Bài giảng Cấu trúc máy vi tính và bảo trì hệ thống

CẤU TRÚC MÁY VI TÍNH VÀ BẢO TRÌ HỆ THỐNG GV: Trần Tiến Dũng Email: dungtranitd@gmail.com dungtranitd@yahoo.com Mobile: 090.343.1981 Mục tiêu Trang bị các kiến thức cơ bản về cấu trúc hệ thống máy vi tính Phương pháp thiết kế và lắp đặt hệ thống Nguyên lý bảo trì và an toàn dữ liệu Chương 1 KHÁI QUÁT PC - Personal Computer Máy tính cá nhân có phải là PC?  Ví dụ Macintosh không phải là PC. ? Máy tính “tương thích IBM PC”  Chuẩn PC xx của Intel và Microsoft. CÁC THÀNH PHẦN CƠ BẢN CỦA HỆ THỐNG MÁY VI TÍNH Máy tính cá nhân PC ? Các đối tượng vật lý hữu hình: Các vi mạch, bảng mạch, ngoại vi ... Tạo nên khác biệt rõ nét nhất giữa các hệ thống Phần cứng (Hard ware) ? Giải thuật  Chương trình. Chương trình hệ thống, trình tiện ích, phần mềm ứng dụng ... Chương trình: diễn đạt theo 1 ngôn ngữ máy tính có thể đọc được CÁC THÀNH PHẦN CƠ BẢN CỦA HỆ THỐNG MÁY VI TÍNH Phần mềm (Soft ware) ? Các vi chương trình hay chương trình cơ sở Là phần mềm hệ thống, Cầu nối giữa phần mềm và phần cứng Nạp cố định trong ROM hoặc ở một nơi nào đó trong các mạng điện máy tính, như các chip BIOS của các máy PC Phần sụn (Firm ware) ? NHẮC LẠI VỀ HỆ ĐẾM VÀ BIỂU DIỄN THÔNG TIN Đơn vị đo Hệ thập phân Ví dụ: micro sec (μs);  Kilo Hez (KHz)  Các đơn vị đo tương ứng Bội số ??? Hệ nhị phân Giga bit = Gb ? Giga byte = GB ? 210 Viết tắt ??? Ký hiệu Giga bit = GbitGiga byte = GiB Hay Máy tính lớn (Mainframe) Máy tính nhỏ (mini computer) Máy vi tính (micro computer) PHÂN LOẠI THỐNG MÁY VI TÍNH Phân loại: Kiến trúc máy hay tốc độ tính toán ? Tên: theo các thế hệ, thường dùng tên của bộ VXL, ví dụ 386, 486, Pentium, Pentium II v.v. Phân loại dựa vào hình dáng máy: Máy để bàn (Desktop) Máy đứng (Big, Middle và Mini Tower) Máy dạng Low-profile (hay Slimline) Máy sách tay (Laptop, Notebook) Máy bỏ túi (Palmtop, Pampilot). Máy PC ? CÁC PHƯƠNG PHÁP BÁO LỖI Báo lỗi bằng đèn LED Một số lỗi xảy ra trước khi card video được khởi tạo Gặp lỗi: Loa PC  tiếng “bip” hoặc thông qua POST card Căn cứ: số lượng hoặc cách thức phát tiếng “bip”  xác định được trạng thái hoạt động cũng như lỗi của thiết bị.  Phụ thuộc BIOS Báo lỗi bằng âm thanh POST Lỗi ? Sáng Tắt Nhấp nháy Màu sắc Trạng thái CÁC PHƯƠNG PHÁP BÁO LỖI POST Lỗi ? Báo lỗi bằng văn bản / hình ảnh Là các lỗi nghiêm trọng (fatal error) Không cho hệ thống khởi động tiếp. BIOS khác nhau  các thông báo lỗi diễn đạt khác nhau mặc dù cùng một nguyên nhân. ! Báo lỗi bằng văn bản gồm: Mã lỗi hexa gửi tới cổng I/O Nội dung lỗi Hướng sửa chữa sơ bộ Ví dụ: 131072 Kb OK 1790- Disk 0 Error Xác định lỗi ??? LED ? Âm thanh ? Văn bản ? 3 phương pháp Kinh nghiệm !!! Phép thử NGUYÊN TẮC CHUNG BẢO TRÌ THIẾT BỊ AN TOÀN An toàn cho người Tránh cao áp Cao áp màn hình (23-25 KV), Điện áp lưới điện !!! rất nguy hiểm ! Bảo dưỡng thiết bị định kỳ, đúng quy trình. Tuân thủ trình tự phán đoán trước, tháo lắp sau Làm việc có giả thiết, đầy đủ dụng cụ cần thiết An toàn cho thiết bị Xác định triệu chứng; Khoanh vùng nguồn có khả năng gây sự cố; Sửa chữa hoặc thay thế linh kiện tình nghi; !!! Kiểm tra, thử lại Tránh tia x Bộ nguồn, Màn hình. CÔNG TÁC BẢO HÀNH, BẢO TRÌ THIẾT BỊ Bảo hành ? Thời gian bảo hành Là công việc sửa chữa các hư hỏng cho thiết bị về chất lượng trong một thời gian tối thiểu nhất định (gọi là thời gian bảo hành) Của nhà cung cấp, SX thiết bị hay thi công hệ thống Tính từ ngày nghiệm thu, bàn giao thiết bị cho đến khi hết thời hạn bảo hành theo quy định. Xác định cho từng loại thiết bị hoặc từng bộ phận Theo hợp đồng hoặc trên tem bảo hành của sản phẩm phù hợp với các quy định chung. CÔNG TÁC BẢO HÀNH, BẢO TRÌ THIẾT BỊ Bảo trì ? Thời hạn bảo trì Là công việc bảo dưỡng, duy tu và sửa chữa về chất lượng, hình thức của thiết bị Nhằm đảm bảo tuổi thọ, vận hành an toàn cho thiết bị đã hoạt động trong một chu kỳ thời gian theo quy trình vận hành do người thiết kế và nhà chế tạo quy định. Tính từ ngày nghiệm thu đưa thiết bị vào sử dụng cho đến khi hết niên hạn sử dụng theo quy định về cấp của thiết bị Cấp bảo trì thiết bị Bảo dưỡng, duy tu; Sửa chữa nhỏ; Sửa chữa vừa; Sửa chữa lớn QUY TRÌNH BẢO TRÌ THIẾT BỊ Lập hồ sơ thiết bị: chi tiết  t.bị còn bảo hành? Vệ sinh công nghiệp: Hàng ngày Bảo dưỡng phần cứng: Đảm bảo hoạt động an toàn, hiệu quả. Xử lý sự cố phần cứng: xử lý ngay tại chỗ các sự cố nhỏ Lưu trữ dữ liệu: Trước khi tiến hành bảo dưỡng phần mềm Quét virus: Dùng các phần mềm diệt virus thường xuyên cập nhật Bảo dưỡng phần mềm: Xử lý sự cố, cài đặt lại Kiểm tra lại toàn bộ hệ thống: rất quan trọng để khẳng định công việc đã hoàn tất. AN TOÀN DỮ LIỆU ! Các sản phẩm dịch vụ khác nhau TÀI LIỆU VÀ DỤNG CỤ BẢO TRÌ, SỬA CHỮA Tài liệu Các sơ đồ khối, Sơ đồ lắp ráp Sơ đồ mạch nguyên lý Tài liệu tra cứu kỹ thuật Dụng cụ Dụng cụ tháo lắp cơ khí Tô vít các loại, panh kẹp, kìm điện... Dụng cụ hàn và gỡ mối hàn Mỏ hàn nhiệt, xung Hút thiếc, máy thổi Dụng cụ đo Đồng hồ vạn năng đầu dò logic oxilo Dụng cụ làm sạch Hút bụi, bình xịt, khăn lau dung dịch lau, chất bôi trơn ... Quan hệ khách hàng ???