Xây dựng chế định pháp luật về công ty hợp vốn đơn giản ở Việt Nam
(ii) Xác định trách nhiệm tài sản của các thành viên nhận vốn khi công ty hợp vốn đơn giản chấm dứt tồn tại: Tại Pháp, cách thức đòi nợ như sau: “Chủ nợ phải đòi công ty trước tiên, nhưng khi không đạt kết quả thì họ phải bám lấy các hội viên. Chủ nợ chỉ cần gửi một tống đạt qua chấp hành viên để buộc công ty phải trả nợ; nếu trong tám ngày không trả, họ có thể quay lại đòi các hội viên vì hội viên có trách nhiệm cá nhân và trách nhiệm liên đới” [21]. Như vậy, các chủ nợ trước tiên phải yêu cầu công ty hợp vốn đơn giản thanh toán nợ và nếu còn thiếu, chủ nợ mới có quyền yêu cầu các thành viên nhận vốn phải thanh toán nốt số nợ còn lại. Để việc thanh toán cho các chủ nợ được nhanh chóng, có thể một thành viên nhận vốn đứng ra thay mặt cho tất cả các thành viên nhận vốn còn lại thực hiện việc trả toàn bộ các khoản nợ. Các thành viên nhận vốn còn lại của công ty sẽ được giải thoát khỏi trách nhiệm đối với chủ nợ đã nhận được phần thanh toán. Thành viên nhận vốn đứng ra trả nợ lúc đầu sẽ có quyền yêu cầu các thành viên nhận vốn còn lại phải hoàn trả phần nghĩa vụ tài sản của họ trong món nợ chung.
Bạn đang xem nội dung tài liệu Xây dựng chế định pháp luật về công ty hợp vốn đơn giản ở Việt Nam, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
T p chí Khoa h c HQGHN: Lu t h c, T p 32, S 1 (2016) 42-49
Xây d ng ch nh pháp lu t v công ty
h p v n ơn gi n Vi t Nam
Nguy n Vinh H ưng*
Khoa Lu t, i h c Qu c gia Hà N i, 144 Xuân Th y, C u Gi y, Hà N i, Vi t Nam
Nh n ngày 12 tháng 01 n m 2016
Ch nh s a ngày 26 tháng 02 n m 2015; Ch p nh n ng ngày 15 tháng 3 n m 2015
Tóm t t: là m t trong nh ng lo i hình công ty lâu i nh t, công ty h p v n ơn gi n n nay v n
không ng ng phát tri n và ngày càng kh ng nh v th là m t công ty ưu vi t i v i các nhà kinh
doanh. Th c ti n kinh doanh ã ch ng minh, công ty h p v n ơn gi n r t g n g i v i ng ư i Á
ông. B i vì b n ch t công ty này luôn cao m i quan h thân thi t gi a các thành viên. M t
khác, ngay i v i các qu c gia châu Âu hay các qu c gia nh ư Anh M - nh ng n ơi có truy n
th ng kinh doanh t ư b n th c d ng thì công ty h p v n ơn gi n v n có v trí và t m nh
hư ng r t l n.
T khóa: Công ty h p v n ơn gi n, Công ty h p danh, Lu t Doanh nghi p, Trách nhi m vô h n,
Trách nhi m h u h n
∗
T i Vi t Nam, k t Lu t Doanh nghi p c a công ty h p v n ơn gi n. Qua ây, có th
n m 1999, khi công ty h p danh ư c pháp lu t kh ng nh, ch nh pháp lu t c a công ty h p
chính th c quy nh tr l i thì d u hi u c a danh t i Lu t Doanh nghi p n m 2014 hi n nay
công ty h p v n ơn gi n m i manh nha xu t ch ưa th t s y , ch t ch khi không có s
hi n. Theo m t s nghiên c u, n u c n c các tách b ch rõ ràng công ty h p danh và công ty
quy nh v công ty h p danh c a Lu t Doanh h p v n ơn gi n.
nghi p n m 1999 và Lu t Doanh nghi p n m Nh n th c t m quan tr ng c a vi c xây
2005, công ty h p danh hi n ang b g n v i d ng ch nh pháp lu t v công ty h p v n
m t hình th c công ty khác là công ty h p v n ơ n gi n t i Lu t Doanh nghi p s mang l i
ơ n gi n cùng ư c g i là “ công ty h p nhi u giá tr không nh ng v lý lu n mà còn
danh ” [1]. C ng t ây, vi c xác nh hình th c óng góp r t l n v m t th c ti n. Chính vì v y,
pháp lý c a công ty h p danh ch ưa th t s rõ nghiên c u v công ty h p v n ơn gi n s có
ràng, ch ưa có s tách b ch hai hình th c h p th óng góp m t ph n trong vi c xây d ng ch
danh là h p danh th ư ng và h p danh h u h n nh pháp lu t v công ty h p v n ơ n gi n t i
[2]. i u này ư c kéo dài cho n Lu t Doanh Lu t Doanh nghi p c a Vi t Nam sau này.
nghi p 2014, khi v n ti p t c duy trì tình tr ng
m t công ty h p danh mang c các c i m
1. Khái ni m c a công ty h p v n ơn gi n
_______
∗ Hoa K ang có s t n t i c a khá nhi u
T.: 84-996199077 lo i hình h p danh khác nhau. Nh ưng v c ơ
Email: mcsehanoi2009@gmail.com
42
N.V. H ưng / T p chí Khoa h c HQGHN: Lu t h c, T p 32, S 1 (2016) 42-49 43
b n, Hoa k có hai lo i hình h p danh ang t n chính là công ty này luôn t n t i hai lo i hình
t i là: general partnership (công ty h p danh thành viên. Các thành viên nh n v n (ít nh t
toàn di n) và limited partnership (công ty h p ph i có m t thành viên) là nh ng ng ư i ch u
danh h u h n) [3]. Trong ó, Lu t v h p danh trách nhi m vô h n và liên i. Thành viên
h u h n (Uniform Partnership Limited Act ) nh n v n có t ư cách th ươ ng nhân, là ng ư i i
ư c ban hành n m 1916 và ã ư c s a i b di n và qu n lý i u hành c a công ty. Còn l i
sung vào các n m 1976, 1985, 2001 ư a ra khái là các thành viên góp v n (ít nh t ph i có m t
ni m v công ty h p danh h u h n: “Công ty thành viên) ư c h ư ng ch ch u trách
h p danh h u h n bao g m hai ho c nhi u nhi m h u h n v tài s n. Tuy nhiên, thành
ng ư i, trong ó ph i có ít nh t m t thành viên viên góp v n không có t ư cách th ươ ng nhân
h p danh và m t thành viên góp v n. Trong khi nên không th i di n cho công ty h p v n
thành viên h p danh có ngh a v cá nhân không ơ n gi n tr ư c các giao d ch v i ng ư i th ba
gi i h n, ngh a v c a thành viên góp v n là và không ư c tham gia qu n lý i u hành
gi i h n v i s ti n u t ư c a mình trong công công ty.
ty ” [4]. T i c, công ty h p v n ơn gi n khác
công ty h p danh i m quan tr ng chính là:
“trong công ty h p v n ơn gi n ch c n ít nh t 2. B n ch t pháp lý c a công ty h p v n ơn
có m t thành viên ch u trách nhi m vô h n gi n
(thành viên nh n v n hay gi ng nh ư thành viên
h p danh trong công ty h p danh), còn nh ng Là m t th c th kinh doanh, v c ơ b n,
thành viên khác ch u trách nhi m h u h n công ty h p v n ơn gi n có nh ng b n ch t
(thành viên góp v n) ” [5]. pháp lý nh ư m i lo i hình công ty khác. Công
ty h p v n ơn gi n có s liên k t gi a nhi u cá
Các nh ngh a u tiên v công ty h p v n
nhân cùng ti n hành các ho t ng th ươ ng
ơ n gi n t i Vi t Nam, theo tác gi Lê Tài
m i vì m c tiêu l i nhu n, các thành viên óng
Tri n: “Trong công ty c p v n ơn gi n, có hai
góp b ng tài s n ho c công s c Bên c nh ó,
h ng nhân viên: M t là nh ng ng ư i ư c c p
công ty h p v n ơn gi n còn có nh ng b n
v n hay th c p (commandité): nh ng ng ư i
ch t pháp lý riêng bi t:
này có t ư cách là ng ư i buôn bán, có th ch có
m t ng ư i hay nhi u ng ư i; n u có nhi u ng ư i Th nh t, pháp lu t t i nhi u qu c gia v n
thì tình tr ng c a h s là tình tr ng nh ng h i th ư ng công nh n công ty h p v n ơn gi n là
viên m t công ty ng danh (công ty h p lo i hình c tr ưng c a công ty i nhân. i u
danh); Hai là nh ng ng ư i c p v n hay là ch này b i l , m t s y u t c a công ty i nhân
c p (commanditaire): nh ng ng ư i này b ti n ã nh h ư ng lên cách th c thành l p, t ch c
ra cho h i thành l p và ho t ng khác v i h i và v n hành c a công ty h p v n ơn gi n. Tuy
viên, h không có t ư cách là nhà buôn và ngoài nhiên, khi phân tích cho th y “tính ch t i
s ti n ã c p cho h i; h không ph i ch u trách nhân” c a công ty h p v n ơn gi n không sâu
nhi m gì n a” [6]. Sau ó, công ty h p v n ơn s c và tuy t i nh ư công ty h p danh. B i vì,
gi n còn ư c g i là H i h p t ư ơ n th ư ng: ngoài các thành viên nh n v n, công ty h p v n
“H i thành l p gi a m t hay nhi u h i viên ơ n gi n còn có s t n t i c a m t lo i hình
ư c g i là h i viên th t ư, cùng liên i ch u thành viên là các thành viên góp v n - nh ng
trách nhi m, và m t hay nhi u h i viên khác, ch th ư c h ư ng ch ch u trách nhi m
c p v n, ư c g i là h i viên xu t t ư nh ng h u h n v m t tài s n. ây là s khác bi t r t
ng ư i này ch ch u trách nhi m t i m c ph n l n, so v i v i ch ch u trách nhi m vô h n
hùn c a mình” [7]. v m t tài s n c a các công ty i nhân. T ó
có th nói, b n ch t c a công ty h p v n ơn
Qua các khái ni m trên, có th th y i m
gi n, là m t lo i hình công ty trung gian gi a c
tươ ng ng gi a pháp lu t c a các qu c gia khi
công ty i nhân và công ty i v n, khi nó
quy nh v lo i hình công ty h p v n ơn gi n
44 N.V. H ưng/ T p chí Khoa h c HQGHN: Lu t h c, T p 32, S 1 (2016) 42-49
luôn ch a ng các y u t c a c hai lo i hình 3. Các c i m c a công ty h p v n ơn
công ty này. ã có nghiên c u cho r ng: “pháp gi n
lu t doanh nghi p ch p nh n dung n p thành
viên góp v n trong c ơ c u, m t c i m xa l M i th c th kinh doanh u có nh ng c
v i tính ch t i nhân truy n th ng c a công ty i m và chính nh vào các c i m này m i
h p danh. Nói cách khác, s xu t hi n c a có th xác nh ranh gi i t n t i c a chúng so
thành viên góp v n làm gi m i tính ch t i v i các lo i hình doanh nghi p khác. Công ty
nhân” [8]. h p v n ơn gi n ư c phân bi t v i các lo i
công ty khác nh vào các c i m sau:
Th hai , công ty h p v n ơn gi n là m t
công ty có hai lo i thành viên khác nhau v a Th nh t, công ty h p v n ơn gi n là công
v pháp lý. S khác bi t này th hi n qua khía ty có t ư cách pháp nhân. Pháp lu t h u h t các
c nh quy n h n và ngh a v c a t ng lo i thành qu c gia u quy nh công ty h p v n ơn
viên. Thành viên nh n v n có y quy n h n gi n có m t h th ng quy n và ngh a v . i u
và ngh a v nh ư thành viên h p danh c a công ó có ngh a là công ty h p v n ơn gi n ph i có
ty h p danh. Ngh a là, quy n h n c a h g n kh n ng h ư ng quy n và gánh vác ngh a v .
nh ư không b h n ch t i công ty h p v n ơn Vì v y, công ty h p v n ơn gi n không th là
gi n. H m i chính là nh ng nhân v t chính gì khác ngoài pháp nhân. i u này úng khi
y u, có quy n quy t nh g n nh ư m i v n liên h gi a công ty h p v n ơn gi n v i công
c a công ty h p v n ơn gi n. Chi u h ư ng ty h p danh. Nghiên c u cho th y, hi n nay
ng ư c l i, thành viên góp v n g n nh ư không nhi u n ư c ã thay i quan ni m và cho r ng
có quy n h n liên quan n vi c qu n lý i u công ty h p danh có t ư cách pháp nhân [9].
hành hay i di n cho công ty h p v n ơn Th hai , tên g i c a công ty h p v n ơn
gi n. Thành viên góp v n ch là nh ng nhân v t gi n th ư ng ph i bao g m tên c a m t ho c
có v trí th y u t i công ty h p v n ơn gi n. nhi u thành viên nh n v n. Tuy nhiên, i v i
Th ba , b n ch t c a công ty h p v n ơn thành viên góp v n, pháp lu t h u h t các qu c
gi n còn th hi n b i s ràng bu c trách nhi m gia u không cho phép các thành viên góp v n
n cùng c a công ty v i các thành viên nh n ư c dùng tên c a h làm thành tên hãng ho c
v n. Suy cho cùng, các thành viên nh n v n và m t ph n c a tên hãng c a công ty h p v n ơn
công ty h p v n ơn gi n luôn là m t th th ng gi n. Tên hãng c a công ty h p v n ơn gi n
nh t trách nhi m. i u này xu t phát b i lý do: ch có th là tên c a m t (ho c m t s ) thành
ây v n là công ty mang b n ch t c a lo i hình viên nh n v n. Lý gi i cho i u này: “M t h i
h p t ư không th em tên h i viên xu t t ư ghi
công ty i nhân, nên vai trò c a các thành viên
vào h i danh, vì nh ư v y, s làm cho ng ư i
nh n v n chính là nh ng ng ư i luôn gi t ư cách
tam l m t ư ng r ng nh ng ng ư i này c ng là
b o lãnh liên i cho m i ho t ng c a công
h i viên có trách nhi m vô h n nh”; và tên
ty. C ơ s c a i u này là khi phát sinh trách
c a “h i h p t ư ơ n th ư ng g m có tên các h i
nhi m, công ty ph i ch u trách nhi m tr ư c các
viên th t ư v i nh ng ch “và công ty” ng
ch n , còn thành viên nh n v n thì luôn ph i sau, c ng nh ư tr ư ng h p công ty h p danh.
ch u trách nhi m n cùng v i công ty. H i viên xu t t ư không ư c ghi tên vào h i
Tóm l i, công ty h p v n ơn gi n là công danh” [10] .
ty có hai lo i hình thành viên v i t ư cách pháp
lý khác nhau. B i v y, công ty h p v n ơn
gi n ch a ng hai y u t c ơ b n - ó là cao 4. Các nguyên t c t ch c và ho t ng c a
m i quan h gi a các thành viên c ng nh ư ch công ty h p v n ơn gi n
ch u trách nhi m khác nhau v tài s n c a
t ng lo i thành viên. Gi ng nh ư các lo i hình công ty khác, công
ty h p v n ơn gi n ph i tuân th các nguyên
N.V. H ưng / T p chí Khoa h c HQGHN: Lu t h c, T p 32, S 1 (2016) 42-49 45
t c b t bu c chung (nguyên t c t do, t nguy n s n gi ng nh ư c ông c a công ty c ph n hay
tham gia và thành l p công ty; nguyên t c công thành viên c a công ty trách nhi m h u h n.
khai, minh b ch; nguyên t c tuân th nghiêm Th t ư, nguyên t c thành viên góp v n
minh pháp lu t và i u l công ty trong t ch c không ư c tham gia vào vi c qu n lý và i u
và ho t ng; nguyên t c nh t trí; và nguyên t c hành c ng nh ư i di n cho công ty h p v n
t ch , t ch u trách nhi m và cùng chia l i ơ n gi n giao d ch v i bên ngoài. Vai trò c a
nhu n). Ngoài ra, công ty h p v n ơn gi n các thành viên góp v n trong công ty h p v n
c ng có nh ng nguyên t c t ch c và ho t ng ơ n gi n ch là ng ư i óng góp thêm ngu n tài
riêng bi t: chính và ch ph i ch u ch trách nhi m h u
Th nh t, nguyên t c các thành viên nh n h n v m t tài s n. M t khác, i t ư ng tr
v n ph i cùng nhau liên i, ch u trách nhi m thành thành viên góp v n khá d dàng vì h có
vô h n và không b h n ch quy n h n trong th là các cá nhân, ho c t ch c. Nên n u
công ty h p v n ơn gi n. ây là nguyên t c các thành viên góp v n ư c th c hi n các hành
pháp nh nên mang tính b t bu c i v i vi qu n lý thì ng ư i th ba khi giao d ch v i
công ty h p v n ơn gi n và các thành viên công ty có th l m t ư ng r ng thành viên góp
nh n v n. v n ch u trách nhi m liên i và vô h n v n
Th hai , nguyên t c vi c chuy n nh ư ng c a công ty h p v n ơn gi n nh ư là thành viên
ph n v n góp c a thành viên nh n v n ph i nh n v n.
ư c s ng ý c a t t c các thành viên nh n
v n khác. Theo tác gi V V n M u: “ trong
h i h p danh ( société en nom collectif ) hay h i 5. C ơ c u t ch c, qu n tr i u hành và c ơ
h p t ư ( société en commandite ), cá nhân c a ch i di n c a công ty h p v n ơ n gi n
các h i viên ư c chú tr ng c bi t các c
Th nh t, v c ơ c u t ch c c a công ty h p
ph n th ư ng không th ư c chuy n nh ư ng
v n ơn gi n: t i Pháp, ch công ty h p t ư
cho ng ư i ngoài. T t c các h i viên h i h p
ơ n gi n d p theo khuôn m u công ty h p
danh và các h i viên th t ư h i h p t ư ph i
danh, chính lu t pháp c ng tuyên b r ng
ch u trách nhi m v các món n c a công ty i
nh ng quy nh i v i công ty h p danh c ng
v i c tài s n c a mình” [11]. Còn Pháp, lu t
áp d ng i v i công ty h p t ư ơ n gi n, tr
pháp yêu c u: “m i chuy n nh ư ng, ngay c
nh ng quy nh riêng bi t. Nh ng quy nh
gi a các h i viên cho nhau c ng ph i ư c s
riêng bi t này ch y u liên quan n vai trò
nh t trí hoàn toàn c a t t c h i viên. Nguyên
ng ư i h i viên xu t v n [13]. Còn pháp lu t
t c này áp d ng chung cho c h i viên công ty
nư c c quy nh, i v i công ty h p v n
h p danh và h i viên xu t v n công ty h p t ư
ơ n gi n, nguyên t c t ch c t ươ ng t công ty
ơ n gi n” [12].
h p danh [14]. C ơ c u t ch c c a công ty h p
Th ba , nguyên t c các thành viên góp v n v n ơn gi n là s r p khuôn c a công ty h p
ch ch u trách nhi m h u h n trong ph m vi s danh. Nh tính an toàn v m t pháp lý khá cao,
v n óng góp c a h t i công ty h p v n ơn nên pháp lu t h u h t các qu c gia u không
gi n. Vi c thành viên góp v n ư c h ư ng c ơ mu n can thi p quá sâu vào vi c quy nh c ơ
ch ch u trách nhi m h u h n là nguyên t c trái c u t ch c c a công ty h p v n ơn gi n.
ng ư c v i b n ch t c a lo i hình công ty i Nh ng quy nh pháp lu t mang tính ch t b t
nhân. B i l , khi tham gia vào m t công ty bu c i v i công ty này luôn r t ít. Qua ó,
thu c lo i hình công ty i nhân, m i thành nâng cao tính t ch và linh ho t cho công ty.
viên u ph i ch u trách nhi m n cùng (vô
Th hai , v qu n tr i u hành công ty h p
h n nh) i v i các ngh a v tài chính c a
v n ơn gi n: pháp lu t h u h t các qu c gia
công ty. Thành viên góp v n c a công ty h p
th ư ng duy trì m t qui ch t ươ ng i m m
v n ơn gi n có ch ch u trách nhi m v tài
m ng i v i vi c qu n tr công ty h p v n ơn
46 N.V. H ưng/ T p chí Khoa h c HQGHN: Lu t h c, T p 32, S 1 (2016) 42-49
gi n nh m b o m cho công ty này ho t th ươ ng gia. Nh ư v y, i v i công ty h p v n
ng m t cách linh ho t và có hi u qu . Nghiên ơ n gi n, ng ư i i di n theo pháp lu t c a
c u các quy nh pháp lu t v qu n tr c a công công ty này chính là các thành viên nh n v n.
ty h p danh h u h n t i m t s qu c gia nh ư Cơ ch i di n theo pháp lu t c a công ty h p
Singapore, theo kho n 2, i u 6, Lu t Công ty v n ơn gi n là c ơ ch nhi u ng ư i i di n
h p danh h u h n n m 2008 quy nh: “Thành (t p th cùng i di n). Thành viên góp v n
viên góp v n không ư c tham gia qu n tr hoàn toàn không có quy n i di n cho công ty
trong công ty h p danh h u h n. N u m t thành tr ư c các giao d ch v i ng ư i th ba vì h
viên góp v n tham gia vào vi c qu n tr c a không có t ư cách th ươ ng nhân.
công ty h p danh h u h n, thì ng ư i này ph i
ch u trách nhi m v các kho n n và ngh a v
c a công ty h p danh h u h n phát sinh trong 6. Ch m d t t n t i c a công ty h p v n ơn
khi tham gia qu n tr nh ư th ng ư i này là m t gi n
thành viên nh n v n” [15]. Hay nh ư Úc và
NewZealand, thành viên góp v n không có Công ty h p v n ơn gi n có th l a ch n
quy n tham gia trong vi c qu n lý i u hành hai hình th c ch m d t s t n t i là: gi i th
c a công ty h p danh h u h n và thành viên doanh nghi p ho c áp d ng các th t c phá s n
góp v n s b m t tình tr ng ư c h ư ng ch doanh nghi p. Tuy nhiên, do là m t công ty i
trách nhi m h u h n n u h tham gia vào vi c nhân nên gi a các thành viên nh n v n v i
qu n lý i u hành công ty [16]. Chính vì v y, công ty h p v n ơn gi n luôn là m t th th ng
vi c qu n tr i u hành công ty h p v n ơn nh t trách nhi m. Khi công ty h p v n ơn gi n
gi n (trong tr ư ng h p công ty có nhi u thành ch m d t t n t i thì r t có th mang n nh ng
viên nh n v n) t ươ ng t công ty h p danh. Ch nh h ư ng cho các thành viên nh n v n. Nh ư
các thành viên nh n v n m i có quy n qu n tr v y, khi xem xét vi c ch m d t t n t i c a
i u hành công ty, còn các thành viên góp v n công ty h p v n ơn gi n c n xem xét d ư i
không ư c tham gia qu n tr công ty. N u các góc :
công ty h p v n ơn gi n ch có m t thành viên Th nh t, h u qu t vi c công ty h p v n
nh n v n, thì chính thành viên ó s là ng ư i ơ n gi n ch m d t t n t i i v i các thành
duy nh t qu n lý i u hành công ty. Trong m i viên:
tr ư ng h p, thành viên góp v n ch ư c tham i v i các thành viên nh n v n, ây là
gia nh ng v n n i b mà có liên quan tr c nh ng nhân v t chính c a công ty và là nh ng
ti p n quy n và ngh a v c a h . ng ư i tr c ti p qu n lý, i u hành và i di n
Th ba , v c ơ ch i di n c a công ty h p cho công ty. Thành viên nh n v n còn là nh ng
v n ơn gi n: pháp lu t Hoa K quy nh: ng ư i ch u trách nhi m liên i và vô h n i
“thành viên góp v n không có quy n th c t v i t t c các ngh a v tài chính c a công ty.
ho c rõ ràng i di n cho công ty h p danh Khi công ty ch m d t t n t i, b n thân nh ng
h u h n. Ch các thành viên nh n v n m i là thành viên nh n v n s ph i gánh ch u nh ng
nh ng ng ư i qu n lý và i di n duy nh t” h u qu r t n ng n . Trong ó, m t s h u qu
[17]. Hay i u 68, Lu t công ty h p danh (s a i v i các thành viên nh n v n nh ư:
i n m 2006) c a Trung Qu c: “m t thành (i) Tr ư ng h p n u công ty h p v n ơn
viên góp v n không ư c th c hi n các công gi n ti n hành th t c gi i th . Sau khi vi c gi i
vi c c a h p danh, c ng không ư c i di n th ch m d t, n u các thành viên nh n v n ã
cho công ty h p danh h u h n v i bên ngoài” th c hi n y các ngh a v c a h thì trách
[18]. Còn i u 195, B lu t Th ươ ng m i n m nhi m c a các thành viên nh n v n s ch m
1972: “H i viên xu t t ư không có t ư cách d t. Pháp lu t th ư ng không ưa ra các h n ch
th ươ ng gia”. C n c B lu t Th ươ ng m i n m cho các thành viên nh n v n. Thành viên nh n
1972 thì ch các h i viên th t ư m i có t ư cách v n có th thành l p ngay công ty m i, sau khi
N.V. H ưng / T p chí Khoa h c HQGHN: Lu t h c, T p 32, S 1 (2016) 42-49 47
ã hoàn t t các th t c gi i th công ty h p v n t n t i còn có th mang l i nh ng h u qu i
ơ n gi n. v i b n thân công ty nh ư sau:
(ii) Tr ư ng h p công ty h p v n ơn gi n (i) Các tài s n c a công ty h p v n ơn gi n
b ch m d t t n t i theo th t c phá s n. Khác s b mang ra thanh lý: Trong tr ư ng h p công
v i th t c gi i th , khi ti n hành theo th t c ty h p v n ơn gi n ch m d t t n t i b ng th
phá s n s l i h u qu n ng n cho các thành t c gi i th doanh nghi p, thì H i ng thành
viên nh n v n. V i trách nhi m liên i và vô viên c a công ty có trách nhi m ng ra ti n
h n, trách nhi m tài s n c a thành viên nh n hành thanh lý tài s n. Còn n u công ty h p v n
v n không ch gi i h n trong ph m vi s tài s n ơ n gi n b m th t c phá s n thì vi c thanh lý
góp c a h t i công ty h p v n ơn gi n mà nó tài s n c a công ty s do t thanh lý tài s n c a
còn bao g m c tài s n dân s c a các thành Tòa án ph trách. Quá trình thanh lý tài s n
viên nh n v n. Theo các quy nh v s khánh ư c ti n hành theo cách th c, các ch n tr ư c
t n và hi u l c khánh t n i v i h i h p danh h t ư c thanh toán kho n n c a h trong s
c a B lu t Th ươ ng m i n m 1972: “N u là tài s n c a công ty. Khi tài s n c a công ty
m t h i h p danh b khánh t n, ph i niêm không thanh toán các kho n n thì các
phong không nh ng t i tr s c a h i mà còn c thành viên nh n v n ph i cùng nhau liên i
t i t ư gia c a m i h i viên n a” [19]. Còn c n thanh toán n t s n còn l i cho các ch n .
c i m b, kho n 2, i u 64 c a Lu t Phá s n (ii) Xác nh trách nhi m tài s n c a các
n m 2014: “Tr ư ng h p thành viên h p danh thành viên nh n v n khi công ty h p v n ơn
có tài s n thu c s h u chung thì ph n tài s n gi n ch m d t t n t i: T i Pháp, cách th c òi
c a thành viên h p danh ó ư c chia theo quy n nh ư sau: “Ch n ph i òi công ty tr ư c
nh c a pháp lu t v dân s và quy nh c a tiên, nh ưng khi không t k t qu thì h ph i
pháp lu t có liên quan.” bám l y các h i viên. Ch n ch c n g i m t
i v i các thành viên góp v n, i u 303, t ng t qua ch p hành viên bu c công ty
Lu t h p danh h u h n n m 2001 c a Hoa K ph i tr n ; n u trong tám ngày không tr , h
quy nh: “ngh a v c a h p danh h u h n, cho có th quay l i òi các h i viên vì h i viên có
dù phát sinh trong h p ng, sai l m cá nhân, trách nhi m cá nhân và trách nhi m liên i”
ho c cách khác, u không ph i là ngh a v c a [21]. Nh ư v y, các ch n tr ư c tiên ph i yêu
m t thành viên góp v n” [20]. Ngay t khi b t c u công ty h p v n ơn gi n thanh toán n và
u tham gia vào công ty h p v n ơn gi n v i n u còn thi u, ch n m i có quy n yêu c u các
tư cách là thành viên góp v n thì các thành viên thành viên nh n v n ph i thanh toán n t s n
này ch ph i ch u trách nhi m h u h n v các còn l i. vi c thanh toán cho các ch n ư c
kho n n c a công ty trong ph m vi s v n góp nhanh chóng, có th m t thành viên nh n v n
c a h . Khi công ty b gi i th ho c phá s n, ng ra thay m t cho t t c các thành viên nh n
sau khi ã thanh toán h t các kho n n , n u tài v n còn l i th c hi n vi c tr toàn b các kho n
s n c a công ty v n còn thì thành viên góp n . Các thành viên nh n v n còn l i c a công ty
v n v n có quy n ư c nh n m t ph n giá tr s ư c gi i thoát kh i trách nhi m i v i ch
tài s n còn l i t ươ ng ng v i t l v n óng n ã nh n ư c ph n thanh toán. Thành viên
góp c a h . nh n v n ng ra tr n lúc u s có quy n
Th hai , h u qu t vi c công ty h p v n yêu c u các thành viên nh n v n còn l i ph i
ơ n gi n ch m d t t n t i i v i b n thân hoàn tr ph n ngh a v tài s n c a h trong món
công ty: n chung.
Khi công ty h p v n ơn gi n ch m d t t n Tóm l i, công ty h p v n ơn gi n là m t
t i, thì t ư cách ch th c a công ty trong các lo i hình công ty khá ưu vi t i v i các nhà
quan h pháp lu t s k t th c. Vi c ch m d t u t ư. M t khác, nghiên c u g n ây cho th y,
“có nhi u c ơ s d báo mô hình kinh doanh
ch y u c a ng ư i Vi t Nam trong m t t ươ ng
48 N.V. H ưng/ T p chí Khoa h c HQGHN: Lu t h c, T p 32, S 1 (2016) 42-49
lai g n v n là doanh nghi p v a và nh , s c b n Sài Gòn Kim lai n quán, Quy n II (1973),
m nh c a h ch y u là ni m tin gi a nh ng 800.
ng ư i trong gia ình, dòng h , b n bè” [22]. [8] Lê Thanh Phong, “Tìm hi u v công ty h p danh
Còn trên th c t hi n nay, doanh nghi p c a trong pháp lu t Vi t Nam và C ng hòa Pháp”, T p
chí Dân ch và pháp lu t, s 10 (2004), 34 - 37.
Vi t Nam tuy phát tri n t ươ ng i nhanh nh ưng
[9] Nguy n Vinh H ưng, “Công ty h p danh có hay
ch y u v n ch là các doanh nghi p v i quy không t ư cách pháp nhân?”, T p chí Dân ch và
mô v a, nh . n khi phân tích truy n th ng pháp lu t, s 7 (2011), 29 - 31.
kinh doanh th ươ ng m i c ng nh ư các i u ki n [10] Lê Tài Tri n, Nguy n V ng Th , Nguy n Tân,
kinh t - xã h i t i Vi t Nam, có th kh ng nh “Lu t Th ươ ng m i Vi t Nam d n gi i”, Quy n II
r ng, công ty h p v n ơn gi n r t phù h p v i (1973) s d, 769, 801.
các i u ki n k trên. Chính vì v y, nên quy [11] V V n M u, “Dân lu t khái lu n”, B qu c gia
nh công ty h p v n ơn gi n là m t lo i hình giáo d c xu t b n (1961), 413.
công ty n m trong Lu t Doanh nghi p áp [12] Maurice Cozian, Alian Viandier, “T ch c công
ng nhu c u u t ư, kinh doanh ngày càng cao ty, d ch t nguyên b n ti ng Pháp “Droit des
t i Vi t Nam./. societes: Litec. 1988”, Vi n khoa h c pháp lý - B
tư pháp (1990), 168.
[13] Maurice Cozian, Alian Viandier, “T ch c công
ty, d ch t nguyên b n ti ng Pháp “Droit des
Tài li u tham kh o: societes: Litec. 1988”, s d, 191.
[1] Ngô Huy C ươ ng, “Khái ni m công ty h p danh t i [14] Friedrich Fubler, Jurgen Simon, “M y v n
Lu t doanh nghi p n m 2005”, pháp lu t Kinh t C ng hòa Liên bang c”, s d,
35.
157/ (2009). [15] Singapore, “Limited Partnerships Act 2008”.
[2] ào L c Bình, “ xu t v n c n s a i Lu t [16] Higgins, Fletcher, “The Law of Partnership in
doanh nghi p n m 2005”, T p chí Ngh Lu t, s 3 Australia and New Zealand”, sixth edition, The
(2012), 24. law book company limited (1991) 72-75
[3] Phan Xuân Ba, Phan Xuân Th o, “Everyday [17] Lawrence S. Clark, Robert J. Allberts, Peter D.
American Law - pháp lu t ph thông Hoa K ”, Kinder, “Law and business the regulatory
Nhà xu t b n T ng h p thành ph H Chí Minh environment”, fourth edition, McGraw-Hill, Inc
(2012), 145. (1994), 400.
[4] Quickmba, “Partnership Limited”, [18] China, “Partnership Enterprise Law of the
People`s Republic of China (Amended in 2006)”.
/ (2015). [19] B Lu t Th ươ ng m i n m 1972.
[5] Friedrich Fubler, Jurgen Simon, “M y v n [20] USA, “Uniform Limited Partnership Act 2001”.
pháp lu t kinh t c ng hòa liên bang c”, Nhà [21] Maurice Cozian, Alian Viandier, “T ch c công
xu t b n pháp lý (1992), 31. ty, d ch t nguyên b n ti ng Pháp “Droit des
[6] Lê Tài Tri n, “Lu t Th ươ ng m i toát y u”, Quy n societes: Litec, 1988”, s d, 184.
th 2, B qu c gia giáo d c xu t b n (1959), 50. [22] Ph m Duy Ngh a, “Chuyên kh o Lu t Kinh t ”,
[7] Lê Tài Tri n, Nguy n V ng Th , Nguy n Tân, Nhà xu t b n i h c Qu c gia (2004), 338.
“Lu t Th ươ ng m i Vi t Nam d n gi i”, Nhà xu t
N.V. H ưng / T p chí Khoa h c HQGHN: Lu t h c, T p 32, S 1 (2016) 42-49 49
Building of Legal Institutions for Limited Partnership
in Vietnam
Nguy n Vinh H ưng
VNU School of Law, 144 Xuân Th y, C u Gi y, Hanoi, Vietnam
Abstract : Being one of the oldest forms of corporation, limited partnership has never stopped
evolving and remains popular among entrepreneurs. One of the reasons for it, is perhaps the fact that
limited partnerships is very suitable to the Asian commercial practices. It derives from the fact that
this form of corporation reinforces a close relationship between its members. Furthermore, even in
developed countries such as America, UK or European as a whole – where the capitalist tradition has
taken a deep root, limited partnerships still has a large role and significant influence.
Keywords: Limited Partnership, General Partnership, Enterprise Law, Unlimited liability, Limited
Liability
Các file đính kèm theo tài liệu này:
xay_dung_che_dinh_phap_luat_ve_cong_ty_hop_von_don_gian_o_vi.pdf
