Toyota đào tạo kỹ thuật viên ô tô (kỹ thuật viên 1)

Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h­ háng -1- Kiến thức về hư hỏng Khái quát của chương Đối với các hư hỏng được liệt kê ra trong chương này, sẽ tiến hành khắc phục hư hỏng sai nếu không có đủ kiến thức tương ứng với các hư hỏng đó. Hãy học các nguyên nhân gây ra hư hỏng và các cơ chế tạo ra chúng. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h­ háng -2- L­îng tiªu hao nhiªn liÖu t¨ng Kh¸i qu¸t L­îng tiªu hao nhiªn liÖu t¨ng lªn th­êng lµ do c¸c ®iÒu kiÖn sö dông xe vµ ®­êng x¸ h¬n lµ do h­ háng cña xe. Do ®ã, ®iÒu quan träng lµ ph¶i hiÓu chÝnh x¸c thãi quen sö dông vµ møc yªu cÇu cña kh¸ch hµng. Trong ch­¬ng nµy, sÏ gi¶i thÝch c¸c môc vÒ dù ®o¸n c¸c nguyªn nh©n lµm t¨ng l­îng tiªu hao nhiªn liÖu. • Tõ khi nµo? HiÓu ®­îc mèi quan hÖ gi÷a viÖc h©m nãng ®éng c¬ vµ viÖc sö dông A/C, sù thay ®æi vÒ t×nh tr¹ng cña xe vµ h­ háng. • So s¸nh víi c¸i g×? T×m ra sù kh¸c biÖt gi÷a xe chuÈn mµ kh¸ch hµng so s¸nh víi xe cña anh ta vµ chÈn ®o¸n nguyªn nh©n lµm t¨ng l­îng tiªu hao nhiªn liÖu. • Nhiªn liÖu ®­îc sö dông nh­ thÕ nµo? ChÈn ®o¸n nguyªn nh©n cña l­îng tiªu hao nhiªn liÖu t¨ng c¨n cø vµo viÖc sö dông cña kh¸ch hµng. • §o nhiªn liÖu nh­ thÕ nµo? ChÈn ®o¸n nguyªn nh©n viÖc ®o sai cña kh¸ch hµng. (1/1) L­îng tiªu hao nhiªn liÖu t¨ng Tõ khi nµo? 1. L­îng tiªu hao nhiªn liÖu thay ®æi theo mïa Khi dïng m¸y ®iÒu hoµ kh«ng khÝ trong mïa hÌ, l­îng tiªu hao nhiªn liÖu t¨ng lªn. Møc t¨ng nµy phô thuéc vµo phô t¶i cña m¸y ®iÒu hoµ kh«ng khÝ tuú thuéc vµo nhiÖt ®é vµ ®é Èm. VÒ mïa ®«ng, l­îng tiªu hao nhiªn liÖu còng t¨ng lªn, v× thùc hiÖn ch¹y kh«ng t¶i nhanh l©u h¬n b×nh th­êng ®Ó h©m nãng ®éng c¬. 2. L­îng tiªu hao nhiªn liÖu thay ®æi theo thêi gian TiÕng gâ xuÊt hiÖn v× muéi than tÝch tô trong buång ®èt trong mét thêi gian dµi. ViÖc khèng chÕ tiÕng gâ lµm muén thêi ®iÓm ®¸nh löa, lµm t¨ng l­îng tiªu hao nhiªn liÖu. NÕu thêi ®iÓm ®¸nh löa muén kho¶ng 5 ®é, th× l­îng tiªu hao nhiªn liÖu t¨ng gÇn 6%. Khi xe míi nguyªn ch¹y gÇn 5.000 ®Õn 10.000 km, l­îng tiªu hao nhiªn liÖu gi¶m tõ 5 ®Õn 10%. §ã lµ v× ma s¸t cña ®éng c¬, hÖ thèng truyÒn lùc, c¸c lèp, v.v.... ®· gi¶m. 3. L­îng tiªu hao nhiªn liÖu thay ®æi nhanh “L­îng tiªu hao nhiªn liÖu ®· t¨ng nhiÒu so víi n¨m ngo¸i”, “Bçng nhiªn l­îng tiªu hao nhiªn liÖu ®· t¨ng lªn,” cã thÓ ®· xÈy ra mét lo¹i h­ háng cña xe. (1/1) Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h­ háng -3- L­îng tiªu hao nhiªn liÖu t¨ng So s¸nh víi c¸i g×? 1. Sù kh¸c biÖt vÒ ®éng c¬ • Nãi chung, l­îng tiªu hao nhiªn liÖu lín h¬n khi dung tÝch xilanh cña ®éng c¬ lín h¬n. Nguyªn nh©n chÝnh lµ do lùc ma s¸t t¨ng lªn v× ®éng c¬ lín h¬n vµ träng l­îng cña xe nÆng h¬n. • L­îng tiªu hao nhiªn liÖu trong ph¹m vi b×nh th­êng hÇu nh­ gièng nhau, bÊt kÓ c¸c ®Æc tÝnh cña ®éng c¬; dï lµ ®éng c¬ cã m«men quay lín ë tèc ®é thÊp hay cã m«men quay lín ë tèc ®é cao. ë tèc ®é thÊp tû sè truyÒn cña ®éng c¬ cã m«men quay cao ®­îc ®Æt nhá h¬n, tuy nhiªn, trong tr­êng hîp nµy cã thÓ nãi lµ l­îng tiªu hao nhiªn liÖu gi¶m xuèng. • Trong mét ®éng c¬ ®­îc trang bÞ mét tuabin t¨ng ¸p/m¸y nÐn t¨ng ¸p, ng­êi l¸i xe th­êng nhÊn bµn ®¹p ga h¬n møc cÇn thiÕt, v× ph¶n øng chËm cña nã vµo lóc khëi ®éng vµ t¨ng tèc. Do ®ã c¸c ho¹t ®éng, khëi ®éng vµ t¨ng tèc cña tuabin t¨ng ¸p/ m¸y nÐn t¨ng ¸p lín h¬n møc cÇn thiÕt, vµ l­îng tiªu hao nhiªn liÖu t¨ng lªn. Gîi ý: L­îng tiªu hao nhiªn liÖu nhá nhÊt L­îng tiªu hao nhiªn liÖu nhá nhÊt ®­îc thÓ hiÖn b»ng ®­êng cong tÝnh n¨ng cña ®éng c¬ khi b­ím ga ®­îc më hoµn toµn vµ kh«ng ph¶i lu«n lu«n b»ng l­îng tiªu hao nhiªn liÖu trong ph¹m vi sö dông b×nh th­êng. (1/5) 2. Sù chªnh lÖch vÒ träng l­îng xe Khi träng l­îng xe lín h¬n, l­îng tiªu hao nhiªn liÖu t¨ng lªn. ViÖc t¨ng träng l­îng cña xe kh«ng ¶nh h­ëng nhiÒu ®Õn møc tiªu hao nhiªn liÖu trong khi xe ch¹y ë mét tèc ®é kh«ng ®æi trªn mét ®­êng b»ng ph¼ng. Nh­ng khi khëi ®éng nhiÒu lÇn, t¨ng tèc vµ leo dèc, träng l­îng cña xe sÏ ¶nh h­ëng nhiÒu ®Õn l­îng tiªu hao nhiªn liÖu. 3. Sù kh¸c biÖt vÒ kiÓu d¸ng (khÝ ®éng lùc häc) Søc c¶n cña kh«ng khÝ t¨ng lªn theo b×nh ph­¬ng tèc ®é cña xe. Do ®ã, khi xe ch¹y ë tèc ®é thÊp, søc c¶n cña kh«ng khÝ kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn l­îng tiªu hao nhiªn liÖu, nh­ng khi xe ch¹y ë tèc ®é cao, sÏ ¶nh h­ëng nhiÒu ®Õn l­îng tiªu hao nhiªn liÖu. Gîi ý: Søc c¶n cña kh«ng khÝ tû lÖ thuËn theo cÊp sè nh©n cña trÞ sè Cd cña diÖn tÝch mÆt chiÕu tr­íc. Nãi kh¸c ®i, mÆc dï trÞ sè Cd nhá, diÖn tÝch mÆt víi tÝch sè c¶n cña kh«ng khÝ trë nªn lín. V× vËy, mÆc dï trÞ sè Cd trong phÇn lín c¸c xe lµ nhá, søc c¶n cña kh«ng khÝ kh«ng ph¶i lu«n lu«n nhá. Nãi tãm l¹i, kh«ng thÓ nãi r»ng l­îng tiªu hao nhiªn liÖu sÏ gi¶m ®i. (2/5) Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h­ háng -4- L­îng tiªu hao nhiªn liÖu t¨ng So s¸nh víi c¸i g×? 4. Sù kh¸c nhau vÒ hép sè vµ tû sè truyÒn • Nãi chung khi tû sè truyÒn nhá, tèc ®é cña ®éng c¬ gi÷ ë møc thÊp vµ ®é më cña b­ím ga lín ®Ó cho xe ch¹y víi c«ng suÊt ®Òu. Do ®ã sù tæn thÊt vÒ b¬m cña ®éng c¬ gi¶m ®i vµ l­îng tiªu hao nhiªn liÖu gi¶m ®i. • Khi so s¸nh mét xe cã hép sè th­êng (sau ®©y gäi t¾t lµ xe M/T) víi mét xe cã hép sè tù ®éng sau ®©y gäi t¾t lµ xe A/T), khi xe ch¹y ë tèc ®é thÊp l­îng tiªu hao nhiªn liÖu cña xe A/T lín h¬n møc tiªu thô cña xe M/T v× bé biÕn m« bÞ tr­ît. MÆt kh¸c, khi xe ch¹y ë tèc ®é cao khi cã c¸c chøc n¨ng kho¸ biÕn m«, l­îng tiªu hao nhiªn liÖu ë c¶ hai lo¹i xe nµy b»ng nhau. (3/5) Gîi ý: Tæn thÊt b¬m Tæn thÊt b¬m lµ søc c¶n khi ®éng c¬ hót kh«ng khÝ vµo. Khi ®é më cña b­ím ga nhá, tæn thÊt b¬m sÏ lín. 5. Sù kh¸c nhau vÒ lèp Lý do v× sao lèp xe ¶nh h­ëng ®Õn l­îng tiªu hao nhiªn liÖu lµ ë chç ®a sè søc c¶n l¨n trong khi xe ch¹y lµ søc c¶n ë lèp. Søc c¶n l¨n cña lèp thay ®æi theo ¸p suÊt lèp hoÆc lo¹i lèp (4/5) 6. Sù kh¸c nhau gi÷a xe thùc tÕ vµ c¸c sè liÖu trong catalog L­îng tiªu hao nhiªn liÖu trong catalog ®­îc ®o l­êng trong ®iÒu kiÖn quy ®Þnh. V× vËy, trong nhiÒu tr­êng hîp, c¸c ®iÒu kiÖn ch¹y xe kh¸c ®i do viÖc thùc hiÖn cña kh¸ch hµng, l­îng tiªu hao nhiªn liÖu t¨ng theo c¸c ®iÒu kiÖn, tèc ®é ch¹y trung b×nh thÊp, tû lÖ dõng xe cao, t¨ng tèc ®ét ngét, v.v... * C¸c nguyªn nh©n do ®­êng x¸ vµ m«i tr­êng xung quanh NhiÖt ®é vµ ®é Èm kh¸c nhau ¶nh h­ëng cña giã Tèc ®é thay ®æi lín do ®é dèc, ®é nghiªng vµ ®é gå ghÒ trªn ®­êng. * Nguyªn nh©n vÒ phÝa xe Träng l­îng cña xe kh¸c nhau Khã duy tr× ®é më cña b­ím ga kh«ng thay ®æi kÓ c¶ khi xe ch¹y víi tèc ®é kh«ng thay ®æi. Thay ®æi theo thêi gian (ma s¸t cña xe thay ®æi, sù tÝch tô muéi than) (5/5) Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h­ háng -5- L­îng tiªu hao nhiªn liÖu t¨ng ViÖc sö dông cña kh¸ch hµng? 1. H©m nãng vµ qu·ng ®­êng ch¹y Thêi gian h©m nãng dµi sÏ lµm l·ng phÝ nhiªn liÖu. Khi ®éng c¬ l¹nh, cÇn nhiÒu nhiªn liÖu h¬n vµ tèc ®é ch¹y kh«ng t¶i cao do ch¹y kh«ng t¶i nhanh. C¨n cø vµo c¸c sù kiÖn nµy, khi qu·ng ®­êng ch¹y ng¾n, tû lÖ thêi gian ch¹y khi ®éng c¬ l¹nh t¨ng lªn vµ l­îng tiªu hao nhiªn liÖu t¨ng lªn. Gîi ý: H©m nãng §Ó c¶i thiÖn tÝnh kinh tÕ nhiªn liÖu, ph¶i gi¶m thêi gian h©m nãng cµng nhiÒu cµng tèt. ThËm chÝ trong mïa ®«ng, ph¶i ngõng h©m nãng khi ®ång hå b¸o nhiÖt ®é n­íc b¾t ®Çu dÞch chuyÓn (nhiÖt ®é n­íc tõ 40 ®Õn 500C) 2. §iÒu kiÖn chÊt hµng (t¶i) vµ sè ng­êi trªn xe Khi t¶i träng vµ sè ng­êi trªn xe t¨ng lªn, träng l­îng cña xe trë nªn nÆng h¬n vµ l­îng tiªu hao nhiªn liÖu t¨ng lªn. (1/5) 3. ViÖc sö dông m¸y ®iÒu hoµ kh«ng khÝ Khi ch¹y m¸y nÐn cña m¸y ®iÒu hoµ nhiÖt ®é, c«ng suÊt cña ®éng c¬ ®­îc sö dông, lµm t¨ng l­îng tiªu hao nhiªn liÖu. Møc ho¹t ®éng cña m¸y nÐn t¨ng lªn khi nhiÖt ®é vµ ®é Èm lªn cao h¬n. L­îng kh«ng khÝ gi¶m xuèng khi tèc ®é xe gi¶m ®i vµ hiÖu suÊt lµm l¹nh cña giµn ng­ng kÐm ®i. V× vËy, t¶i träng cña ®éng c¬ t¨ng lªn. §o ®ã, trªn mét ®­êng bÞ t¾c khi nhiÖt ®é cao, l­îng tiªu hao nhiªn liÖu t¨ng lªn kho¶ng 20 ®Õn 30%. 4. Phô t¶i ®iÖn Phô t¶i cña m¸y ph¸t ®iÖn t¨ng lªn khi l­îng ®iÖn n¨ng sö dông t¨ng lªn, nªn l­îng tiªu hao nhiªn liÖu t¨ng lªn. (2/5) 5. Xe ch¹y trong thµnh phè vµ trªn c¸c ®­êng bÞ ¸ch t¾c giao th«ng Xe ch¹y trong c¸c ®iÒu kiÖn nµy lµm t¨ng l­¬ng tiªu hao nhiªn liÖu, v× tèc ®é trung b×nh cña xe thÊp, thêi gian dõng xe trë nªn l©u h¬n, vµ th­êng ph¶i thùc hiÖn t¨ng tèc vµ gi¶m tèc. §­êng bÞ t¾c nghÏn tõng lóc nªn ph¶i th­êng xuyªn t¨ng tèc vµ gi¶m tèc, l­îng tiªu hao nhiªn liÖu sÏ lín h¬n khi xe ch¹y trªn ®­êng mµ tèc ®é cña xe ®­îc coi lµ thÊp. • Tèc ®é trung b×nh cña xe Cã thÓ tÝnh tèc ®é trung b×nh cña xe mét c¸ch ®¬n gi¶n b»ng c¸ch chia qu·ng ®­êng cho thêi gian. Nh­ng khi xe ch¹y qu·ng ®­êng dµi, cã c¸c ®o¹n ®­êng bÞ t¾c nghÏn vµ c¸c ®­êng kh«ng bÞ t¾c nghÏn trong khi ch¹y, v× vËy cÇn ph¶i lÊy mçi trÞ sè b»ng c¸ch t¸ch thµnh tõng ®o¹n nµo ®ã. Trong tr­êng hîp nµy cÇn ph¶i t¸ch râ tû lÖ gi÷a c¸c qu·ng ®­êng ch¹y víi tèc ®é cao vµ tèc ®é thÊp. • Thêi gian dõng xe Khi dõng xe, vÉn tiªu thô nhiªn liÖu, tuy nhiªn qu·ng ®­êng xe ch¹y lµ 0 km, v× vËy hiÖu suÊt cña nhiªn liÖu trë thµnh 0 km/LÝt. Khi thêi gian dõng xe l©u h¬n, hiÖu suÊt cña nhiªn liÖu sÏ kÐm h¬n. (3/5) Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h­ háng -6- L­îng tiªu hao nhiªn liÖu t¨ng ViÖc sö dông cña kh¸ch hµng? 6. Ch¹y trªn ®­êng cao tèc Trªn c¸c ®­êng cao tèc, khi xe ch¹y ë tèc ®é kh«ng ®æi, l­îng tiªu hao nhiªn liÖu th­êng t¨ng. Nh­ng khi t¨ng tèc ®é, l­îng tiªu thô nhiªn liÖu sÏ t¨ng lªn. Nãi chung, khi gi¶m tèc ®é tõ 100 km/h xuèng 80 km/h, l­îng tiªu hao nhiªn liÖu gi¶m kho¶ng 10 ®Õn 30% 7. Khëi ®éng vµ t¨ng tèc Khëi ®éng nhanh hoÆc t¨ng tèc ®ét ngét tiªu thô nhiÒu nhiªn liÖu h¬n møc b×nh th­êng khi ch¹y cïng qu¶ng ®­êng hoÆc tèc ®é. Nãi chung, viÖc khëi ®éng nhanh vµ t¨ng tèc ®ét ngét tiªu thô nhiªn liÖu t­¬ng ®­¬ng víi l­îng tiªu thô khi ch¹y gÇn 100 m. §Ó gi¶m l­îng tiªu hao nhiªn liÖu, ph¶i duy tr× mét kho¶ng c¸ch nµo ®ã tõ xe nµy ®Õn xe kia vµ gi÷ tèc ®é kh«ng ®æi. (4/5) 8. Thao t¸c t¨ng tèc g©y l·ng phÝ ViÖc t¨ng tèc tiªu thô l­îng nhiªn liÖu t­¬ng ®­¬ng víi l­îng ®Ó ch¹y gÇn 50 m 9. Thao t¸c chuyÓn sè Nãi chung, trõ khi tÝnh n¨ng ch¹y xe kÐm ®i, nh­ sù xuÊt hiÖn cña tiÕng gâ, dïng sè cao h¬n vµ gi¶m tèc ®é cña ®éng c¬ sÏ gi¶m ®­îc l­îng tiªu hao nhiªn liÖu. (5/5) L­îng tiªu hao nhiªn liÖu t¨ng §o nhiªn liÖu nh­ thÕ nµo? NhiÒu kh¸ch hµng tÝnh to¸n l­îng tiªu thu nhiªn liÖu b»ng ph­¬ng ph¸p tÝnh theo b×nh chøa nhiªn liÖu ®Çy. Tuy nhiªn, viÖc tÝnh to¸n theo ph­¬ng ph¸p nµy cã thÓ dÉn ®Õn c¸c kÕt qu¶ kh¸c nhau. V× vËy cÇn ph¶i chó ý ®Õn c¸c ®iÓm sau ®©y. 1. Ph­¬ng ph¸p ®æ dÇy vµ sù chªnh lÖch Khi n¹p nhiªn liÖu vµo b×nh sau khi ch¹y, l­îng nhiªn liÖu ph¶i b»ng l­îng nhiªn liÖu tr­íc khi ch¹y. Tuy nhiªn, khi xe bÞ nghiªng, ng­êi ®æ nhiªn liÖu, tèc ®é ®æ, v.v... kh«ng gièng nhau, v× vËy l­îng nhiªn liÖu ®æ vµo sÏ kh¸c nhau. Do ®ã, kÕt qu¶ tÝnh møc tiªu thô nhiªn liÖu sÏ kh¸c nhau. (1/3) Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h­ háng -7- L­îng tiªu hao nhiªn liÖu t¨ng §o nhiªn liÖu nh­ thÕ nµo? 2. Thêi gian n¹p nhiªn liÖu vµ sù kh¸c nhau Khi n¹p nhiªn liÖu vµo lóc, míi tiªu thô mét l­îng nhiªn liÖu nhá, qu·ng ®­êng ch¹y còng ng¾n. Do ®ã, cã thÓ tÝnh ®­îc l­îng nhiªn liÖu tiªu thô trong ®iÒu kiÖn ch¹y nµy. Nãi kh¸c ®i, khi ®æ nhiªn liÖu vµo lóc b×nh nhiªn liÖu gÇn nh­ rçng, th× qu·ng ®­êng ®· ch¹y dµi vµ xe ®· thùc hiÖn c¸c ®iÒu kiÖn ch¹y kh¸c nhau. V× vËy kÕt qu¶ tÝnh to¸n nhiªn liÖu sÏ lµ sè trung b×nh cña tæng c¸c kÕt qu¶. (2/3) 3. C¸c ®iÓm quan träng lµ ph¶i nhí khi ®o l­êng §Ó tÝnh to¸n chÝnh x¸c l­îng tiªu hao nhiªn liÖu, ph¶i thùc hiÖn mét kiÓm tra xe trªn ®­êng c¨n cø vµo viÖc ®iÒu tra tr­íc chÈn ®o¸n, b»ng ®ång hå ®o l­îng tiªu hao nhiªn liÖu vµ m¸y chÈn ®o¸n cÇm tay vµ ghi sè liÖu thÓ hiÖn sù thay ®æi vÒ l­îng tiªu hao nhiªn liÖu trong c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c nhau cña ®­êng x¸ vµ c¸c ph­¬ng ph¸p ch¹y xe. C¸c ®iÓm ®Ó ®o l­êng vµ vÝ dô cô thÓ (Xem phô lôc D-1 cña ch­¬ng “KiÕn thøc vÒ h­ háng” ë phÇn “KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ kh¾c phôc h­ háng – file PDF (2 trong 2)) (3/3) L­îng tiªu hao dÇu t¨ng Kh¸i qu¸t L­îng dÇu ®éng c¬ tÊt nhiªn sÏ gi¶m khi xe ch¹y. C¸c ®­êng dÉn dÇu ®Ó b«i tr¬n cho mçi bé phËn cña ®éng c¬ gåm cã ®­êng dÉn ®Õn c¸cte dÇu vµ dÉn ®Õn buång ®èt hoÆc ®i vµo khÝ x¶ mµ kh«ng trë l¹i c¸cte dÇu. DÇu ®éng c¬ ®i vµo buång ®èt vµ khÝ x¶ th× bÞ ®èt ch¸y. §­êng dÉn dÇu trong ®ã l­îng dÇu gi¶m ®i • §­êng dÉn dÇu b«i tr¬n cho thµnh xilanh ®i vµo buång ®èt. • §­êng dÉn vµo buång ®èt tõ khe hë gi÷a ®u«i xup¸p vµ b¹c lãt cña èng dÉn h­íng xup¸p. • §­êng dÉn dÇu cã khÝ thæi qua bÞ hót vµo buång ®èt cïng víi khÝ. • §­êng dÉn dÇu b«i tr¬n cho æ ®ì cña tua bin t¨ng ¸p ®i tõ phÝa m¸y nÐn ®Õn buång ®èt vµ tõ phÝa tuabin ®Õn èng x¶. Nguyªn nh©n ¶nh h­ëng ®Õn l­îng dÇu tiªu thô • L­îng dÇu ®i vµo buång ®èt t¨ng do sù cè cña ®éng c¬. • Sù cè cña ®éng c¬ xuÊt hiÖn do kh«ng duy tr× ®­îc l­îng dÇu cÇn thiÕt. • L­îng dÇu tiªu thô thay ®æi theo thãi quen sö dông vµ ph­¬ng ph¸p ch¹y xe. (1/2) Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h­ háng -8- L­îng tiªu hao dÇu t¨ng Kh¸i qu¸t Nh÷ng ®iÓm quan träng ph¶i nhí khi ®o l­êng møc dÇu Thêi ®iÓm kiÓm tra Ngay sau khi dõng ®éng c¬, dÇu ch­a hoµn toµn trë vÒ c¸cte dÇu tõ n¾p xylanh, do ®ã møc dÇu thÊp h¬n. Còng nh­ vËy, khi ®æ dÇu, ph¶i mÊt thêi gian ®Ó dÇu ®i ®Õn c¸cte dÇu. Do ®ã, nÕu kiÓm tra møc dÇu ngay sau khi ®æ dÇu th× sÏ thÊy møc dÇu thÊp. NhiÖt ®é dÇu Khi nhiÖt ®é dÇu cao, dÇu gi·n në, nªn møc dÇu trë nªn cao. Khi nhiÖt ®é dÇu thÊp do h©m nãng ch­a ®ñ, ®é nhít cao vµ l­îng dÇu trë vÒ c¸cte dÇu tõ n¾p xylanh bÞ gi¶m. Do ®ã møc dÇu trë nªn thÊp. N¬i kiÓm tra Khi ®ç xe ë mét n¬i cã ®é nghiªng, bÒ mÆt dÇu trong c¸cte dÇu bÞ nghiªng vµ kh«ng thÓ ®o møc dÇu ®­îc chÝnh x¸c. (2/2) L­îng tiªu hao dÇu t¨ng Kh¸i qu¸t (1) Møc dÇu trong c¸c te dÇu kh¸c nhau theo ®é nghiªng cña xe, nhiÖt ®é dÇu vµ l­îng dÇu trë vÒ tõ n¾p quy l¸t. Nªn thùc hiÖn viÖc kiÓm tra trong c¸c ®iÒu kiÖn nh­ nhau. C¸c ®iÒu kiÖn kiÓm tra møc dÇu • BÒ mÆt dÇu th¨ng b»ng. • H©m nãng ®éng c¬ (nhiÖt ®é n­íc lµ 800C) • §o møc dÇu sau khi ®éng c¬ dõng 5 phót (2) Cã thÓ tÝnh chu kú ®o dÇu cÇn thiÕt theo qu·ng ®­êng ch¹y vµ l­îng tiªu thô dÇu cña kh¸ch hµng trong mét th¸ng. (3) §o l­îng dÇu ®æ vµo chÝnh x¸c b»ng mét xi lanh ®o Gîi ý: Trong viÖc ®o l­êng cña kh¸ch hµng, cã sù chªnh lÖch lín vµ ®é tin cËy thÊp, do ®ã, cÇn ph¶i ®o l­îng tiªu thô mét c¸ch chÝnh x¸c. CÇn ph¶i dôa vµo kÕt qu¶ nµy ®Ó ph¸n ®o¸n xem l­îng tiªu thô cã thÝch hîp hay kh«ng. (1/1) Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h­ háng -9- L­îng tiªu hao dÇu t¨ng Kh¸i qu¸t Sù xuèng cÊp cña dÇu vµ ®é mµi mßn bªn trong ®éng c¬ NÕu kh«ng thay dÇu vµ bé läc dÇu ®Þnh kú, dÇu ®éng c¬ sÏ bÞ xuèng cÊp. Khi dÇu bÞ xuèng cÊp kh«ng chØ l­îng tiªu thô t¨ng lªn mµ sù mµi mßn bªn trong ®éng c¬ sÏ t¨ng nhanh vµ l­îng dÇu tiªu hao tiÕp tôc t¨ng lªn. • Sù xuèng cÊp cña dÇu NÕu c¸c oxit, c¸c m¹t kim lo¹i, muéi than, ®é Èm, v.v... ph¸t sinh bëi hçn hîp ch¸y lÉn vµo trong dÇu, dÇu sÏ bÞ xuèng cÊp vµ tÝnh n¨ng lµm s¹ch hoÆc b«i tr¬n bÞ gi¶m ®i. Trong ®éng c¬ ®iªzen, muéi than lÉn vµo dÇu lµm ®é nhít cña dÇu cao h¬n, hiÖu suÊt g¹t dÇu b«i tr¬n xylanh bÞ kÐm ®i. Do ®ã, l­îng dÇu bÞ lÉn vµo buång ®èt t¨ng lªn. So s¸nh víi ®éng c¬ x¨ng, nhiªn liÖu ®iªzen chøa nhiÒu l­u huúnh vµ c¸c axit h¬n ®­îc t×m thÊy trong khÝ ®· ch¸y. Do ®ã dÇu ®éng c¬ ®iªzen dÔ bÞ xuèng cÊp h¬n dÇu ®éng c¬ x¨ng. NÕu chu kú thay dÇu cña ®éng c¬ ®iªzen gièng nh­ ®éng c¬ x¨ng, th× ®é mµi mßn ®éng c¬ sÏ t¨ng lªn bÊt th­êng. • §é mµi mßn bªn trong ®éng c¬ Khi dÇu bÞ xuèng cÊp, sÏ ph¸t sinh cÆn, v.v...Do ®ã, ®é mµi mßn bªn trong ®éng c¬ sÏ t¨ng nhanh, vµ l­îng dÇu tæn thÊt qua c¸c xÐc m¨ng vµ c¸c èng dÉn h­íng xup¸p sÏ xÈy ra. (1) Tæn thÊt dÇu qua c¸c xÐc m¨ng NÕu thµnh xylanh hoÆc xÐc m¨ng bÞ mßn, hiÖu suÊt g¹t dÇu cña chóng kÐm ®i. V× vËy l­îng tiªu hao dÇu t¨ng lªn. NÕu xÐc m¨ng vµ r·nh xÐc m¨ng bÞ mßn, hiÖu suÊt b¬m cña xÐc m¨ng t¨ng lªn vµ l­îng dÇu ®­îc b¬m vµo buång ®èt t¨ng lªn. Do ®ã, l­îng dÇu tiªu hao t¨ng lªn. (2) Tæn thÊt dÇu qua c¸c èng dÉn h­íng xup¸p NÕu ®u«i xup¸p, b¹c lãt èng dÉn h­íng xup¸p vµ phít dÇu bÞ mßn, l­îng dÇu lät vµo buång ®èt sÏ t¨ng lªn. Do ®ã l­îng dÇu tiªu hao t¨ng lªn C¸c ph­¬ng ph¸p kiÓm tra KiÓm tra l­îng dÇu thÊt tho¸t qua c¸c xÐc m¨ng, tæn thÊt dÇu qua c¸c èng dÉn h­íng xupap (H·y xem “KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ kh¾c phôc h­ háng ® C¸c Kü n¨ng c¬ b¶n ® Kh¾c phôc h­ háng”) (1/1) L­îng tiªu hao dÇu t¨ng Nguyªn nh©n lµm t¨ng møc tiªu hao dÇu 1. C¸c ®iÒu kiÖn chÊt t¶i Khi sè ng­êi ngåi trªn xe vµ hµnh lý t¨ng lªn, t¶i träng cña ®éng c¬ trë nªn lín h¬n. Do ®ã, bµn ®¹p ga th­êng ®­îc nhÊn nhiÒu h¬n b×nh th­êng. V× vËy, ¸p suÊt nÐn vµ ¸p suÊt ®èt trë nªn cao h¬n. Do ®ã lùc nÐn pist«ng xuèng hoÆc ¸p suÊt t¨ng ®ét ngét trë nªn lín h¬n, pitt«ng bÞ Ðp vµo xylanh hoÆc h×nh d¹ng cña xÐc m¨ng bÞ thay ®æi, v× vËy tÝnh n¨ng b«i tr¬n b»ng tÐ dÇu cña nã kÐm ®i. H¬n n÷a v× nhiÖt ®é cña xylanh vµ pÝtt«ng trë nªn cao h¬n, dÇu ®éng c¬ bèc h¬i vµ l­îng tiªu hao t¨ng lªn. Trong ®éng c¬ ®iªzen, v× l­îng phun nhiªn liÖu t¨ng lªn khi t¶i träng nÆng, sÏ sinh ra nhiÒu muéi than h¬n vµ tèc ®é xuèng cÊp cña dÇu t¨ng lªn. (1/2) Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h­ háng -10- L­îng tiªu hao dÇu t¨ng Nguyªn nh©n lµm t¨ng møc tiªu hao dÇu 2. Tæn thÊt dÇu khi sö dông phanh b»ng ®éng c¬ Khi ¸p dông phanh b»ng ®éng c¬, ¸p suÊt ch©n kh«ng cao, do ®ã l­îng dÇu lät vµo buång ®èt t¨ng lªn vµ møc tiªu hao dÇu t¨ng lªn. Khi xe ch¹y trªn ®­êng cao tèc hoÆc lªn dèc, tèc ®é cña xe th­êng ®­îc ®iÒu chØnh b»ng thao t¸c t¨ng tèc, do ®ã tÇn suÊt sö dông phanh b»ng ®éng c¬ trë nªn cao vµ l­îng dÇu tiªu hao t¨ng lªn. 3. Tèc ®é ®éng c¬ cao Khi tèc ®é cña ®éng c¬ cao h¬n, pitt«ng dÞch chuyÓn nhanh h¬n. Do ®ã, viÖc xÐc m¨ng g¹t dÇu ®Ó b«i tr¬n bªn trong thµnh xylanh khã kh¨n h¬n. H¬n n÷a, l­îng dÇu mµ trôc khuûu g¹t ®i còng t¨ng lªn vµ l­îng dÇu cung cÊp t¨ng lªn. Do ®ã l­îng dÇu tiªu hao sÏ t¨ng lªn. 4. Trong tr­êng hîp xe cã tua bin t¨ng ¸p Trong tr­êng hîp xe cã tua bin t¨ng ¸p, dÇu chÞu nhiÖt ®é cao (xÊp xØ 7000C), nªn dÇu bÞ xuèng cÊp nhanh h¬n H¬n n÷a, tuabin t¨ng ¸p lµm cho phô t¶i t¨ng lªn nªn lµm cho møc dÇu tiªu thô lín h¬n. (2/2) TiÕng ån bÊt th­êng cña ®éng c¬ TiÕng ån c¬ häc bÊt th­êng §éng c¬ bao gåm nhiÒu bé phËn, vµ mçi bé phËn cã chuyÓn ®éng tr­ît hoÆc quay. PhÇn tr­ît hoÆc chuyÓn ®éng quay ®Òu cã khe hë, vµ khi khe hë nµy lín h¬n quy ®Þnh, cã thÓ nghe thÊy tiÕng ån bÊt th­êng. TiÕng ån ph¸t sinh tõ sù mµi trong ®éng c¬ cã c¸c ®Æc ®iÓm sau ®©y 1. §iÒu kiÖn xuÊt hiªn • Khi ®éng c¬ nguéi, tiÕng ån lín. • Khi ®é nhít cña dÇu kh«ng ®ñ, tiÕng ån lín. • Khi ¸p suÊt thuû lùc thÊp, tiÕng ån lín • Khi t¨ng tèc, tiÕng ån lín. • Khi phô t¶I nÆng, tiÕng ån lín 2. C¸c lo¹i tiÕng ån • TiÕng ®éng do bé phËn tr­ît: lµ tiÕng ®éng cña c¸c vËt cä vµo nhau • TiÕng va ch¹m: lµ tiÕng ®éng ph¸t sinh tõ va ch¹m • C¸c tiÕng ®éng kh¸c: th­êng kh«ng râ vµ lµ c¸c tiÕng ®éng phøc t¹p Gîi ý: • TiÕng ån khi ch¹y kh«ng t¶i (Xem phô lôc D-2 cña ch­¬ng “KiÕn thøc vÒ h­ háng” ë phÇn “kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ quy tr×nh kh¾c phôc h­ háng”- file PDF) • TiÕng ån trong ph¹m vi tèc ®é quy ®Þnh cña ®éng c¬ (Xem phô lôc D-3 cña ch­¬ng “KiÕn thøc vÒ h­ háng” ë phÇn “kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ quy tr×nh kh¾c phôc h­ háng”- file PDF) • TiÕng ån ë c¸c ph¹m vi tèc ®é cña ®éng c¬ (Xem phô lôc D-4 cña ch­¬ng “KiÕn thøc vÒ h­ háng” ë phÇn “kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ quy tr×nh kh¾c phôc h­ háng”- file PDF) (1/1) Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h­ háng -11- TiÕng kªu vµ tiÕng ån bÊt th­êng cña ®éng c¬ Nguyªn nh©n g©y ra tiÕng kªu vµ tiÕng ån do sù ch¸y kh«ng b×nh th­êng 1. TiÕng gâ Trong khi t¨ng tèc, ph¸t ra m«t ©m thanh/tiÕng gâ lín. PÝtt«ng vµ xup¸p chÞu ¶nh h­ëng xÊu vµ ®éng c¬ cã thÓ bÞ h­ háng. Nguyªn nh©n chÝnh • ChÊt l­îng cña nhiªn liÖu kÐm Sè èctan cña nhiªn liÖu thÊp h¬n yªu cÇu. • Thêi ®IÓm ®¸nh löa sím NÕu thêi ®iÓm ®¸nh löa sím, sù ch¸y ®­îc thùc hiÖn ®ét ngét. Do ®ã, tiÕng gâ xuÊt hiÖn. • Háng bugi ®¸nh löa Bugi bÞ qu¸ nãng trë thµnh mét ®èm nhiÖt vµ g©y ra ®¸nh löa sím. NhiÖt ®é thÝch hîp cña bugi: kho¶ng 4500 ®Õn 9500C (nhiÖt ®é tù lµm s¹ch) • Sù tÝch tô muéi than trong buång ®èt NÕu muéi than tÝch tô trong buång ®èt, muéi than sÏ c¶n trë viÖc t¶n nhiÖt vµ ®éng c¬ bÞ qu¸ nãng. PhÇn bÞ sÊy nãng trë thµnh mét ®èm nhiÖt vµ g©y ra ®èt sím. • Hçn hîp kh«ng khÝ-nhiªn liÖu nh¹t ë tèc ®é cao vµ t¶i träng nÆng, nÕu hçn hîp kh«ng khÝ-nhiªn liÖu nh¹t, dÔ xuÊt hiÖn tiÕng gâ. • Lµm viÖc qu¸ t¶i Khi phô t¶I cña ®éng c¬ qu¸ møc, dÔ xuÊt hiÖn tiÕng gâ Gîi ý: NÕu xe tiÕp tôc ch¹y trong khi tiÕng gâ xuÊt hiÖn, c¸c sù cè d­íi ®©y cã thÓ xÈy ra. • Qu¸ nãng • Kim lo¹I bÞ h­ háng do ®éng c¬ qu¸ nãng • L­îng tiªu hao nhiªn liÖu t¨ng lªn do hiÖu suÊt nhiÖt gi¶m. • Bugi, pÝtt«ng vµ xup¸p bÞ nung ch¶y. • Gio¨ng cña n¾p quy l¸t bÞ háng. (1/4) 2. Tù ®èt ch¸y (®Iªzen ho¸) §©y lµ mét hiÖn t­îng trong ®ã xÈy ra qu¸ tr×nh tù ch¸y. HiÖn t­îng nµy xuÊt hiÖn khi nhiªn liÖu bÞ hót vµo bëi qu¸n tÝnh cña trôc khuûu hoÆc b¸nh ®µ, bugi bÞ qu¸ nãng ®èt phÇn khÝ ch­a ch¸y vµ muéi than tÝch tô trong buång ®èt trë thµnh mét nguån nhiÖt kÓ c¶ sau khi ®· t¾t OFF kho¸ ®iÖn. Gîi ý: Trong mét ®éng c¬ EFI, khi bËt kho¸ ®iÖn ON, nhiªn liÖu sÏ bÞ ng¾t. Do ®ã, hiÖn t­îng tù ®èt ch¸y kh«ng xÈy ra. Nguyªn nh©n chÝnh • Nhiªn liÖu kh«ng thÝch hîp NhiÖt ®é tù bèc ch¸y hoÆc sè èctan cña nhiªn liÖu thÊp. • NhiÖt ®é khÝ n¹p cao NhiÖt ®é cña hçn hîp kh«ng khÝ nÐn-nhiªn liÖu trë nªn cao h¬n nhiÖt ®é tù ch¸y. • ¸p suÊt nÐn cao (xe ch¹y ë tèc ®é cao, t¶i träng cao) NhiÖt ®é ch¸y vµ nhiÖt ®é ë thµnh buång ®èt ®Òu cao Khi ¸p suÊt cao, nhiÖt ®é cña hçn hîp kh«ng khÝ nÐn-nhiªn liÖu còng trë nªn cao. • Muéi than tÝch tô bªn trong buång ®èt Khi muéi than tÝch tô ë bªn trong buång ®èt, muéi than sÏ ng¨n c¶n nhiÖt khuyÕch t¸n vµ ®éng c¬ sÏ qu¸ nãng. PhÇn qu¸ nãng nµy sÏ trë thµnh mét ®èm nhiÖt. • Háng bugi Bugi qu¸ nãng vµ trë thµnh mét ®èm nhiÖt • Tèc ®é ch¹y kh«ng t¶i cao L­îng kh«ng khÝ hót vµo lín khi b­ím ga bÞ ®ãng hoµn toµn. • §éng c¬ qu¸ nãng NhiÖt ®é cña c¸c bé phËn trong buång ®èt trë nªn cao h¬n. • Thêi ®IÓm ®¸nh löa muén NhiÖt ®é ®èt cùc ®¹I gi¶m xuèng, nh­ng thêi gian ®èt trë nªn dµi h¬n vµ nhiÖt ®é khÝ x¶ trë nªn cao h¬n. NhiÖt ®é gÇn xup¸p x¶ t¨ng lªn vµ trë thµnh nguån nhiÖt g©y ra hiÖn t­îng tù ch¸y. (2/4) Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h­ háng -12- TiÕng kªu vµ tiÕng ån bÊt th­êng cña ®éng c¬ Nguyªn nh©n g©y ra tiÕng kªu vµ tiÕng ån do sù ch¸y kh«ng b×nh th­êng 3. Ch¸y sau Hçn hîp kh«ng khÝ-nhiªn liªu kh«ng ®­îc ®èt ch¸y hoµn toµn bªn trong buång ®èt. KhÝ kh«ng ®­îc ®èt nµy bÞ x¶ muén trong hÖ thèng x¶ vµ sÏ bÞ ®èt ch¸y kÌm theo tiÕng næ. Khi hçn hîp kh«ng khÝ-nhiªn liÖu qu¸ ®Ëm, vµ thêi ®IÓm ®¸nh löa h¬i muén, hiÖn t­îng nµy cã thÓ xÈy ra. Nguyªn nh©n chÝnh • Hçn hîp kh«ng khÝ nhiªn liÖu qu¸ ®Ëm ThiÕu l­îng «xy vµ kh«ng thÓ ®èt ch¸y hçn hîp kh«ng khÝ nhiªn liÖu nµy hoµn toµn. KhÝ kh«ng ®­îc ®èt ch¸y bÞ sÊy nãng trong èng x¶, vµ hiÖn t­îng “ch¸y sau” xÈy ra. • T¨ng tèc vµ xuèng sè ®ét ngét ¸p suÊt ch©n kh«ng cña èng n¹p bçng nhiªn t¨ng lªn vµ hçn hîp nhiªn liÖu-kh«ng khÝ trë nªn qu¸ ®Ëm V× hiÖu suÊt n¹p còng kÐm ®i, kh«ng tho¶ m·n hai yÕu tè lµ “nÐn tèt” vµ “hçn hîp kh«ng khÝ-nhiªn liÖu tèt”. Do ®ã, qu¸ tr×nh ®èt trë nªn kh«ng æn ®Þnh vµ hiÖn t­îng “ch¸y sau” th­êng xÈy ra. • Thêi ®iÓm ®¸nh löa muén Thêi gian ch¸y trë nªn l©u h¬n, qu¸ tr×nh ch¸y tiÕp tôc cho ®Õn cuèi hµnh tr×nh næ vµ hiÖn t­îng ch¸y sau xÈy ra. • HiÖn t­îng bá m¸y §«i khi hiÖn t­îng bá m¸y xÈy ra do cã h­ háng trong hÖ thèng ®¸nh löa KhÝ kh«ng ®­îc ®èt b Þ sÊy nãng trong èng x¶ vµ hiÖn t­îng ch¸y sau xÈy ra. (3/4) 4. Næ ng­îc HiÖn t­îng nµy xÈy ra do hçn hîp kh«ng khÝ nhiªn liÖu ®ang ®­îc dÉn vµo bÞ ®èt ch¸y. §ã lµ v× qu¸ tr×nh ch¸y vÉn cßn kÐo dµi kÓ c¶ khi qu¸ tr×nh ch¸y trong xilanh trë nªn chËm vµ khi xup¸p n¹p më ra trong tr­êng hîp hçn hîp kh«ng khÝ nhiªn liÖu qu¸ nh¹t hoÆc thêi ®iÓm ®¸nh löa b Þ muén v.v… “næ ng­îc” th­êng xÈy ra khi khëi ®éng ®éng c¬ cßn l¹nh, khi t¨ng tèc trong lóc h©m nãng ®éng c¬. Nguyªn nh©n chÝnh • Hçn hîp kh«ng khÝ nhiªn liÖu qu¸ nh¹t Qu¸ tr×nh ch¸y trë nªn chËm vµ thêi gian ch¸y trë nªn dµi h¬n. Khi qu¸ tr×nh ch¸y kh«ng kÕt thóc trong hµnh tr×nh næ vµ tiÕp tôc kÐo dµi sang hµnh tr×nh n¹p kÕ tiÕp, “næ ng­îc” xÈy ra. • §èm nhiÖt xuÊt hiÖn Khi ®èm nhiÖt xuÊt hiÖn do qu¸ nãng, hçn hîp kh«ng khÝ nhiªn liÖu b Þ ®èt trong hµnh tr×nh n¹p. Hçn hîp kh«ng khÝ nhiªn liÖu bÞ ®èt trong ®­êng èng n¹p vµ “hiÖn t­îng næ ng­îc” xÈy ra. • Thêi ®iÓm ®ãng më xup¸p vµ thêi ®iÓm ®¸nh löa kh«ng thÝch hîp NÕu c¸c thêi ®iÓm nµy kh«ng chÝnh x¸c do ho¹t ®éng sai, hiÖn t­îng næ ng­îc xÈy ra vµ ®éng c¬ kh«ng ch¹y. (4/4) Xe bÞ kÐo lÖch sang mét bªn Kh¸i qu¸t Nguyªn nh©n cña hiÖn t­îng xe bÞ kÐo lÖch sang mét bªn ®«i khi xÈy ra do phÝa xe, ®«i khi do tr¹ng th¸i cña ®­êng x¸ hoÆc do thãi quen sö dông cña kh¸ch hµng. Khi thùc hiÖn kh¾c phôc h­ háng ®èi víi hiÖn t­îng xe kÐo lÖch sang mét bªn, ®iÒu quan träng lµ ph¶i hiÓu nguyªn nh©n cña nã. Ph¸n ®o¸n hiÖn t­îng xe kÐo lÖch sang mét bªn Khã ph¸n ®o¸n ®­îc hiÖn t­îng xe kÐo lÖch b»ng mét dông cô thö ®iÖn v.v…. Do ®ã, cÇn thùc hiÖn viÖc l¸i thö xe trªn ®­êng vµ ®¸nh gi¸ xem ®©y cã ph¶i lµ mét h­ háng hay kh«ng. • So s¸nh víi mét xe kh¸c cïng kiÓu • §o ®o¹n ®­êng xe bÞ kÐo lÖch ®i trong mét kho¶ng c¸ch nhÊt ®Þnh. Gîi ý: §o xem qu·ng ®­êng xe bÞ lÖch ®i bao nhiªu mÐt trong 100 m Nguyªn nh©n cña hiÖn t­îng xe kÐo lÖch • Lùc sinh ra do lèp • ¶nh h­ëng cña gãc ®Æt b¸nh xe • ¶nh h­ëng cña mÆt ®­êng (1/1) Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h­ háng -13- Xe bÞ kÐo lÖch sang mét bªn Lùc sinh ra do lèp Lùc sinh ra ë lèp cã thÓ lµm cho xe bÞ kÐo lÖch sang mét bªn. HiÖn t­îng ®IÓn h×nh ®­îc tr×nh bµy d­íi ®©y. • Lùc kÐo ngang líp sîi Lùc theo chiÒu ngang ph¸t sinh do chiÒu cña líp sîi trong ®ai cña lèp. Khi c¸c lèp l¨n th¼ng vÒ phÝa tr­íc, lùc cã xu h­íng lµm cho c¸c lèp chuyÓn ®éng theo chiÒu ngang däc theo líp sîi bè ®­îc coi lµ lùc kÐo ngang líp sîi. • Lùc vuèt c«n hoa lèp Khi t¸c ®éng mét lùc n»m ngang vµo bÒ mÆt cña mét lèp th¼ng ®øng, phÇn tiÕp xóc víi mÆt ®Êt sÏ thay ®æi h×nh d¹ng ®ång ®Òu. Tuy nhiªn, sù kh«ng ®ång ®Òu cña hoa lèp, lùc kÐo nã trë l¹i h×nh d¹ng ban ®Çu kh«ng b»ng nhau. NÕu l¨n lèp trong ®iÒu kiÖn nµy, lèp sÏ l¨n theo chiÒu cã ph¶n lùc nhá h¬n. Trong ®IÒu kiÖn nµy lùc theo chiÒu ngang nµy ®­îc gäi lµ lùc vuèt c«n hoa lèp. C¸c ph­¬ng ph¸p kiÓm tra xem lùc ph¸t sinh ë mét lèp cã t¸c ®éng ®Õn hiÖn t­îng xe bÞ kÐo lÖch sang mét bªn hay kh«ng. • Thay ®æi c¸c lèp ë bªn ph¶i vµ bªn tr¸i. HoÆc th¸o lèp ra khái vµnh xe vµ xoay ng­îc l¹i. Lùc kÐo ngang líp sîi: H­íng kh«ng thay ®æi chót nµo Lùc vuèt c«n hoa lèp: H­íng cã thay ®æi (1/1) Xe bÞ kÐo lÖch sang mét bªn ¶nh h­ëng cña gãc ®Æt b¸nh xe HiÖn t­îng xe bÞ kÐo lÖch sang mét bªn x¶y ra khi cã sù kh«ng c©n b»ng gi÷a c¸c lùc: dÞch chuyÓn sang bªn ph¶i vµ bªn tr¸i. Gãc ®Æt b¸nh xe phï hîp víi hiÖn t­îng xe bi kÐo lÖch sang mét bªn • Sù chªnh lÖch gi÷a Camber bªn ph¶i vµ bªn tr¸i DÞch chuyÓn sang phÝa d­¬ng (+) • Sù chªnh lÖch gi÷a Caster bªn ph¶i vµ bªn tr¸i DÞch chuyÓn sang phÝa nhá h¬n • Sù chªnh lÖch gi÷a gãc Kingpin bªn ph¶i vµ bªn tr¸i DÞch chuyÓn sang phÝa ©m khi phanh (1/1) Xe bÞ kÐo lÖch sang mét bªn ¶nh h­ëng cña mÆt ®­êng §èi víi kho¶ng caster, nÕu t©m tiÕp xóc b¸nh xe víi mÆt ®Êt gi÷a bªn ph¶i vµ bªn tr¸i kh¸c nhau, th× ®é lÖch Kingpin bªn tr¸i vµ bªn ph¶i kh¸c nhau. Do ®ã, v× m«men quanh trôc Kingpin kh¸c nhau gi÷a bªn ph¶i vµ bªn tr¸i, v« l¨ng sÏ dÞch chuyÓn vÒ bªn cã m«men lín h¬n. C¸c ®iÒu kiÖn ¶nh h­ëng • §é s©u cña c¸c kho¶ng caster: Khi kho¶ng caster trë nªn s©u h¬n, ®é kÐo lÖch xe sang mét bªn sÏ trë nªn lín h¬n. • §é réng cña lèp: Khi ®é réng cña lèp lín h¬n, ®é kÐo lÖch xe trë nªn lín h¬n. • §é cøng cña hoa lèp Khi ®é cøng cña hoa lèp cao h¬n, ®é kÐo lÖch xe trë nªn cao h¬n. Gîi ý: Mét sè ®­êng h¬i dèc ®Ó tho¸t n­íc. V× thÕ, qu¸ tr×nh l¸i chØ trë nªn kh«ng æn ®Þnh ë mét vÞ trÝ cô thÓ, hoÆc h­íng l¸i bÞ kh¸c ®i khi l¸i sang mét h­íng nµo ®ã råi trë l¹i vÞ trÝ ban ®Çu. (1/1) Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h­ háng -14- TiÕng rÝt cña phanh Kh¸i qu¸t TiÕng rÝt cña phanh lµ g×? TiÕng rÝt cña phanh lµ triÖu chøng rung ®éng g©y ra bëi lùc ma s¸t gi÷a c¸c m¸ phanh vµ r«to. §é rung nµy ®­îc chuyÓn thµnh mét ©m thanh. HiÖn t­îng nµy ®­îc gäi lµ “sù rung ®éng tù kÝch thÝch” vµ kh¸c víi “sù rung ®éng c­ìng bøc,” nh­ sù rung ®éng cña th©n xe. Sù rung ®éng tù kÝch thÝch lµm nã rung thªm vµ khi ®é rung trë nªn m¹nh h¬n, th× n¨ng l­îng nµy trë nªn lín h¬n. Sù ph¸t sinh tiÕng kªu vµ tiÕng kªu nµy truyÒn ®i nh­ thÕ nµo So s¸nh tiÕng rÝt cña phanh víi mét hiÖn t­îng rÝt. HiÖn t­îng rÝt ph¸t sinh bëi qu¸ tr×nh sau ®©y: Mét ©m thanh ®i vµo micr« tõ loa, ®­îc bé t¨ng ©m khuyÕch ®¹i, liªn tôc ph¸t ra tõ loa nµy, vµ cuèi cïng trë thµnh ©m thanh lín h¬n. NÕu so s¸nh hiÖn t­îng nµy víi mét phanh, cã thÓ vÝ nh­ sau. Loa: r«to. Micr«: C¸c m¸ phanh Møc ©m l­îng cña bé t¨ng ©m: hÖ sè ma s¸t cña m¸ phanh Kho¶ng c¸ch gi÷a micr« vµ loa: Sù gi¶m dÇn (hiÖu qu¶ cña c¸c miÕng ®Öm) (1/1) TiÕng rÝt cña phanh CÊu t¹o cña phanh vµ tiÕng rÝt cña phanh Trong tr­êng hîp dao ®éng tù kÝch thÝch, t¹o ra mét rung ®éng, rung ®éng nµy ®­îc khuyÕch ®¹i vµ trë nªn lín h¬n. V× c­êng ®é cña nã trë nªn lín h¬n, cÇn ®Õn sù gi¶m rung ®éng lín h¬n ®Ó ng¾t rung ®éng nµy. Trong cÊu t¹o cña phanh, c¸c m¸ phanh vµ r«to tiÕp xóc s¸t nhau, nªn khã gi¶m ®­îc rung ®éng nµy. TÇn sè ph¸t sinh Trong tr­êng hîp cã tiÕng rÝt phanh, tÇn sè ph¸t sinh sÏ thay ®æi. MÆc dï tiÕng rÝt cña phanh ë mét tÇn sè nµo ®ã ®­îc gi¶m xuèng, mét tiÕng rÝt phanh kh¸c sÏ ®­îc t¹o ra ë tÇn sè kh¸c. TÇn sè nµy thay ®æi theo kiÓu xe vµ khã cã thÓ gi¶m nhiÒu h¬n møc rung ®éng chung. §«i khi viÖc gi¶m nµy cã hiÖu qu¶, nh­ng ®«i khi kh«ng cã hiÖu qu¶. Mèi quan hÖ gi÷a tiÕng rÝt cña phanh vµ phanh TiÕng rÝt cña phanh ph¸t sinh bëi lùc ma s¸t gi÷a m¸ phanh vµ r«to, nªn cã mét t­¬ng quan gi÷a hÖ sè ma s¸t cña m¸ phanh vµ tiÕng rÝt cña phanh. Do ®ã, viÖc ng¨n chÆn tiÕng rÝt cña phanh vµ viÖc t¨ng hiÖu qu¶ cña phanh rÊt khã ®¹t ®­îc cïng mét lóc. Trong thùc tÕ, mét l­îng n¨ng l­îng lín ®­îc truyÒn ®Õn r«to qua c¸c m¸ phanh, nªn tiÕng rÝt cña phanh th­êng xuÊt hiÖn. (1/2) C¸c ®iÒu kiÖn cã xu h­íng g©y ra tiÕng rÝt cña phanh • Khi cho xe ®Ó l©u kh«ng dïng hoÆc phanh bÞ nguéi TiÕng rÝt cña phanh th­êng xuÊt hiÖn khi hÖ sè ma s¸t cña m¸ phanh t¨ng lªn do sù «xy ho¸ c¸c bÒ mÆt cña m¸ phanh vµ r«to hoÆc sù hÊp thô h¬I Èm cña m¸ phanh. • Khi phanh nguéi ®i trong ®iÒu kiÖn nhiÖt ®é cao Khi nhiÖt ®é m¸ phanh cao h¬n 2000C, nhùa ë bªn trong vËt liÖu m¸ phanh bÞ ph©n gi¶i vµ bÒ mÆt cña m¸ mÊt ®é nh¸m cña nã. Khi nhiÖt ®é nµy gi¶m xuèng, hÖ sè ma s¸t t¨ng lªn, do ®ã tiÕng rÝt cña phanh th­êng xuÊt hiÖn Gîi ý: Khi nhiÖt ®é m¸ phanh trë nªn cao, s¬n ë hai bªn mÐp ®«I khi trë nªn h¬I tr¾ng gióp cho sù ph¸n ®o¸n qu¸ tr×nh nhiÖt. • Khi kh«ng thÓ nh×n thÊy vªt mµi trªn r«to Khi c¸c m¹t mµi cña m¸ phanh dÝnh vµo bÒ mÆt cña r«to, bÒ mÆt cña r«to bÞ mµi ®i t­¬ng øng. Khi bÒ mÆt nµy bÞ mßn kh«ng ®ång ®Òu, hÖ sè ma s¸t t¨ng lªn. Do ®ã tiÕng rÝt cña phanh th­­ßng xuÊt hiÖn. Gîi ý: Thö t¸i hiÖn tiÕng rÝt cña phanh • Thùc hiÖn thö nghiÖm nµy b»ng c¸ch thay ®æi lùc nhÊn bµn ®¹p trªn mét ®o¹n dèc. • T¨ng nhiÖt ®é phanh vµ ®Ó yªn trong 30 phót. Sau ®ã tiÕn hµnh thö nghiÖm nµy • §Ó phanh qua ®ªm ®Ó gi¶m nhiÖt ®é cña phanh. Sau ®ã thùc hiÖn phÐp thö nµy. (2/2) Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h­ háng -15- TiÕng rÝt cña phanh Ph­¬ng ph¸p gi¶m tiÕng rÝt cña phanh • KiÓm tra miÕng chèng ån vµ b«i mì KiÓm tra hiÖn t­îng trãc vµ cong vªnh cña cao su trªn bÒ mÆt miÕng ®Öm chèng ån. B«i mì vµo khay mì vµ mÊu cña miÕng ®Öm chèng ån nµy. B»ng c¸ch b«i mì, sÏ c¶i thiÖn ®­îc lùc gi¶m rÝt phanh vµ lµm thay ®æi sù tiÕp xóc gi÷a cµng phanh vµ m¸ phanh. • PÝtt«ng phanh Ðp pitt«ng ë l­ng cµng phanh ®Ó hiÖu chØnh hµnh tr×nh ®Èy cña pitt«ng vµ ®Èy tr­ît nã tr¬n tru gióp duy tr× sù tiÕp xóc æn ®Þnh cña c¸c m¸ phanh. (1/2) • KiÓm tra vµ söa ch÷a líp ®Öm l­ng m¸ phanh KiÓm tra sù cong vªnh ë líp ®Öm l­ng m¸ phanh. NÕu thÊy cong vªnh, ph¶i mµi líp ®Öm nµy. Ph­¬ng ph¸p nµy gióp cho sù tiÕp xóc cña pitt«ng vµ vÊu cña cµng phanh víi c¸c m¸ ®­îc ®Òu. • Giòa vµ b«i mì vµo bÒ mÆt tiÕp nhËn m«men cña c¸c m¸ phanh KiÓm tra vÕt tiÕp xóc. NÕu sù tiÕp xóc cña c¸c m¸ kh«ng ®Òu, ph¶i giòa bÒ mÆt nµy b»ng giÊy r¸p ®Ó söa l¹i sao cho sù tiÕp xóc víi mÆt l¾p ghÐp cña cµng phanh ®­îc ®ång ®Òu. B«i mì vµo bÒ mÆt tiÕp nhËn m«men nµy. Ph­¬ng ph¸p nµy gióp lµm gi¶m ma s¸t cña bÒ mÆt tiÕp nhËn m«men vµ lµm æn ®Þnh m¸ phanh. (2/2) HiÖu suÊt phanh kÐm Kh¸i qu¸t HiÖu suÊt phanh kÐm kh«ng nh÷ng chØ biÓu hiÖn trong tr­êng hîp phanh kh«ng ho¹t ®éng g× c¶ mÆc dï ®· nhÊn bµn ®¹p phanh, mµ trong c¶ tr­êng hîp hiÖu qu¶ phanh yÕu ®èi víi lùc nhÊn hoÆc kh«ng c¶m thÊy ph¶n lùc cña bµn ®¹p. Khi kh¾c phôc h­ háng vÒ hiÖu suÊt phanh kÐm, ®iÒu cèt yÕu lµ ph¶i bæ sung ®Çy ®ñ vÒ c¸c ph­¬ng diÖn kü thuËt nh»m hiÓu ®­îc v× sao hiÖu suÊt phanh kÐm ®i. HiÖu suÊt phanh kÐm chñ yÕu xÈy ra trong nh÷ng ®iÒu kiÖn sau ®©y. 1. Cã h­ háng trong hÖ thèng phanh 2. Khi kh«ng duy tr× ®­îc ¸p suÊt ch©n kh«ng trong bé trî lùc phanh. 3. Khi hiÖn t­îng mßn m¸ phanh hoÆc nghÏn èng v× bät h¬i (kho¸ h¬i )xÈy ra 4. Khi t¨ng tæng träng l­îng cña xe do sè hµnh kh¸ch vµ träng l­îng cña hµng t¨ng lªn. 5. Khi xe ch¹y trªn ®­êng ngËp n­íc 6. Khi hÖ sè ma s¸t gi÷a lèp vµ mÆt ®­êng thay ®æi (1/1) Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h­ háng -16- HiÖu suÊt phanh kÐm HiÖu suÊt phanh kÐm 1. Trong tr­êng hîp cã h­ háng trong hÖ thèng phanh Sù cè trong hÖ thèng phanh th­êng xÈy ra trong c¸c chi tiÕt b»ng cao su cña hÖ thèng thuû lùc nh­ èng dÉn dÇu phanh, cuppen phanh, v.v… Sö dông c¸c chi tiÕt b»ng cao su cña hÖ thèng trong mét thêi gian dµi sÏ dÉn ®Õn xuèng cÊp vµ lµm cho dÇu phanh rß rØ. H¬n n÷a viÖc phanh khÈn cÊp cã thÓ lµm cho mét bé phËn ®· bÞ háng bÞ vì ®ét ngét, lµm cho hÖ thèng phanh mÊt ®iÒu khiÓn. Cã hai hÖ thèng thuû lùc phanh trong hÖ thèng phanh ®¶m b¶o sù an toµn. Tuy nhiªn, khi mét trong c¸c hÖ thèng nµy cã h­ háng, phanh sÏ bÞ ¶nh h­ëng (1/9) 2. Khi kh«ng duy tr× ®­îc ¸p suÊt ch©n kh«ng trong bé trî lùc phanh NÕu ®éng c¬ bÞ chÕt m¸y trong khi xe ch¹y, sÏ kh«ng duy tr× ®­îc ¸p suÊt ch©n kh«ng trong bé trî lùc phanh. Trong tr­êng hîp kh«ng ®¶m b¶o ®­îc ¸p suÊt trong bé trî lùc phanh, phanh chØ ho¹t ®éng chÝnh x¸c mét lÇn. SÏ c¶m thÊy bµn ®¹p phanh nÆng vµ phanh d­êng nh­ ho¹t ®éng kh«ng hiÖu qu¶ sau lÇn ®¹p thø hai. Gîi ý: ThËm chÝ khi bé trî lùc phanh kh«ng ho¹t ®éng, kh«ng cã nghÜa lµ phanh kh«ng cã hiÖu qu¶. NÕu ng­êi l¸i xe nhÊn bµn ®¹p phanh ®Õn cïng, phanh sÏ cã t¸c dông mÆc dï møc gi¶m tèc kÐm h¬n b×nh th­êng. (2/9) 3. Trong tr­êng hîp cã hiÖn t­îng mßn m¸ phanh hoÆc nghÏn èng v× bät h¬i (kho¸ h¬i) xuÊt hiÖn HiÖn t­îng mßn m¸ phanh ChÊt nhùa cã trong c¸c vËt liÖu ma s¸t cña m¸ phanh vµ guèc phanh t¹o ra khÝ khi nhiÖt ®é cña m¸ phanh vµ guèc phanh t¨ng lªn. HiÖu suÊt phanh kÐm cßn x¶y ra nÕu khÝ nµy t¸c ®éng nh­ mét lo¹i chÊt b«i tr¬n lµm gi¶m hÖ sè ma s¸t. HiÖn t­îng mßn m¸ phanh nµy th­êng xÈy ra, ®Æc biÖt trong giai ®o¹n ®Çu v× m¸ phanh vµ guèc phanh cã c¸c ®iÒu kiÖn thÝch hîp ®Ó s¶n ra lo¹i khÝ nµy. (3/9) Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h­ háng -17- HiÖu suÊt phanh kÐm HiÖu suÊt phanh kÐm Gîi ý: Cã thÓ kiÓm tra qu¸ tr×nh nhiÖt b»ng c¸ch th¸o rêi côm phanh cã hiÖn t­îng mßn m¸ phanh. (4/9) HiÖn t­îng nghÏn èng v× bät h¬i (kho¸ h¬i) Ng­êi l¸i xe kh«ng c¶m thÊy bÊt cø mét ph¶n lùc nµo tõ bµn ®¹p phanh, vµ hiÖu suÊt cña phanh bÞ gi¶m khi cã c¸c bät h¬i xuÊt hiÖn trong dÇu phanh. C¸c bät h¬i nµy ®­îc t¹o ra khi nhiÖt trong m¸ phanh vµ guèc phanh ®­îc truyÒn vµo dÇu phanh vµ lµm cho dÇu phanh s«i. §iÒu kiÖn g©y ra hiÖn t­îng kho¸ h¬i • Sau khi dõng xe, phanh kh«ng nguéi ®i dï cã ®ñ l­îng giã lµm m¸t. • Kh«ng thay dÇu phanh trong mét thêi gian dµi Gîi ý: Ph¶i khö bät h¬i trong dÇu phanh. Mét khi hiÖn t­îng kho¸ h¬i xÈy ra, c¸c bät h¬i l­u l¹i trong ®­êng èng, mÆc dï lùc ®iÒu khiÓn bµn ®¹p phanh trë l¹i b×nh th­êng sau khi phanh ®· nguéi. (5/9) 4. Trong tr­êng hîp t¨ng tæng träng l­îng cña xe do sè hµnh kh¸ch hoÆc träng l­îng hµng t¨ng lªn Khi träng l­îng xe trë nªn nÆng h¬n, qu¸n tÝnh dõng xe trë nªn lín h¬n. Qu·ng ®­êng dõng xe sÏ dµi h¬n mÆc dï bµn ®¹p phanh ®­îc nhÊn b»ng lùc nh­ nhau. (6/9) Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h­ háng -18- HiÖu suÊt phanh kÐm HiÖu suÊt phanh kÐm 5. Trong tr­êng hîp xe ch¹y trªn ®­êng bÞ ngËp n­íc HiÖu suÊt phanh bÞ gi¶m t¹m thêi do hÖ sè ma s¸t thÊp g©y ra bëi t¸c ®éng b«i tr¬n cña n­íc khi vËt liÖu ma s¸t trong phanh bÞ Èm ­ít. Ph¶i ®¹p phanh vµi lÇn ®Ó n­íc bèc h¬i vµ lÊy l¹i hiÖu suÊt cña phanh b»ng nhiÖt ma s¸t. (7/9) 6. Khi hÖ sè ma s¸t gi÷a lèp vµ mÆt ®­êng thay ®æi Lèp th­êng bÞ tr­ît vµ qu·ng ®­êng dõng xe trë nªn dµi h¬n khi xe ch¹y trªn ®­êng Èm ­ít hoÆc bÞ phñ tuyÕt hay sö dông c¸c lèp ®· mßn. NÕu ®¹p phanh khÈn cÊp trong c¸c tr¹ng th¸i nµy, c¸c lèp sÏ bÞ kho¸ cøng lµm cho xe kh«ng æn ®Þnh vµ dÉn ®Õn hiÖn t­îng xe bÞ quay. (8/9) Tham kh¶o KiÓm tra lùc ®iÒu khiÓn bµn ®¹p vµ phanh 1. KiÓm tra lùc phanh lín nhÊt §o lùc phanh b»ng mét dông cô thö phanh §iÒu kiÖn Kh«ng ®­îc cã sù kh¸c biÖt khi so s¸nh víi mét xe kh¸c cïng kiÓu. 2. So s¸nh lùc phanh vµ lùc ®iÒu khiÓn bµn ®¹p §o lùc phanh vµ lùc ®IÒu khiÓn bµn ®¹p b»ng mét ®ång hå ®o lùc bµn ®¹p vµ dông cô thö phanh. §iÒu kiÖn Kh«ng ®­îc cã sù kh¸c biÖt khi so s¸nh víi mét xe kh¸c cïng kiÓu. (9/9) Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h­ háng -19- Bài tập Hãy sử dụng các bài tập này để kiểm tra mức hiểu biết của bạn về các tài liệu trong chương này. Sau khi trả lời mỗi bài tập, bạn có thể dùng nút tham khảo để kiểm tra các trang liên quan đến câu hỏi về câu hỏi đó. Khi các bạn có câu trả lời đúng, hãy trở về văn bản để duyệt lại tài liệu và tìm câu trả lời đúng. Khi đã trả lời đúng mọi câu hỏi, bạn có thể chuyển sang chương tiếp theo. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h­ háng -20- Câu hỏi- 1 Câu nào trong các câu sau đây liên quan đến lượng tiêu hao dầu tăng lên là Đúng? 1. Lượng dầu động cơ không giảm đi do chạy xe. 2. Lượng dầu động cơ hồi về cácte dầu giảm đi khi động cơ không đựơc hâm nóng đầy đủ. Đo đó phải đo mức dầu sau khi động cơ đã được hâm nóng đầy đủ. 3. Nếu dầu bị xuống cấp, lượng tiêu hao dầu do sự xuống cấp này tăng lên, nhưng không có tương quan gì với sự mài mòn bên trong động cơ. 4. Khi tốc độ của động cơ cao, lượng dầu tiêu hao tăng lên, nhưng khi phanh động cơ, dầu không bị tiêu hao. Câu hỏi- 2 Câu nào trong các câu sau đây liên quan đến hiện tượng xe bị kéo lệch sang một bên là Đúng? 1. Sự ổn định về hiện tượng xe bị kéo lệch sang một bên có gây ra hư hỏng cho xe hay không không thể phán đoán được bằng cách dùng dụng cụ thử. 2. Nếu lực do lốp tạo ra làm xe bị kéo lệch, xe sẽ luôn luôn dịch chuyển theo chiều ngược lại sau khi đảo lốp giữa các bên phải và trái. 3. Nếu có sự chênh lệch giữa Camber, Caster và góc Kingpin bên trái và phải, thì hiện tượng xe bị kéo lệch sang một bên sẽ xuất hiện. 4. Các khoảng caster hoặc các độ nghiêng của đường không ảnh hưởng đến hiện tượng xe bị kéo lệch sang một bên. Câu hỏi- 3 Câu nào trong các câu sau đây liên quan đến hiện tượng rít của phanh là Đúng? 1. Hiệu suất phanh và tiếng rít của phanh có tương quan với nhau, do đó các má phanh không có hiệu lực làm cho các tiếng rít này dễ phát sinh. 2. Nhiệt độ phanh cao dễ gây ra các tiếng rít phanh. 3. Tiếng rít của phanh xuất hiện ở một tần số. Do đó, âm thanh này chắc chắn sẽ dừng lại nếu thực hiện quá trình làm tắt dần ở tần số đó. 4. Trong một số trường hợp, làm thay đổi sự tiếp xúc giữa má phanh và càng phanh bằng cách bôi mỡ vào bình chứa mỡ và vấu miếng đệm chống ồn sẽ làm tắt dần các tiếng rít này. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h­ háng -21- Câu hỏi- 4 Hãy đánh dấu Đúng hoặc Sai cho mỗi câu sau đây. No. Câu hỏi Đúng hoặc Sai Các câu trả lời đúng 1. Nếu mức tiêu hao nhiên liệu tăng lên nhanh khi không thay đổi thói quen sử dụng của khách hàng, có thể dự đoán rằng đã có một hư hỏng xẩy ra với xe. Đúng Sai 2. Khi dầu động cơ kém phẩm chất, tạo ra cặn, v.v… và làm tắc kẹt khu vực bị mòn ở bên trong động cơ. Do đó, lượng tiêu hao dầu tạm thời giảm đi. Đúng Sai 3. Hiện tượng xe bị kéo lệch sang một bên xẩy ra khi các lực để di chuyển về phía trước ở bên phải và bên trái được cân bằng. Đúng Sai 4. Tiếng rít của phanh do ma sát giữa má phanh và rôto phanh gây ra. Đúng Sai 5. Khi hiện tượng khoá hơi xuất hiện và hiệu suất phanh bị giảm, dầu phanh bay hơi. Vì vậy, phải nạp thêm dầu phanh. Đúng Sai Câu hỏi- 5 Hãy đánh dấu Đúng hoặc Sai cho mỗi câu sau đây. No. Câu hỏi Đúng hoặc Sai Các câu trả lời đúng 1. Lượng tiêu hao nhiên liệu tăng lên chủ yếu do sự cố của xe gây ra mà không phụ thuộc theo điều kiện về thói quen sử dụng của khách hàng hoặc đường xá. Đúng Sai 2. Về sự cố làm tăng mức tiêu hao dầu, việc đo lượng dầu tiêu hao mà khách hàng thực hiện không chính xác, do đó không thể tin cậy. Vì vậy cần phải đo lượng dầu tiêu thụ chính xác và căn cứ vào kết quả này phán đoán xem có sự cố hay không. Đúng Sai 3. Vì không thể phán đoán chủ quan về tính ổn định kém của cơ cấu lái bằng một dụng cụ thử, cần phải tiến hành chạy thử trên đường để kiểm tra xem có sự cố về tính ổn định của cơ cấu lái hay không. Đúng Sai 4. Tiếng rít của phanh do lực ma sát giữa lốp và mặt đường gây ra khi phanh rung động, và rung động này được chuyển thành một âm thanh. Đúng Sai 5. Hiệu suất phanh kém không chỉ thể hiện khi phanh không có hiệu lực mặc dù đã nhấn bàn đạp phanh, mà cả khi hiệu suất phanh kém hơn so với điều kiện bình thường, hoặc khi không cảm nhận được phản ứng khi nhấn bàn đạp phanh. True False