Bài giảng Tin văn phòng 2 - Chương 1: Tổng quan về MMT và Internet - Bài 3: Tìm kiếm trên Internet - Nguyễn Anh Việt

Giảng viên: Nguyễn Anh Việt 1 • Mục tiêu:
Biết cách tìm kiếm thông tin hiệu quả nhất trên mạng internet • Yêu cầu:
Biết các cỗ máy tìm kiếm
Tìm kiếm cơ bản
Tìm kiếm nâng cao
Đa dạng các cỗ máy tìm kiếm 2 • Là các thuật toán tìm kiếm thông tin 3 chiều trên Internet • Thông tin của search engine thực chất là một loại cơ sở dữ liệu (database) cực lớn. Công cạ này tìm các tài liệu dựa trên các từ khoá (keyword) và trả về một danh mục của các trang có chứa từ khoá. 3 • Có 3 loại:
Individual search
Meta search
Hierarchical search engine 4 • Cơ sở dữ liệu của các SE cập nhật bởi các chương trình “robot”, “spider” hay “web crawler”. Chúng sẽ tự động dò tìm và phân tích từ những trang có sẵn trong cơ sở dữ liệu để kiếm tra các nối kết (link) từ các trang và trở lại bổ sung dữ liệu cho các search engine sau khi phân tích. 5 • Các chương trình này cũng sẽ báo cáo về các liên kết đã bị đào thải. Từ khoá mà bạn gõ vào là để cho search engine kiếm trong bảng chỉ mục (index) của nó. Kết quả đúng nhất sẽ được xếp ở thứ tự đầu tiên. Trang nổi tiếng nhất dùng nguyên tắc này là Google. 6 7 • Siêu tìm kiếm: Nó không có cơ sở dữ liệu, khi USER đưa yêu cầu tìm kiếm, nó sẽ gởi từ khoá đồng loạt đến các SE khác, kết quả trả về nó sẽ tổng hợp cho người dùng. • Ưu điểm: Tận dạng cơ sở dữ liệu của các spider để tìm ra nhiều kết quả hơn. Ví dạ điển hình của loại search engine này là cỗ máy truy tìm Metacrawler. 8 • Cỗ máy tìm kiếm theo phân lớp: các đối tượng được phân lớp sẵn trong các thư mục và sẽ rẽ nhánh từ từ cho đến khi tìm ra các trang web mà mình muốn. • Ưu điểm: tiện cho người truy cập • Khuyết điểm: không thể bao quát hết mọi chủ đề mà người dùng muốn kiếm. Hơn nữa, sự phân loại đôi khi không đầy đủ và chính xác. Điển hình của loại máy truy tìm này là Yahoo. 9 • Cỗ máy tìm kiếm hiệu quả, miễn phí • Newton : Cho tôi điểm tựa, tôi sẽ nâng trái đất lên • Google : Cần là có, tìm là thấy 10 • www.timnhanh.com (1) • www.vatgia.com (2) • www.baamboo.com (3) • www.baidu.com (China 4) 11 • Các cỗ máy tìm kiếm thông dụng: - www.google.com - www.yahoo.com - www.northernlight.com - www.profusion.com 12 • Việt nam có 3 cỗ máy tìm kiếm: - www.timnhanh.com.vn - www.vatgia.com 13 • Thông dụng ở Việt Nam: - www.google.com.vn - www.yahoo.com.vn - www.bing.com (Microsoft) • Nên kết hợp tìm kiếm giữa google và yahoo. 14 15 • Chọn từ khóa tìm kiếm • Loại hình tìm kiếm • Search engine google, yahoo, bing • Chủ đề thư mục (Kartoo.com) • Cổng thư viện • Tạo bảng kê tìm kiếm • Dùng toán tử và đại số Boole • +, -, or, not, *,..,’’ 16 • Là từ (word) hay cụm từ (phrase) ngắn gọn, súc tích, thể hiện nội dung muốn tìm • Ví dụ: xin cho biết núi nào là núi cao nhất Việt Nam • Phân tích: tìm gì -> núi • Như thế nào: -> cao nhất • Ở đâu:-> Việt nam • Kết quả: "Núi cao nhất Việt Nam" • Thu được kết quả tương tự: Sông dài nhất, Hồ rộng nhất 17 • Dấu +: Thêm vào • Dấu -: Loại bỏ • Dấu “”: tìm kiếm chính xác • Dấu ~: tìm kết quả tương tự. • Ví dụ: - Tình yêu+ tiền bạc+ cuộc sống - "Corel draw“ -10 - “tình yêu lung linh“ 18 • Phép OR: hoặc • Phép AND: và • Phép NEAR: tìm các từ khóa nằm gần nhau • Ví dụ: - “Nguyễn Trãi” or “nguyen trai”. - “Nam” and “Nữ” - “Nước đi” near “thề non” 19 • Sử dụng dấu “” trong "từ khóa" • Tìm chính xác cụm từ trong từ khóa. • Hữu ích khi tìm tên người, tên cơ quan tổ chức, danh ngôn, lời bài hát.. 20 21 • + “cụm từ”
Công dạng: thêm từ khóa tìm kiếm
Ví dụ: "ô nhiểm không khí" +"tiếng ồn“ 22 • OR: tìm kiếm một trong những yêu cầu trong từ khóa 23 • AND: tìm kiếm tất cả các từ trong yêu cầu 24 • NEAR: tìm kiếm với các từ khóa gần nhau 25 • Yêu cầu tìm:
Các chuyến bay rời Tokyo
Các chuyến bay tới Tokyo
Hệ thống tàu điện ngầm tại Newyork 26 • Tìm kiếm qua tên trường (field name) • Cú pháp:
Tên trường:từ khóa • Tên trường:
Thể hiện chủ đề, nội dung cần tìm kiếm
VD: inurl, intitle. 27 • Intitle: tìm kiếm theo tiêu đề trang web - intitle:bongda - intitle:bongda Rooney • Inurl: tìm kiếm theo địa chỉ trang web có từ cần tìm. - inurl:dantri - inurl:dantri “giá xăng” • Filetype: tìm kiếm theo tên mở rộng của file - filetype:pdf - “tin học văn phòng” filetype:pdf 28 • Define: tìm khái niệm, định nghĩa - define:mạng máy tính • Site: →hạn chế tìm trong 1 trang web - site:24h.com.vn → tìm theo tên miền - Site:edu • Related: tìm trang web tương tự - related:google.com - related:24h.com.vn 29 • Cache: xem thông tin trang web chứa trong google. • ..: tìm theo 1 phạm vi nhất định (vd: 2002..2005). • Tìm kiếm địa chỉ: map.google.com • Tính toán: nhập công thức vào ô tìm kiếm. 30 • Đổi đơn vị:
VD: 10 inches in cm • Xem thời gian:
VD: Time japan • Đổi ngoại tệ:
VD: Usd in VNĐ • Tìm kiếm bằng giọng nói 31 • Ví dụ: - intitle:thương mại điện tử - “bóng đá” site:24h.com.vn - site:edu “theory of evolution” AND darwin - inurl:raovat - site:vn “tìm việc” or “việc làm” site:vn 32 33 • Ngôn ngữ: 34 • Vị trí tìm kiếm: 35 • Thời gian: 36 • Từ khóa weather:địadanh hay điadanh weather • Weather:SAIGON hay SAIGON weather 37 38 39 40 41 42 • www.vatgia.com
Cung cấp dịch vụ giá, dịch vụ, có chú thích bình luận khoa học 43 • www.baamboo.vn
Hỗ trợ tra cứu từ điển dựa vào công nghệ Media Wikis.
Có thể tra từ dựa vào :
• www.socbay.com 44 • Cỗ máy tìm kiếm nổi tiếng Trung quốc • Google có mặt tại Trung quốc rất là khiêm tốn 45 46 1.Tìm thông tin về học bổng năm 2014 2. Tìm các baì viết có tựa “Nghệ thuật âm nhạc” tại Việt Nam. 3. Tìm thuế xuất nhập khẩu từ năm 2013 đến 2015. 4. Tìm các tài liệu Tin học văn phòng dạng pdf, word, powerpoint. 5. Tìm những bài viết có nội dung “KHOA HỌC” trên những trang web giáo dục 47 6. Tìm những bài viết liên quan đến "GIÁ XĂNG" trên trang dantri.com.vn 7. Tìm tài liệu "TIN HỌC VĂN PHÒNG" dạng word trên các trang về giáo dục 8. Tìm hình ảnh cho "GIÀY DOCTOR" trên những trang có đường dẫn có từ vatgia 9. Hãy tìm những thông tin về "ĐIỆN THOẠI DI ĐỒNG" nhưng loại bỏ các kết quả từ trang chotot.vn 48 10. Hãy tìm kiếm tất cả những trang web có chức năng tìm kiếm tương tự như google.com 11. Tìm đường đi từ Trường Cao đẳng Kinh tế Đối ngoại (cơ sở Cần Thơ) đến Trường Cao Đẳng Sư phạm Cần Thơ. 12. Tìm kiếm những bài viết về tác phẩm Nhật Ký Trong Tù của Nguyễn Ái Quốc trên các trang web về giáo dục. 49 Mọi chi tiết xin vui lòng liên hệ: Nguyễn Anh Việt Email: anhviet1960@gmail.com Di động: 0903 618 453 50