Bài giảng Cơ sở kỹ thuật đo

    1 K m kg cd A mol s Bài gi ngả C s k thu t đoơ ở ỹ ậ TS.Nguy n th Lan H ngễ ị ươ B môn: K thu t đo và THCNộ ỹ ậ Hà n i 08/2007ộ     2 K m kg cd A mol s Đ a ch liên l cị ỉ ạ  Mobile 0953304974  Đi n tho i B môn: (04) 8696233ệ ạ ộ  Đi n tho i (04) 8683087ệ ạ  Email: Lan-Huong.Nguyen@mica.deu.vn Nguyen Lan Huong@mail.hut.edu.vn     3 K m kg cd A mol s Tài li u tham kh oệ ả 1. Giáo trình ”C s k thu t đoơ ở ỹ ậ ”, PGS. Nguy n Tr ng Qu , ễ ọ ế Tr ng Đ i h c Bách khoa Hà n i, 1996ườ ạ ọ ộ 2. Đo l ng các đ i l ng V t lýườ ạ ượ ậ , Ch biên PGS.TS. Ph m ủ ạ Th ng Hàn, Nhà xu t b n Giáo d c, quy n 1ượ ấ ả ụ ể 3. Giáo trình "K thu t đo l ng"ỹ ậ ườ , PGS. Nguy n Tr ng Qu , ễ ọ ế Tr ng Đ i h c Bách khoa Hà n i, 1986ườ ạ ọ ộ     4 K m kg cd A mol s M đ uở ầ  C s k thu t đo l ng trinh bay nh ng c s ly luân c ban ơ ở ỹ ậ ườ ̀ ̀ ữ ơ ở ́ ̣ ơ ̉ vê ky thuât đo l ng. Cung câp nh ng kiên th c c ban đê ̀ ̃ ̣ ườ ́ ữ ́ ứ ơ ̉ ̉ phuc vu cho cac môn hoc " Ph ng phap và thi t b đo cac đai ̣ ̣ ́ ̣ ươ ́ ế ị ́ ̣ l ng điên va không điên ", " Hê thông thông tin đo l ng " va ượ ̣ ̀ ̣ ̣ ́ ườ ̀ nh ng môn hoc chuyên môn khac cua ky thuât thông tin đo ữ ̣ ́ ̉ ̃ l ng nh môn " Thiêt bi đo sinh y ", " X ly tin hiêu " v.v...ườ ư ́ ̣ ử ́ ́ ̣  Cung v i cac môn hoc trên, giao trinh nay xây d ng môt hê ̀ ớ ́ ̣ ́ ̀ ̀ ự ̣ ̣ thông kiên th c cho viêc thu thâp sô liêu đo, x ly gia công va ́ ́ ứ ̣ ̣ ́ ̣ ử ́ ̀ điêu khiên hiên đai.̀ ̉ ̣ ̣     5 K m kg cd A mol s Ch ng 1. Các khái ni m chung v đo ươ ệ ề l ngườ  Đo l ng và khái ni m v quá trình đoườ ệ ề  Mô hình c a quá trình đoủ  Các nguyên công đo l ng c b nườ ơ ả  Tín hi u đo l ngệ ườ  Ph ng pháp đo và ph ng ti n đoươ ươ ệ     6 K m kg cd A mol s 1.1. Đ nh nghĩa v Đo l ngị ề ườ  Theo pháp l nh “ ĐO L NG” c a nhà n c CHXHCN ệ ƯỜ ủ ướ Vi t namệ – Ch ng 1- đi u 1: Đo l ng là vi c xác đ nh giá tr c a đ i l ng ươ ề ườ ệ ị ị ủ ạ ượ c n đoầ – Chính xác h n: ơ Đo l ng là m t quá trình đánh giá ườ ộ đ nh l ngị ượ c a ủ m t đ i l ng c n đo đ có k t qu b ng ộ ạ ượ ầ ể ế ả ằ số so v i ớ đ n v đoơ ị  Đ i l ng đo đ c:ạ ượ ượ V i m t đ i l ng c n đo là X ta có th tìm đ c m t đ i ớ ộ ạ ượ ầ ể ượ ộ ạ l ng ượ ∆X đ choể m.∆X >X và (m-1)∆X =X hay nói cách khác Ánh x đ c X vào t p s t nhiên {N} v i đ đo ạ ượ ậ ố ự ớ ộ ∆X     7 K m kg cd A mol s Đ nh nghĩa và phân lo i phép đoị ạ  Phép đo là quá trình th c hi n vi c đo l ng. ự ệ ệ ườ  Phân lo iạ – Đo tr c tiêpự ́ : La cach đo ma kêt qua nhân đ c tr c tiêp t môt phep đo ̀ ́ ̀ ́ ̉ ̣ ượ ự ́ ừ ̣ ́ duy nhât ́ – Đo gian tiêp:́ ́ La cach đo ma kêt qua đ c suy ra t s phôi h p kêt qua ̀ ́ ̀ ́ ̉ ượ ừ ự ́ ợ ́ ̉ cua nhiêu phep đo dung cach đo tr c tiêp.̉ ̀ ́ ̀ ́ ự ́ – Đo h p bô:ợ ̣ La cach đo gân giông nh phep đo gian tiêp nh ng sô l ng ̀ ́ ̀ ́ ư ́ ́ ́ ư ́ ượ phep đo theo phep đo tr c tiêp nhiêu h n va kêt qua đo nhân đ c ́ ́ ự ́ ̀ ơ ̀ ́ ̉ ̣ ượ th ng phai thông qua giai môt ph ng trinh hay môt hê ph ng trinh ườ ̉ ̉ ̣ ươ ̀ ̣ ̣ ươ ̀ ma cac thông sô đa biêt chinh la cac sô liêu đo đ c. ̀ ́ ́ ̃ ́ ́ ̀ ́ ́ ̣ ượ – Đo thông kê:́ đê đam bao đô chinh xac cua phep đo nhiêu khi ng i ta ̉ ̉ ̉ ̣ ́ ́ ̉ ́ ̀ ườ phai s dung phep đo thông kê. T c la phai đo nhiêu lân sau đo lây gia tri ̉ ử ̣ ́ ́ ứ ̀ ̉ ̀ ̀ ́ ́ ́ ̣ trung binh. ̀  Đo l ng hocườ ̣ : la nganh khoa hoc chuyên nghiên c u vê cac ph ng ̀ ̀ ̣ ứ ̀ ́ ươ phap đê đo cac đai l ng khac nhau, nghiên c u vê mâu va đ n vi đo. ́ ̉ ́ ̣ ượ ́ ứ ̀ ̃ ̀ ơ ̣  Ky thuât đo l ng̃ ̣ ườ : nganh ky thuât chuyên nghiên c u ap dung cac ̀ ̃ ̣ ứ ́ ̣ ́ thanh t u cua đo l ng hoc vao phuc vu san xuât va đ i sông.̀ ự ̉ ườ ̣ ̀ ̣ ̣ ̉ ́ ̀ ờ ́     8 K m kg cd A mol s Ví d - Ph ng trình c b n c a phép ụ ươ ơ ả ủ đo – Ph ng trình c b n c a phép đo:ươ ơ ả ủ 0 0 XAX X XA xx ×=⇒= X: Đ¹i l îng cÇn ®o.­ X0: Đ¬n vÞ ®o. Ax: Gi¸ trÞ b»ng sè cña ®¹i l­ îng cÇn ®o. Qu¸ tr×nh so s¸nh ®¹i l îng ­ cÇn ®o víi mÉu   cho ra để kÕt qu¶ b»ng sè  Có th đo m t đ i ể ộ ạ l ng v t lý b t kỳ đ c ượ ậ ấ ượ không??? Không, vì không ph i đ i l ng nào ả ạ ượ cũng có th so ể sánh giá tr c a nó ị ủ v i m u đ c.ớ ẫ ượ     9 K m kg cd A mol s – Mu n đo giá tr c a m t đ i l ng v t lý b t kỳ ph i chuy n ố ị ủ ộ ạ ượ ậ ấ ả ể đ i đ i l ng này sang m t đ i l ng v t lý khác có th so ổ ạ ượ ộ ạ ượ ậ ể sánh đ c giá tr c a nó v i m uượ ị ủ ớ ẫ – Hai lo i chuy n đ i:ạ ể ổ Đ i l ng đi n ạ ượ ệ  đi nệ Đ i l ng không đi n ạ ượ ệ  đi nệ – Công c : c m bi n (sensor, chuy n đ i s c p)ụ ả ế ể ổ ơ ấ Ph ng trình c b nươ ơ ả     10 K m kg cd A mol s  Xác đ nh đ c tính c a dây d n đi nị ặ ủ ẫ ệ Ví d v phép đo h p bụ ề ợ ộ rt = r20 [ 1+α(t ­ 20) + β(t­20)2 ] α, β  ch a biÕt.­ ( ) ( )[ ] ( ) ( )[ ]   −+−+= −+−+= 2 2220 2 1120 20201 20201 2 1 ttrr ttrr t t βα βα  Đo ®iÖn trë ë nhiÖt ®é  200C, t1 vµ t2   ⇒ HÖ 2 ph ¬ng tr­ ình 2 Èn α  vµ β. α, β Các phép đo tr c ti p???ự ế     11 K m kg cd A mol s 1.2. Ph ng pháp đo (1)ươ  Quá trình đo bi n đ i th ngế ổ ẳ kêt qua ́ ̉ X= X0 X 0 N N B t đ uắ ầ X0->N0 (Kh c đ )ắ ộ X -> Nx ( Mã hoá) Tính Nx/N0 Đ a ra k t quư ế ả 00 xN NX X= K t thúcế     12 K m kg cd A mol s Ph ng pháp đo (2)ươ  Quá trình đo ki u so sánhể Nk CT Nk D/A SS Xk X (0/1)B t đ uắ ầ Bi n đ i Nế ổ k -> Xk Đ a ra k t quư ế ả X=Nk.X0 K t thúcế N=0 Nk+1=NK+1 Nk =(0÷ Nn) X-Xk> 0 SaiĐúng     13 K m kg cd A mol s Ví d ụ  Có m t vônmét đ c kh c đ nh sau:ộ ượ ắ ộ ư – 150V t ng ng 100 v chươ ứ ạ  Khi đo đi n áp Vônmét ch 120 v ch, xác đ nh k t qu ?ệ ỉ ạ ị ế ả – So sánh – Giá trị  Giá tr ị g i là h ng s c a volmétọ ằ ố ủ 0 100 / 150 N vach V= 0 100 120: 150 xN N æ ö÷ç= ÷ç ÷çè ø 150 120 120.1,5 180 1000 X V= = = 0 1 1,5/C vach N = =     14 K m kg cd A mol s 1.3. Các nguyên công đo l ng c ườ ơ b n(1)ả  Quá trình đo là th c hi n các nguyên công đo l ng, các ự ệ ườ nguyên công có th th c h ên t đ ng trong thi t b ho c do ể ự ị ự ộ ế ị ặ ng i th c hi n. ườ ự ệ – Xác đ nh đ n v đo, thành l p m u, t o m u và truy n ị ơ ị ậ ẫ ạ ẫ ề m u:ẫ xac đinh đ n vi, tao ra chuân mâu la nh ng đai l ng ̀ ́ ̣ ơ ̣ ̣ ̉ ̃ ̀ ữ ̣ ượ vât ly co tinh bât biên cao va la ̣ ́ ́ ́ ́ ́ ̀ ̀ hiên thâṇ cua đ n vi đo ̉ ơ ̣ l ng.ườ l ng t hoa chuân va tô h p thanh đai l ng chuân co ượ ử ́ ̉ ̀ ̉ ợ ̀ ̣ ượ ̉ ́ thê thay đôi gia tri, tao thuân l i cho viêc xac đinh gia tri ̉ ̉ ́ ̣ ̣ ̣ ợ ̣ ́ ̣ ́ ̣ cua đai l ng đo, ta goi la truyên chuân.̉ ̣ ượ ̣ ̀ ̀ ̉ – Nguyên công bi n đ i: ế ổ Th c hiên phep biên đôi trên cac tin ự ̣ ́ ́ ̉ ́ ́ hiêu đo l ng, t đai l ng nay sang đai l ng khac, t ̣ ườ ừ ̣ ượ ̀ ̣ ượ ́ ừ dang nay sang dang khac thê hiêṇ ̀ ̣ ́ ̉ ̣     15 K m kg cd A mol s Các nguyên công đo l ng c b n (2)ườ ơ ả – Nguyên công so sánh: so sanh co thê th c hiên trong không gian sô băng môt ́ ́ ̉ ự ̣ ́ ̀ ̣ thuât toan chia ̣ ́ (ph ng phap đo biên đôi tr c tiêpươ ́ ́ ̉ ự ́ ) trong không gian cac đai l ng vât ly, th c hiên băng ́ ̣ ượ ̣ ́ ự ̣ ̀ môt phep tr trong bô so sanh (comparator) X - X̣ ́ ừ ̣ ́ k ≤ ε (ph ng phap đo kiêu so sanh)ươ ́ ̉ ́ – Nguyên công giao ti p.ế Giao tiêp ng i va may (HMI) trong ây viêc hiên thi, ́ ườ ̀ ́ ́ ̣ ̉ ̣ trao đôi, theo doi giam sat la môt dich vu kha l n trong ̉ ̃ ́ ́ ̀ ̣ ̣ ̣ ́ ớ hê thông thông tin đo l ng điêu khiên.̣ ́ ườ ̀ ̉ Giao tiêp v i hê thông (t c v i mang) thê hiên chu yêu ́ ớ ̣ ́ ứ ớ ̣ ̉ ̣ ̉ ́ dich vu truyên thông.ở ̣ ̣ ̀     16 K m kg cd A mol s 1.4. Tín hi uệ  Tín hi u đo g m 2 thông sệ ồ ố – Đ i l ng v t lý c a tín hi uạ ượ ậ ủ ệ – D ng tín hi uạ ệ 1 2 C CX     17 K m kg cd A mol s D ng tín ạ hi uệ Đ i l ngạ ượ 0 1 2 3 4 H ngằ Xung h pẹ Xung vuông T l tỷ ệ Hình sin 0 Con số NX NT Nm, NT,Nθ Nxo NAm, Nf,Nϕ 1 Chi u dàiề L(m) X(1,1) Encoder X(1,2) Mô t b cơ ướ X(1,3) Mô tơ X(1,4) Ch n đ ngấ ộ 2 Kh i ố l ngượ L cự M(kg) X(2,1) Xung va đ pậ X(2,2) xung l ng raượ X(2,3) L c nénự X(2,4) Xung âm thanh 3 Th i gian ờ T(s) X(3,1) Phát xung h pẹ X(3,2) Đ nh th i gianị ờ X(3,3) Tgian tăng d nầ X(3,4) 4 Đi nệ I(A) U(V) X(4,1) Phát xung h pẹ X(4,2) Phát xung vuông X(4,3) Phát xung tuy n ế tính X(4,4) Phát hình sin 5 Nhi t đệ ộ t(0K) X(5,1) Xung nhi tệ X(5,2) Xung l ng nhi tượ ệ X(5,3) Nung v i ngu n ớ ồ h ngằ X(5,4) 6 Ánh sáng φ (cd) X(6,1) Ch p sángớ X(6,2) Ch p chu kỳớ X(6,3) Dimmer X(6,4) 7 Mol mol X(7,1) X(7,2) X(7,3) X(7,4) D ngạ Xác đ nhị X T Xm, T, θ Xθ Am, f, ϕ θ n n n n n τ X 0 T     18 K m kg cd A mol s 1.5. Đánh giá k t qu đo và ph ng ti n ế ả ươ ệ đo  Xac đinh tiêu chuân đanh gia môt phep.́ ̣ ̉ ́ ́ ̣ ́  Kêt qua đo môt m c đô nao đo co thê coi la chinh xac. Môt gia ́ ̉ ở ̣ ứ ̣ ̀ ́ ́ ̉ ̀ ́ ́ ̣ ́ tri nh vây đ c goi la gia tri c l ng cua đai l ng đo. Đo la gia ̣ ư ̣ ượ ̣ ̀ ́ ̣ ướ ượ ̉ ̣ ượ ́ ̀ ́ tri đ c xac đinh b i th c nghiêm nh cac ph ng ti n đo. Gia tri ̣ ượ ́ ̣ ở ự ̣ ờ ́ ươ ệ ̣ ́ ̣ nay gân v i gia tri th c ma môt điêu kiên nao đo co thê coi la th c.̀ ̀ ớ ́ ̣ ự ̀ ở ̣ ̀ ̣ ̀ ́ ́ ̉ ̀ ự  Đê đanh gia gi a gia tri c l ng va gia tri th c, ng i ta s dung ̉ ́ ́ ữ ́ ̣ ướ ượ ̀ ́ ̣ ự ườ ử ̣ khai niêm sai sô cua phep đo. Sai sô cua phep đo la hiêu gi a gia tri ́ ̣ ́ ̉ ́ ́ ̉ ́ ̀ ̣ ữ ́ ̣ th c va gia tri c l ng ự ̀ ́ ̣ ướ ượ ∆X = X th cự - X c l ngướ ượ  Co rât nhiêu nguyên nhân dân đên sai sô :́ ́ ̀ ̃ ́ ́ - Do ph ng phap đo không hoan thiên.ươ ́ ̀ ̣ - S biên đông cua cac điêu kiên bên ngoai v t ra ngoai nh ng điêu kiên tiêu ự ́ ̣ ̉ ́ ̀ ̣ ̀ ượ ̀ ữ ̀ ̣ chuân đ c quy đinh cho dung cu đo ma ta chon.̉ ượ ̣ ̣ ̣ ̀ ̣ – Do dung cu đo không đam bao đô chinh xac, do cach đoc cua ng i quan ̣ ̣ ̉ ̉ ̣ ́ ́ ́ ̣ ̉ ườ sat, do cach đăt dung cu đo không đung quy đinh v.v... ́ ́ ̣ ̣ ̣ ́ ̣     19 K m kg cd A mol s  Ph ng pháp đo: là th t c th c hi n thao tác đo l ng ươ ủ ụ ự ệ ườ đ đo đ c k t qu b ng sể ượ ế ả ằ ố  Thi t b đo: là th c hi n k thu t c a ph ng pháp đo ế ị ự ệ ỹ ậ ủ ươ v i m t h đ i l ng c th .ớ ộ ọ ạ ượ ụ ể Ph ng pháp đo- ph ng ti n đoươ ươ ệ Ph ng pháp đoươ (Mô t quá trình đo-Nguyên công)ả Ph ng ti n đoươ ệ (Gi i pháp k thu t -Kh i ch c ả ỹ ậ ố ứ năng) Ph i h p các nguyên công khác ố ợ nhau Th hi n b ng s đ kh i ch c ể ệ ằ ơ ồ ố ứ năng Các th t c ph i h pủ ụ ố ợ Th c hi n b ng ph n m m x lýự ệ ằ ầ ề ử     20 K m kg cd A mol s Ch ng 2. H đ n v , chu n, m u, t o ươ ệ ơ ị ẩ ẫ ạ m u và chuy n m uẫ ể ẫ  Đ n v và h đ n vơ ị ệ ơ ị  Chu n và m uẩ ẫ  T o ra m u công tác và m u bi n đ iạ ẫ ẫ ế ổ  T ch c qu c t và qu c gia v h th ng chu n.ổ ứ ố ế ố ề ệ ố ẩ     21 K m kg cd A mol s 2.1.Đ n v và h đ n v chu n(1)ơ ị ệ ơ ị ẩ  H đ n v SI g m 7 đ i l ng chínhệ ơ ị ồ ạ ượ  102 đ n v d n xu t và 72 đ i l ng v t lýơ ị ẫ ấ ạ ượ ậ Tên đ n viơ ̣ Đ n viơ ̣ Ky hiêú ̣ Chiêu daì ̀ met́ m Khôi l nǵ ượ Kilogam Kg Th i gianờ giây s Dong điêǹ ̣ Ampe A Nhiêt độ ̣ đô Kelviṇ 0K ánh sanǵ Candela Cd Đinh l ng phân ṭ ượ ử Mol Mol     22 K m kg cd A mol s Đ n v và h đ n v (2)ơ ị ệ ơ ị  B i s và c s c a đ n vộ ố ướ ố ủ ơ ị Hê sộ ́ Tên Ky hiêú ̣ Hê sộ ́ Tên Ky hiêú ̣ 1024 Yotta Y 10-1 Deci d 1021 Zetta Z 10-2 Centi c 1018 Exa E 10-3 Mili m 1015 Peta P 10-6 Micro µ 1012 Tera T 10-9 Nano n 109 Giga G 10-12 Pico p 106 Mega M 10-15 Femto f 103 Kilo K 10-18 Atte a 102 Hecto H 10-21 Zepto z 101 Deca Da 10-24 Yocto y     23 K m kg cd A mol s Đ nh nghĩa 7 đ n v c b nị ơ ị ơ ả a. Chiều dài: đơn vị chiều dài là mét (m). Mét là khoảng chiều dài  đi  được  của  ánh  sáng  truyền  trong  chân  không  trong  khoảng  thời gian là: 1/299.792.458 giây  b. Khối  lượng:  Đơn vị khối  lượng  là kilogam (kg). Đó  là khối  lượng  của một khối Bạch kim Iridi (Pt  Ir)  lưu giữ ở BIPM ở Pháp –Bureau  International des Poids et Mesure). c.Thêi  gian:  §ã  lµ  thêi  gian  cña  9.192.631.770  chu  kú  cña  m¸y  ph¸t  sãng nguyªn tö Sedi 133(Cs­133). d.  Dßng  ®iÖn:  Ampe  lµ  c êng  ®é  dßng ­ ®iÖn  t¹o  ra  mét  lùc  ®Èy  lµ  2x10­7  N  trªn ®¬n vÞ chiÒu dµi gi÷a hai d©y dÉn  dµi v« cùc ®Æt c¸ch nhau 1m.     24 K m kg cd A mol s Đ nh nghĩa 7 đ n v c b n (2)ị ơ ị ơ ả e. NhiÖt ®é (nhiÖt ®éng):§ã lµ           nhiÖt ®é  nhiÖt ®éng cña ®iÓm ba cña n íc nguyªn chÊt.­ 1 273,16 g.C êng  ®é  s¸ng  hay quang ®é:­  candela (Cd)  lµ  c êng ­ ®é cña mét nguån s¸ng ph¸t ra ¸nh s¸ng ®¬n s¾c ë tÇn  sè 540.1012 Hz, víi c«ng suÊt            Watt trong  mét Steradian (Sr). 1 683 f. L îng vËt chÊt (mol)­  §ã lµ l îng vËt chÊt cña sè ­ nguyªn  tö  cña  vËt  chÊt  Êy,  b»ng  sè  nguyªn  tö  cã  trong 0,012 kg cacbon 12 (C12).  h. Hai ®¬n vÞ phô lµ Radian (Rad) vµ Steradian.  Radian lµ gãc ph¼ng cã cung b»ng b¸n kÝnh.  Sterradian lµ gãc khèi n»m trong hinh cÇu gíi h¹n  bëi vßng           trßn cÇu cã ® êng kÝnh b»ng ®­ ­ êng kÝnh cña qua cÇu.     25 K m kg cd A mol s B ng các đ n v d n xu tả ơ ị ẫ ấ     26 K m kg cd A mol s M t s đ n v ngoài đ n v h p pháp mà v n s d ngộ ố ơ ị ơ ị ợ ẫ ử ụ Đ n vơ ị Quy đ i ra SIổ Đ n vơ ị Quy đ i ra SIổ Inch 2,54. 10-2m Fynt 4,536 . 10-1kg Foot (phút) 3,048. 10-1m Tonne 1,0161. 103kg Yard (Yat) 9,144 . 10-1m Fynt/foot2 4,882kg/m2 Mille (d m)ặ 1,609km0 Fynt/foot3 1,6018510 kg/m3 Mille (h i lý) ả 1,852km Bari 1.106 N/m2 "Inch vuông 6,4516.10-4m2 Torr 1,332. 102 N/m2 Foot vuong 9,290.10-2m‑2 Kilogam l cự 9,8066N Inch kh iố 1,6384. 10-5m3 Calo 4,1868J Foot kh iố 2,832 . 10-2m3 Mã l cự 7,457.102 W Galon (M )ỹ 3,785. 10-3m3 Kilowatt giờ 3,60 . 106J Galon (Anh) 4,5 10-3m3 Thermie 1,0551 . 103J Electron volt (ev) 1,602 . 102J Gauss 1.10-4 T Maxwell 1.10-8Wb     27 K m kg cd A mol s S đ quan h gi a các đ n vơ ồ ệ ữ ơ ị     28 K m kg cd A mol s 2.2.Chu n và m uẩ ẫ  Đ th ng nh t đ c đ n v thì ng i ta ph i t o đ c m u ể ố ấ ượ ơ ị ườ ả ạ ượ ẫ c a đ n v y, ph i truy n đ c các m u y cho các thi t b ủ ơ ị ấ ả ề ượ ẫ ấ ế ị đo  Đ th ng nh t qu n lý đo l ng, đ m b o đo l ng cho ể ố ấ ả ườ ả ả ườ công nghi p, th ng m i, và đ i s ng, m i qu c gia đ u t ệ ươ ạ ờ ố ỗ ố ề ổ ch c h th ng m u chu n và truy n chu n c a qu c gia đó.ứ ệ ố ẫ ẩ ề ẩ ủ ố – Các h ng s v t lý dùng đ làm chu nằ ố ậ ể ẩ – Chu n m u métẩ ẫ – Chu n m u v kh i l ngẩ ẫ ề ố ượ – Chu n m u v th i gian và t n s . ẩ ẫ ề ờ ầ ố – Chu n m u v các đ i l ng đi n. ẩ ẫ ề ạ ượ ệ     29 K m kg cd A mol s Đ nh nghĩaị  Theo tiêu chu n Vi t Nam (TCVN) 6165 -1996 chu n đo ẩ ệ ẩ l ng (measurement standard) hay v n t t là chu n, đ c ườ ắ ắ ẩ ượ đ nh nghĩa nh sau: “ị ư Chu nẩ là V t đo, ph ng ti n đo, m u ậ ươ ệ ẫ chu n ho c h th ng đo đ đ nh nghĩa, th hi n, duy trì ho c ẩ ặ ệ ố ể ị ể ệ ặ tái t o đ n v ho c m t hay nhi u giá tr c a đ i l ng đ ạ ơ ị ặ ộ ề ị ủ ạ ượ ể dùng làm m c so sánhố ”  Phân lo iạ – Chu n đ u (Primary standard)ẩ ầ – Chu n th (Secondary standard)ẩ ứ : – Chu n b c Iẩ ậ : – Chu n b c IIẩ ậ : Theo cùng  một đại lượng     30 K m kg cd A mol s Phân lo i (2)ạ  Chu n đ u (Primary standard)ẩ ầ : Là chu n đ c ch đ nh hay ẩ ượ ỉ ị th a nh n r ng rãi là có ch t l ng v m t đo l ng cao ừ ậ ộ ấ ượ ề ặ ườ nh t và các giá tr c a nó đ c ch p nh n không d a vào các ấ ị ủ ượ ấ ậ ự chu n khác c a cùng đ i l ng. ẩ ủ ạ ượ  Chu n th (Secondary standard)ẩ ứ : Là chu n mà giá tr c a nó ẩ ị ủ đ c n đ nh b ng cách so sánh v i chu n đ u c a cùng đ i ượ ấ ị ằ ớ ẩ ầ ủ ạ l ng. ượ  Chu n b c Iẩ ậ : là chu n mà giá tr c a nó đ c n đ nh b ng ẩ ị ủ ượ ấ ị ằ cách so sánh v i chu n th c a cùng đ i l ng. ớ ẩ ứ ủ ạ ượ  Chu n b c Iẩ ậ : là chu n mà giá tr c a nó đ c n đ nh b ng ẩ ị ủ ượ ấ ị ằ cách so sánh v i chu n th c a cùng đ i l ng. ớ ẩ ứ ủ ạ ượ     31 K m kg cd A mol s Phân lo i (3)ạ  Trên ph m vi qu c t ạ ố ế – Chu n qu c t (International standard)ẩ ố ế : Là chu n đ c m t hi p đ nh qu c t công nh n đ làm c s n đ nh giá ẩ ượ ộ ệ ị ố ế ậ ể ơ ở ấ ị tr cho các chu n khác c a đ i l ng có liên quan trên ph m vi qu c t . ị ẩ ủ ạ ượ ạ ố ế – Chu n qu c gia (National Standard): ẩ ố Là chu n đ c m t quy t đ nh có tính ch t qu c gia công nh n đ làm c ẩ ượ ộ ế ị ấ ố ậ ể ơ s n đ nh giá tr cho các chu n khác có liên quan trong m t n c. ở ấ ị ị ẩ ộ ướ – Chu n chính (Reference standard)ẩ : Là chu n th ng có ch t l ng cao nh t v m t đo l ng có th có m t ẩ ườ ấ ượ ấ ề ặ ườ ể ở ộ đ a ph ng ho c m t t ch c xác đ nh mà các phép đo đó đ u đ c d n ị ươ ặ ộ ổ ứ ị ở ề ượ ẫ xu t t chu n này. ấ ừ ẩ – Chu n công tác (Working standard)ẩ : Là chu n đ c dùng th ng xuyên đ hi u chu n ho c ki m tra v t đo, ẩ ượ ườ ể ệ ẩ ặ ể ậ ph ng ti n đo ho c m u chu n. ươ ệ ặ ẫ ẩ – Chu n so sánh (Transfer standard)ẩ : Là chu n đ c s d ng nh là m t ph ng ti n đ so sánh các chu n.ẩ ượ ử ụ ư ộ ươ ệ ể ẩ     32 K m kg cd A mol s M t s h ng s v t lý dùng làm chu nộ ố ằ ố ậ ẩ ¹i l îngĐ ­ Ký  hiÖu Gi¸ trÞ (víi ®é kh«ng  ch¾c ch¾n 1σ) øng dông Tèc  ®é  ¸nh  s¸ng  trong ch©n kh«ng C 299.792.458  m/s(chÝnh  x¸c) Thêi gian,  tÇn sè chiÒu  dµi iÖn  tÝch Đ electron C 1,60217733  .  10­  (0,3ppm) iÖn ¸p, Đ dßng ®iÖn H»ng sè  “Jozepson" Kj­90 483.587,96  Hz/v  (0,4  ppm) iÖn ¸pĐ H»ng sè Von  klitzing  RJ­90 25,812807 KΩ (0,2 ppm) iÖn trëĐ HÖ  sè  dÉn  từ trong ch©n kh«ng µ0 4pi.10 ­7  N/A2  (chÝnh  x¸c) iÖn dungĐ     33 K m kg cd A mol s 2.2.1.M t s chu n m u v các đ i ộ ố ẩ ẫ ề ạ l ng đi nượ ệ  Chu n dòng đi nẩ ệ  Chu n đi n ápẩ ệ  Chu n đi n trẩ ệ ở  Chu n đi n dungẩ ệ     34 K m kg cd A mol s a.Chu n dòng đi nẩ ệ  Chu n b ng cân AgNOẩ ằ 3 đi n phânệ  Năm 1960 chu n đ c th c hi n thông qua cân dòng ẩ ượ ự ệ đi n t c là đo l c đ y đi n t gi a hai dây d n dài vô ệ ứ ự ẩ ệ ừ ữ ẫ c c thông qua cân có đ chính xác cao ( đ t đ n 4.10ự ộ ạ ế -6 A).  G n đây thì ng i ta có đ xu t vi c xác đ nh dòng đi n ầ ườ ề ấ ệ ị ệ thông qua t tr ng ừ ườ  Xác đ nh dòng đi n chu n r t ph c t p vì v y trong th c ị ệ ẩ ấ ứ ạ ậ ự t ng i ta s d ng chu n v đi n áp.ế ườ ử ụ ẩ ề ệ     35 K m kg cd A mol s Phát đi n áp m t ệ ộ chi u chu nề ẩ Pin mẫu Weston Sùc ®iÖn ®éng Pin mÉu ë 200C cho bëi C«ng  thøc: E 20 = 1.018636­0.6.10 ­4  N­5.0.10 ­5 N N=0.04­0.08 Søc ®iÖn ®éng cña Pin mÉu l¹i thay ®æi theo  nhiÖt ®é theo C«ng thøc: E t  = E 20 ­4.610 ­5 (t­20) –9.510 ­4 (t­20) 2  +1.0 10 ­ 5 (t­20) 3 +.. Tr«i søc tù ®éng h»ng n¨m lµ 1µV/n¨m  (microVolt) MÉu ®Þªn ¸p Quèc gia ® îc lÊy lµ gi¸ trÞ ­ trung b×nh cña 20 (hoÆc 10) pin mÉu b∙o hoµ  nµy. Dung d chị Đi n phân CdSOệ 4 Tinh thể hồ Th y ngânủ Dây Pt Almangan Hg (12,5%Cd)     36 K m kg cd A mol s Ph n t Jozepson (1)ầ ử 2 hV n f e =     37 K m kg cd A mol s L p chuy n ti p ớ ể ế     38 K m kg cd A mol s S đ c u t o m ng ph n t Josepson và h ơ ồ ấ ạ ạ ầ ử ệ th ng ngu n m u đi n áp Jozepsonố ồ ẫ ệ     39 K m kg cd A mol s Ph n t Jozepson (2)ầ ử  So sánh đ ên áp trong ị h th ng dùng chuy n ệ ố ể ti p Jozepsonế  Ph ng pháp so sánh ươ cân b ngằ     40 K m kg cd A mol s Ví d : H th ng chu n ụ ệ ố ẩ     41 K m kg cd A mol s M t s k t qu so sánh chu n gi a các ộ ố ế ả ẩ ữ phòng ki m chu nể ẩ     42 K m kg cd A mol s Æc tÝnhĐ Xedi Hitro Rubidi Th¹ch anh TÝnh lÆp l¹i ±  3.10­12 ±  2.10­12     æn  ®Þnh(trung  binh  trong 1 sec) 5.10­12 5.10­13 5.10­12 5.10­12 Tr«i RÊt nhá RÊt nhá ± 1.10­13 ±  5.10­10 TÇn sè céng h ëng­ 9.192.631. 770 1420405.7 51 6.834.682.608 Träng  l îng  m¸y ­ (khoang) 30kg 400 15 10 NhiÖt ®é lµm viÖc ­20  ÷ +600C 0 ÷  500 C 0 ÷  500 C 0 ÷  500 C Sè  lÇn  céng  h ëng ­ nguyªn  tö  trong  mét  gi©y 106 1012 1012   NhiÖt ®é céng h ëng­ 3600K 3000K 3300K   Phát t n s chu nầ ố ẩ Nguyªn lý cña m¸y ph¸t thêi gian hay tÇn sè chuÈn ®Òu dùa trªn  c«ng thøc: h­ h»ng sè Plank;ν ­ lµ tÇn sè;E1vµ E2 lµ hai møc n¨ng l îng ­ trong khi chuyÓn møc. HiÖn nay dïng 3 lo¹i mÉu nguyªn tö vÒ thêi gian: Xedi, Hitro,  Rubidi B ng tãm t¾t c¸c ®Æc tÝnh cña c¸c mÉu thêi gian hay sö dôngả 2 1h E Eν = −     43 K m kg cd A mol s S đ máy phát t n s m u ki u Xediơ ồ ầ ố ẫ ể ∼ ChØ cã c¸c nguyªn tö xª  di cã n ng l îng F = 4. ă ­ mf = 0 míi ®i vµo buång  ch©n kh«ng, ë ®©y nã  qua 1 ®iÖn tr êng ®Òu ­ vµ ® îc nung nãng lªn ­ b»ng tia sãng cùc ng¾n,  cã tÇn sè 9.162.631.770  Hz. Giao động thạch anh Phân tần bội tần Tổng hợp tần số Ố ng tia nguyên tử Xêdi Đồng hồ chỉ thời gian Tự ghi Tự động điều chỉnh cộng hưởng F2 F2 F1 U     44 K m kg cd A mol s Ví d : M t s đài phát t n s trên th ụ ộ ố ầ ố ế gi iớ     45 K m kg cd A mol s Chu n đi n trẩ ệ ở Tõ l©u, ®iÖn trë mÉu lµ mét bé gåm 10 cuén  d©y manganin cã ®iÖn trë ®Þnh møc 1Ω ®Ó trong  hép kÝn 2 líp ®æ ®Çy kh«ng khÝ nÐn, cã gi¸ trÞ  1,0000002Ω víi ph ¬ng s ai  ­ ­ σ = 1.10 ­7 . TruyÒn  ®iÖn  trë  mÉu  cho  c¸c  ®iÖn  trë  kh¸c  b»ng cÇu 1 chiÒu. Tõ n m 1990, ®iÖn trë mÉu ® îc x¸c ®Þnhă ­ th«ng  qua  hiÖu  øng  Hall  l îng  tö  tõ ­ (QHE),  nhß  cã  h»ng  sè  vËt    lý  von  Klitzing.  H»ng sè von Klitzing ® îc x¸c ®Þnh R­ k­90  = 25,81280Ω víi sai sè 0,2.10­6. PhÇn  tö c¬ b n cña mét QHE lµ mét planar ả MOSFET máng ®Ó trong mét m«i tr êng ­ nhiÖt ®é thÊp. 1­2K (­2710C). Tõ tr êng ­ ® îc ®Æt vu«ng gãc víi l¸ máng b¸n dÉn ­ cã c êng ®é tõ c m mét vµi Tesla.­ ả       46 K m kg cd A mol s Hi u ng Hallệ ứ  Đi n áp c m ng Hall t l v i ệ ả ứ ỉ ệ ớ c ng đ t c m B và dòng đi n đi ườ ộ ừ ả ệ qua t m QHEấ Dòng đi nệ T c m ừ ả D n ẫ đi n tệ ử     47 K m kg cd A mol s Chu n đi n trẩ ệ ở Uh = Rk­90 I/i R h  = Uh:  ®iÖn  ¸p  Hall,  Rh  =  iÖn  trë Đ Hall l îng t .­ ử I  dßng  ®iÖn  ch¹y  trong  mµng  b¸n  dÉn MOSFET. i  con  sè  nguyªn  chØ  sè  ®o  Hall  trong mµng b¸n dÉn lóc x¸c ®Þnh Rh. Rk­90: h»ng sè von Klitzing. − = h k 90 U R /i I Uh RUR PhÇn tö QHE § iÖn trë truyÒn chuÈn C     48 K m kg cd A mol s Ví dụ     49 K m kg cd A mol s Chu n đi n dungẩ ệ ChuÈn  ®iÖn  dung  ® îc  thùc  hiÖn  b»ng  tô ­ ®iÖn tÝnh theo lý thuyÕt Thompson ­ Lambard.  Tô gåm 4 thanh thÐp ® êng kÝnh 50mm dµi 500mm ­ cã  trôc  song  song  vµ  n»m  trªn  ®Ønh    hinh  vu«ng,  gi a  chóng  cã  1  thanh  mµn  ch½n  tÜnh ữ ®iÖn ®Æt ë ngay t©m cña h×nh vu«ng: Sù thay  ®æi ®iÖn dung cña tô ®iÖn (cña tõng cÆp ®iÖn  cùc) thay ®æi theo kho ng di chuyÓn cña thanh ả mµn ch½n. ∆C =  µ0: tõ dÉn cña kh«ng k hÝ, C = tèc ®é ¸nh  s¸ng. ∆L ®o b»ng ph ¬ng ph¸p giao thoa víi ­ ∆L =  100mm  sai  sè  10­7.  ∆C=  0,4002443  pF,  sai  sè  kh«ng qu¸ 5.10­7.  iÖn  dung  mÉu  ® îc  truyÒn  sang  c¸c  ®iÖn Đ ­ dung kh¸c b»ng cÇu xoay chiÒu. Tõ c¸c mÉu nµy ta cã thÓ suy ra c¸c ®¹i l­ îng ®iÖn kh¸c th«ng qua c¸c hép ®iÖn trë vµ  hép ®iÖn dung chÝnh x¸c cao. ∆ = ∆ pi piµ 20 1 1 ln2 L ln2 L 2 2 C     50 K m kg cd A mol s 2.3.T o ra m u công tác và m u bi n ạ ẫ ẫ ế đ i ổ  Sau khi t o m u qu c gia, ph i t ch c m ng l i qu c ạ ẫ ố ả ổ ứ ạ ướ ố t và qu c gia đ truy n chu n đ n nh ng phòng thí ế ố ể ề ẩ ế ữ nghi m tiêu chu n khu v c. Nh ng chu n này ph i đ t ệ ẩ ự ữ ẩ ả ạ đ chính xác yêu c u: cách b trí, quy lu t bi n đ i phù ộ ầ ố ậ ế ổ h p v i tín hi u ki m tra và thi t b so sánh.ợ ớ ệ ể ế ị     51 K m kg cd A mol s T o ra m u công tác và m u bi n đ i (2)ạ ẫ ẫ ế ổ  Các v n đ t o m u công tác (m u bi n đ i):ấ ề ạ ẫ ẫ ế ổ – L ng t hoá chu n m u:ượ ử ẩ ẫ  Sau khi đa xac đinh đ n vi, cân co cach phân chia mâu thanh nh ng bôi sô va c sô ̃ ́ ̣ ơ ̣ ̀ ́ ́ ̃ ̀ ữ ̣ ́ ̀ ướ ́ cua đ n vi.̉ ơ ̣  Đ n vi nho nhât cua chuân mâu goi la l ng t .ơ ̣ ̉ ́ ̉ ̉ ̃ ̣ ̀ ượ ử  Sai s l ng tố ượ ử – T h p các l ng t c a m u thành m u bi n đ iổ ợ ượ ử ủ ẫ ẫ ế ổ Cac l ng t cua mâu đ c tô h p v i nhau thanh nh ng đai l ng mâu biên ́ ượ ử ̉ ̃ ượ ̉ ợ ớ ̀ ữ ̣ ượ ̃ ́ thiên.Tô h p cac quy tăc goi va biêu diên cac con sô co gia tri xac đinh goi la hê ̉ ợ ́ ́ ̣ ̀ ̉ ̃ ́ ́ ́ ́ ̣ ́ ̣ ̣ ̀ ̣ thông đêm.́ ́ – Thu t toán bi n đ i trong quá trình ra m uậ ế ổ ẫ Trong quá trình so sánh v i đ i l ng c n đo, m u c n ph i thay đ i đ c giá tr ớ ạ ượ ầ ẫ ầ ả ổ ượ ị c a nó. Thay đ i theo m t chi n l c nh th nào đ t i u theo m t m c tiêu ủ ổ ộ ế ượ ư ế ể ố ư ộ ụ nh t đ nh, đó là thu t toán bi n đ i m u.ấ ị ậ ế ổ ẫ 1K K K q X N β = =     52 K m kg cd A mol s Ví d v m t s thi t b t o ụ ề ộ ố ế ị ạ chu nẩ Ngu n Fluke 732B ồ     53 K m kg cd A mol s Ví d (hãng Fluke)ụ Lo i m uạ ẫ áp ra Đ không n ộ ổ đ nhị Quan hệ Bi n lu nệ ậ M ng ạ Josepson -10V-10V 0,4ppm (± 1) - Đ nh nghĩa Volt ị c a SI ủ - Các m ng J khácạ - Chu n đ u trong phòng thí ẩ ầ nghi m ệ - Gi trong Heli l ngữ ỏ Fluke 734A +10V 0,15ppm/tháng Chu n c p caoẩ ấ - Chu n đ u 10V ẩ ầ - Dùng trong phòng thí nghi m ệ là giá tr trung bình c a 4 ị ủ b ; nhi t đ 18-28ộ ệ ộ 0C Fluke 732B +10V + 1,018V 0,3ppm/tháng 0,8ppm/tháng Chu n c p caoẩ ấ - Chu n c p 2 dùng phòng ẩ ấ ở thí nghi m hay hi n ệ ệ tr ngườ - Dùng cho Fluke 5700 Fluke 5700 (Calilrator) 0-± 1100V 0-20A 5,4ppm/90ngày 65ppm/90 ngày Quan h v i các ệ ớ chu n c p trênẩ ấ Chu n làm vi c g m có đi n ẩ ệ ồ ệ áp chu n thay đ i đ c và ẩ ổ ượ DMM chính xác.     54 K m kg cd A mol s 2.3. Liên k t chu nế ẩ  T ch c chu n th gi iổ ứ ẩ ế ớ  T ch c đ m b o đo l ng c a Vi t namổ ứ ả ả ườ ủ ệ Theo s đ t ch c qu c t v công c mét Vi t nam có ơ ồ ổ ứ ố ế ề ướ ở ệ T ng c c tiêu chu n đo l ng ch t l ng tr c thu c h i ổ ụ ẩ ườ ấ ượ ự ộ ộ đ ng b tr ng ch u trách nhi m v vi c xây d ng các tiêu ồ ộ ưở ị ệ ề ệ ự chu n, qu n lý các ph ng ti n đo l ng đ đ m b o ch t ẩ ả ươ ệ ườ ể ả ả ấ l ng các s n ph m s n xu t t i Vi t nam.ượ ả ẩ ả ấ ạ ệ V vi c đ m b o đo l ng, tr c thu c T ng c c TC-ĐL-CL có ề ệ ả ả ườ ự ộ ổ ụ các trung tâm đo l ngườ – Trung tâm đo l ng nhà n cườ ướ – Trung tâm đo l ng 1, trung tâm đo l ng 2..ườ ườ – Các phòng thí nghi m chu n chuy n ngành Vilas ệ ẩ ể     55 K m kg cd A mol s C u trúc đ m b o đo l ng Vi t namấ ả ả ườ ệ Trang Web: www.tcvn.gov.vn     56 K m kg cd A mol s Trung tâm đo l ng Vi t namườ ệ Trang Web: www.vmi.gov.vn     57 K m kg cd A mol s 2.3.1. T ch c chu n qu c tổ ứ ẩ ố ế     58 K m kg cd A mol s T ch c qu c t v chu n ISO31-1992ổ ứ ố ế ề ẩ  ISO 31-0: Nguyên t c chungắ  ISO 31-1: Không gian và th i gianờ  ISO 31-2: Hi n t ng tu n hoàn và các ph n liên quanệ ươ ầ ầ  ISO 31-3: Cơ  ISO 31-4: Nhi tệ  ISO 31-5: Đ ên và tị ừ  ISO 31-6: Ánh sáng và b c x đ ên có liên quanứ ạ ị  ISO 31-7:Âm  ISO 31-8: Hoá h c và v t lý phân tọ ậ ử  ISO 31-9: V t lý nguyên t và h t nhânậ ử ạ  ISO 31-10: Ph n ng h t nhân và b c x ion hoáả ứ ạ ứ ạ  ISO 31-11: D u hi u và ký hi u toán h c dùng trong khoa h c v t lý và ấ ệ ệ ọ ọ ậ công nghệ  ISO 31-12: S đ c tr ngố ặ ư  ISO 31-13: V t lý tr ng thái r nậ ạ ắ     59 K m kg cd A mol s T ch c qu c t v chu n ổ ứ ố ế ề ẩ Châu âu EUROMET     60 K m kg cd A mol s T ch c qu c t v chu n ổ ứ ố ế ề ẩ Châu âu EUROMET (2)     61 K m kg cd A mol s Tæ chøc truyÒn mÉu quèc tÕ (1) m Meter m k Kilogram As Second Ampere sk A Newton N J J oule Volt V Watt W 2e/h J -Array KJ -90 § Þnh nghÜa c¸c ®¬n vÞ c¬ b¶n CIPM x¸c ®Þnh h»ng sè Josephson Phßng thÝ nghiÖm quèc gia Thùc hiÖn c¸c ®Þnh nghÜa SI Gi¸ trÞ cña c¸c h»ng sè vËt lý § ¹ i diÖn quèc gia vÒ Volt ( mÉu 10V)     62 K m kg cd A mol s Tæ chøc truyÒn mÉu quèc tÕ (2) J -Array 732B 734A 752A 732B 8842A 5700A § ¹ i diÖn ®éc lËp cña ®iÖn ¸p VPhßng thÝ nghiÖm ®Þa ph­ ¬ng TruyÒn chuÈn s¬ cÊp (dï ng ë MAP) MÉu ®Çu Volt nh©n t¹ o t¹ i ®Þa ph­ ¬ng (Theo MAP) MÉu 10V -So s¸nh ví i m¹ng J -Array th«ng qua MAP. MÉu ph©n ¸p (10:1 vµ 100:1) MÉu lµm viÖc Dông cô ®o sö dông (dÞch vô cho R&D) = § Þnh nghÜa = ThiÕt bÞ thùc nghiÖm = ThiÕt bÞ sö dông vµ th­ ¬ng m¹ i = thiÕt bÞ th­ ¬ng m¹ i Ký hiÖu     63 K m kg cd A mol s VÝ dô­ Chu n đ , phát tri n và ẩ ộ ể thành công  Calibration Workload becomes more and more accurate and hybrid. Mass Balance Precision DMM Bridge V Scope Meter     64 K m kg cd A mol s Chu n đ , phát tri n và thành côngẩ ộ ể  C n nhi u thi t b chu n đ h nầ ề ế ị ẩ ộ ơ Ho c ặ  Các thi t b chu n đ c n sai s nh h n và nhi u ch c năng ế ị ẩ ộ ầ ố ỏ ơ ề ứ h nơ – 60’s Single Function Calibrators (0.05% - 0.01%) – 70’s Multifunction Calibrators (0.005%) – 80’s Programmable High Accuracy Multifunction Calibrators (4-10 ppm) – 90’s Programmable Multi Product Calibrators (50ppm-20ppm) – 2002 New Calibrators Calibrating “new” -Parameters.     65 K m kg cd A mol s Chu n đ , phát tri n và thành côngẩ ộ ể  Nhu c u v chu n và m u tăng lênầ ề ẩ ẫ  Tăng nhu c u v trình đ c a ng i s d ngầ ề ộ ủ ườ ử ụ  Thi t b b n ế ị ề Nh ng đ ng th i…….ư ồ ờ  It ng i có k năng t tườ ỹ ố  Kinh phí có h nạ     66 K m kg cd A mol s 3.5.C¸c tæ chøc ®¶m b¶o ®o l êng ë ­ ViÖt nam (1) 1, Vi n đo l ng trung ng thu c h i đ ng b tr ng.ệ ườ ươ ộ ộ ồ ộ ưở •Đ m b o các chu n qu c gia.ả ả ẩ ố -Nghiên c u các chu n c th khácứ ẩ ụ ể -Qu n lý chu n th c thi trong n c.ả ẩ ự ướ 2, Trung tâm đo l ng khu v cườ ự -Đ m b o các chu n đ a ph ng do nhà n c xác ả ả ẩ ị ươ ướ đ nh.ị -Qu n lý thi t b đo trong khu v c.ả ế ị ự -S a ch a b o hành thi t b đo trong khu v c.ử ữ ả ế ị ự -C p gi y ch ng nh n ấ ấ ứ ậ     67 K m kg cd A mol s C¸c tæ chøc ®¶m b¶o ®o l êng ë ­ ViÖt nam (2) 3, Phòng ki m tra xu t x ng.ể ấ ưở -Đ m b o tiêu chu n s n ph m s n xu tả ả ẩ ả ẩ ả ấ -Đ m b o ho t đ ng c a các thi t b đo và ki m ả ả ạ ộ ủ ế ị ể tra dây chuy n s n xu t.ề ả ấ -C p ch ng nh n ki m tra xu t x ng- đóng d u.ấ ứ ậ ể ấ ưở ấ 4, Các c quan ki m tra ch t l ng s n ph m.ơ ể ấ ượ ả ẩ -Ki m tra đ c p gi y phép s n xu t s n ph mể ể ấ ấ ả ấ ả ẩ -Ki m tra đ t xu t m u s n ph mể ộ ấ ẫ ả ẩ -Đ xu t đ nh chu n s n xu t.ề ấ ị ẩ ả ấ -C p gi y tiêu chu n đ l u hành.ấ ấ ẩ ể ư     68 K m kg cd A mol s C u trúc đ m b o đo l ng Vi t namấ ả ả ườ ệ Trang Web: www.tcvn.gov.vn     69 K m kg cd A mol s Trung tâm đo l ng Vi t namườ ệ Trang Web: www.vmi.gov.vn     70 K m kg cd A mol s C c u t ch c c a trung tâm đo l ng ơ ấ ổ ứ ủ ườ Gi¸m  ®èc Héi ®ång  KH Phßng  tæng hîp Phßng  khèi l­ îng Phßng ®o  l ¬ng ­ ®iÖn Phßng  hµnh  chÝnh  vËt t­ Phßng  thêi  gian Phßng  ¸p  suÊt Phßng  ®o l êng ­ nhiÖt Phßng  ®o ®é  dµi Phßng  dung  tÝch     71 K m kg cd A mol s S đ liên k t chu nơ ồ ế ẩ ChuÈn quèc  gia Ph ¬ng ph¸p  ­     so s¸nh ChuÈn chÝnh Ph ¬ng ph¸p  ­     so s¸nh Ph ¬ng ph¸p  ­     so s¸nh ChuÈn chÝnh Ph ¬ng ph¸p  ­     so s¸nh Ph ¬ng ph¸p  ­     so s¸nh ChuÈn c«ng  t¸c Ph ¬ng ph¸p  ­     so s¸nh ChuÈn chÝnh Ph ¬ng tiÖn ­ ®o Ph ¬ng tiÖn ­ ®o BËc      chÝnh  x¸c O I II III H×nh 1.8­ S¬ ®å liªn kÕt chuÈn