Bệnh chàm (Eczema)

BỆNH CHÀM( ECZEMA)Ths. Phạm Thị TiếngĐẠI CƯƠNG Bệnh chàm :một quá trình phản ứng của da trên một cơ địa đặc biệt dễ phản ứng với dị ứng nguyên ở trong hay ngoài cơ thể.LÂM SÀNG* Các giai đoạn của bệnh chàm: Hồng ban, sẩn, mụn nước, rịn nước, đóng mài, tróc vẩy, lichen hĩa.Giới hạn khơng rõ. Khơng tẩm nhuậnLÂM SÀNGVị trí: Bất cứ chỗ nào trên cơ thể Niêm mạc: (-) Bán niêm mạc(+/-).Triệu chứng cơ năng: NgứaTIẾN TRIỂN: * Thuận lợi: khỏi bệnh trong vài ngày hay vài tuần.* Không thuận lợi: tái phát- Đỏ da toàn thân tróc vẩy.* Thường bị bội nhiễm, viêm vi cầu thận.PHÂN LOẠI *Theo tiến triển: Chàm cấp: hồng ban, mụn nước, rịn nước.Chàm bán cấp: rịn nước, vết tích mụn nước, tróc vẩy.Chàm mãn: lichen hóa.* Theo nguyên nhân: bên trong hay bên ngoài cơ thể.DẠNG LÂM SÀNG Chàm tiếp xúc:Lâm sàng: giới hạn rõ, ngứa, viêm, mụn nước, hình dạng vật tiếp xúc.Nguyên nhân: thuốc thoa, lá cây, băng keo, quần áoĐiều trị: Loại bỏ nguyên nhân gây bệnhĐiều trịTại chỗ:* tuỳ theo giai đoạn bệnh * vị trí của sang thương: * đắp thuốc tím,* thuốc màu: Milian, Eosine 2%, Castellani* corticoidesĐiều trị*Toàn thân: Kháng sinh khi có bội nhiễm.*Kháng histaminĐiều trịKháng histamin:Prometazine 15mgChlorpheniramin 4mg Polaramin 2mg, 6 mg Hydroxyzine( Atarax: 25mg)Terfenadine 60 mg, Fexofenadine( Telfast:60, 120, 180 mg)Cetirizin10 mg(Zyrtec), Levocetirizin(Xyzal) Loratidine10mg, Desloratidine 5mg(Aerius)Chàm thể tạng:Có tính gia đinh.Tiền sử cá nhân hay gia đình bị suyển, Viêm mũi dị ứng, dị ứng..: 70%Hai dạng chính: chàm sữa, chàm thể tạng người lớn.Chàm sữaTuổi: 3-6 thángVị trí: mặt, 2 má, đối xứnglan nhưng chừa các lỗ thiên nhiên.Sang thương: hồng ban- mụn nước, rịn nước, đóng mài, tróc vẩy.Diễn tiến: biến mất trước 4 tuổi. Nếu chưa hết bệnh chàm thể tạng người lớnCHÀM SỮAKhông nên:+ nhập viện. + Chích ngừa: nhất là đậu mùa  bệnh mụn mủ dạng thủy đậu: lành để lại sẹo + Không dùng Corticoides, kháng sinh liều cao và mạnh.CHÀM THỂ TẠNGVị trí: mặt duỗi chi, các nếp, đối xứng, tái phát thường xuyênNgứa( +++)Da vẩy cá 2 cẳng chân(+) : 10% trường hợp.Chàm sữa thể tạng 70% trường hợp.Lâm sàng: hồng ban, mụn nước, vẩy, mài, vết cào xước, lichen hoá,..Đỏ da toàn thân: 1%.CHÀM THỂ TẠNGĐiều trị:Tại chỗ: tránh gãi, chà xát Thuốc thoa tuỳ giai đoạn bệnh: Cấp: thuốc tím, Milian, Eosine 2%, Castellani. Bán cấp: hồ nước: oxide kẽm, glycerine, nướcDầu kẽm: làm dịu da, giảm viêm: oxide kẽm và dầu phọng.Mãn: mỡ salicyle 2%, 5%, 10%CHÀM THỂ TẠNGToàn thân:Kháng histamin.Bội nhiễm: kháng sinhLợi gan mật khi có rối loạn chức năng.Giải mẫn cảm không đặc hiệu: Hyposulfite de sodium9(hyposulfene)Kiêng thức ănCÁC DẠNG KHÁC CỦA CHÀM *Chàm dạng tổ đĩa và tổ đĩa:Tổ đĩa: sang thương là mụn nước sâu ở lòng bàn tay, lòng bàn chân và cạnh rìa các ngón.Chàm dạng tổ dĩa có thêm hồng ban và vị trí khácChàm tiết bã: hồng ban trên có mài mỡ.Vị trí: vùng tiết bã nhiều: da đầu, 2 bên cánh mũi, nếp sau tai, giữa 2 xương bã vai, trước xương ức.Hướng dẫn xử lý viêm da thể tạngGiải thích và hướng dẫn liên quan đến:1- Tắm.2- Sự ẩm da.3- Tránh bệnh làm bùng phát.4- Điều trị tại chỗ và tòan thân.5- Giảm stress.6- Tránh biến chứng của bệnh hay điều trị.Hướng dẫn xử lý viêm da thể tạngNhững yếu tố kịch phát:1- Ra mồ hôi.2- Chất tẩy.3- Thói quen tắm không đúng.4- Nhiễm trùng.5- Stress.6- Thức ăn.Bảo đảm đủ độ ẩm da.Trẻ < 2 t: chế độ ăn: trứng, sữa, đậu nành..Bụi bặm, mạt..Kháng nguyên trong không khí: aeroallergen.Thuốc thoa corticosteroid .Công dụng: kháng viêm , giảm ngứa.Cách dùng: 1- Ngay sau tắm.2- Một lần/ ngày3- Tác dụng trung bình: triamcinolone acetonide4- Tác dụng: hydrocortisone 2%, clobatasone butyrate : ít trên mặt , nếp.5- Giảm bệnh: giảm dần thuốc.Thuốc thoa điều hòa miễn dịch.Tacrolimus 0,03% và 0,1% ; picrolimus 1%.Hiệu quả ,dung nạp tốt / AD vừa và nặng.Ức chế sự sao chép cytokine gây viêm/ tbT họat hóa + tb gây viêm khác : ức chế calcineurine.Giảm tác dụng phụ của Corticoides.Không dùng cho trẻ< 2 tuổi.Liên quan thuốc đến:lymphoma và ung thư da?Corticoides uốngTrường hợp quá nặng.Không đáp ứng thuốc khác.Prednisone: 60-80 mg/ ngày/ người lớn.Khi bệnh cải thiện: giảm liều trong 1-2 tuần.Hình THE END