Bài giảng môn học Thị trường chứng khoán

1TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TPHCM KHOA NGÂN HÀNG BÀI GIẢNG MÔN HỌC THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN


  Người thực hiện: ThS. Đào Trung Kiên Th.S Trn Phng Tho Khoa Ngân Hàng


  1/1/2007 ĐỀ CƯƠNG MÔN HỌC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ TTCK CHƯƠNG 2: CHỨNG KHOÁN VÀ PHÁT HÀNH CHỨNG KHOÁN CHƯƠNG 3: SỞ GIAO DỊCH CHỨNG KHOÁN CHƯƠNG 4: PHÂN TÍCH VÀ ĐẦU TƯ CHỨNG KHOÁN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU 1. Giáo trình về Thị Trường Chứng Khoán - Trường Đại Học Kinh Tế Quốc Dân 2. Thị Trường Chứng Khoán - Trường Đại Hoc Kinh Tế TpHCM 3. Chứng Khoán và Thị Trường Chứng Khoán - UBCKNN 4. Phân Tích và Đầu Tư Chứng Khoán - UBCKNN 5. Phân Tích Thị Trường Tài Chính - Nhà Xuất Bản Thống Kê ĐÁNH GIÁ MÔN HỌC 1. Bài tập thường xuyên 2. Tiểu luận nhóm 3. Bài thi cuối kỳ 2CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHỐN TỔNG QUAN VỀ TTCK 1. DẪN NHẬP VỀ TTCK 2. CƠ CẤU THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 3. CÁC CHỦ THỂ THAM GIA THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 4. VAI TRÒ CỦA THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 5. CÁC HÀNH VI BỊ CẤM TRÊN TTCK 1. DẪN NHẬP VỀ TTCK 1.1 QÚA TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN - Thế kỷ 15: các thương gia tụ tập tại các quán phiên chợ - Năm 1453: họp tại lữ quán Vanber (Bruges – Bỉ) - Năm 1531: Dời tới thành phố Anver (Bỉ) - Thế kỷ 18 phát triển nhanh chóng tại Anh, Pháp, Đức, Ý… 1. DẪN NHẬP VỀ TTCK 1.1 QÚA TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN - Thị trường trải qua hai đợt khủng hoảng lớn: năm 1929 và năm 1987 - Những bước tiến vượt bậc: sự can thiệp của chính phủ, hàng hoá giao dịch trên TT, sự hỗ trợ về mặt kỹ thuật… 31. DẪN NHẬP VỀ TTCK 1.2 KHÁI NIỆM VÀ BẢN CHẤT CỦA TTCK Khái niệm: TTCK là thị trường giao dịch mua bán, trao đổi các loại chứng khoán, qua đó thay đổi chủ thể nắm giữ chứng khoán 1. DẪN NHẬP VỀ TTCK 1.2 KHÁI NIỆM VÀ BẢN CHẤT CỦA TTCK Bản chất: - là định chế tài chính trực tiếp - là TT thể hiện mối quan hệ giữa cung và cầu về vốn đầu tư 2. CƠ CẤU THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 2.1 PHÂN LOẠI THEO PHƯƠNG THỨC HOẠT ĐỘNG  THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN CHÍNH THỨC Thị trường chứng khoán chính thức tập trung (SGDCK): là thị trường mà việc giao dịch, mua bán CK được thực hiện tập trung tại một nơi cố định, theo những qui chế cụ thể và chặt chẽ. 2. CƠ CẤU THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 2.1 PHÂN LOẠI THEO PHƯƠNG THỨC HOẠT ĐỘNG  THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN CHÍNH THỨC Thị trường chứng khoán chính thức phi tập trung(OTC): là thị trường mà các giao dịch CK được tiến hành qua mạng lưới các công ty chứng khoán phân tán trên khắp quốc gia và được nối với nhau bằng mạng điện tử. - Giá được hình thành theo phương thức thoả thuận. 42. CƠ CẤU THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN Thị trường tự do: TT hoạt động không theo khuôn khổ luật pháp, giao dịch các CK không đủ tiêu chuẩn để giao dịch trên TT tập trung và TT OTC 2.1 PHÂN LOẠI THEO PHƯƠNG THỨC HOẠT ĐỘNG  THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN PHI CHÍNH THỨC 2. CƠ CẤU THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 2.2 PHÂN LOẠI THEO PHƯƠNG THỨC PHÁT HÀNH  THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN SƠ CẤP Thị trường sơ cấp (TT cấp 1) : là thị trường giao dịch về các chứng khoán mới phát hành lần đầu hay những lần phát hành kế tiếp từ tổ chức phát hành bán ra. 2. CƠ CẤU THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 2.2 PHÂN LOẠI THEO PHƯƠNG THỨC PHÁT HÀNH  THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN THỨ CẤP Thị trường thứ cấp (TT cấp 2) : Đây là thị trường mua bán chứng khoán giữa công chúng hay tổ chức đầu tư về các loại chứng khoán đã được phát hành và đang lưu hành. 2. CƠ CẤU THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 2.3 PHÂN LOẠI THEO CÔNG CỤ LƯU THÔNG THỊ TRƯỜNG TRÁI PHIẾU: mua bán các loại trái phiếu trung - dài hạn được phát hành bởi nhà nước hoặc doanh nghiệp. THỊ TRƯỜNG CỔ PHIẾU: mua bán các loại cổ phiếu do các công ty cổ phần phát hành. THỊ TRƯỜNG CÁC CÔNG CỤ DẪN XUẤT: Đây là thị trường mua bán các loại chứng khoán phái sinh như : options, Future contracts, Warrants, Rights … 53. CÁC CHỦ THỂ THAM GIA TRÊN THỊ TRƯỜNG 3.1 Chủ thể phát hành Là các tổ chức thực hiện huy động vốn thông qua TTCK, là người cung cấp các chứng khoán – hàng hoá của TTCK - Chính phủ - Chính quyền địa phương - Các loại hình doanh nghiệp, - Các tổ chức tài chính, quỹ đầu tư ... 3. CÁC CHỦ THỂ THAM GIA TRÊN THỊ TRƯỜNG 3.2 Chủ thể đầu tư Các nhà đầu tư cá nhân Các nhà đầu tư có tổ chức 3. CÁC CHỦ THỂ THAM GIA TRÊN THỊ TRƯỜNG 3.3Chủ thể kinh doanh chứng khoán Các NHTM. Công ty chứng khoán 3. CÁC CHỦ THỂ THAM GIA TRÊN THỊ TRƯỜNG 3.4 Cơ quan quản lý và giám sát hoạt động thị trường Uỷ Ban Chứng Khoán Nhà Nước Sở Giao Dịch Chứng Khoán 63. CÁC CHỦ THỂ THAM GIA TRÊN THỊ TRƯỜNG Tổ chức lưu ký và thanh toán bù trừ: Các công ty đánh giá hệ số tín nhiệm: 3.5 Các tổ chức có liên quan khác 4. VAI TRÒ CỦA THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 4.1 Đối với công chúng -Mở ra nhiều cơ hội đầu tư -Tạo ra những CK có tính thanh khoản cao -Đa dạng hoá đầu tư, phân tán được rủi ro 4. VAI TRÒ CỦA THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 4.2 Đối với công ty cổ phần -Tạo vốn và tăng vốn với chi phí rẻ, nhanh chóng. -Nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh và lành mạnh hoá tình hình tài chính. -Phản ánh giá trị hoạt động thông qua việc giá cổ phiếu được định giá liên tục trên thị trường 4. VAI TRÒ CỦA THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 4.3 Đối với nhà nước - Huy động vốn để tài trợ cho các dự án đầu tư của nhà nước - Điều chỉnh khối lượng tiền trong lưu thông nhằm thực hiện các chính sách tài chính – tiền tệ, kiểm soát lạm phát, bù đắp sự thiếu hụt của NSNN 74. VAI TRÒ CỦA THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 4.4 Đối với nền kinh tế - Tích tụ và tập trung được các nguồn vốn nhàn rỗi trong công chúng để phân phối, tài trợ cho các đơn vị có nhu cầu vốn. - Tạo ra một cuộc canh tranh với hệ thống tổ chức tài chính trung gian - Tạo thêm một kênh huy động vốn từ nước ngoài (Đầu tư gián tiếp) 5 CÁC HÀNH VI BỊ CẤM TRÊN TTCK - Giao dịch nội gián - Lũng đoạn thị trường - Thông tin sai sự thật - Bán khống - Làm thiệt hại lợi ích nhà đầu tư - Pháp nhân mở tài khoản dưới danh nghĩa cá nhân