Bài giảng Cấu kiện điện tử - Chương 2: Linh kiện điện tử thụ động

Chương 2 Linh kiện điện tử thụ động • Nội dung: Chương 2 giới thiệu về các linh kiện thụ động như: điện trở, tụ điện, cuộn SITY dây, biến áp,Gồm cấu tạo, ký hiệu trong mạch điện, các tham số và cách nhận biết NIVER chúng trên thực tế. – Điện trở ANG U – Tụ điện NHATR – Cuộn dây & Biến áp NHATRANG UNIVERSITY Các linh kiện thụ động thụ kiện linh Các Điện trở • Điện trở (Resistor) là linh kiện dùng để ngăn cản dòng điện, trị số của điện trở được xác định theo định luật Ôm (Ohm) U SITY R  I NIVER • Hình dạng và ký hiệu: ANG U NHATR NHATRANG UNIVERSITY Cấu tạo điện trở điện tạo Cấu Các tham số của điện trở l Trị số điện trở: R    S Rtt  Rdđ SITY Dung sai:   .100% % Rdđ NIVER 2 2 U max Công suất danh định: Ptt max  RImax  W  ANG U R NHATR 1 R Hệ số nhiệt của điện trở: TCR  106 ppm R T NHATRANG UNIVERSITY Đọc giá trị điện trở điện trị giá Đọc NHATRANG UNIVERSITY NHATRANG UNIVERSITY Một số loại điện trở đặc biệt trởđặc điện loại số Một Tụ điện • Tụ điện (Capacitor): là linh kiện dùng để chứa điện tích. Một tụ điện lý tưởng là tụ điện mà điện tích trên hai bản tụ tỷ lệ với điện áp trên hai bản tụ đó Q: Điện tích trên hai bản tụ SITY Q  C.U C C: Điện dung của tụ điện U: Điện áp giữa hai bản tụ NIVER • Hình dạng và ký hiệu: Tụ không phân ANG U cực NHATR Tụ điện • Hình dạng và ký hiệu: SITY NIVER ANG U NHATR Tụ phân Tụ cực xoay NHATRANG UNIVERSITY Cấu tạo tụ điện tụ tạo Cấu Các tham số của tụ điện   S Trị số điện dung: C  0 r F  d Ctt  Cdđ SITY Dung sai:   .100% % Cdđ NIVER Điện áp làm việc: Là điện áp (một chiều) tối đa mà tụ ANG U không bị đánh thủng NHATR 1 C Hệ số nhiệt của tụ điện: TCC  106 ppm C T Đọc và ghi tham số trên tụ điện • Đối với tụ có kích thước thường ghi rõ các tham số của tụ điện như điện dung (μF), điện áp hoạt động tối đa của tụ, nhiệt độ tối đa mà tụ còn hoạt động được, SITY – VD: 1000μF/50V, 680pF/680V, • Đối với tụ điện có kích thước nhỏ,thường ghi NIVER theo quy ước số (pF), một số loại tụ rất nhỏ được ghi theo quy ước vạch màu. 2 3 ANG U – VD: 102→10.10 pF; 203→20.10 pF; 20p; .47→0,47μF; .047→0,047μF.. • Trong sơ đồ mạch điện, giá trị các tham số của NHATR tụ điện thường được ghi theo quy ước số hoặc ghi trực tiếp. Cuộn dây (Inductor) L1: Cuộn dây lõi không khí SITY L2: Cuộn dây lõi Ferrit L3: Cuộn dây có độ tự NIVER cảm thay đổi L4: Cuộn dây lõi thép ANG U NHATR Các tham số của cuộn dây S Độ tự cảm: L    N 2 H  0 r l μr: Độ từ thẩm của lõi N: Số vòng dây μ0: Độ từ thẩm của không khí l: Chiều dài cuộn dây SITY Độ tự cảm của cuộn dây là tham số không không ổn định, phụ NIVER thuộc vào hình dạng của cuộn dây, nên trong thực tế người ta không ghi tham số của cuộn dây trên cuộn dây. Trừ một số ANG U cuộn dây rất nhỏ, người ta cũng dùng quy ước màu như điện trở. NHATR Hệ số phẩm chất của cuộn cảm thực: Cuộn cảm thực luôn có thành phần trở kháng R và thành phần cảm kháng XL. Hệ số phẩm chất: Q=XL/R Biến áp SITY Biến áp (Transformer): NIVER Là linh kiện gồm hai hay nhiều cuộn ANG U dây ghép hỗ cảm với nhau nhằm biến đổi điện áp. NHATR Các tham số của biến áp M Hệ số ghép biến áp: K  L1L2 M: hệ số hỗ cảm của biến áp SITY L1, L2: hệ số tự cảm của cuộn sơ cấp và thứ cấp NIVER Điện áp, dòng điện cuộn sơ cấp và thứ cấp: U1 N1 I2 N1; N2: Số vòng dây ANG U   cuộn sơ cấp và thứ cấp U 2 N2 I1 NHATR Hiệu suất biến áp P2   .100% % P2: Công suất thu được ở cuộn thứ cấp P1: Công suất đưa vào cuộn sơ cấp P1 Rơle (Relay) điện từ • Là một chuyển mạch điện từ (electromagnetic), sử dụng một dòng điện nhỏ qua cuộn dây để tạo ra từ trường hút, nhả tiếp điểm đóng ngắt dòng điện. SITY Hình dạng NIVER ANG U Ký hiệu trong mạch NHATR điện Rơle (Relay) điện từ • Nguyên lý hoạt động SITY NIVER ANG U NHATR