Sơ đồ bố trí phanh ABS trên xe con

III. CÁC S Đ B TRÍ ABS TRÊN ÔTÔ CON NGÀY NAYƠ Ồ Ố 1. Các lo i d n đ ng phanh th y l c:ạ ẫ ộ ủ ự Ngày nay trên ôtô con ch cho phép ch t o d n đ ng phanh hai dòng, xy lanhỉ ế ạ ẫ ộ “tăngđem” v i các s đ k t c u d n đ ng phanh c b n sau:ớ ơ ồ ế ấ ẫ ộ ơ ả - B trí d n đ ng đ c l p cho t ng c u (ki u T);ố ẫ ộ ộ ậ ừ ầ ể - B trí d n đ ng chéo (ki u K).ố ẫ ộ ể Trên c s c a hai d ng, hình thành các c u trúc ABS khác nhau, v i vi c b tríơ ở ủ ạ ấ ớ ệ ố c m van đi u ch nh áp su t đ t trên các m ch d n đ ng phanh khác nhau. Tùyụ ề ỉ ấ ặ ạ ẫ ộ thu c vào m c đ ph c t p yêu c u các c u trúc ABS s có các k t c u b tríộ ứ ộ ứ ạ ầ ấ ẽ ế ấ ố khác nhau. 2. Các c u trúc đi u khi n h th ng ABS:ấ ề ể ệ ố Trong các ch ng trình thi t l p c a ECU-ABS, các môđun đi u khi n áp su tươ ế ậ ủ ề ể ấ có liên quan trong h th ng v i nhau. Tùy thu c vào lo i c m bi n, thi t l pệ ố ớ ộ ạ ả ế ế ậ ch ng trình đi u khi n có th phân chia ra m t s nguyên t c đi u khi n khácươ ề ể ể ộ ố ắ ề ể nhau: đi u khi n theo đi u ki n bám th p “SL”, đi u khi n đ c l p t ng bánh xeề ể ề ệ ấ ề ể ộ ậ ừ “IR”, đi u khi n đ c l p c i biên “IRM”.ề ể ộ ậ ả Các khái ni m đi u khi n này g n li n v i kh năng đ m b o hi u qu phanhệ ề ể ắ ề ớ ả ả ả ệ ả và tránh quay thân xe khi phanh nh đã trình bày.ư Hi u qu làm vi c c a h th ng phanh ABS ph thu c vào s làm vi c c a t tệ ả ệ ủ ệ ố ụ ộ ự ệ ủ ấ c các bánh xe, tr c h t ph thu c vào các c u trúc b trí ABS trên các m chả ướ ế ụ ộ ấ ố ạ d n đ ng phanh c b n c a ôtô. Các m ch d n đ ng phanh có đi u ch nh áp su tẫ ộ ơ ả ủ ạ ẫ ộ ề ỉ ấ trong h th ng ABS ph thu c vào k t c u d n đ ng phanh c s , yêu c u c aệ ố ụ ộ ế ấ ẫ ộ ơ ở ầ ủ ph ng pháp đi u ch nh áp su t đ i v i các bánh xe và s l ng kênh đi uươ ề ỉ ấ ố ớ ố ượ ề ch nh, c m bi n t c đ bánh xe.ỉ ả ế ố ộ a. Lo i có 4 c m bi n – 4 kênh đi u khi n, ki u d n đ ng T:ạ ả ế ề ể ể ẫ ộ Các bánh xe c u tr c, c u sau đ c đi u khi n đ c l p (hình 2.1) nh các c mầ ướ ầ ượ ề ể ộ ậ ờ ả bi n và van đi u khi n áp su t đ c l p “IR/IR”. Do đi u khi n riêng r cho t ngế ề ể ấ ộ ậ ề ể ẽ ừ bánh xe nên t o đ c hi u qu phanh cao, các bánh xe d n h ng d dàng đi uạ ượ ệ ả ẫ ướ ễ ề khi n h ng chuy n đ ng. C u trúc phù h p v i ôtô con th ng xuyên s d ngể ướ ể ộ ấ ợ ớ ườ ử ụ v n t c cao, trên n n đ ng t t, đ ng nh t.ở ậ ố ề ườ ố ồ ấ Tuy nhiên, khi đi trên n n đ ng có h s bám khác nhau, l c phanh sinh raề ườ ệ ố ự không b ng nhau gi a bánh xe trái và ph i, s xu t hi n mômen quay thân xeằ ữ ả ẽ ấ ệ xung quanh tr c đ ng l n, các l c bên các bánh xe khác nhau nhi u. Vi c xu tụ ứ ớ ự ở ề ệ ấ hi n l c bên đ ng th i x y ra góc l ch bên bánh xe, k t qu có th làm x u nệ ự ồ ờ ả ệ ế ả ể ấ ổ đ nh h ng chuy n đ ng.ị ướ ể ộ Trong s đ cho phép ng d ng v i các ph ng pháp b trí truy n l c v i kýơ ồ ứ ụ ớ ươ ố ề ự ớ hi u đ c ghi:ệ ượ - Đ ng c đ t tr c, c u tr c ch đ ng (Front engine, Front drive – FF);ộ ơ ặ ướ ầ ướ ủ ộ - Đ ng c đ t tr c, có c u sau ch đ ng (Front engine, Rear drive – FR)ộ ơ ặ ướ ầ ủ ộ V i c u trúc FF, tr ng l ng xe đ c đ t l n h n trên các c u tr c, khiớ ấ ọ ượ ượ ặ ớ ơ ở ấ ướ phanh t i tr ng c a xe tăng phía tr c và t i tr ng phanh b trí cho c u tr cả ọ ủ ở ướ ả ọ ố ầ ướ chi n kho ng 70% l c phanh c a toàn xe. Đi u này có nghĩa r ng: h u h t năngế ả ự ủ ề ằ ầ ế l ng phanh t p trung trên c u tr c và c n đ t đ n giá tr h s bám d c l nượ ậ ầ ướ ầ ạ ế ị ệ ố ọ ớ nh t khi ABS ho t đ ng, do v y trên các bánh xe c u tr c s d ng đi u khi nấ ạ ộ ậ ầ ướ ử ụ ề ể đ c l p là c n thi t.ộ ậ ầ ế Lo i ABS đi u khi n riêng r trên tuy không hoàn toàn t i u v tính n đ nhạ ề ể ẽ ở ố ư ề ổ ị h ng khi phanh, nh ng đ c s d ng v i các h th ng có ABS và liên h pướ ư ượ ử ụ ớ ệ ố ợ đi u khi n (s trình bày các ph n sau).ề ể ẽ ở ầ b. Lo i có 4 c m bi n – 3 kênh đi u khi n d n đ ng T:ạ ả ế ề ể ẫ ộ Lo i có 4 c m bi n – 3 kênh đi u khi n đ c s d ng ph bi n trên xe có ABSạ ả ế ề ể ượ ử ụ ổ ế đ n gi n v i 3 c u trúc nh trên hình 2.2.ơ ả ớ ấ ư C u trúc (2+1): Các bánh xe c u tr c đi u khi n đ c l p, các bánh xe c u sauấ ầ ướ ề ể ộ ậ ầ s d ng hai c m bi n riêng r nh ng ch có m t van đi u khi n chung. Các bánhử ụ ả ế ẽ ư ỉ ộ ề ể xe c a c u sau đ c đi u khi n chung theo tín hi u tr t t bánh xe có h sủ ầ ượ ề ể ệ ượ ừ ệ ố bám th p h n (đi uấ ơ ề khi n chung c hai bánh xe b i m ch logic “đi u khi nể ả ở ạ ề ể SL”). C u trúc này gi m đ c s xoay thân xe, nâng cao kh năng ti p nh n l cấ ả ượ ự ả ế ậ ự bên c u sau.ở ầ C u trúc (1+2): Các bánh xe c u tr c s d ng hai c m bi n riêng nh ng có m tấ ầ ướ ử ụ ả ế ư ộ van đi u khi n chung, làm vi c theo “đi u khi n SL”, các bánh xe c a c u sauề ể ệ ề ể ủ ầ đi u khi n đ c l p “IR”.ề ể ộ ậ c. Lo i có 3 c m bi n – 3 kênh đi u khi n, ki u d n đ ng T:ạ ả ế ề ể ể ẫ ộ Lo i 3 c m bi n – 3 kênh đi u khi n trình bày trên hình 2.3.ạ ả ế ề ể C u trúc (2+1) dùng trên xe c u trúc FR. Hai bánh xe tr c đ c đi u khi n đ cấ ấ ướ ượ ề ể ộ l p c i biên (IRM”. Khi phanh trên n n đ ng có h s bám khác nhau, các bánhậ ả ề ườ ệ ố xe đ c đi u khi n đ c l p đ m b o kh năng tiêu hao l n đ ng năng c a ôtô,ượ ề ể ộ ậ ả ả ả ớ ộ ủ m t khác do s tăng t i nên mômen phanh t i bánh xe c u tr c có h s bámặ ự ả ạ ầ ướ ệ ố cao tăng ch m, giúp cho ng i lái có đ th i gian đ đi u khi n các bánh xe d nậ ườ ủ ờ ể ề ể ẫ h ng phù h p v i s đi u ch nh trên vành lái. C u sau ch đ ng có m t c mướ ợ ớ ự ề ỉ ầ ủ ộ ộ ả bi n đ t truy n l c chính, còn van đi u ch nh b trí tr c khi chia đ ng d uế ặ ở ề ự ề ỉ ố ướ ườ ầ ra các bánh. C u trúc (1+2) dùng trên xe có c u trúc FF. M t van và m t c m bi n đ t c uấ ấ ộ ộ ả ế ặ ở ầ tr c, hai c m bi n và hai van đi u khi n đ t hai bánh xe sau (b đi u khi nướ ả ế ề ể ặ ở ộ ề ể đ c l p IR).ộ ậ C u trúc hình thành kh năng đi u khi n cân đ i l c phanh t i hai bánh xe c uấ ả ề ể ố ự ạ ầ tr c khi chuy n đ ng v i v n t c cao, trên đ ng t t. S gia tăng t i tr ngướ ể ộ ớ ậ ố ườ ố ự ả ọ th ng đ ng trên c u tr c cho phép h n ch kh năng bó c ng các bánh xe c uẳ ứ ầ ướ ạ ế ả ứ ầ tr c và t n d ng t i đa l c bám đ tăng l c phanh, tiêu hao đ ng năng ôtô khiướ ậ ụ ố ự ể ự ộ phanh g p.ấ d. C u trúc ABS đ i v i d n đ ng phanh ki u d n đ ng “K”:ấ ố ớ ẫ ộ ể ẫ ộ Hai s đ s d ng đ c trình bày trên hình 2.4.ơ ồ ử ụ ượ B đi u khi n đ c l p “IRM/IR” – 4 kênh đi u khi n 4 c m bi n b trí chéo,ộ ề ể ộ ậ ề ể ả ế ố bánh xe phía tr c đi u khi n đ c l p c i biên “IRM”, các bánh phía sau b tríướ ề ể ộ ậ ả ố đ c l p “IR”. B đi u khi n d ng 2+2 đ t chéo “IRM/IR” đ m b o ng i lái xeộ ậ ộ ề ể ạ ặ ả ả ườ d dàng đi u khi n trong tình hu ng phanh c n thi t. S đ (2+2) này đ c sễ ề ể ố ầ ế ơ ồ ượ ử d ng nhi u trên các lo i xe có ABS và liên h p TRC, VSC.ụ ề ạ ợ Lo i 2 c m bi n 2 kênh đi u khi n b trí trên c u sau, th c hi n “đi u khi nạ ả ế ề ể ố ầ ự ệ ề ể IR”, đ c s d ng trên xe lo i FF có giá thành r . Cũng nh các c u trúc t ngượ ử ụ ạ ẻ ư ấ ươ t , c u trúc này không có kh năng rút ng n quãng đ ng phanh khi phanh g pự ấ ả ắ ườ ấ (th m chí còn gia tăng quãng đ ng phanh do vi c h n ch l c phanh trên c uậ ườ ệ ạ ế ự ầ sau và nh h ng x u đ n kh năng n đ nh h ng).ả ưở ấ ế ả ổ ị ướ Các c u trúc theo s đ 2 kênh, 1 kênh ngày nay không b trí trên ôtô con n a, kấ ơ ồ ố ữ ể c cho d ng b trí d n đ ng phanh ki u K và ki u T.ả ạ ố ẫ ộ ể ể 3. S đ t ng quát c a ABS:ơ ồ ổ ủ Trên hình 2.5 trình bày s đ c u trúc chung c a h th ng ABS lo i “IR/IR” có 4ơ ồ ấ ủ ệ ố ạ c m bi n, 4 kênh đi u khi n trên ôtô con ph thông.ả ế ề ể ổ Các môđun đi u khi n ABS là các van đi n t đi u ch nh áp su t d n t i xy lanhề ể ệ ừ ề ỉ ấ ẫ ớ bánh xe. M i kênh đi u khi n c a xe b trí các môđun đi u khi n theo hai d ng:ỗ ề ể ủ ố ề ể ạ - M i kênh s d ng 1 van 3 v trí (môđun 3 v trí).ỗ ử ụ ị ị - M i kênh s d ng 2 van 2 v trí (môđun g m 2 van 2 v trí).ỗ ử ụ ị ồ ị 4. C u trúc, nguyên lý làm vi c m t môđun 3 v trí:ấ ệ ộ ị Toàn b các c m van đ c b trí trong block th y l c. Tách riêng m tộ ụ ượ ố ủ ự ộ m chạ đi u khi n c a van 3 v trí đ c mô t trên hình 2.6a.ề ể ủ ị ượ ả Môđun (3a) là c m van th y l c đi n t 3 v trí, đ t n m gi a xy lanh chính (4)ụ ủ ự ệ ừ ị ặ ằ ữ và xy lanh bánh xe (2). Môđun làm vi c g n li n v i b m và van đi u ti t áp su tệ ắ ề ớ ơ ề ế ấ (3c), b u tích năng (3b). Môt b m có nhi m v cung c p d u có áp su t caoầ ơ ơ ệ ụ ấ ầ ấ (120 – 130) bar cho van khi c n thi t, cu n dây c a van đ c đi u khi n nh tínầ ế ộ ủ ượ ề ể ờ hi u đi u khi n c a ECU-ABS. M ch th y l c c a b m d u n i song song v iệ ề ể ủ ạ ủ ự ủ ơ ầ ố ớ m ch th y l c đi u khi n xy lanh bánh xe và cung c p d u hay chuy n d u quaạ ủ ự ề ể ấ ầ ể ầ hai van m t chi u. B u tích năng b trí song song v i b m làm nhi m v n ápộ ề ầ ố ớ ơ ệ ụ ổ đ ng d u trong quá trình đi u khi n và là n i tích tr năng l ng khi xy lanhườ ầ ề ể ơ ữ ượ bánh xe gi m áp. Đi n áp đi u khi n cu n dây 3 m c (0; 2; 5A).ả ệ ề ể ộ ở ứ C m van (3a) bao g m: cu n dây đi n (4) b trí trong v c a c m van, cu n dâyụ ồ ộ ệ ố ỏ ủ ụ ộ 4 t o nên t tr ng khi cho dòng đi n đi qua, lõi thép t (5) đ t trong cu n dây cóạ ừ ườ ệ ừ ặ ộ kh năng di chuy n theo c ng đ t tr ng t o ra, lõi thép t luôn ch u tácả ể ườ ộ ừ ườ ạ ừ ị đ ng c a lò xo đ nh v các van A, van B b trí n m trong lõi thép t , liên k t v iộ ủ ị ị ố ằ ừ ế ớ nhau thông qua các lò xo nh . Van A có nhi m v đóng m m ch c p d u cho xyỏ ệ ụ ở ạ ấ ầ lanh bánh xe, van B có nhi m v đóng m m ch thoát d u sang bình tích d uệ ụ ở ạ ầ ầ (3b). Trong lõi thép t có m t c a d u C c p d u thông qua lõi thép (2).ừ ộ ử ầ ấ ầ Các tr ng thái đi u khi n cho m t bánh xe bao g m: ch đ phanh tr c đi uạ ề ể ộ ồ ế ộ ướ ề ch nh, ch đ gi áp, ch đ gi m áp, ch đ tăng áp tr l i.ỉ ế ộ ữ ế ộ ả ế ộ ở ạ a. Ch đ phanh tr c đi u ch nh (phanh bình th ng):ế ộ ướ ề ỉ ườ tr ng thái phanh bình th ng (hình 2.6a) khi bánh xe đ c phanh ch a t i gi iỞ ạ ườ ượ ư ớ ớ h n c a đ tr t t i u ECU-ABS không g i dòng đi n đ n cu n dây c a cácạ ủ ộ ượ ố ư ử ệ ế ộ ủ van đi n. Do v y các cu n dây ch a b đi u khi n. Khi đó lõi thép 5 b đ yệ ậ ộ ư ị ề ể ị ẩ xu ng d i tác d ng lò xo nén, van A m , van B đóng. Khi tác đ ng lên bàn đ pố ướ ụ ở ộ ạ phanh, d u có áp su t t xilanh phanh chính (7) qua van A đ n c a C và đ a t iầ ấ ừ ế ử ư ớ xilanh bánh xe (2) th c hi n tăng áp phanh bánh xe. D u phanh không đi qua b mự ệ ầ ơ b i van m t chi u đóng kín. B m không ho t đ ng.ở ộ ề ơ ạ ộ Khi thôi phanh, d u h i t xilanh bánh xe (2) v xilanh phanh chính (7) thông quaầ ồ ừ ề c a C và van A. Lúc này môđun đóng vai trò nh đ ng thông d n d u.ử ư ườ ẫ ầ Khi xe chuy n đ ng v i t c đ cao, th c hi n phanh v i c ng đ phanh l nể ộ ớ ố ộ ự ệ ớ ườ ộ ớ h n, ECU-ABS đ c đ a vào ho t đ ng, quá trình tăng áp x y ra theo m ch bìnhơ ượ ư ạ ộ ả ạ th ng. B m làm vi c ch đ không t i. N u b t kỳ bánh xe nào có đ tr tườ ơ ệ ở ế ộ ả ế ấ ộ ượ gia tăng t i gi i h n tr t trong kho ng đ nh s n (thông qua ECU-ABS) van th yớ ớ ạ ượ ả ị ẵ ủ l c đi n t s đ c đi u khi n gi áp su t d u phanh tác d ng lên xilanh c aự ệ ừ ẽ ượ ề ể ữ ấ ầ ụ ủ bánh xe đó. b. Ch đ gi áp (hình 2.6b):ế ộ ữ Khi áp su t bên trong xilanh công tác tăng, c m bi n đ thu nh n thông tin v t cấ ả ế ộ ậ ề ố đ bánh xe đ t giá tr mong mu n. ECU-ABS c p dòng đi n 2A đ n cu n dâyộ ạ ị ố ấ ệ ế ộ van đi n t đ đi u khi n van gi áp su t d u không đ i đ n xilanh công tác.ệ ừ ể ề ể ữ ấ ầ ổ ế Đi n áp c a cu n dây do ECU-ABS m c 2A, l c đi n t sinh ra trong cu n dâyệ ủ ộ ở ứ ự ệ ừ ộ gi lõi thép v trí gi a, đóng van A, van B ch a đ c m (v n đóng). Van Aữ ở ị ữ ư ượ ở ẫ đóng giúp cho m ch d n đ ng d u ngăn cách gi a xilanh chính và xilanh bánh xe.ạ ẫ ộ ầ ữ C a C s không ch u nh h ng c a áp su t d u t xilanh chính do van A đóng.ử ẽ ị ả ưở ủ ấ ầ ừ Áp su t d u trong xilanh bánh xe không gia tăng đ c n a.ấ ầ ượ ữ Ch đ gi áp cũng đ c th c hi n nh th khi bánh xe đang n m trong gi iế ộ ữ ượ ự ệ ư ế ằ ớ h n đ tr t đ nh s n do quá trình gi m áp gây nên.ạ ộ ượ ị ẵ ả c. Ch đ gi m áp (hình 2.6c):ế ộ ả Khi m t bánh xe có xu h ng b tăng đ tr t v t quá gi i h n đ nh tr c,ộ ướ ị ộ ượ ượ ớ ạ ị ướ ECU-ABS s c p tín hi u dòng đi n 5A đ n cu n dây. L c đi n t sinh ra trongẽ ấ ệ ệ ế ộ ự ệ ừ cu n dây gi lõi thép v trí trên cùng, đóng van A, van B đ cộ ữ ở ị ượ m . Van A đóngở giúp cho m ch d n đ ng d u ngăn cách gi a xilanh chính và xilanh bánh xe. D uạ ẫ ộ ầ ữ ầ phanh t xilanh công tác qua c a B h i v b u tích (3b), áp su t d u trong xilanhừ ử ồ ề ầ ấ ầ bánh xe gi m.ả N u áp su t d u t xilanh bánh xe còn l n, ban đ u ch t l ng san b ng v i ápế ấ ầ ừ ớ ầ ấ ỏ ằ ớ su t trong b u (3b), sau đó đ c b m chuy n qua van m t chi u quay tr vấ ầ ượ ơ ể ộ ề ở ề xilanh chính. Do c a A đóng, d u không vào đ c van đi n t nên không nhử ầ ượ ệ ừ ả h ng t i quá trình gi m áp su t c a xilanh bánh xe gi m, ngăn không cho bánhưở ớ ả ấ ủ ả xe b khóa c ng. M c đ gi m áp su t d u đ c đi u ch nh b ng cách l p l iị ứ ứ ộ ả ấ ầ ượ ề ỉ ằ ặ ạ các ch đ gi m áp và gi .ế ộ ả ữ Van đi n t v trí này cho t i khi bánh xe chuy n đ ng t i giá tr đ tr t choệ ừ ở ị ớ ể ộ ớ ị ộ ượ phép. Ti p theo van đi n t quay tr l i ch đ “gi áp” hay “tăng áp” tùy thu cế ệ ừ ở ạ ế ộ ữ ộ theo tín hi u nh n đ c t bánh xe, và chu kỳ đi u khi n l i l p l i.ệ ậ ượ ừ ề ể ạ ặ ạ d. Ch đ tăng áp tr l i:ế ộ ở ạ Khi đ tr t gi m nh c n tăng áp trong xilanh công tác đ t o nên l c phanhộ ượ ả ỏ ầ ể ạ ự l n. ECU ng t dòng đi n c p cho van đi n. L c t tr ng không còn, nh l cớ ắ ệ ấ ệ ự ừ ườ ờ ự h i v c a lò xo mà van phía trên d ch chuy n xu ng m van A, van B đóng. D uồ ị ủ ị ể ố ở ầ t xilanh chính ch y qua c a C đ n xilanh công tác, th c hi n gia tăng áp su t,ừ ả ử ế ự ệ ấ mômen trên bánh xe. M c đ tăng áp đ c đi u khi n nh l p l i ch đ tăng ápứ ộ ượ ề ể ờ ặ ạ ế ộ và gi áp. Môt b m ho t đ ng. Đ ng th i s tăng hay gi m áp su t ch t l ngữ ơ ơ ạ ộ ồ ờ ự ả ấ ấ ỏ có th x y ra liên t c b ng ph ng pháp t ng t mà không b x y ra m chể ả ụ ằ ươ ươ ự ị ả ạ đ ng trong đi u khi n. S đ tr ng thái nh trên hình 2.6a.ộ ề ể ơ ồ ở ạ ư 5. S đ t ng quát h th ng ABS s d ng 3 van 3 v trí (ki u T):ơ ồ ổ ệ ố ử ụ ị ể S đ h th ng phanh ABS ch ra trên (hình 2.7) có b đi u hòa áp su t (đ t ngayơ ồ ệ ố ỉ ộ ề ấ ặ sau xilanh chính) cho hai dòng d n đ ng. C m bi n gia t c d c có th b trí hayẫ ộ ả ế ố ọ ể ố không trên m t s xe 2WD.ộ ố H th ng thu c h th ng phanh ABS tiêu chu n v i 3 hay 4 c m bi n t c đ vàệ ố ộ ệ ố ẩ ớ ả ế ố ộ 3 kênh đi u ch nh (2+1), v i ki u b trí d n đ ng phanh T. M t kênh đi u ch nhề ỉ ớ ể ố ẫ ộ ộ ề ỉ cho hai bánh xe sau đ m b o h n ch s khác nhau c a l c phanh trên c u sau.ả ả ạ ế ự ủ ự ầ Hai kênh b trí trên c u tr c đ c l p (IRM) cho phép s d ng t i đa l c bámố ầ ướ ộ ậ ử ụ ố ự c a các bánh xe c u tr c và tăng kh năng đi u khi n h ng chuy n đ ng c aủ ầ ướ ả ề ể ướ ể ộ ủ bánh xe d n h ng.ẫ ướ Vi c s d ng b đi u hòa áp su t gi a hai dòng d n đ ng cho phép đ m b oệ ử ụ ộ ề ấ ữ ẫ ộ ả ả cung c p đ l n l ng d u cho hai bánh xe c u sau mà không gây nên s thayấ ủ ớ ượ ầ ầ ự đ i áp su t d n đ ng chung.ổ ấ ẫ ộ 6. C u t o, nguyên lý làm vi c c a m t modun 2 van 2 v trí:ấ ạ ệ ủ ộ ị Ngày nay trên ôtô con ph n l n chuy n sang s d ng c u trúc mô đun đi u chínhầ ớ ể ử ụ ấ ề áp su t d ng 2 van 2 v trí. C u trúc c a van 2 v trí khác v i van 3 v trí. S đấ ạ ị ấ ủ ị ớ ị ơ ồ c u t o c a các van dùng trong các tài li u k thu t hi n nay trình bày trên hìnhấ ạ ủ ệ ỹ ậ ệ 2.8. S d ng môđun hình thành b i t h p 2 van 2 v trí cho m ch đi u khi n đ mử ụ ở ổ ợ ị ạ ề ể ả nh n ch c năng t ng t nh lo i môđun 3 v trí, tuy nhiên có nhi u u đi mậ ứ ươ ự ư ạ ị ề ư ể n i b t:ổ ậ - M t van 2 v trí th c hi n ch c năng đóng và m đ ng d u. T h p 2 van 2 vộ ị ự ệ ứ ở ườ ầ ổ ợ ị trí th c hi n d dàng các ch c năng tăng áp, gi áp và gi m áp c a m ch đi uự ệ ễ ứ ữ ả ủ ạ ề ch nh áp su t.ỉ ấ - M i van ch bao g m 2 v trí đ i ng c nhau (ON, OFF), t ng ng v i cácỗ ỉ ồ ị ố ượ ươ ứ ớ tr ng thái c p và ng t đ ng d u qua m t van khi con tr t di chuy n trong v .ạ ấ ắ ườ ầ ộ ượ ể ỏ M ch logic đi u khi n này phù h p v i h c p tín hi u hai m c, nâng cao đạ ề ể ợ ớ ệ ấ ệ ở ứ ộ tin c y c a h th ng, rút ng n kho ng th i gian ch m tác d ng và nâng cao t nậ ủ ệ ố ắ ả ờ ậ ụ ầ s đi u khi n.ố ề ể - H th ng ABS có nhi u kh năng t h p v i các tính năng khác (BAS, TRC,ệ ố ề ả ổ ợ ớ …), b ng cách gia tăng thêm s l ng môđun đi u ch nh.ằ ố ượ ề ỉ C u trúc c th van 2 v trí dùng trên ABS c a các nhà ch t o có th khác nhau,ấ ụ ể ị ủ ế ạ ể song đ u d a trên các lo i van con tr t th y l c 2 v trí, đi u khi n đi n tề ự ạ ượ ủ ự ị ề ể ệ ừ (theo nguyên t c đi u khi n dòng). Các nhà s n xu t ch t o theo tiêu chu n,ắ ề ể ả ấ ế ạ ẩ nh m gi m thi u s ph c t p trong công ngh .ằ ả ể ự ứ ạ ệ Các van th y l c đi n t ngày nay trên ôtô con đ u b trí trong m t kh i (block)ủ ự ệ ừ ề ố ộ ố th y l c. Kh i này đ t g n bên c nh (hay đ t tách r i) v i ECU-ABS. Nh v yủ ự ố ặ ọ ạ ặ ờ ớ ư ậ c hai van đ c làm vi c trên c s tín hi u đi n c a ECU-ABS, m i van cóả ượ ệ ơ ở ệ ệ ủ ở ỗ hai v trí t ng ng v i tr ng thái tín hi u c p: ON, OFF. T h p các tr ng tháiị ươ ứ ớ ạ ệ ấ ổ ợ ạ m ch đi u khi n th c hi n ch c năng tăng áp, gi áp, gi m áp (t ng t nhạ ề ể ự ệ ứ ữ ả ươ ự ư môđun đi u khi n c a lo i van 3 v trí).ề ể ủ ạ ị S đ b trí m t m ch đi u khi n th y l c c s và các tr ng thái làm vi cơ ồ ố ộ ạ ề ể ủ ự ơ ở ạ ệ đ c trình bày trên các hình 2.9. Hai van 2 v trí b trí v i các nhi m v khácượ ị ố ớ ệ ụ nhau: van A đ m nh n vi c c p d u và ng t đ ng d u cho xylanh bánh xe, vanả ậ ệ ấ ầ ắ ườ ầ B – ng t d u và thông m ch d u v b m. T h p 2 van 2 v trí t o nên các tr ngắ ầ ạ ầ ề ơ ổ ợ ị ạ ạ thái tăng, gi , gi m áp su t d u c a xilanh bánh xe.ữ ả ấ ầ ủ Ngu n năng l ng s d ng khi phanh (c p d u có áp su t) đ c th c hi n tồ ượ ử ụ ấ ầ ấ ượ ự ệ ừ l c bàn đ p và b tr l c phanh. Khi c n b sung d u có áp su t cho m ch đi uự ạ ộ ợ ự ầ ổ ầ ấ ạ ề khi n ABS năng l ng có th đ c c p t b m (6). B m d u làm vi c nhể ượ ể ượ ấ ừ ơ ơ ầ ệ ờ môt đi n 1 chi u v i đi n áp 12V. Môt đi n đ c làm vi c b i s ki m soátơ ệ ề ớ ệ ơ ệ ượ ệ ở ự ể c a ECU-ABS.ủ Khi phanh xe, áp su t d u đ c cung c p b i xilanh chính tăngđem đi qua vanấ ầ ượ ấ ở d u (A) đ n t xilanh bánh xe và m t ph n đ c c p cho b u tích năng qua m tầ ế ừ ộ ầ ượ ấ ầ ộ van ti t l u.ế ư a. Ch đ phanh tr c gi i h n đi u ch nh:ế ộ ướ ớ ạ ề ỉ Khi phanh bình th ng (hình 2.9a), tín hi u đi u khi n không đ c đ a vàoườ ệ ề ể ượ ư ECU-ABS. ECU-ABS không c p đi n cho các van đi n t A và van đi n t B,ấ ệ ệ ừ ệ ừ van A m , còn van B đóng.ở D u t xilanh chính qua van A truy n tr c ti p t i xilanh bánh xe, van B ng tầ ừ ề ự ế ớ ắ đ ng d u v b m, th c hi n đ a d u tăng áp đ n bánh xe, t o s phanh tr cườ ầ ề ơ ự ệ ư ầ ế ạ ự ướ gi i h n đi u ch nh c c u phanh. Bánh xe đang lăn tr n trên đ ng đ cớ ạ ề ỉ ở ơ ấ ơ ườ ượ phanh b i c c u phanh và xu t hi n s tr t l t bánh xe trên n n đ ng v i đở ơ ấ ấ ệ ự ượ ế ề ườ ớ ộ tr t tăng d n theo s gia tăng c a áp su t d u trong xilanh bánh xe. Đ tr tượ ầ ự ủ ấ ầ ộ ượ bánh xe trên n n đ ng tăng d n t i gi i h n c n thi t ph i đi u ch nh, ECU-ề ườ ầ ớ ớ ạ ầ ế ả ề ỉ ABS xu t tín hi u đi n, van B chuy n sang ch đ đóng, ng t d u c p t iấ ệ ệ ể ế ộ ắ ầ ắ ớ xilanh, k t thúc ch đ tăng áp, chuy n sang ch đ gi áp.ế ế ộ ể ế ộ ữ b. Ch đ gi áp (hình 2.9b):ế ộ ữ N u bánh xe b phanh t i gi i h n đ tr t c n đi u ch nh (gia t c phanh ho cế ị ớ ớ ạ ộ ượ ầ ề ỉ ố ặ đ tr t gi i h n), thông tin t c m bi n v t c đ bánh xe g i v ECU-ABS.ộ ượ ớ ạ ừ ả ế ề ố ộ ử ề ECU-ABS th c hi n duy trì áp su t d uự ệ ấ ầ b ng cách: chuy n tín hi u đ n van Aằ ể ệ ế và ng t m ch c p d u, trong lúc van B v n đóng kín đ ng thoát d u. Áp su tắ ạ ấ ầ ẫ ườ ầ ấ d u trong xilanh bánh xe không thay đ i t o nên ch đ gi áp su t d u. Mômenầ ổ ạ ế ộ ữ ấ ầ phanh không tăng đ c, duy trì đ tr t c a bánh xe.ượ ộ ượ ủ Trong th c t quan h lăn c a bánh xe trên đ ng liên t c bi n đ i, đ tr tự ế ệ ủ ườ ụ ế ổ ộ ượ bánh xe cũng thay đ i và d n t i các tr ng thái:ổ ẫ ớ ạ - N u đ tr t gi m nh h n đ tr t gi i h n, m ch đi u khi n c n chuy nế ộ ượ ả ỏ ơ ộ ượ ớ ạ ạ ề ể ầ ể v ch đ tăng áp su t d u trong xilanh chính.ề ế ộ ấ ầ - N u đ tr t tăng cao h n đ tr t gi i h n, m ch đi u khi n c n chuy n vế ộ ượ ơ ộ ượ ớ ạ ạ ề ể ầ ể ề ch đ tăng áp su t d u trong xilanh chính.ế ộ ấ ầ Các c m bi n t c đ quay c a bánh xe ti p nh n các tín hi u này, chuy n v bả ế ố ộ ủ ế ậ ệ ể ề ộ vi x lý (ECU-ABS) và ECU đ a ra các tín hi u đi u khi n các van đi n t thíchử ư ệ ề ể ệ ừ h p. Quá trình gi áp có th duy trì v i m t kho ng th i gian dài hay ng n tùyợ ữ ể ớ ộ ả ờ ắ thu c vào s bi n đ i đ tr t c a bánh xe trên n n đ ng.ộ ự ế ổ ộ ượ ủ ề ườ c. Ch đ gi m áp (hình 2.9c):ế ộ ả N u đ tr t (ho c gia t c) bánh xe đ t ng t gia tăng v t quá gi i h n choế ộ ượ ặ ố ộ ộ ượ ớ ạ phép, m ch đi u ch nh th c hi n gi m áp su t d u b ng cách: ECU-ABS chuy nạ ề ỉ ự ệ ả ấ ầ ằ ể tín hi u đ n van A và ng t m ch c p d u, chuy n tín hi u đ n van B m đ ngệ ế ắ ạ ấ ầ ể ệ ế ở ườ thoát d u sang bình d tr (7). Áp su t d u trong xilanh bánh xe và mômen phanhầ ự ữ ấ ầ gi m, gi m đ tr t c a bánh xe v i n n.ả ả ộ ượ ủ ớ ề Khi gi m áp su t d u:ả ấ ầ - N u áp su t d u sau van B cao, d u đ c chuy n vào bình d tr (7) và đ yế ấ ầ ầ ượ ể ự ữ ẩ van m t chi u ch y vào b m. B m hút d u chuy n v bình tích năng (4), chu nộ ề ả ơ ơ ầ ể ề ẩ b đáp ng đi u ki n khi c n thay đ i ch đ làm vi c ti p sau.ị ứ ề ệ ầ ổ ế ộ ệ ế - N u áp su t d u sau van B th p, d u ch a vào bình d tr .ế ấ ầ ấ ầ ứ ự ữ d. Ch đ tăng áp tr l i:ế ộ ở ạ N u đ tr t c a bánh xe đ t ng t gi m quá gi i h n t i u cho phép, thông tinế ộ ượ ủ ộ ộ ả ớ ạ ố ư t c đ bánh xe t c m bi n g i v ECU-ABS, ECU-ABS th c hi n tăng áp su tố ộ ừ ả ế ử ề ự ệ ấ d u b ng cách: c t tín hi u đ n van A và đóng m ch c p d u, c t tín hi u đ nầ ằ ắ ệ ế ạ ấ ầ ắ ệ ế van B ng t đ ng thoát d u sang bình d tr . Ch đ làm vi c c a m ch đi uắ ườ ầ ự ữ ế ộ ệ ủ ạ ề ch nh áp su t th c hi n nh trên hình 2.9a. Áp su t d u trong xilanh bánh xeỉ ấ ự ệ ư ấ ầ đ c tăng d n, mômen phanh trong c c u phanh tăng, đ tr t l i tăng t i gi iượ ầ ơ ấ ộ ượ ạ ớ ớ h n yêu c u.ạ ầ S tăng áp trong tr ng thái đi u ch nh này c a m ch ABS không có s gia tăng ápự ạ ề ỉ ủ ạ ự l c t bàn đ p phanh, mà th c hi n c p năng l ng (qua áp su t d u) t b mự ừ ạ ự ệ ấ ượ ấ ầ ừ ơ d u. Nh tác d ng c p năng l ng t b m d u thông qua bình tích năng nênầ ờ ụ ấ ượ ừ ơ ầ ng i lái không c m th y s thay đ i l c trên bàn đ p.ườ ả ấ ự ổ ự ạ Trong su t quá trình đi u ch nh ABS, các van đ c đi u khi nố ề ỉ ượ ề ể b ng cu n dây tằ ộ ừ tr ng chuy n tr ng thái t t hay m trong m t kho ng th i gian r t nhanh b iườ ể ạ ắ ở ộ ả ờ ấ ở h đi u khi n đi n t . S đóng ng t m ch c p d u đi u ch nh theo s quay c aệ ề ể ệ ử ự ắ ạ ấ ầ ề ỉ ự ủ bánh xe v i gi i h n đ tr t t i u.ớ ớ ạ ộ ượ ố ư