Tuyển tập lời bài hát vọng cổ, trích đoạn cải lương

như tôi đã cùng bà thề hẹn buổi chia ly, thì giấc mơ xưa cũng không còn gì nữa khi rượu tân hôn đang nồng nực phía loan phòng .16 Nữ : tâm ca! trời ơi Nam: bà đã bình yên khoác áo theo chồng, 20 Bà đã tận hưởng một cuộc đời vàng son hoa mộng ,bỏ lại bên đường một vài kỷ niệm đơn sơ 24 Tôi đến đây là để chúc tụng cho bà, đêm hôn lễ được vô vàn hạnh phúc 28 Và hãy quên đi những gì đêm gặp gỡ, cho *** trời xa không bỡ ngỡ mộng sông hồ. 32 Nữ : tâm ca, anh đã cố tình vĩnh viễn xa em? Nam : để cho bà bình yên lên kiệu cưới! Nữ : đó là quyết định của sư mẫu em, làm sao em cải lời người được! ?. Nam : bà ơi , dù muốn không thì bà cũng trở thành vợ của người ta, và tôi , tôi chỉ là kẻ đứng bên lề hạnh phúc. 12 Có tiếc thương cũng đành xa biệt, mộng mị nào rồi cũng tàn cuộc giữa canh sương 16 SH: Trần Thanh Quang 19 Thì thôi, đường bà bà đi đường tôi tôi bước, chạnh gót quan hà một sáng mùa thu, 20 Tôi sẽ dừng chân bên triền đồi cỏ lạ để lắng nghe chim quyên rộn rã kêu sầu.24. Đó là lúc bà đã bình yên trong cuộc sống, bên cạnh chồng và những đứa con xinh 28 Còn tôi với cuộc đời không định hướng, bụi sông hồ sẽ vùi lấp bước chân hoang. 32 NỮ : Lòng vương khổ sầu...chớ thốt lời trách hờn . Nam : dù fải xa cớ trách hờn đắng cay nát lòng Nữ : mai đôi trời xa vắng , tan tác như bèo mây , nhìn nhau phút này thôi Nam : vắng xa suốt đời ....nga ơi... Vọng cổ Nữ : Tâm ơi, từng bước chân xa như chia đôi trời vĩnh biệt. Tâm ra đi gội sầu mưa tuyết em trở lại phòng khuya nghe chết lạnh tâm... hồn. 16 Đôi ngã từ đây thôi hết mộng tương phùng, 20 xin nắm lấy tay em lần sau cuối rồi , ân cần lao lệ tiễn đưa nhau. 24 Bàn tay tình yêu ko lưu giữ được thì chỉ còn nước mắt đọng quanh mi. 28 Rồi từng chiều buồn vọng tiếng thu không, như âm vang theo khúc nhạc lòng dang dở...32 nam : Tôi trở lại đây gặp Nga lần sau cuối rồi sẽ dấn thân vào mõi gian nguy nữ : Em van anh hãy quên bỏ thù xưa, càng trả hận, hận thù càng chất ngất nam : Tôi cũng ko biết làm sao giữa hai ngã đường tình, hiếu nữ : Anh ơi, bây giờ đã sắp hết mùa thu, những cội ngô đồng khẳng khiu trơ trọi, 12 những bầy chim xao xác trở về Nam làm cho nỗi ly tan càng thêm buồn thảm. 16 Nga đã khóc cạn rồi dòng dư lệ, phút giây này ko biết nói gì hơn. 20 Thì đây em xin quỳ dưới chân người yêu cũ để ân cần thăm hỏi một lần thôi.24 Rồi nửa đêm nay em sẽ là cô dâu mới, ko bao giờ còn gặp lại nhau đâu. 28 Hãy nắm lấy bàn tay của Nga lần sau cuối và gửi gắm cho nhau trong giây phút tạ từ.32 nam : Nga muội nữ : Tiếng trống tụ họp môn đồ để cử hành hôn lễ,tâm ca ..thôi vĩnh biệt, vĩnh biệt... nam : Nga muội.. SH: Trần Thanh Quang 20 LƯU BÌNH DƯƠNG LỄ Ngâm: Ngày xưa Dương Lễ, Lưu Bình, Thâm giao tri kỷ nặng tình cùng nhau. Họ Dương kinh sử chuốt trao, Lai kinh ứng thí chiếm ngao đầu hiển vinh. Lưu Bình trà rượu hư thân, Tan nhà nát cửa đến tìm bạn xưa. DƯƠNG LỄ: Quân hầu! Gã ăn mày này tới tìm ta làm gì? LƯU BÌNH: Lưu Bình đây! Hiền đệ không nhớ anh sao? DƯƠNG LỄ: Ta không biết Lưu huynh nào cả! Nếu ngươi có đói... Quân hầu!Dọn cho hắn một trái cà thiu và một tô cơm hẩm! LƯU BÌNH: Bớ Dương Lễ! VỌNG CỔ: Câu 1: LƯU BÌNH: Dương Lễ ơi! Năm xửa năm xưa ta với mi còn là huynh là đệ. Hột cơm ta mi ăn, bát nước ta mi uống, tiết Đông sang ta lo mi lạnh, cho áo hồ cừu mặc ngoài lụa gấm, để cho mi yên tâm theo bề học vấn ta tặng cho mi riêng mộtthơ phòng. (-) Giỏi! Ta khen mi khéo vào cuối ra lòn. (+) Ta phục mi đã miệt mài sôi kinh nấu sử, khi bảng hổ danh đề mi vỗ cánh bay. (SL) Thưa thượng quan! Thằng này đối với thượng quan chí tình chí nghĩa, nay đã tan nhà nát cửa thật buộc lòng mới lết đầu đến nhờ vả thượng quan! Hỡi ơi cái nghĩa kim bằng, mi chỉ đáng là một trái cà thiu và một tô cơm hẩm./- DƯƠNG LỄ: (dặm) Ơn nghĩa gì mà kể? Ngươi thử học hành thử coi trí óc của ngươi có bì được ta chăng. Còn bây giờ cơm đó ăn hay không ăn là tự ý! LƯU BÌNH: Ăn à! Chào mi! Câu 2: DƯƠNG LỄ: Bớ Lưu huynh! Lưu huynh, lòng của đệ đây chỉ có đất trời chứng giám, đệ muốn nhờ trái cà thiu và tô cơm hẩm, để gởi Lưu huynh về cửa Khổng sân Trình. (-) Châu Long hiền thê! CHÂU LONG: Dạ! DƯƠNG LỄ: Dương Lễ ta được như ngày nay là nhờ ơn tác tạo của Lưu Bình. (+) Ta cố nhuốm trong lòng Lưu huynh một mối oán hờn, nàng hãy thay ta tặng cho người một tia hy vọng. (SL) Nếu Lưu huynh ta được nàng chiều chuộng chắc dễ dàng lên tột đỉnh thang mây. Châu Long hiền thê ơi! “Tào khang chi thê là đạo trọng”, nhưng cái nghĩa kim bằng thì “bần tiện chi giao mạc khả vong”./- SH: Trần Thanh Quang 21 Nhạc: Quán gấm đầu làng, ấy người đợi ai nhớ chăng? Quán gấm đầu làng, ấy chuyện xưa rất xa xưa Tình ta ối a đầu làng, nàng Châu Long đã dựng quán Tình ta ối a, báo ơn báo ơn cho chồng Quán gấm đầu làng có nàng dệt tơ, bán tơ Quán gấm đầu làng có chàng ngồi bên áng thơ. Tình tang ối a một lòng, dồi mài kinh sử đèn sách Tình tang ôi á vẻ vang bảng son đề tên. VỌNG CỔ: Câu 5: LƯU BÌNH: Châu tiểu thơ ơi! Lời hẹn năm xưa bây giờ nàng có nhớ, Lưu Bình tôi đã danh đề bảng hổ có xứng được cùng ai kết nghĩa châu trần. (-)(-) Ủa lạ kìa! Sao bụi bám khung tơ nhện bủa loan phòng. (+) Tình mà ơn tình mà nghĩa, nàng đi rồi ta một mình cô độc trên đỉnh công danh. (SL) Suốt cuộc đời Lưu Bình này làm sao ta tìm gặp Châu Long? Còn Dương Lễ! Lễ ơi! Ta sẽ gặp mi tại giữa công môn, ta sẽ mắng vào mặt mi cho hả giận.Đối với ta có đáng gì đâu thám hoa hay bản nhãn, học hay không là do chí của Lưu Bình./- LƯU BÌNH: (dặm) Dừng kiệu lại đây! Dương Lễ! Dương Lễ đâu rồi! DƯƠNG LỄ: Chào Lưu hiền huynh! LƯU BÌNH: Còn ai, ai đang ngồi với ngươi đó? DƯƠNG LỄ: Kính hiền huynh, tiện nội là Châu Long! LƯU BÌNH: Hả! Châu tiểu thơ! Châu tiểu thơ! Câu 6: CHÂU LONG: Dạ, thần thiếp đích thị là Châu Long, vâng lệnh chồng lo cho hiền huynh ăn học. Hiền huynh có nhớ trong khi gần gũi, thiếp thường khuyên sớm khuyên trưa, chàng chưa thi đỗ thì chưa động phòng. (SL) LƯU BÌNH: Thôi ta đã hiểu rồi, Lưu Bình xin đê đầu bái tạ thâm tình của Dương Lễ và ơn nghĩa của Châu Long. Cho đến giây phút sau cùng, ta chỉ là hòn sỏi nhỏ nằm bên cạnh non cao./- Nhạc: Quán gấm đầu làng xứ mạng nàng Châu đã xong Quán gấm đầu làng thỏa nguyện chàng Dương Lễ mong Tình ta ối a nàng về, chờ tân lang đến diện kiến Tình ta ôi ả ngẩn ngơ, ngẩn ng ơ cho Lưu Bình Quán gấm đầu làng kết chặt tình thâm nghĩa sâu. Quán gấm đầu làng thắm tình bằng hữu chi giao. Tình tang ối a tình rằng: “Ngày xưa nhân nghĩa là thế” SH: Trần Thanh Quang 22 Tình tang ôi á: “Nghĩa nhân mấy ai đời nay” Tình tang ôi á: “Nghĩa nhân mấy ai đời nay”./ SH: Trần Thanh Quang 23 LÒNG DẠ ĐÀN BÀ Vua nước Sở một hôm lòng thanh thản, Cởi long bào giả dạng một thường dân, Vác cần câu ra ngồi dựa thạch bàn, Lòng vương giả mơ màng theo sóng nước. Gió động ngàn lau khua xào xạc, Sở Vương mới thả hồn theo những chiếc lá khô rơi tản mạn cuối chân ............... trời. Lòng quân vương bỗng xúc động mối tâm tình. Đưa tay vuốt chòm râu bạc, nhắp chén rượu đào nghiền ngẫm chuyện gần xa. Bỗng ngài đưa mắt nhìn một hang cua dưới thạch bàn, cua cái nằm lột vỏ trong hang, cua đực ngày đêm lo canh giữ cho vợ hiền, quên cả việc ra đi tìm mồi cho đỡ đói. Mấy ngày sau khi coi bề hiền thê cứng cáp, vợ chồng cua mới sánh vai nhau đi dạo mát cạnh giang hà. Sở Vương đứng ngắm đôi vợ chồng cua âu yếm đậm đà. Ngài mới cất tiếng khen rằng, “Lành thay cho tình chồng vợ, đẹp bấy nghĩa đạo tào khang. Rất đỗi loài vật còn nặng chữ phu thê, huống chi làm người ai chẳng trọng câu luân thường đạo lý. Chữ “nhất dạ đồng sàng hề chung dạ ái, nhất nhật phu thê hề bá dạ ân.” Tháng lại ngày qua, nước thuỷ triều mấy phen lên xuống giữa trường giang. Hoa hồng, hoa điệp rụng rơi từng cánh mỏng. Đến ngày cua đực lột vỏ, thì cua cái mặc tình đi dọc, về ngang, bỏ cua đực nằm hiu quạnh trong hang, con ác phụ đã sanh lòng tàn ác. Nó dắt về một gã nhân tình có đôi càng to lớn để xé xác anh chồng bạc số vô duyên. Sở Vương thấy cảnh bạc đen, cất tiếng than rằng, “Hỡi bể rộng trời cao! Đàn bà lòng dạ hiểm sâu, ngoài môi lại nói những câu chung tình.” Ôi! Ngán ngẫm bấy ân tình thế thái, Não nùng thay, tối độc phụ nhân tâm. Lòng Sở Vương như muối xát kim châm, Giận bấy kẻ ân tình không giữ trọn. Để thử xem lòng dạ thế nhân ai người đen trắng, nên ngài mới viết bảng truyền rao khắp cả dân ............... tình. Truyền cho thần dân hãy tuân theo sắc lệnh của triều đình. Tất cả đàn bà Sở quốc, ai can đảm giết chồng đem thủ cấp dâng lên, được ban nhất phẩm phu nhân, lụa là gấm vóc, vàng ròng mười xe. Từ trong thành nội ban ra, chiếu vua nước Sở gần xa đặng tường. Chiếu chỉ truyền ra chưa đầy nửa tháng thì từ các mệnh phụ phu nhân, cho đến những trang thiếu nữ chung tình. Họ cắt thủ cấp người yêu đến hoàng cung SH: Trần Thanh Quang 24 mong sao hưởng được lộc triều đình. Sở Vương dằn lòng căm giận, nhưng cũng phê liền một chiếu thứ hai, “Ai, ai can đảm giết đặng vợ nhà, Trẫm sẽ chia phân nửa giang san Sở quốc.” Một năm lặng lẽ trôi qua, không có một gã đàn ông nào đến hoàng cung để lãnh thưởng, bởi không ai nỡ cầm gươm giết thác vợ mình. Thế rồi một hôm có một gã nông phu nghèo khổ, áo chẳng đặng lành, cơm chẳng đủ ăn, xin vào triều bái kiến đức vua, nhận gươm báu về nhà để giết vợ. Vua nhận lời trao kiếm và di hành theo gót kẻ nhà quê. Khi anh ta về tới mái lều tranh, đứng bên vách nghe tiếng vợ hiền ru con nghe não nuột, anh vội buông gươm, cất tiếng khóc van và chạy tìm Sở Vương dập đầu tạ tội, “Bệ hạ ơi, ngu dân cam chịu chết, chứ không có nỡ nhẫn tâm xuống tay giết thác bạn tâm đồng.” Sở Vương cất tiếng ngợi khen và truyền đem châu báu ngọc ngà ban thưởng. Cho hay trong đạo vợ chồng, biết ai chung thuỷ, ai lòng bạc đen. SH: Trần Thanh Quang 25 PHẠM LÃI BIỆT TÂY THI Nhạc LY HẬN: Lạnh lùng sương sa hắt hiu trùng dương Người đi thuyền hoa lướt trong đêm trường. Ánh trăng khuất rồi! buồn sầu chơi vơi Đường về Ngô bang Buồn xa cách bao ngày trùng phùng. Ôi! mắt hoen lệ buồn Nghìn đời xa nhau Trữ La Thôn nặng sầu. VỌNG CỔ: 1/ Tây Thi ơi, nước bạc ngược dòng trăng tà lộn bóng nàng ra đi để cho tôi mang sầu hận đến muôn... đời. (-)(-) Tôi sẽ vì ai vò võ một phương trời. Nàng hãy vào trong nghỉ an giấc điệp, vì ngoài này tuyết trắng lạnh lùng rơi. (SL) Trên chiếc thuyền rồng lướt sóng đêm nay, có kẻ nhìn trăng mà khe khẽ thở dài. Kiếp má hồng đến thế thì thôi, phí bỏ một đời để đền xong hận nước. 2/ Tôi đã đến Trữ La Thôn trong một ngày nắng đẹp, để tìm một dung nhan sắc nước hương trời. (-)(-) Đâu biết ngày nay phải cách biệt nhau rồi. Nén tim đau đưa nàng lìa đất Việt, lệ anh hùng cố nén vẫn thầm rơi. (SL) Ngày mai này khi sang đến Ngô bang, nàng ở lại còn tôi hồi cố quốc. Rồi đây thiên tình sử sẽ chép bằng nước mắt, mới tương phùng sao sớm vội lìa tan? Nhạc LY HẬN (tiếp): Nơi Ngô bang nghìn trùng xa xôi chia tay nhau, Đưa em đi đường trần chia đôi thôi mong chi gần nhau Rồi đây Trữ La ngày xưa, Chờ ai hoa lá như nặng sầu. VỌNG CỔ: 5/ Tây Thi ơi! làm sao tôi quên được nơi Trữ La Thôn nhìn ai đang giũ lụa lòng bâng khuâng chan chứa mộng ân tình. (-)(-) Hạ bút đề thơ ca ngợi nét khuynh thành. Nhưng Tây Thi ơi tình quê hương vẫn nặng, ta phải nén lòng gạt bỏ tình riêng. (SL) Rồi đây tiếng cười của em có làm sụp đổ Ngô bang, để trả rảnh thù nhà hận nước. Nhưng nhớ đến giờ chia ly não nuột, đã làm cho tôi tê buốt can trường. Nhạc LY HẬN (tiếp): Ngậm ngùi đêm nay tiễn đưa người đi SH: Trần Thanh Quang 26 Trời khuya thuyền trôi khuất trong sương mờ. Đổi trao mấy lời, từng hàng châu sa Đường về thăm thẳm Đời đôi ngã mong gì ngày về, ta tiếc thương thân nàng Giọt sầu rưng rưng dưới sương khuya lạnh lùng. Trở lại vọng cổ: 6/ Sóng biếc linh đinh con thuyền lướt sóng, chốn Ngô bang em ở anh về. (SL) Tây Thi ơi! Rồi đây Trữ La Thôn mây nước sẽ đìu hiu, vì người đẹp không bao giờ trở lại. Trữ La vắng bóng em rồi, Người yêu đâu nữa, mộng đời tiêu tan!./ SH: Trần Thanh Quang 27 HẠNG VÕ SỞ BÁ VƯƠNG Thơ: Máu thấm loan đầy nhuộm chiến y Tả tơi khôi giáp rách quân kỳ Ngập ngừng gió ngựa miền quan tái Giữa chốn sa trường vạn tử thi. VỌNG CỔ: Câu 1: Trời ơi tiếng sáo thê lương như mỉa mai người tuyệt vọng đang đứng bơ vơ trong tiếng trống kinh... hoàng. (-)(-) Cát bụi mờ bay che phủ ánh trăng tàn. (+) Bên tai ta còn nghe văng vẳng, giọng u hoài của tiếng sáo Trương Lương. (SL) Ta có ngờ đâu một đời ngang dọc vẫy vùng của Hạn Võ Sở Bá Vương hôm nay lại gặp bước đường cùng. Ba ngàn tử đệ vong thân, cung điện huy hoàng cũng chìm trong khói lửa./- Câu 2: Giữa lúc sa cơ Ô Chùy như nản bước, nên gió câu đã mỏi mệt ê chề. (-)(-) Hết lương khô nên gió ký nặng nề. (+) Giọt mồ hôi ướt đầm manh áo chiến, trời ơi máu quân thù hay máu của thân ta. (SL) Trời không thương còn nổi trận mưa sa, dòng lệ hận chan hòa đất nối. Trước mặt ta là Tràng Giang cản lối, nẻo đi về khó nỗi dời chân./- Hò ơi... Bến Ô Giang trăng vàng in đáy nước Gió đông lạnh buốt như ghẹo khách anh hường Đâu rồi người bạn tình chung Đìu hiu sương khói... Hò ơi... Đìu hiu sương khói, lạnh lùng cỏ cây. VỌNG CỔ: Câu 5: Nhưng ai có ngờ đâu ngày nay Hạn Võ Sở Bá Vương phải nhất nhơn nhất mã lạnh lùng trên gió ngựa nẻo biên... thùy. (-) Đình Trưởng ơi ngươi có nhớ chăng có lần ngươi đã đưa ta qua bến sông này. (+) Sau lưng ta là mấy ngàn tử đệ, chiêng trống rộn ràng như đất lở trời long. (SL) Ta xuống đò ngạo nghễ nhìn ngươi, nheo đôi mắt nhìn Ô Giang gợn sóng. Giây lâu ta tuốt gươm và cất tiếng cười rộn rã, một cánh tay cũng lệch đất nghiêng trời./- Câu 6: SH: Trần Thanh Quang 28 Nhưng ngày cuối cùng của một võ tướng lừng danh, cơn thất thế bị vây nơi Cai Hạ. Mở huyết lộ ta lên lưng tuấn mã, nhìn lại bên mình không một đứa tàn quân. Chẳng biết ta sa cơ vì tiếng sáo Trương Lương, hay cũng bởi lòng dân ly tán. Thôi thôi Đình Trưởng ngươi ơi, ngươi hãy cắt đầu ta đến Hán dinh lãnh thưởng, ta còn sống làm chi cho nhục nhã ê chề. (SL) Ngu Cơ! Ngu Cơ...! Sở Bá Vương từ đây không còn nữa, mộng thôn tính sơn hà đã tan tành theo bọt nước Ô Giang./. SH: Trần Thanh Quang 29 ĐÀN SÁO HẬU GIANG Vọng cổ: Nam: Trở lại Hậu Giang sau những năm ngày dài xa cách thương nhớ làng quê, nhớ từng kỷ niệm, nhớ lũy tre xanh, nhớ bờ đê ruộng lúa, nhớ bến sông quê diều dặt mấy con...đò. 1. Nam: Nhớ mãi người em gái nhỏ quê ngèo, ruộng sớm đồng trưa má hồng không trang điểm, nhưng đẹp tuyệt vời trong chiếc áo bà ba. Nhớ dáng mẹ gia bên cánh võng đong đưa, nhớ tiếng bìp bịp kêu con nước lớn...ròng. mang mãi trong lòng hình bóng của quê hương Hậu Giang ơiii bao giờ vơi thương nhớ...ớ ơiii Nữ: Dạ chào anh 2, chắc anh là người xa mới tới, trong có vẽ ngập ngừng sợ lạc bước đường đi, vậy có hỏi chi kô tôi sẵn lòng giúp đỡ! Nam: Dạ cám ơn cô! Tôi chỉ thấy lòng mình sao xuyến mười mấy năm rôi tôi mới trở lại nơi xưa, phố xá bây giờ nó thay đổi nhiều quá cô à. Nữ: Dạ anh nói phải đó anh 2 2. Nữ: Hậu Giang quê em giờ đây đổi khác, giờ những bàn tay vun đắp bao ngày...Bao giọt mồ hôi, người đã chắc chiêu khuya sớm dạng dài. Anh có thấy không lúa đồng xanh bát ngát mưa nắng hai mùa chuyên trở nổi chờ mong,...hạt gạo no tròn người dân ấm no thêm, ai cũng ước mơ có cuộc đời tươi thắm, anh đã ra đi xa làng quê yêu dấu, mười mấy năm rồi có còn nhớ gì không....ơ ơ Nam: Da không dấu gì cô, tôi xa nhà từ năm 16, lòng nhớ thương thầy bạn tuổi học trò, và và nhờ mãi cô bạn hiền năm cũ. Nữ: Và cô ấy cách nhà anh con đê nhỏ, qua cây cầu tre lắc lẻo chênh vênh, buổi trường tan cùng đưa đón nhau về, kỷ niệm vẫn còn đây theo năm tháng. Nam: Ơ, ủa! Nói vậy cô em đây là a a! (lý con sáo) Nữ: Hơn...10 năm dường như ai đã lãng quên câu thề, kỷ niệm tuổi thơ tháng năm êm đềm, chưa hề phôi phai vẩn ghi trong lòng. Nam: Bạn tình ơi! Dù cho sông nước kia có đầy gơi, trọn long anh luôn yêu mãi quê hương, bao nghĩa tình...như máu đỏ, thắm nguồn...tim ... (lý con sáo) Nữ: Từ trên những rạng đông, con chim sáo nó bay ra đồng, theo con nước đang suôi dòng ra đồng ruộng xa, con chim sáo nghe trong lòng bay bổng những lời ca, hờ hơ hơ...hớ hơi hời hơi. Đời vui cắn đôi hạt gạo, nhường cho nhau chiếc áo mặc ngày xưa...Thương câu hát tiếng ru bao đời, thương cây lúa lớn nhanh theo người, Cần Thơ gạo trắng ớ ơi, nước trong là...đây í i Vọng cổ 5. Nữ: Anh trở lại quê xưa sao nhiều năm xa vắng, anh vẫn còn thương làng quê SH: Trần Thanh Quang 30 yêu mến, nhớ tổ, nhớ tiên, nhớ nguồn, nhớ cội, nhớ hạt gạo trắng trong nuôi lớn những ...con...người..... Sông nước Hậu Giang mấy lượt vơi đầy, người dân quê ta thiệt thà chân chất, tay lắm chân bùn mà son sắc thủy chung....ơi ơi. Anh vẫn mơ ngày tay nắm tay nhau hòa nhịp tim yêu, anh cùng em nên nghĩa, ta sẽ đưa nhau đi khắp miền quê sông nước qua bắc Cần Thơ rồi ghé bến Ninh Kiều.... Nữ(lý): Anh hãy nhìn lúa vàng say bông, biết bao nhiêu ước mơ theo về. Nam(lý): Làm sao quên được bao nghĩa tình thắm sâu, dù ở nơi đâu đèn hoa sáng rực, nhưng sao bằng quê hương, sông nước miền Hậu Giang. Nữ: Sánh bước bên nhau trên đường quê năm củ, nhắc chuyện ngày xưa mà nghe nhớ thương nhiều. Nam: Tình quê anh giữ trong lòng, tình em anh nhớ sẽ không đổi dời. Nữ: Hậu Giang sông nước muôn đời, dong tố qua rồi cùng xây đắp ngày mai... SH: Trần Thanh Quang 31 NGƯỜI PHU QUÉT LÁ SÂN TRƯỜNG NHẠC: Từng cơn gió cuốn, lá rơi, lá rơi. Người phu quét lá sân trường miệt mài. Kỷ niệm xưa, tìm về. Dĩ vãng buồn, tái tê. Thương mùa phượng vĩ ve sầu gọi hè. Ngày xưa ấy, nếp áo thư sinh, yêu tình học trò, nhưng rồi thu tới hè qua. Thuyền yêu tách bến xa bờ. Hỡi người, hỡi người phu quét lá. Duyên tình đã lỡ còn chi. Trường xưa sao mãi trông chờ./- VỌNG CỔ: Câu 1: Phải, cứ mỗi lần nghe trống trường tan tôi tưởng tượng đó là tiếng trống tân hôn của thuở nào xa xưa lắm. Có một gã hàn sinh trắng tay nghèo danh phận đón đợi kiệu hoa nức nở gọi tên nàng. (-)(-) Rồi ông quên ông là một người phu quét lá sân trường. Nhưng kẻ hàn sinh còn một lần diễm phúc, nhìn khuôn mặt tình rồi mới vĩnh biệt người yêu. (SL) Còn ông thì nỗi buồn thầm kín ra sao, mà sao mỗi lần nghe tiếng trống tan trường. Ông đăm đăm nhìn trong đám nữ sinh, như cố kiếm tìm một bóng hình dĩ vãng./- Câu 2: Thuở ấy trường xưa cùng chung lớp học, hai đứa thương nhau qua lứa tuổi học trò. (-)(-) Đã biết tình yêu nhưng chưa biết hẹn hò. Nàng vẫn trinh nguyên với tà áo trắng, tôi chưa phong trần còn vướng nợ thư sinh. (SL) Rồi bởi lẽ nào ông bỏ bút nghiêng ở lại mái trường làm phu quét lá. Bởi nàng bỏ đi không về trường cũ, lá nhớ thương nàng nên lá rụng đầy sân./- Lối: Bây giờ là đã bao năm, Làm phu quét lá sân trường hỡi ông? Từ ngày mái tóc còn xanh, Bây giờ tóc đã trắng niềm suy tư. VỌNG CỔ: Câu 5: Hỡi người phu quét lá sân trường vẫn thủy chung với một bóng hình xa cũ, có người nhờ tôi trao lại ông một phong thư viết vào mùa thu là đổ rụng sân trường. (-)(-) Trời ơi một bức thư mang nét chữ của bạn tình chung. Vâng hai mươi mấy năm trời có lẻ, mẹ tôi lấy chồng nên phụ bạc tình ông. (SL) Nhưng nét học trò, tuổi mộng chưa quên nên nàng cho con nàng học nơi trường cũ. Để tan buổi về mẹ chờ trước ngõ, đòi nghe chuyện người phu quét lá sân trường./- Câu 6: Lời thơ buồn gợi lại chuyện xa xăm, nàng hỏi tôi sao chọn nghề làm phu quét lá. Cô ơi tâm sự tôi giờ cô đã rõ, tan buổi học này về thưa lại với người xưa. Rằng ngày nàng khoác áo vu qui, bỏ tuổi học trò không cho thầy bạn biết, SH: Trần Thanh Quang 32 nên lá đổ muôn chiều lá thương lá tiếc, không biết nàng đi về bến nước sông nào. (SL) Thuyền đã sang ngang lìa bến cũ, Ông ơi dỗ lá lá đừng tuôn. Thời gian chưa quá thương buồn, Lá rụng sân trường hay rụng xuống lòng tôi SH: Trần Thanh Quang 33 HUYỀN THOẠI TRUÔNG BỒN -Lối- Nam: - Anh đưa em về thăm chiến trường xưa Nơi có một con đường từng mang tên “dốc lửa” Nữ: - Hoa mua tím mùa này đang rộ nở Tím cả núi rừng một nỗi nhớ thiêng liêng. -Sâm thương- Nam: - Đi với anh nghe em, về thăm vùng đất pha máu thắm Trong chiến tranh tang thương bao người con vì nước hy sinh Nữ: - Giặc thù điên cuồng bủa vây, hòng cắt chia Bắc Nam hai miền Giữa tơi bời đạn bom, vẫn hiên ngang vút cao một tượng đài -Vọng cổ- Nam: 1. Hãy đi cùng anh một lần đến Đô Lương để nghe người mẹ Mỹ Sơn kể chuyện Truông Bồn mà cứ tưởng chừng như huyền thoại. Một bản hùng ca đã được viết nên bằng máu bằng xương của những người con chân trần – chí thép mãi mãi vút cao trên mảnh đất Truông Bồn. Một bản hùng ca về những tượng đài hiên ngang của chủ nghĩa anh hùng. Nữ: - Khi đất nước còn quặn mình trong lửa đạn, mỗi hốc núi xó rừng cũng thành công sự chống xâm lăng. Và những người con chân đất đầu trần, nghe Tổ Quốc gọi bỗng hóa thân Phù Đổng. Nam: - Câu chuyện Truông Bồn – câu chuyện tuổi hai mươi, chiều chiến trường xưa rưng rưng dòng lịch sử -Lý Ba Tri- Nữ: Ơi những cô gái thanh xuân mở lối đưa đường những đoàn quân Nam tiến Dù cho đói rét, gian nguy, cái chết chực chờ vẫn quyết kiên gan. Nam: Như những bông hoa rừng dạn dày cùng nắng mưa, Vẫn thủy chung một màu tím sắc trời quê hương Nữ: 2. Ơi những cô gái mảnh mai lấy thân mình làm cọc tiêu dẫn đường cho từng đoàn xe ra trận, giữa đêm tối bủa vây, em như ánh sao tỏa sáng dịu dàng. Nam: - Ấm áp lòng người chiến sĩ lái xe đang vượt dặm trường. Nữ: - Giữa trận địa bom mìn, bóng dáng em là hiệu lệnh, là lối nhỏ an toàn - “anh hãy vững niềm tin !”. Nam: - Đối mặt với bom thù, với khát nước đói cơm, với buốt lạnh đêm đông và nắng chan ngày hạ. Nữ: - Cùng cực gian nguy ý chí càng tôi luyện, giữa sinh tử ngặt nghèo trí tuệ SH: Trần Thanh Quang 34 vẫn thăng hoa. Nam: - Mẹ ngừng lại nửa chừng, tay vuốt ve bông mua rừng nở bên triền đồi bia tưởng niệm, mắt mẹ bỗng nhạt nhòa và giọng mẹ run run Nữ: - Ngày 30 tháng 10 năm 1968, mẹ còn nhớ rõ như in: - Các đồng chí ơi, ta có lệnh hỏa tốc: “0 giờ đêm nay, Mỹ sẽ ngừng ném bom miền Bắc”. - Hoan hô ! Cuối cùng rồi tiểu đội chúng mình cũng có được ngày nghỉ ngơi. Sau gần 300 ngày sống giữa lằn ranh sinh tử, cuối cùng chúng ta đã thắng. Tiểu đội thép đã thắng ! Hoan hô ! - Doãn ơi, Phúc ơi, vậy là có thể yên tâm nhập trường vào ngày mai rồi. Chúc các mi học giỏi nhé ! - Ngày mai anh Hòa và cái Tâm về quê làm đám cưới, hay là chúng ta xin phép đội trưởng cùng nghỉ phép về dự đám cưới luôn. Được không đội trưởng ? - Được rồi, chuyện ngày mai, ngày mai hãy tính. Còn bây giờ, chúng ta vẫn còn một lệnh hỏa tốc nữa đây “7 giờ sáng nay có đoàn xe quân sự đi qua, các đơn vị đóng quân trên tuyến đường 30 nâng cao cảnh giác, sẵn sàng chiến đấu. Khẩn trương sửa chữa cầu đường, san lấp hố bom , bảo vệ an toàn cho đoàn xe vượt qua”. Các đồng chí, ai đã có lệnh nghỉ phép thì sẽ được nghỉ phép, còn lại chuẩn bị sẵn sàng cho nhiệm vụ. - Đội trưởng, dù có lệnh nghỉ phép, nhưng nhiệm vụ cấp bách, chúng tôi xin được ở lại cùng tiểu đội sát cánh chung vai trong lần ra quân cuối. - Không được ! Nguyên tắc là nguyên tắc ! - Đội trưởng, khẩu hiệu của chúng ta: “tim có thể ngừng đập, nhưng đường không thể tắc”, “sống anh dũng bám cầu bám đường, chết kiên cường dũng cảm”, xin đội trưởng cho chúng tôi được cùng chị em hoàn thành nhiệm vụ. - Thôi được, đội trưởng đồng ý. Tiểu đội thép lên đường ! Tất cả cho một ngày mai ! - (tất cả cùng hô lớn) Ngày mai ! -Vọng cổ- Nữ: 5. Ngày mai - ôi chỉ vài tiếng đồng hồ ngắn ngủi nữa thôi Vậy mà .. thời gian ấy đã trở thành bất tử, vì buổi xuất quân cũng là buổi chia tay vĩnh biệt muôn . đời. Hai tiếng “ngày mai” bỗng thành mơ ước xa vời. Nam: - Trận bom điên cuồng trước giờ ngưng tiếng súng, đã giết chết mười hai mơ ước tuổi thanh xuân. Chị Tâm không về, Hợp Thành vắng một cuộc đưa dâu; lớp học cũng vắng tiếng cười chị Hiên, chị Phúc. Bao ngõ đường thôn vắng người về gặp mặt, chỉ còn những hố bom sâu – sâu thẳm nỗi căm hờn. Nữ: 6. Chiều Mỹ Sơn khói hương trầm quyện bên bia tưởng niệm, hoa trinh nữ khẽ khàng khép mi mắt ngủ yên. Ôi 11 cô gái tuổi thanh xuân, những đêm xưa chắc không đêm nào ngủ được ! SH: Trần Thanh Quang 35 Nam: - Ngày nắng đêm sương gội xác xơ mái tóc, gương lược nào chải hết dấu gian truân ? Em ơi mình hôm nay cũng đang tuổi thanh xuân, sao thấy bé nhỏ, tầm thường trước tuổi thanh xuân ngày ấy. Nữ: - Các anh chị ơi có phút giây nào nghe nuối tiếc, khi tuổi thanh xuân đem dâng hết cho đời ? Nam: – nữ “Mệnh lệnh chiến trường, mệnh lệnh của trái tim Nếu ai cũng tiếc tuổi thanh xuân thì còn gì Tổ Quốc ? Một ngày hy sinh cho vạn ngày hạnh phúc Một khoảnh khắc Truông Bồn cho bất khuất – một Việt Nam” -Đuôi vọng kim lang- Nam - Nữ - Từ đây sông núi reo vui, Bắc Nam hai miền xinh tươi, Huyền thoại Truông Bồn còn đây . xin nhắc ai . đừng quên./. SH: Trần Thanh Quang 36 CÁNH NHẠN CHIỀU ĐÔNG Lối: Lá thu rơi. lá thu rơi. Thu tàn chưa hỡi tỷ phu ơi, Để em gom lá nhen bếp lửa Sưởi ấm con tim giá lạnh rồi. Vọng cổ: 1/. Em không trách trời cao sao khiến xui chi cho chúng mình gặp gỡ. Mà chỉ trách cho em cửa lòng sao vội mở rồi góp nhặt yêu thương xây mộng giữa tâm hồn. Và mong gót phiêu linh người gối mỏi chân chồn, dừng lại nơi đây trên sườn non lộng gió, giấc mộng sông hồ vứt bỏ lại sau lưng, quên đất trời Đại Lý bụi mù bay, quên trăng nước Giang Nam mời gọi khách đa tình, chỉ giữ cho mình một tên gọi Kiều Phong là tiếng nhạc lòng của cô gái mù A Tỷ. 2/. A Châu ơi tại sao em lại là em của chị, là con của Trấn Nam Vương Đại Lý họ Đoàn? Để tình huyết nhục, nghĩa yêu đương không thể giữ vuông tròn. Người của em yêu lại là người yêu của chị để em phải nghẹn ngào gọi ba tiếng tỷ phu ơi. Tại sao Kiều Phong lại là Bắc Tiêu Phong, để tình ngang trái mang thêm thù gia tộc. Chị khổ chàng đau em sầu cho số kiếp như cánh nhạn buồn hiu quạnh giữa chiều đông. Lối : Em biết tình em chỉ đơn phương Tối như đôi mắt phủ màn sương, Rồi khi ánh sáng tràn muôn lối Chỉ thấy đau thương với đoạn trường. Vọng cổ: 5/. Du Thản Chi ơi người dâng tặng cho ta làm gì đôi mắt sáng, để ta nhìn thấy Kiều Phong lao mình trong vực thẳm cùng chết với A Châu cho vẹn chữ chung tình. Ánh sáng chỉ làm cho ta thêm hận tủi cho mình. Xin trả lại cho người đôi mắt ấy để ta quay về với đêm tối của đời ta. Nơi chỉ mình ta với hình bóng của Kiều Phong, hình bóng đẹp dù chỉ mơ hồ như ảo ảnh và những chiều đông một mình trong gió lạnh ta còn được nghe văng vẳng tiếng ai cười. Lý con sáo: SH: Trần Thanh Quang 37 Đêm hoa vương Ai khóc bên bờ lau thưa, Não nùng theo gió xa đưa, Tên ta ai gọi giữa mưa buồn Phải chăng tiếng gọi của chàng? Không. Bên cạnh chàng A Châu đang hát ca Hạnh phúc nên đâu ai nhớ nhung gì ta. Một mình ta trong bóng đêm. Khóc cho ai mà gió mưa triền miên. (Về vọng cổ câu 6) Gió đông ơi xin đừng than khóc nữa vì cõi lòng ta băng giá tự lâu rồi. Ta như chiếc nhạn lưng trời. Ngã nghiêng trong gió rã rời dưới mưa. Tìm đâu một chút hương thừa Cho vơi cay đắng, cho vừa nhớ thương./. SH: Trần Thanh Quang 38 CHUYỆN TÌNH LAN VÀ ĐIỆP (Tân Nhạc) Nữ: Tôi kể người nghe đời Lan và Điệp, một chuyện tình cay đắng Lúc tuổi còn thơ tôi vẫn thường mộng mơ đem viết thành bài ca Thuở ấy Điệp vui như bướm trắng, say đắm bên Lan Lan như bông hoa ngàn, thương yêu vô vàn, Nguyện thề non nước ... sẽ không hề ... lìa ... tan (Ngâm thơ) Chùa xa chuông đổ bay theo gió, chiều tan trường về Lan đón anh ... ơ ... Nam: Lan! Em ! ... Nữ: Anh Điệp! Anh Điệp! Nam: Chuông đổ chiều sang, chiều tan trường về, Điệp cùng Lan chung bước Nữ: Cuối nẻo đường đi, đôi bóng hẹn mùa thi Lan khóc đợi người đi Nam: Lần cuối gặp nhau, Lan khẽ nói Nữ: Thương mãi nghe anh, em yêu anh chân tình Nếu duyên không thành, Điệp ơi Lan cắt tóc quên đời vì anh Nam: Nếu duyên không thành, Điệp ơi Lan cắt tóc quên đời vì anh ... (Vọng Cổ) 1. Nữ: Điệp ơi mai anh lên chốn thành đô có nhà xe rực rỡ. Xin đừng quên bến đò ngang con sông nhỏ chốn quê xưa em vò võ mong ... chờ ... Xin đừng quên người yêu bé nhỏ thật thà, chốn đô thành đầy xa hoa cám dỗ, Điệp đừng để lòng xa ngã bê tha. Đây chút tiền mọn từ lâu em dành dụm, trao anh làm lộ phí đường xa. Mai mốt đây khi danh phận rỡ ràng, xin chớ phụ phàng tình xưa duyên cũ ... ơ ... 2. Nam: Lan ơi dầu mai đây đường xa xôi diệu vợi. Thân ở thành đô mà lòng gởi về quê cũ bên người yêu chờ đợi bao ngày. Xin em đừng để dạ nghi ngờ. Dẫu đèn đô thị ngọn xanh ngọn đỏ anh vẫn trọn đời thương nhớ mảnh trăng quê ... Nhớ dòng sông sâu bên lỡ bên bồi, nhớ con đò nhỏ sớm chiều đưa rước khách. Nhớ người yêu trút ống cho anh ăn học, nguyện trọn một đời không vong phụ đổi thay ... (Tân Nhạc) Nữ: Nhưng ai có ngờ, lời xưa đã chứng minh khi đời tan vỡ Lan đau buồn quá khi hay Điệp đã xây mộng gia đình Nam: Ai nào biết cho ai, đời quá chua cay duyên đành lỡ vì ai Bao nhiêu niềm vui cũng vùi chôn từ đây, vùi chôn từ đây Nữ: Lỡ một cung đàn, phải chi tình đời là vòng giây oan trái SH: Trần Thanh Quang 39 Nếu vì tình yêu Lan có tội gì đâu sao vướng vào sầu đau Nam: Nàng sống mà tim như đã chết Duyên bóng cô đơn đôi môi xin phai tàn Thương thay cho nàng Buồn xa nhân thế ... náu thân .. cửa Từ ... Bi ... (Vọng Cổ) 5. Nữ: Điệp ơi vậy là anh đã quên rồi câu ước hẹn. Có lẽ họ đẹp, họ sang, họ nhà cao cửa rộng. Nên anh đắm anh say, anh mơ anh mộng, còn nhớ thương chi người con gái quê ... mùa .. Uổng công em thương nhớ đợi chờ. Con đòn cũ còn cặm sào trên bến đợi nhưng người đi có bao giờ trở lại bến sông xưa. Thôi còn mong chi mơ ước đợi chờ, một lần đưa tiễn là trọn đời mình vĩnh biệt. Cánh bướm ngày xưa đã say mê khu vườn lạ để cho Lan ngày nay cánh rũ hương tàn ... 6. Nam: Lan ơi! Điệp trọn đời yêu chỉ có Lan thôi, vẫn nhớ mãi câu hẹn thề năm cũ, nhưng người ta đã dùng uy quyền và thế lực buộc anh phải phụ phàng quên bỏ tình xưa. Cho bến sông xưa vắng bóng một con đò cho Lan héo rũ đau sầu trong tuyệt vọng. Cho mảnh trăng xưa không còn soi chung bóng cho Điệp và Lan chia biệt trọn đời ... Nữ: Thôi Điệp ơi bận lòng mà chi nữa, mong anh trọn đời hạnh phúc với người ta. Còn Lan với mối hận lòng, khoác áo nâu sòng chôn chặt niềm đau. SH: Trần Thanh Quang 40 BẠCH HẢI ĐƯỜNG (Nói lối) - BHĐ : Thu! con ơi trước khi từ biệt, cha cho con được biết: Cha đây chính là cha ruột của con. Khi cha can tội giết người lãnh án chung thân, trong lúc ấy con vừa tròn một tuổi. (Nam Ai) Thu ơi! con hãy bước lại gần cha (--) Để cho cha (+) được nhìn mặt con mình Sau ngày lãnh án chung thân (--) Nay đã mười tám năm trường. (+) Tháng năm dài nơi hải đảo xa xăm Không tin nhà, không một kẻ viếng thăm Kể sao hết nỗi nhọc nhằn (--) Của một kiếp tù nhân. (+) Còn chi khổ hơn cái cảnh tội tù Thân bầm dập (+) bởi những trận đòn roi Nơi hải đảo muôn trùng (--) Là địa ngục (+) trần gian. (+) Giấc ngủ không yên từng đêm trong khám lạnh Nhớ quê hương (+), nhớ vợ yếu con khờ Vượt trùng dương cha về đến quê nhà Là mong gặp lại người thân (+). (Vọng Cổ) - THU : 1/ Cha ơi! cha ơi, nghe cha kể lại quãng đời gian khổ, thì con mới biết con đây còn có người cha ruột. Đang mang án tù chung thân nơi hải đảo xa vời. Một quãng thời gian mười tám năm trời. Từ bé đến nay con sống trong vòng tay người dưỡng phụ, với cuộc đời nệm ấm chăn êm.(+) Trong khi đó thì ngoài muôn trùng hải đảo xa xăm, cha phải cam mang án lưu đày. Nhìn thân hình của cha tiều tụy xanh xao, con thêm xót xa tình thiêng liêng phụ tử (3 nhịp nói lối) - BHĐ : Con ơi! gia đình của ta trước kia sống trong cảnh thuận hòa êm ấm, nhưng sau đó lại trở thành cảnh dâu biển tan thương. Mẹ của con là một người đàn bà ích kỷ tham lam, đã xô cha ngã gục giữa bức tường lao lý. SH: Trần Thanh Quang 41 - THU : 2/ Cha ơi! bổn phận làm con thì con đây đâu dám buông lời phiền trách mẹ, mà con chỉ trách trời cao sao nghiệt ngã vô cùng. Một dĩ vãng đau thương nay mới rõ ngọn ngành. Mười mấy năm nay con sống bên người xa lạ, nhưng con đâu biết cha ruột của mình là một kẻ tù nhân.(+) Trời ơi! cây muốn lặng mà gió chẳng dừng, người muốn bình yên sao cuộc đời lại quái ác? Cho nên ngày đoàn viên phụ tử, cũng chính là ngày cốt nhục lại lìa xa (Ngâm) Sóng gợn trùng dương bạc nét gành Cuộc đời tù tội oán trời xanh. Con là giọt máu nhiều oan nghiệt Dĩ vãng hôm nay rõ ngọn ngành. (Trường Tương Tư - Lớp chót) - BHĐ : Thu, con ơi mười tám năm qua, thời gian đăng đẳng Hình bóng quê nhà, cha thương nhớ khôn nguôi. Cho đến một hôm, giữa đêm mưa gió Trên một chiếc bè, cha vượt ngục trở về đây. Nhưng số phận quá chua cay (--) Lại thêm một lần (+), phải mang án chung thân Đành mãn (--) kiếp lưu đày. (--) - THU : Tai biến dập dồn, đày ải xác thân Cha chịu lắm điều gian truân (--) Con có biết đâu, thảm cảnh của gia đình. (Vọng Cổ) - BHĐ : 5/ Con có biết không? có những đêm cha nghe tiếng sấm sét rền vang, theo tiếng mưa rơi ngoài vách đá. Trong ngục tối âm u chỉ nghe có tiếng côn trùng tỉ tê trên cành cây kẽ lá, như khóc như than cho số kiếp lao tù. Hướng nẻo quê hương sao xa thẵm mịt mù. Có những ngày ra núi sau đập đá, nhìn thấy khói trắng bay đầy trên mặt biển bao la.(+) Tiếng còi tàu vọng lại từ xa, như tiếng thét của một người tuyệt vọng. Nhớ vợ, thương con từ phương trời xa thẵm. Nước mắt từ đâu ràn rụa xuống vai gầy.(+) - THU : 6/ Cha! Cha ơi con có ngờ đâu Bạch Hải Đường - một tướng cướp, lại là một người cha vô phước của con. - BHĐ : Con ơi! lần đầu tiên cha gặp lại con, thì cũng là lần sau cuối chia lìa tình phụ tử. (THU : Cha! Cha) Không được sống gần con để chăm lo dạy dỗ, để cho con SH: Trần Thanh Quang 42 phải sống nhờ bên dưỡng phụ đến ngày nay. Con ráng! con ráng lo học hành đừng để thua chị kém em, ráng gìn giữ nết na phẩm hạnh. Còn cha thì trong lao ngục suốt đời lãnh án, cho đến khi cốt rụi xương tàn.(+) (THU : Chaơi!) Say này nếu có ai hỏi đến tên tướng cướp Bạch Hải Đường, thì con hãy trả lời rằng: “cha tôi không phải là một kẻ sát nhân khát máu!”. Nhưng số phần cay nghiệt, phải chịu lưu đày nơi côn đảo xa xăm.(+) SH: Trần Thanh Quang 43 THOẠI KHANH CHÂU TUẤN Nói lối: Ai nức nở với giọng đàn Tư Mã Nhạc sầu vương theo chiếc lá lạnh lùng rơi Đàn làm chi buồn lắm Thoại Khanh ơi! Tay ray rứt bồi hồi sa ngấn lệ. VỌNG CỔ: Câu 1: Cầm chiếc đàn lên nghiêng vai cõng mẹ tìm người thương khắp cả bốn phương trời. (16) (17)(18) Mẹ ơi, đôi mắt của con nay đã mù rồi. (20) Chiếc tỳ bà chùng dây long phím, vẫn u hoài theo những giọt mưa rơi. (SL) (24) Đường sang Tề diệu vợi xa xôi, tiếng ve ngân hòa lẫn tiếng xạc xào, (28) của những chiếc lá vàng bay, giữa một chiều thu trên đường về biên ải. (32) (Nghỉ 8 nhịp) Câu 2: Đàn kêu tích tịch tình tang Thiếp nay cõng mẹ tìm chàng, chàng ôi! (12) Từ ngày phu phụ lìa đôi Lệ em như thể lá rơi bên đường. (16) (17)(18) Muôn dặm tìm nhau cho vẹn chữ can thường. (20) Mẹ già nua mái đầu sương điểm trắng. Em mỏi mòn máu thắm cạn buồng tim. (SL) (24) Tìm anh như thể tìm chim Chim bay biển Bắc, em tìm biển Đông (28) Dặm đường cát bụi, gai chông Bởi quá thương chồng em há ngại đường xa. (32) (Nghỉ 12 nhịp) Câu 3: Chữ phu thê một ngày cũng nghĩa, đạo vợ chồng em giữ vẹn tào khang. (16) Đêm quay tơ dưới anh trăng loan, ngày mưa nắng tảo tần nuôi mẹ! (20) Có ngờ đâu đất bằng nỗi lên giông tố, em bỏ quê nhà cõng mẹ dời chân. (SL) (24) Dao vàng cắt thịt máu tuôn Thành tâm nuôi mẹ thánh thần chứng tri (28) Kề vai cõng mẹ ra đi, Tròn câu hiếu đạo em sá chi cơ hàn. (32) SH: Trần Thanh Quang 44 Nói lối: Ai nghe được tiếng đàn ngoài biên ải Điệu u hoài khắc khoải lúc tàn canh. Có phải chăng tiếng đàn ấy của Thoại Khanh! Vai cõng mẹ tìm chồng nơi Tề quốc. VỌNG CỔ: Câu 4: Mẹ ơi giữ vẹn phận làm dâu con quản chi cuộc đời đói lạnh muôn dặm đường xa con nào nại cảnh cơ hàn. (16) (17)(18) Mẹ! Mẹ hãy ngồi đây để nghe tiếng con đàn. (20) Con nuôi mẹ bằng lời ca, tiếng nhạc, để qua hồi đói lạnh lầm than. (SL) (24) Gậy tre dò bước quan san Lệ rơi theo những điệu đàn sầu thương. (28) Miễn là trọn đạo tào khương Dù cho muôn dặm nắng sương đâu nài! (32) (Nghỉ 12 nhịp) Câu 5: Nước mắt tuôn rơi theo tiếng nhạc sầu áo não, em vẫn tìm anh qua chiếc áo phong trần. (16) (17)(18) Mỗi tiếng đàn thương là lệ đổ bao lần. (20) Châu Lang ơi! Nơi ven trời góc biển, biết bao giờ anh trở lại cố hương. (SL) (24) Dù nay em đã mù đui, nhưng tình vẫn đượm trong cõi lòng cô phụ. (28) Giấc Nam kha chập chờn nơi lữ thứ, với những hằng mong gặp gỡ bạn chung tình. (32) (Nghỉ 8 nhịp) Câu 6: Châu lang ơi! Cầm đàn lên thổn thức lệ dầm khăn. Theo tiếng nhạc đường tơ còn rướm máu. (12) Duyên mai trúc thiếp không lỗi đạo. Nghĩa can thường anh chớ vội đơn sai. (16) Em đã tìm anh khắp Nam, Bắc, Đông, Tây. Nhưng người yêu cũ nơi nào không thấy dạng? (20) Em nhớ anh ruột gan đoài đoạn, biết gởi về đâu mấy tiếng tơ đồng. (SL) (24) Ôm đàn lên cõng mẹ ra đi, em gắng gượng nhọc nhằn lê bước. (28) Xa xa khói núi, mây ngàn. Còn nghe văng vẳng giọng đàn bi thương. (32) SH: Trần Thanh Quang 45 MỘT KHÚC NAM AI LỐI Chiều nghĩa trang mộ phần trơ hoang vắng Con tìm về thăm lại người xưa Kỉ vật còn đây theo ngày tháng gió mưa Mà dấu tích không phai hình dáng cũ Bác Hai ơi con đàn đây, một khúc nam NAM AI .Ai, hoài niệm người xưa khuất bóng xa rồi Để lòng buồn đơn côi, ray rức mãi trong đời. Hai mươi năm lạnh lùng trôi mau, kỉ vật vẫn hằn sâu Tóc xanh dù đã phai màu, mà chuyện cũ nào quên Một khúc Nam Ai sâu đậm nghĩa tình, trọn tấm lòng thủy chung Yêu Tổ Quốc – đồng bào, trung – hiếu – tình trước sau Đã mấy phen quân thù khiếp sợ, khi bác Hai khảy tiếng đàn kìm Ôi một bản Kim Tiền hay một khúc Nam Ai? Vọng cổ 1. Bác Hai ơi con đàn đây một khúc Nam Ai để vong hồn bác được yên vui bên tượng đài liệt sĩ. Tiếng đờn ngày nào bác đã khảy lên dang dở để ngàn năm bác ngã xuống anh hùng. Dòng máu miền Trung tô thắm ngọn cờ hồng. Làm sao quên được ngày hôn đó, trước họng súng quân thù, bác nắn phím so dây. Đờn một bản Kim Tiền hay một khúc Nam Ai? Ôi giai điệu Bắc – Nam, mỗi ngã đường sinh – tử. Tay nắn phím đờn réo rắt gọi người ơi, một khúc Nam Ai – phá vòng vây đao phủ 2. Bác ngã xuống như người bất tử, khi bàn tay còn bám chặt phím đờn. Giây phút thiêng liêng, lắng đọng mọi tâm hồn. Giặt phóng lửa đốt nhà bác, con lao vào liều chết cứu bác ra. Quên cả mình - đang theo giặc giết hại dân ta, gây nên tội ác khắp cùng thôn xóm. Bà con kéo đến đấu tranh cương quyết, bác mới được yên lành chỗ chôn cất trang nghiêm. NÓI LỐI Giặc tình nghi đày con đi vùng một Con vẫn không quên mang theo cây đàn kìm Kỷ vật gợi buồn vương vấn mãi trong tim Lòng thổn thức với tiếng đàn năm cũ SH: Trần Thanh Quang 46 VỌNG CỔ 5. Bác Hai ơi một khúc Nam Ai đã đưa con về cội nguồn dân tộc. Bản sắc quê hương sáng ngời đạo lý đã làm gục ngã ý nghĩ xâm lăng loài bạo ác tham .. tàn. Suốt 20 năm dâu bể khôn lường. Con vẫn chắt chiu giữ cây đàn lộng bóng, dù mưa nắng dãi dầu theo năm tháng thời gian. Khi cầm đàn khảy khúc Nam Ai, con nhớ mãi hình dáng bác Hai kiên cường bất khuất. Hồn nước thiêng liêng, cội nguồn sâu đậm, một khúc Nam Ai nhân nghĩa sáng ngời. 6. Chiều nghĩa trang gió lay buồn hiu hắt, con thấp nén hương lòng tường nhớ bác Hai. Con ngồi đàn tiếp nối khúc Nam Ai, chắc hồn bác cũng được nhẹ nhàng, cởi mở. Cung nhớ cung thương điệu đàn muôn thuở, dòng lệ rưng sầu hoài niệm cố nhân. Tiếng đàn kìm hay tiếng lòng bác thương nhớ nước non, con nghe trong tim niềm ray rức bồi hồi. Suốt 20 năm giữ gìn trân trọng Giờ xin trao lại đàn cho con cháu bác hai Kỉ vật còn đây lộng bóng muôn đời Qua bao thế hệ sáng ngời niềm tin ./. SH: Trần Thanh Quang 47 ÔNG LÃO CHÈO ĐÒ THƠ: Con nước mơ màng, mây vẩn vơ Thì còn lão với một con đò Có tiền mua lấy vài chai rượu Nhấp rượu xong rồi, lão nói thơ Thơ VÂN TIÊN Linh đinh trời rộng sông dài Đò ngang một chuyến lần hồi sớm trưa Chiều rồi nghỉ một chuyến đưa Nằm nghe lá rụng như mưa trên đò. Cơm ngày hai bữa cầu no Dám đâu bàn chuyện cơ đồ viễn vông Đời này có cũng như không Sớm còn tối mất bận lòng mà chi VỌNG CỔ: 1/ Còn nước còn non thì nơi bến cũ vẫn còn trơ một ông lão đưa đò. (-)(-) Mây nước miền quê như say theo tiếng hát câu hò. Trên con thuyền cũ kỹ, ai muốn sang bến sông này lão đưa rước giùm cho. (SL) Tiền bạc trả công chẳng nệ ít hay nhiều, lão chỉ cần ngày hai bữa mà thôi. Bởi lão đây yêu quý con đò cũng như thiên hạ họ yêu một người tình lý tưởng. 2/ Người ta đi ngược, đi xuôi. Kẻ ham phú quý, người đòi đỉnh chung. Lữ hành khi đã sang sông. Có ai còn nhớ đến ông chèo đò? (-)(-) Lão chẳng mong chi cũng không đợi không chờ. Cơm hẩm canh rau một ngày hai buổi, manh áo tồi tàn lão dãi nắng, dầm mưa. (SL) Mặc dù tuổi đã già nua. Vẫn còn chèo nỗi con đò sang sông. Tai còn tỏ, mắt còn tinh. Bàn chuyện nhân tình lão chẳng nhượng gì ai. Nói lối : Hơi thu lạnh gió đưa hàng lau lách Nửa chiều rồi, đò vắng khách sang sông Ngồi trầm ngâm nhìn nước bạc xuôi dòng Lão bỗng thấy cõi lòng trống trải. Thơ VÂN TIÊN Chim bay về núi tối rồi SH: Trần Thanh Quang 48 Lão lo xúc gạo rửa nồi nấu cơm Bình minh rồi lại hoàng hôn Năm cùng tháng hết lo buồn mà chi! Sự đời sanh ký, tử quy Mới xuân xanh đó già thì đến nơi Sông dài mấy bận đầy vơi Thế gian mấy bận đổi dời trắng đen. VỌNG CỔ: 5/ Mười mấy năm qua mấy mùa khói lửa lão đã chứng kiến biết bao nhiêu cảnh hưng vong của thế sự thăng trầm. (-)(-) Nước mắt già nua pha lẫn nước xuôi dòng. Bất giác lão đưa tay sờ lên mái tóc, thì sau cuộc ba đào nó đã trắng như bông. (SL) Chuyện đời như cánh phù du. Sớm còn, tối mất dạ sầu mà chi. Sang giàu như áng mây bay. Mới vừa thấy đó phủi tay không còn. 6/ Hò hơ Nước giữa dòng có khi trong, khi đục. Người ở đời có lúc nhục, lúc vinh. Gẫm ai vô sự như mình, đò ngang một chuyến Hò hơ Đò ngang một chuyến mặc tình nắng mưa. Thân già gạo chợ nước sông, khỏe thì đưa khách, mệt nằm xả hơi. Sang giàu mặc kẻ đua bơi, công danh như thể bèo trôi giữa dòng. (SL) Ai dại, ai khôn gẫm lại vẫn không bằng đời của lão Còn trời, còn nước, còn sông Còn cây đa cũ, còn ông chèo đò./. SH: Trần Thanh Quang 49 HUYỀN TRÂN BIỆT KHẮC CHUNG Lối (K): Công nương ơi! Xin tiễn biệt đưa nàng sang xứ lạ (Đ): Buổi tao phùng xin hẹn kiếp lai sinh Thiếp ra đi vì nợ nước ly tình (K): Người ở lại buồn đau trong kỷ niệm Thơ Tình yêu tan tác giữa chiều Mưa chiều thêm đổ bởi nhiều nhớ thương Phụng Hoàng (Đ): Trần lang ơi thiếp xin chàng hãy nén đau thương (-)(-) Ta phải đành hy sinh mộng ước (-) Để cho vững bền non nước (-)(-),đôi ta phải chia lìa tình tan vỡ mộng ngày xanh (-)(-)(-) (K): Công nương ơi (-) bao kỷ niệm thân yêu trong cô độc mỏi mòn (-) Tình đôi ta lỗi thề dang dở (-) vì xứ mạng nghĩa tình đành vĩnh biệt kể từ đây (- )(-)(-) (Đ): Khắc Chung ơi (-) Thiếp mãi không quên tình yêu đẹp buổi ban đầu (-) Phải hy sinh một mối tình đầu (-) (K): Để cho non song thoát khỏi cảnh lầm than ly loạn (-) Dĩ vãng đau buồn muôn kiếp sẽ không phai (-) (Đ): Rồi kể từ đây không còn mong gì hội ngộ (-) Duyên tình ta mang nặng trong long (-) Thôi hãy chia tay xin vĩnh biệt muôn đời. Vọng cổ: (K): Huyền Trân ơi nàng đã hy sinh tình riêng cho sứ mạng, vâng lệnh hòa duyên đáp đền ơn nợ nước để cho Trần Khắc Chung ôm hận đến muôn đời (2 nhịp) 1/ (Đ): Không tròn niềm riêng nên chẳng thốt ra lời. Nay chia tay thêm buồn cho số kiếp, cô độc năm dài sẽ nối tiếp sầu duyên. (K): Nát tâm hồn trong cuộc sống ly hương, dang dở niềm thương vì nợ nước đoạn tình. Tình duyên mình xin hẹn kiếp lai sinh, ôi nỗi đau buồn vì niềm thương nỗi nhớ. Sâm Thương: SH: Trần Thanh Quang 50 (Đ): Duyên thắm tươi Khắc Chung Huyền Trân (-) bền duyên son sắc Nay ước mơ ly tan Đời ta ngăn cách đôi nơi Còn buồn nào xa vắng Lòng nhớ thương lửa hương không tròn Ngày hận tình ly tan Buồn chia tay nát tan cuộc đời 2/ (Đ): Khắc Chung ơi duyên thề đành tuyệt vọng, mộng ngày xanh theo gió lộng mậy ngàn (K): Bao mơ ước ngày xưa đã dệt thắm tơ vàng. Chữ chung tình nay còn in đậm nét, tơ thắm chỉ hồng trên kỷ vật trao nhau. (Đ): Tình của chúng mình còn lại bấy nhiêu thôi, cùng một trái tim ấp ủ lòng chung thủy. Để tránh cho non sông thoát khỏi vòng binh lửa, thiếp phải lên đường sang Chiêm quốc hoà duyên. Nhạc chia tay (Đ): Bao mơ ước ly tan (-) mang sầu thương tình buồn (-). Ta chia tay trong hận sầu xa cách muôn đời ly hương thương nhớ với bao khổ đau trong lòng (-) (K): Sầu tình duyên ngang trái (-) chia lìa nhau ngàn đời (-). Bao đau thương trong hận buồn mang khối u tình tơ vương thương nhớ suốt bao tháng năm đêm dài (-) (Đ): Mây che kín trăng sao (-) trong màn đêm lệ tình (-). Thêm đau thương cho đời mình trong phút chia lìa tơ duyên dang dở khổ đau nát tan tim long (-) (K): Kìa trời mây u ám (-) thương đời ta lạc loài. Như trăng sao đang lặn mờ chia cách ân tình đôi tim chung thủy ngàn đời ly tan Vọng cổ: (Đ): Trần lang ơi! Thiếp xin tặng Trần lang chiếc áo ngự hàn trong cơn rét lạnh, để nhớ để thương tìm nhau trong kỷ niệm tình ta bất hạnh rẽ đôi đường 4/ (2 nhịp) (K): Nợ nước hy sinh đành gãy gánh can trường. Chiêm quốc ly hương đoạn trường kiếp sống trong cung hoàng nhưng vắng bóng người thương. (Đ): Đau lòng vỡ chậu tan gương tình ta ngăn cách đôi đường chia ly. Hoà duyên để lấy Ô Ri, ngàn năm cách biệt thiếp quy Chiêm Thành Dặm Trần lang ơi mơ ước trăm năm đành lỗi hẹn Duyên thề kim cải chẳng tròn đôi Chàng chớ quá đau thương mà khổ lụy sầu rơi SH: Trần Thanh Quang 51 Xin hãy quên đi mối tình dang dở 5/ (K): Xót xa thay cho mối tình ngang trái, gương vỡ bình tan tê tái tim lòng (2 nhịp) (Đ): Gắn bó keo sơn nay đứt đoạn tơ lòng. Chữ chung tình nay đành dang dở, nên duyên tình mình đành đau khổ đắng cay. (K): Vỡ mộng tình trong kiếp sống nay mai, sầu mây phủ trắng ngày mai sang lạng. Công nương ơi hãy làm tròn sứ mạng, nhẹ niềm riêng xem nước nặng hơn tình. Lý Trăng Soi (Đ):Ôi trời cao (-) xin chứng (-) cho lòng (-) (Đ – K): Cho Huyền Trân Khắc Chung (-) xin nguyền tình chung thủy (-) không phai mờ (-) (K): Phương trời xa (-) từ đây xa cách muôn thưở biệt ly (-) (Đ): Vì Chiêm bang gây cấn can qua (K): Mang khổ sầu vâng lệnh hoà duyên 6/ (Đ): Xin giã từ chàng ở lại thiếp ra đi, vì nghĩa lỗi thề tình ta đành ly biệt (K): Dứt mối uyên ương kết thân tình Chiêm Việt, nên ngàn năm sau mãi vĩnh biệt chia lìa (Đ): Tròn sơn minh thì chẳng hẹn ba sinh, chàng hãy lãng quên trong nghĩa tình sứ mạng (K): Thành Chiêm chia cách đôi đàng, tan nát gan vàng Chung thầm gọi Huyền Trân SH: Trần Thanh Quang 52 TÌNH ANH BÁN CHIẾU Hòòòòo ....... ooơơơi! Chiếu Cà Mau nhuộm màu tươi thắm, công tôi cực lắm mưa nắng dãi dầu. Chiếu này tôi chẳng bán đâu, tìm cô không gặp, hòòòòo ...... ooơơơi, tôi gối đầu mỗi đêm. Ghe chiếu Cà Mau đã cắm sào trên bờ kinh Ngã Bảy sao cô gái năm xưa chẳng thấy ra ....... chào. Cửa vườn cô đã khoá kín tự hôm nào. Tôi đã vác đôi chiếu bông từ dưới ghe lên xóm Rẩy, chiếc áo nhuộm bùn đã lấm tấm giọt mồ hôi. Nhà của cô sau trước vắng tanh, gió lạnh chiều đông bỗng có ai dạo lên tiếng nguyệt cầm, như gieo vào lòng tôi một nỗi buồn thê thảm. Cô đã đặt đôi chiếu bông bề dài hai thước, có lẽ để điểm tô ở chốn loan phòng. Hôm nay cô đã quên tôi để cất bước theo chồng. Cô ơi, đôi chiếu này tự tay tôi dệt lấy, tôi đã lựa từng cọng lác, sợi gai. Nhưng khi tôi đến nơi thì cô đã rời bỏ quê nhà sang qua xứ khác. Tôi đứng trước cổng vườn xưa nỗi buồn man mác, còn đôi chiếu này tôi biết tặng cho ai. Nhớ năm ngoái khi ghe vừa tới vàm sông Ngã Bảy, cô đã tươi cười dẫn tôi đến tận nhà cô.cô đưa tôi vào chốn phòng riêng để đo ni chiếc giường gõ đỏ và Cô đặt làm đôi chiếu và cô hỏi qua giá cả, tôi trả lời lấy giá rẻ làm quen.Năm hôm sau Khi tôi sắp sửa lui ghe, cô còn đứng trên bến dặn dò kỹ lưỡng. Sau khi cô đà quay gót, chiếc áo bông hường khuất dạng sau mấy lùm tre. cô có biết đâu tôi đã lấy nón lá che ngang để dấu đôi dòng nước mắt, vì không muốn bàng quang thiên hạ họ cười tôi là một kẻ si tình. SH: Trần Thanh Quang 53 Khi hỏi lại xóm giềng, tôi mới biết, cô theo chồng đã được bốn trăng qua. Mình dám đâu sai hẹn với người ta, mà họ đành đoạn bỏ nhà đi xứ khác. Tôi vác đôi chiếu bông mà cõi lòng tan nát, bước chân đi như thể xác không ........ hồn. Nước mắt cứ tuôn rơi theo lá rụng trên đường. Gió đông vụt vù thổi mạnh, lạnh đất trời, lạnh đến cả tâm can. Người ta đã có đôi rồi, chiếu chăn đâu ấm bằng người tình chung, để mình vác cặp chiếu bông, chờ đợi chi nữa uổng công đợi chờ. Khuya đêm nay ngồi chờ nước lớn, nỗi buồn đau cứ canh cánh bên lòng. Tôi thấy đời tôi sao lạnh lẽo khôn cùng. Còn chi buồn hơn nghề bán chiếu, để tô điểm loan phòng cho những gái còn xuân. Đến khi họ cất bước sang ngang lại không một lời hỏi han từ giả, đến đôi chiếu bông tôi đã uổng công ngồi dệt mấy ngày đêm ròng rã, mà nay vẫn còn nằm trơ ở dưới khoang thuyền. Ngọn gió đêm đông , đừng thổi nữa, lòng tôi lạnh lắm gió đông ơi! Tôi nhổ sào cho ghe chiếu trôi xuôi, lòng nặng trĩu một nỗi sầu tê tái. Tôi ngồi yên sau lái, Đôi mắt vẫn hướng về nẻo cũ, vườn xưa. Hỡi ôi, con sông Phụng Nghiệp chảy ra bảy ngã, thì lệ của tôi sao nó cũng lai láng muôn dòng. Có ai biết được tấm lòng của tôi với cô gái mỹ miều trên kinh Ngã Bảy. Sông sâu bên lở, bên bồi, tình anh bán chiếu trọn đời không phai.