»ng PNP tèt h¬n (an toµn h¬n) bëi v× t¶i ®­îc chuyÓn m¹ch xuèng ®Êt . Víi lo¹i c¶m biÕn PNP chóng ta nèi mét ®Çu ra víi ®iÖn ¸p d­¬ng vµ ®Çu ra cßn l¹i víi ®Çu vµo cña plc .NÕu c¶m biÕn kh«ng ®­îc cÊp nguån giån nh­ nguån cña PLC. Chóng ta nªn nèi c¶ hai víi V+.C¸c c¶m biÕm PNP hÇu hÕt ®ùoc sö dông ë ch©u ©u. Bªn trong c¶m biÕn transistor lµm viÖc nh­ mét c«ng t¾c.M¹ch bªn trong c¶m biÕn cho phÐp ®Çu ra transistor më khi ®èi t­îng ®· s½n sµng.Transistor sÏ ®ãng m¹ch gi÷a hai kÕt nèi nh­ ë h×nh trªn (V+ vµ plc input) Nh÷ng c¸i mµ ng­êi dïng cã thÓ t¸c ®éng lµ ®Çu cuèi ®­îc d¸n nh·n C«MMN,INPUT 0000, INPUT 0001, INPUT xxxx…Nh÷ng ®Çu cuèi th­êng sö dông hoÆc ®­îc nèi xuèng hoÆc ®ùoc nèi víi V+.N¬I nã ®­îc nèi phô thuéc vµo lo¹i c¶m biÕn ®ù¬c sö dông.Khi dïng c¶m biÕn NPN ®Çu cuèi nµy ®­îc nèi víi V+.Khi sö dông c¶m biÕn PNP®Çu cuèi nµy ®­îc nèi víi 0V (®Êt). Nh÷ng c«ng t¾c th­êng ®­îc sö dông( nh­ c«ng t¾c giíi h¹n, nót Ên hay cÇu dao,…) nªn ®­îc nèi víi ®Çu vµo theo cïng mét c¸ch.Mét phÝa cña c«ng t¾c nªn ®­îc nèi víi V+.MÆt cßn l¹i nèi víi ®Çu cuèi vµo cña plc.ë ®©y gi¶ sö r»ng ®Çu cuèi vµo common ®­îc nèi víi 0V(®Êt).NÕu ®Çu common ®­îc nèi víi V+ th× ®¬n gi¶n chØ nèi 1 ®Çu cña c«ng t¾c víi 0V (®Êt) vµ ®Çu cßn l¹i víi ®Çu vµo cña plc. Bé thu ph¸t quang th­êng ®­îc sö dông ®Ó c¸ch ly m¹ch bªn trong plc víi ®Çu vµo.C¸i nµy ng¨n nhiÔu ®iÖn ®i vµo bªn trong m¹ch.Chóng ta lµm viÖc b»ng c¸ch chuyÓn tÝn hiÖu ®iÖn thµnh ¸nh s¸ng vµ sau ®ã chuyÓn ¸nh s¸ng thµnh tÝn hiÖu ®iÖn ®Ó m¹ch bªn trong xö lý. §Çu vµo AC B©y giê chóng ta ®· hiÓu ®Çu vµo DC lµm viÖc nh­ thÕ nµo, h·y xem xÐt ®Çu vµo AC. §iÖn ¸p AC lµ v« cùc.§iÒu nµy cã nghÜa lµ kh«ng cÇn quan t©m tíi cùc ©m hay cùc d­¬ng.Tuy nhiªn ®iÖn ¸p AC cã thÓ kh¸ nguy hiÓm khi lµm viÖc víi nã nÕu chóng ta kh«ng cÈn thËn.(H·y nhí ®Õn khi b¹n ch¹m con dao vµo c¸i lß n­íng b¸nh vµ bÞ giËt.H·y cÈn thËn).TÊt nhiªn modul ®Çu vµo AC lµ viÖc víi c¸c ®iÖn ¸p 24, 48, 110, 220 V.CÇn chó ý khi mua, ®Ó ®­îc lo¹i phï hîp víi ®Çu vµo ®iÖn ¸p mµ b¹n sö dông. Modul ®Çu vµo AC ngµy nay Ýt phæ biÕn h¬n modul ®Çu vµo DC.Lý do lµ c¸c c¶m biÕn ngµy nay cã transistor á ®Çu ra. Mét transistor kh«ng lµm viÖc víi ®iÖn ¸p xoay chiÒu. HÇu hÕt ®iÖn ¸p xoay chiÒu ®ùoc chuyÓn m¹ch qua mét c«ng t¾c giíi h¹n hoÆc mét lo¹i c«ng t¾c kh¸c. NÕu øng dông cña b¹n ®ang sö dông sensor nã cã thÓ ®ang ho¹t ®éng ë ®iÖn ¸p mét chiÒu. Chóng ta th­êng nèi mét thiÕt bÞ xoay chiÒu tíi modul ®Çu vµo nh­ h×nh d­íi. Th­êng th× d©y “nãng” cña AC ®­îc nèi víi c«ng t¾c trong khi d©y m¸t trung tÝnh ®I tíi PLC.D©y ®Êt AC (d©y thø 3 khi sö dông) nªn ®­îc nèi tíi ®Êt (trªn vá) cña PLC.Còng gièng nh­ DC d©y kÕt nèi cña AC còng ®­îc m· ho¸ mµu ®Ó cã thÓ ph©n biÖt ®­îc d©y nµo tíi thiÕt bÞ nµo.ViÖc m· ho¸ nµy thay ®æi theo tõng n­íc nh­ng ë Mü th­êng tr¾ng (trung tÝnh),®en (d©y nãng), xanh l¸ c©y ( d©y thø 3 nèi ®Êt khi sö dông).Bªn ngoµi Mü l¹i th­êng m· ho¸ n©u (d©y nãng),xanh da trêi(trung tÝnh) vµ säc vµng (d©y thø 3 nèi ®Êt). M¹ch modul ®Çu vµo xoay chiÒu cña plc nh­ sau: Nh÷ng c¸i mµ ng­êi dïng cã thÓ t¸c ®éng lµ ®Çu cuèi ®­îc d¸n nh·n COMMON , INPUT 0000, INPUT 0001, INPUT xxxx…Nh÷ng ®Çu cuèi th­êng sö dông hoÆc ®­îc nèi d©y trung tÝnh. Nh÷ng c«ng t¾c th­êng ®­îc sö dông( nh­ c«ng t¾c giíi h¹n, nót Ên hay cÇu dao,…) nªn ®­îc nèi víi ®Çu vµo métc¸ch trùc tiÕp.Mét phÝa cña c«ng t¾c ®­îc nèi trùc tiÕp víi INPUT XXX .MÆt cßn l¹i nèi víi d©y nãng cña AC.Gi¶ sö r»ng ®Çu cuèi th­êng dïng ®­îc nèi víi ®©y trung tÝnh. Lu«n lu«n kiÓm tra chØ ®Þnh cña nhµ s¶n xuÊt tr­íc khi nèi day, ph¶I cÈn thËn vµ an toµn. Bé thu ph¸t quang th­êng ®­îc sö dông ®Ó c¸ch ly m¹ch bªn trong plc víi ®Çu vµo.C¸i nµy ng¨n nhiÔu ®iÖn ®i vµo bªn trong m¹ch.Chóng lµm viÖc b»ng c¸ch chuyÓn tÝn hiÖu ®iÖn thµnh ¸nh s¸ng vµ sau ®ã chuyÓn ¸nh s¸ng trë l¹i thµnh tÝn hiÖu ®iÖn ®Ó m¹ch bªn trong xö lý. Mét chó ý cuèi cïng, mét ®Çu vµo ac th­êng th­êng mÊt nhiÒu thêi gian h¬n ®Çu vµo dc ®Ó plc nhËn biÕt.Trong hÇu hÕt c¸c truêng hîp nã kh«ng ph¶i lµ 1 vÊn ®Ò víi ng­êi lËp tr×nh bëi v× mét thiÕt bÞ ®Çu vµo ac th­êng lµ chuyÓn m¹ch c¬ khÝ mµ chiÕt bÞ c¬ th× rÊt chËm.Víi PLC th­êng yªu cÇu ®Çu vµo ph¶i më trong Ýt nhÊt lµ 25ms hay nhiÒu h¬n ®Ónã cã thÓ nhËn biÕt.Yªu cÇu thêi gian trÔ nµy lµ do qu¸ tr×nh läc nhiÔu cña c¸c m¹ch bªn trong PLC.Nhí r»ng m¹ch bªn trong PLC lµm viÖc víi ®iÖn ¸p 5v hay Ýt h¬n. R¬le ®Çu ra B©y giê chóng ta ®· cã hiÓu nh÷ng hiÓu biÕt ®Çy ®ñ vÒ c¸ch sö dông ®Çu vµo.TiÕp theo sÏ lµ m¹ch ®Çu ra. Mét trong nh÷ng lo¹i ®Çu ra phæ biÕn nhÊt lµ ®Çu ra r¬le.Mét c¸i r¬le cã thÓ sö dông víi c¶ t¶i AC vµ DC.T¶i chØ lµ mét tõ hay ®Ó thay thÕ cho bÊt cø c¸i g× nèi víi ®Çu ra cña chóng ta.Chóng ta gäi nã lµ t¶i v× chóng ta ‘®ang t¶i ®Çu ra” víi c¸i g× ®ã. NÕu ta kh«ng nèi t¶i tíi ®Çu ra (vd nh­ nèi nã trùc tiÕp víi nguån cung cÊp) ta sÏ lµm háng ®Çu ra.§iÒu nµy còng gièng nh­ thay 1 bãng ®Ìn ®ang sö dông ®Ó ®äc b»ng 1 ®o¹n d©y. NÕu b¹n lµm ®iÒu ®ã, bãng ®Ìn sÏ ®­a ra mét l­îng lín dßng ra ngoµi vµ sÏ lµm bËt ng¾t m¹ch hay lµm næ cÇu chØ hay c¸I ®Çu ban. (h·y ghi nhí ®iÒu nµy.§õng thö nã !Cùc kú nguy hiÓm) Mét vµi d¹ng c¬ b¶n cña t¶i lµ cuén d©y,®Ìn ,m«tor….Nh÷ng t¶i nµy cã ®ñ kÝch cì vµ ®iÖn n¨ng.H·y lu«n lu«n kiÓm tra th«ng sè t¶i cña b¹n tr­íc khi nèi nã víi ®Çu ra cña plc.B¹n ph¶i lu«n lu«n muèn ch¾c ch¾n r»ng dßng tiªu thô lín nhÊt trong kho¶ng chØ ®Þnh cña ®Çu ra plc.NÕu nã kh«ng n»m trong kho¶ng nµy nã cã thÓ ph¸ háng ®Çu ra.Khi cã bÊt cø nghi ngê g×,h·y liªn hÖ víi nhµ s¶n xuÊt ®Ó xem nã cã thÓ kÕt nèi mµ kh«ng g©y h­ háng . Mét vµi lo¹i t¶i kh«ng chÝnh x¸c.Nh­ng t¶i kh«ng chÝnh x¸c nµy gäi lµ “t¶i tù c¶m”.Chóng cã kh¶ n¨ng chuyÓn dßng quay nguîc l¹i khi ®­îc më.Dßng ng­îc nµy gièng nh­ ®iÖn ¸p ®Ønh ch¹y xuyªn qua hÖ thèng. Mét vÝ dô hay vÒ t¶i tù c¶m lµ hÇu hÕt trong chóng ta nh×n thÊy 6 th¸ng mçi n¨m lµ bé phËn ®iÒu hoµ kh«ng khÝ. Cã thÓ trong nhµ cña b¹n cã mét m¸y ®iÒu hoµ kh«ng khÝ (trõ khi b¹n sèng ë vïng cùc).B¹n cã nhËn thÊy khi m¸y ®iÒu hoµ ®­îc kÝch ho¹t,®Ìn mê ®i trong 1 hay 2 gi©y. Sau ®ã chóng trë l¹i tr¹ng th¸i b×nh th­êng cña chóng. §ã lµ do khi m¸y ®iÒu hoµ kh«ng khÝ më nã cã g¾ng lÊy thËt nhiÒu dßng qua hÖ thèng d©y dÉn.Sau khi khëi t¹o xong, nã cÇn Ýt dßng h¬n vµ ¸nh s¸ng cña ®Ìn trë l¹i b×nh th­êng. §iÒu nµy cã thÓ rÊt nguy hiÓm cho r¬le ®Çu ra cña plc. Cã thÓ ­íc tÝnh r»ng sù khëi ph¸t nµy vµo kho¶ng 30 lÇn tØ lÖ dßng cung cÊp cho t¶i. V× vËy víi ®iode,biÕn dung,hay mét vµi m¹ch kh¸c nªn ®­îc dïng ®Ó chèng l¹i sù thay ®æi nµy. B©ygiê h·y xem chóng ta cã thÓ sö dông ®Çu ra cña plc nh­ thÕ nµo. H×nh vÏ ë trªn lµ mét c¸ch thøc phæ biÕn ®Ó nèi ®Çu ra cña chóng ta víi r¬le cña plc.MÆc dï s¬ ®å cña chóng ta cho thÊy ®Çu ra ®ùoc nèi víi nguån xoay chiÒu,nguån mét chiÒu còng cã thÓ sö dông ®­îc.Mét c¸i r¬le lµ kh«ng cã cùc vµ cã thÓ chuyÓn m¹ch AC,DC. ë ®©y ®Çu common ®­îc nèi víi mét ®Çu cña nguån cung cÊp, ®Çu cßn l¹i cña nguån ®­îc nèi tíi t¶i. Mét nöa cßn l¹i cña t¶i nèi víi ®Çu ra thùc cña plc,c¸i mµ b¹n ®· chØ ®Þnh trong l­îc ®å thang cña b¹n. R¬le n»m trong plc.S¬ ®å m¹ch cña nã tr«ng gièng nh­ h×nh vÏ ë trªn.Khi l­îc ®å thang cña chóng ta cho biÕt ®Çu ra më,plc sÏ cho ®iÖn ¸p vµo cuén d©y cña r¬le. §iÖn ¸p nµy sÏ cho phÐp tiÕp ®iÓm thÝch hîp ®ãng l¹i.Khi tiÕp ®iÓm ®ãng, mét dßng ngoµi ®­îc cho qua m¹ch ngoµi cña chóng ta. Khi l­îc ®å thang cho biÕt ®Çu ra cña plc ®ãng, nã sÏ ®¬n gi¶n lµ di chuyÓn ®iÖn ¸p khái m¹ch trong vµ do ®ã lµm cho ®iÓm tiÕp xóc më ra.T¶i cña chóng ta sÏ cã mét m¹ch hë vµ do ®ã sÏ ®ãng.ThËt ®¬n gi¶n,ph¶i kh«ng? §Çu ra transistor Lo¹i ®Çu ra kÕ tiÕp chóng ta nªn biÕt lµ ®Çu ra lo¹i transistor.Mét chó ý quan träng lµ mét transistor chØ lµ c«ng t¾c mét chiÒu.V× lý do nµy kh«ng thÓ sö dông nã víi ®iÖn ¸p xoay chiÒu. Chóng ta cã thÓ xem transistor nh­ mét chuyÓn m¹ch tr¹ng cøng.Hay ®¬n gi¶n h¬n n÷a lµ mét c«ng t¾c ®iÖn.Mét dßng nhá ®­îc ®­a vµo baz¬ cña transistor (®Çu vµo) , lµm chuyÓn m¹ch vµ t¹o ra mét dßng ®iÖn lín h¬n t¹i ®Çu ra.PLC cho mét dßng nhá vµo baz¬ cña transistor vµ ®Çu ra cña transistor “®ãng”. Khi nã ®ãng,thiªt bÞ nèi víi ®Çu ra cña plc sÏ më.nh÷ng ®iÒu ë trªn lµ sù gi¶i thÝch ®¬n gi¶n vÒ transistor.TÊt nhiªn còng cã liªn quan tíi nh÷ng c¸i chi tiÕt h¬n nh­ng chóng ta kh«ng cÇn ®i qu¸ s©u. Chóng ta nªn ghi nhí c¸i chóng ta ®· nh×n thÊy ë phÇn tr­íc víi c¸c m¹ch ®Çu vµo, nãi chung cã nhiÒu h¬n mét lo¹i transistor. Mét PLC sÏ lµm viÖc víi c¶ ®Çu ra lo¹i NPN vµ PNP.TÝnh chÊt vËt lý cña lo¹i transistor sö dông còng thay ®æi tuú theo nhµ s¶n xuÊt.Mét vµi lo¹i phæ biÕn lµ BJT vµ MOSFET .Lo¹i BJT (Bipolar junction Transistor) th­êng cã kh¶ n¨ng chuyÓn m¹ch kÐm h¬n (vd nã cã thÓ chuyÓn m¹ch víi dßng nhá h¬n) lo¹i MOSFET (Metal-Oxit Semiconductor –Field Effect Transistor).Lo¹i BJT còng cã thêi gian chuyÓn m¹ch nhanh h¬n mét chót. Mét lÇn n÷a h·y kiÓm tra chØ ®Þnh ®Çu ra cña tõng lo¹i plc b¹n ®ang ®Þnh sö dông. Kh«ng bao giê ®­îc v­ît qu¸ dßng chuyÓn m¹ch cao nhÊt do nhµ s¶n xuÊt Ên ®Þnh. H×nh vÏ trªn lµ c¸ch chóng ta nèi thiÕt bÞ ®Çu ra víi ®Çu ra transistor.H·ychó ý r»ng ®©y lµ transistor lo¹i NPN.NÕu nã lµ lo¹i PNP th× ®Çu cuèi common nªn ®­îc nèi tíi V+ vµ V- sÏ ®­îc nèi tíi 1 ®Çu cña t¶i.Chó ý r»ng v× ®©y lµ ®Çu ra lo¹i DC nªn chóng ta ph¶I lu«n lu«n t×m cùc thÝch hîp cho ®Çu ra.Mét ®Çu cña t¶i ®­îc nèi trùc tiÕp tíi V+ nh­ h×nh vÏ trªn. H·y dõng mét lóc vµ xem c¸i g× x¶y ra bªn trong m¹ch ®Çu ra.H×nh vÏ d­íi lµ s¬ ®å m¹ch ®Çu ra ®iÓn h×nh cho ®Çu ra lo¹i NPN. Chóng ta cã thÓ thÊy lo¹i transistor ®Çu vµo,®ã lµ m¹ch quang ®iÖn c¸ch ly thÓ giíi bªn ngoµI khái m¹ch bªn trong. Khi l­îc ®å thang gäi nã m¹ch bªn trong më m¹ch quang ®iÖn b»ng c¸ch cho mét ®iÖn ¸p nhá vµo mét bªn LED cña m¹ch quang ®iÖn.ViÖc nµy sÏ lµm cho LED ph¸t ra ¸nh s¸ng vµ phÇn thu nhËn cña m¹ch quang ®iÖn sÏ thÊy nã vµ cho phÐp dßng ch¶y qua. Dßng nhá nµy sÏ më cùc baz¬ cña transistor ®Çu ra nèi tíi ®Çu 0500. Do ®ã bÊt cø c¸i g× ®­îc nèi gi÷a COM vµ 0500 sÏ më. Khi thang cho 0500 t¾t,LED sÏ dõng ph¸t s¸ng vµ do ®ã transistor ®Çu ra nèi gi÷a 0500 vµ COM sÏ t¾t. Mét ®iÒu quan träng kh¸c cÇn chó ý lµ transistor kh«ng chuyÓn m¹ch mét l­îng lín t¶I nh­ r¬le.KiÓm ta chØ ®Þnh cña nhµ s¶n xuÊt ®Ó t×m ra l­îng t¶i lín nhÊt cã thÓ chuyÓn m¹ch. NÕu dßng t¶i b¹n cÇn ®Ó chuyÓn v­ît qóa chØ ®Þnh cña ®Çu ra,b¹n cã thÓ nèi ®Çu r© cña plc víi r¬le ngoµi.sau ®ã nèi r¬le víi t¶i lín. B¹n cã thÓ nghÜ r»ng “T¹i sao kh«ng sö dông r¬le ë vÞ trÝ ®Çu tiªn” C©u tr¶ lêi lµ r¬le kh«ng ph¶i lu«n lu«n lµ lùa chän chÝnh x¸c cho mäi ®Çu ra.Transistor cho b¹n c¬ héi sö dông r¬le ngoµi khi vµ chØ khi cÇn thiÕt. Nãi tãm l¹i, transistor th× nhanh h¬n,chuyÓn m¹ch dßng nhá, cã thÓ sö dông l©u h¬n vµ chØ lµm viÖc víi dßng 1 chiÒu.Trong khi ®ã r¬le th× chËm,cã thÓ chuyÓn m¹ch dßng lín h¬n ,thêi gian sö dông Ýt vµ lµm viÖc víi c¶ DC vµ AC. H·y chän lo¹i thÝch hîp dùa trªn yªu cÇu cña øng dông thùc tÕ. Sö dông rs -232 víi thang logic Chóng ta nªn b¾t ®Çu nh­ mäi khi,h·y nhí r»ng plc lµ plc lµ plc.Nãi c¸ch kh¸c,h·y hiÓu nguyªn lý ®Çu tiªn vµ sau ®ã lµ chän nhµ s¶n xuÊt thÝch hîp nhÊt.Mét vµi nhµ s¶n xuÊt cã giao tiÕp RS-232 trong bé xö lý chÝnh.Mét vµi th× cã cæng lËp tr×nh cho giao tiÕp nµy. Nh÷ng nhµ kh¸c yªu cÇu b¹n ph¶i mua (tr¶ thªm tiÒn) mét modul ®Ó giao tiÕp víi RS-232 b»ng mét thiÕt bÞ ngoµi. B¹n cã thÓ ®ang th¾c m¾c thiÕt bÞ ngoµi lµ g× ? RÊt khã tr¶ lêi v× cã rÊt nhiÒu lo¹i thiÕt bÞ ngoµi.Nã cã thÓ lµ mét giao diÖn vËn hµnh, mét m¸y tÝnh ngoµi, mét bé ®iÒu khiÓn motor, mét robot, mét hÖ thèng quan s¸t… §Ó giao tiÕp th«ng qua RS -232 chóng ta ph¶i thiÕt lËp vµi thø.H·y thö tù hái b¹n nh÷ng c©u hái sau: Trong bé nhí d÷ liÖu chóng ta sÏ l­u d÷ liÖu ®­îc göi ®i ë ®©u?.Chóng ta cÇn thiÕt ph¶i l­u tr÷ d÷ liÖu chóng ta sÏ göi ë ®©u ®ã.Nh­ng n¬i nµo trong bé nhí d÷ liÖu cña chóng ta. Trong bé nhí d÷ liÖu chóng ta sÏ ®Æt d÷ liÖu nhËn ®­îc tõ thiÕt bÞ ngoµi ë ®©u.? Chóng ta sÏ lµm c¸ch nµo cho plc biÕt khi ®Õn lóc göi d÷ liÖu ra(d÷ liÖu chóng ta l­u tr÷ trong bé nhí d÷ liÖu) khái cæng nèi tiÕp ? Lµm thÕ nµo ®Ó biÕt khi nµo chóng ta nhËn ®­îc d÷ liÖu tõ thiÕt bÞ ngoµi.? NÕu b¹n biÕt nh÷ng ®iÒu ë trªn th× viÖc cßn l¹i rÊt dÔ dµng.NÕu b¹n kh«ng biÕt, th× h·y häc nã vµ b©y giê phÇn cßn l¹i còng dÔ dµng.§¬n gi¶n chØ lµ chän khu vùc d÷ liÖu mµ ta lµm viÖc thùc hiÖn nÕu chóng ta cã thÓ chän c¸c r¬le néi ®Ó sö dông truyÒn vµ nhËn d÷ liÖu hay nÕu plc ®· cã nh÷ng r¬le ®­îc chØ ®Þnh cho môc ®Ých nµy.Nghe qu¸ ®¬n gi¶n ph¶I kh«ng? (kh«ng ®©u,nã ®¬n gi¶n mµ). Tr­¬c khi chóng ta lµm viÖc ®ã, h·y xem qua mét vµi thuËt ng÷ kü thuËt ®Ó chóng ta cã thÓ cïng lµm viÖc. Bé ®Öm – Mét bé ®Öm lµ 1 tõ kü thuËt hay dïng cã nghÜa lµ mét c¸i tói nhùa.Nãi c¸ch kh¸c nã lµ vÞ trÝ l­­ tr÷ t¹m thêi nãi mµ plc hay thiÕt bÞ ngoµi l­u tr­ d÷ liÖu mµ nã nhËn ®­îc( hay ®ang ®îi göi ®i) qua RS-232.Khi t«i ®i qua siªu thÞ ®Ó mua b÷ a tèi mµ t«i ­a thÝch, t«i mang chóng vÒ nhµ trong c¸c tói nhùa.Tói nhùa kh«ng ph¶i lµ n¬i l­u tr÷ l©u dµi cho thøc ¨n cña t«i nh­ng nã lµ n¬i l­u tr÷ t¹m thêi chi chóng cho ®Õn khi t«i vÒ nhµ.Khi vÒ nhµ, t«i lÊy chóng ra khái tói vµ nÊu chóng. Siªu thÞ lµ mét thiÕt bÞ ngoµi n¬i t«i lÊy d÷ liÖu (b÷a tèi) vµ lß vi sãng lµ plc. Tói nhùa lµ bé ®Öm (n¬i l­u tr÷ t¹m thêi) ®ang gi÷ d÷ liÖu cña t«i (b÷a tèi) cho ®Õn khi t«i lÊy chóng ra vµ sö dông(nÊu). Chuçi – Mét chuçi lµ mét c¸ch nãi t¾t cña “mét tËp c¸c ký tù”.Tõ “Hello” lµ mét chuçi .Nã lµ mét tËp c¸c ký tù (h-e-l-l-o) ®­îc nèi víi nhau ®Ó thÓ hiÖn mét c¸i g× ®ã.”43770” còng lµ mét chuçi.MÆc dï nã kh«ng cã ý nghÜa g× víi chóng ta, nã cã thÓ cã ý nghÜa víi plc hay thiÕt bÞ ngoµi. Nã cã thÓ lµ mét c©u lÖnh cho robot cña b¹n ®Ó ®­a ra hµnh ®éng t­¬ng øng cña nã ( hoÆc nã cã thÓ d¬n gi¶n lµ tõ hello ) GhÐp nèi -®©y lµ mét tõ quan träng.Nã cã nghÜa lµ kÕt hîp 2 chuçi thµnh 1 chuçi.VÝ dô kÕt hîp 2 chuçi “laser’ vµ “jet” víi nhau thµnh mét chuçi “laserjet”. Mét lÇn n÷a chó ý,vÞ trÝ bé nhí vµ r¬le thay ®æi tuú theo nhµ s¶n xuÊt nh­ng ng­yªn lý chung th× kh«ng ®æi. Chóng ta chØ ®Þnh vÞ trÝ bé nhí DM100 tíi DM102 lµ n¬i chóng ta ®Æt d÷ liÖu tr­íc khi chóng ta göi nã ra ngoµi qua cæng nèi tiÕp.Chó ý nhiÒu plc ®· ®­îc chØ ®Þnh mét khu vùc bé nhí riªng cho viÖc nµy vµ chØ cho môc ®Ých nµy. Chóng ta sÏ chØ ®Þnh r¬le néi 1000 lµ r¬le göi.Nãi c¸ch kh¸c, khi chóng ta më 1000 plc sÏ göi d÷ liÖu trong DM101 –DM102 ra cæng nèi tiÕp ®Ó tíi thiÕt bÞ ngoµi.Chó ý nhiÒu plc ®· ®­îc chØ ®Þnh c¸c r¬le (c¸c r¬le chøc n¨ng ®Æc biÖt) riªng cho viÖc nµy vµ chØ cho môc ®Ých nµy.ThËt tuyÖt vêi khi nhµ s¶n xuÊt lµm cho cuéc sèng cña cóng ta trë nªn dÔ dµng. Chóng ta sÏ göi chuçi ‘alr” ra cæng nèi tiÕp cña plc tíi giao diÖn vËn hµnh khi c¶m biÕn nhiÖt ®é ®Çu vµo më. §iÒu nµy cã nghÜa lµ bÕp ®É trë nªn qu¸ nãng.Khi giao diÖn vËn hµnh nh©n ®­îc chuçi nµy nã sÏ hiÓn thÞ mét th«ng b¸o b¸o ®éng cho ng­êi vËn hµnh biÕt. H·y xem l¹i b¶ng ASCII vµ b¹n sÏ thÊy r»ng “alr” m· hexa lµ 61,6C,72 .(a=61,l=62,r=72). Chóng ta sÏ viÕt c¸c ký tù ASCII nµy (d­íi d¹ng thËp lôc ph©n) vµo vÞ trÝ bé nhí d÷ liÖu riªng biÖt. Chóng ta sÏ sö dông DM100-102.Nhí l¹i c©u lÖnh LDA vµ MOV .Chóng ta sÏ më r¬le göi (1000) khi c¶m biÕn nhiÖt ®é (0000) më.C¸i thang nh­ h×nh d­íi. Mét vµi PLC cã thÓ kh«ng ®­îc chØ ®Þnh r¬le néi ®Ó göi d÷ liÖu ra qua c«ng RS-232.Chóng ta cã thÓ ph¶i tù chØ ®Þnh cho chóng. H¬n n÷a ,mét vµi PLC sÏ câ nh÷ng h­íng dÉn ®Æc biÖt cho chóng ta biÕt n¬i d÷ liÖu ®­îc l­u tr÷ vµ khi nµo göi d÷ liÖu. H­íng dÉn nµy th­êng ®­îc gäi lµ AWT (ASCII Write) hay RS. Nguyªn lý lu«n lu«n gièng nhau.§Æt d÷ liÖu vµo vÞ trÝ bé nhí vµ më r¬le ®Ó göi d÷ liÖu.