Chẩn đoán thai nghén

ChÈn ®o¸n thai nghÐn Ths. §µm ThÞ Quúnh Liªn Bé m«n phô s¶n ViÕt ra ®­îc c¸c triÖu chøng c¬ n¨ng vµ thùc thÓ trong nöa ®Çu vµ nöa sau cña thêi kú thai nghÐn. KÓ tªn c¸c xÐt nghiÖm cËn l©m sµng vµ nªu ý nghÜa cña nã trong chÈn ®o¸n thai nghÐn. ViÕt ra ®­îc chÈn ®o¸n x¸c ®Þnh thai nghÐn. ViÕt ra ®­îc c¸c chÈn ®o¸n ph©n biÖt víi mét t×nh tr¹ng thai nghÐn 1. Môc tiªu Khi có sự thụ thai và làm tổ của trứng tại tử cung, cơ thể người phụ nữ có những thay đổi sinh lý  gây nên các dấu hiệu gọi là triệu chứng thai nghén. Thời kỳ thai nghén: 280 ngày (40 tuần) kể từ ngày đầu tiên của kỳ kinh cuối cùng. ĐỊNH NGHĨA VỀ THỜI KỲ THAI NGHÉN Giai đoạn 4 tháng rưỡi đầu: Các dấu hiệu là kết quả của những biến đổi cơ thể do thai nghén gây ra. ít thấy những dấu hiệu trực tiếp của thai  khó chẩn đoán Giai đoạn 4 tháng rưỡi sau: Các dấu hiệu trực tiếp của thai: cử động, phần thai, tim thai…  dễ chẩn đoán GIAI ĐOẠN CỦA THAI NGHÉN 1. TriÖu chøng c¬ n¨ng: T¾t kinh: ®¸ng tin cËy víi nh÷ng ng­êi kháe m¹nh, kinh nguyÖt ®Òu. NghÐn: buån n«n, n«n, tiÕt n­íc bät, thay ®æi khøu gi¸c, vÞ gi¸c, tiÕt niÖu, thÇn kinh vµ t©m lý. C¸c triÖu chøng nghÐn th­êng tù mÊt ®i khi thai 12 – 14 tuÇn. 4. Giai ®o¹n 4 th¸ng r­ìi ®Çu 2. TriÖu chøng thùc thÓ: Vó: to lªn nhanh, quÇng vó vµ ®Çu vó th©m l¹i, h¹t Montgomery næi râ, næi tÜnh m¹ch, cã thÓ cã s÷a non. Th©n nhiÖt: th­êng trªn 37®é C Da: xuÊt hiÖn s¾c tè ë da, mÆt, bông, r¹n da, cã ®­êng n©u ë bông  g­¬ng mÆt thai nghÐn. Giai ®o¹n 4 th¸ng r­ìi ®Çu H¹t montgomery H¹t montgomery G­¬ng mÆt thai nghÐn Thay ®æi s¾c tè trªn da 2. TriÖu chøng thùc thÓ (tiÕp): Bông: bông d­íi to lªn, thÊy râ sau 14 tuÇn. Bé m¸y sinh dôc ¢m ®¹o: sÉm mÇu h¬n. Cæ tö cung: tÝm, mÒm, nót nhÇy CTC. Eo tö cung: cã dÊu hiÖu HÐgar, khi kh¸m thÊy TC vµ CTC nh­ t¸ch rêi nhau  chøng tá eo tö cung mÒm. (kh«ng nªn lµm v× dÔ g©y s¶y thai) Giai ®o¹n 4 th¸ng r­ìi ®Çu DÊu hiÖu hÐgar 2. TriÖu chøng thùc thÓ (tiÕp): Tö cung: mÒm, th©n TC nh­ h×nh cÇu (dÊu hiÖu Noble: khi ®Ó tay ë tói cïng bªn ¢§ cã thÓ ch¹m ®Õn th©n TC  chøng tá TC to) ThÓ tÝch tö cung to dÇn theo sù ph¸t triÓn cña thai. Tõ th¸ng thø 2, mçi th¸ng TC cao trªn vÖ 4 cm. DÊu hiÖu Piszkacsek: ë chç lµm tæ cña trøng thÊy TC h¬I ph×nh lªn lµm cho TC mÊt ®èi xøng. Giai ®o¹n 4 th¸ng r­ìi ®Çu Tö cung to 3. TriÖu chøng cËn l©m sµng: T×m hCG trong n­íc tiÓu: Ph¶n øng sinh vËt: d­íi 20.000 ®¬n vÞ Õch vµ d­íi 60.000 ®¬n vÞ thá. §Þnh tÝnh hCG b»ng que thö Quick stick. §Þnh l­îng hCG: Doppler khuyÕch ®¹i tim thai. Siªu ©m: tói èi, ©m vang thai, tim thai… (quan träng) Giai ®o¹n 4 th¸ng r­ìi ®Çu 4. ChÈn ®o¸n x¸c ®Þnh: T¾t kinh. NghÐn. Thay ®æi ë vó, da. Bông to lªn. CTC tÝm, tö cung to mÒm. hCG (). Siªu ©m: tói èi, ©m vang thai, tim thai. Giai ®o¹n 4 th¸ng r­ìi ®Çu 5. ChÈn ®o¸n ph©n biÖt: T¾t kinh: Kinh nguyÖt kh«ng ®Òu, dïng thuèc tr¸nh thai. MÊt kinh do cho con bó, rèi laän tiÒn m·n kinh. Cã phô n÷ kh«ng bao giê cã kinh, nÕu ra m¸u ¢§ lµ cã thai (m¸u bå c©u). BÖnh lý: Rèi lo¹n t©m lý, bÖnh nhiÔm trïng, bÖnh toµn th©n… Giai ®o¹n 4 th¸ng r­ìi ®Çu 5. ChÈn ®o¸n ph©n biÖt (tiÕp): NghÐn: Gi¶ nghÐn: qu¸ mong hoÆc qu¸ sî cã thai. Buån n«n, n«n, t¨ng tiÕt n­íc bät do nguyªn nh©n kh¸c. U nang buång trøng. U x¬ tö cung. U x¬ tö cung  cã thai. Giai ®o¹n 4 th¸ng r­ìi ®Çu 1. TriÖu chøng c¬ n¨ng: T¾t kinh: vÉn mÊt kinh. NghÐn: th­êng ®· hÕt nghÐn. NhËn biÕt ®­îc cö ®éng cña thai. 2. TriÖu chøng thùc thÓ: C¸c thay ®æi ë da, vó râ h¬n. ¢§, CTC tÝm râ, mÒm dÇn. Th©n TC to lªn theo sù ph¸t triÓn cña thai. 5. Giai ®o¹n 4 th¸ng r­ìi sau 2. TriÖu chøng thùc thÓ (tiÕp): Kh¸m. N¾n: thÊy c¸c phÇn cña thai, thÊy c¸c cö ®éng cña thai. Nghe: nghe ®­îc tim thai (ph©n biÖt víi m¹ch mÑ). 3. C¸c triÖu chøng cËn l©m sµng: Siªu ©m: h×nh ¶nh thai, tim thai, rau, èi… Giai ®o¹n 4 th¸ng r­ìi sau Tö cung to dÇn theo tuæi thai 4. ChÈn ®o¸n x¸c ®Þnh: Khai th¸c tiÒn sö: chËm kinh, nghÐn, ®· ®­îc chÈn ®o¸n lµ ®ang cã thai. Th¨m kh¸m: thÊy c¸c phÇn thai, cö ®éng cña thai, nghe ®­îc tim thai. Siªu ©m: h×nh ¶nh thai, tim thai, rau, èi… Giai ®o¹n 4 th¸ng r­ìi sau 5. ChÈn ®o¸n ph©n biÖt: Khèi u buång trøng to: Kh«ng cã tiÒn sö t¾t kinh, nghÐn. Kh«ng cã cö ®éng thai, kh«ng nghe ®­îc tim thai, kh«ng n¾n thÊy phÇn thai. Kh¸m thÊy TCnhá n»m ë d­íi, khèi u to n»m ë trªn. Dùa vµo siªu ©m, hCG kÕt hîp chÈn ®o¸n. Giai ®o¹n 4 th¸ng r­ìi sau 5. ChÈn ®o¸n ph©n biÖt: U x¬ tö cung Kh«ng cã tiÒn sö t¾t kinh, nghÐn MËt ®é TC cøng, ch¾c. Siªu ©m, hCG kÕt hîp chÈn ®o¸n. Cæ ch­íng: BÖnh lý néi, ngo¹i khoa kÌm theo. TC nhá, gâ ®ôc 2 m¹ng s­ên, dÊu hiÖu sãng vç.. Giai ®o¹n 4 th¸ng r­ìi sau Xin ch©n thµnh c¶m ¬n !