Chuyên đề Tài chính công ty : chi phí sử dụng vốn

tài chính công ty : chuyên đề chi phí sử dụng vốn Là căn cứ quan trọng trong việc đánh giá hiệu quả của dự án đầu tư để làm cơ sở lựa chọn dự án! Chi phí sử dụng vốn của các nguồn tài trợ Chi phí sử dụng vốn bình quân Chi phí sử dụng vốn cận biên Xác định ngân sách vốn tối ưu

pdf20 trang | Chia sẻ: aloso | Lượt xem: 1958 | Lượt tải: 1download
Bạn đang xem nội dung tài liệu Chuyên đề Tài chính công ty : chi phí sử dụng vốn, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
11 An Chi phÝ sö dông vèn Chuyªn ®Ò Tµi chÝnh c«ng ty PGS.,TS.Vò C¤NG TY TR¦¥NG KHOA TCDN HOC VIÖN TµI CHÝNH 2 T¹i sao ph¶I x¸c ®Þnh chi phÝ sö dông vèn? Lµ c¨n cø quan träng trong viÖc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña dù ¸n ®Çu t− ®Ó lµm c¬ së lùa chän dù ¸n! 23 Néi dung 1- Chi phÝ sö dông vèn cña c¸c nguån tµi trî. 2. Chi phÝ sö dông vèn b×nh qu©n. 3- Chi phÝ sö dông vèn cËn biªn. 4- X¸c ®Þnh ng©n s¸ch vèn tèi −u. 4 Bµi to¸n : C«ng ty Th¸i Hµ ho¹t ®éng trong lÜnh vùc da dµy Kinh nghiÖm nhiÒu n¨m qua cho thÊy c¬ cÊu vèn ®−îc tr×nh bµy trong b¶ng sau ®©y lµ c¬ cÊu vèn tèi −u c«ng ty nªn duy tr×. Thµnh phÇn vèn Tû träng Nî vay 45% Cæ phiÕu −u ®·i 2% Cæ phiÕu th−êng 53% Theo sù −íc tÝnh ®¸ng tin cËy nhÊt, thu nhËp cña cæ phÇn th−êng cña n¨m tíi lµ 137.8 triÖu $, vµ vÉn dµnh ra 45% ®Ó tr¶ cæ tøc. C«ng ty hiÖn ®ang cã c¸c c¬ héi ®Çu t− trong n¨m tíi cÇn ph¶i huy ®éng vèn.C¸c th«ng tin vÒ huy ®éng vèn cho biÕt: + C«ng ty cã thÓ ph¸t hµnh kh«ng h¹n chÕ cæ phiÕu −u ®·i víi gi¸ b¸n 100$/cæ phiÕu, cæ tøc hµng n¨m lµ 10$/cæ phiÕu, vµ chi phÝ ph¸t hµnh b»ng 2.5%/gi¸ b¸n. + C«ng ty cã thÓ ph¸t hµnh sè l−îng v« h¹n cæ phiÕu th−êng, víi gi¸ b¸n Po= 23$/cæ phiÕu, chi phÝ ph¸t hµnh b»ng 10%/gi¸ b¸n. §−îc biÕt cæ tøc n¨m ngo¸i cña c«ng ty lµ 1.15$/cæ phÇn, vµ tèc ®é t¨ng tröơng cña cæ tøc hµng n¨m g = 8%. + Tuy nhiªn c«ng ty chØ cã thÓ vay tèi ®a 90 triÖu $ víi l·i su©t vay lµ 10%, cßn nÕu vay v−ît qu¸ sè tiÒn nµy th× ph¶i chÞu l·i suÊt 12%. BiÕt thuÕ suÊt thuÕ thu nhËp lµ 28%. 35 Víi nh÷ng th«ng tin trªn, yªu cÇu: - TÝnh chi phÝ sö dông vèn cña tõng nguån tµi trî? - X¸c ®Þnh ®iÓm g·y cña ®−êng chi phÝ cËn biªn? - TÝnh chi phÝ sö dông vèn b×nh qu©n? - X¸c ®Þnh ng©n s¸ch tèi −u? BiÕt r»ng: C«ng ty ®ang cã c¸c c¬ héi ®Çu t− víi tæng vèn ®Çu t− vµ tû suÊt doanh lîi néi bé (IRR) nh− sau: Dù ¸n Vèn ®Çu t− ( triÖu ) Tû suÊt doanh lîi néi bé A 50 13% B 50 12% C 80 11% D 120 10% 6 1. Chi phÝ sö dông vèn cña tõng nguån tµi trî - Kh¸i niÖm: Chi phÝ sö dông vèn lµ tû suÊt sinh lêi ®ßi hái cña nhµ ®Çu t− ®èi víi sè vèn mµ doanh nghiÖp huy ®éng cho mét dù ¸n ®Çu t− nhÊt ®Þnh. Nh− vËy: Chi phÝ sö dông vèn lµ chi phÝ mµ doanh nghiÖp huy ®éng vèn ph¶i g¸nh chÞu ®Ó cã quyÒn sö dông vèn - §Æc ®iÓm: + Dùa trªn ®ßi hái cña thÞ tr−êng vµ cña doanh nghiÖp + Ph¶n ¸nh tû lÖ % trªn mçi ®ång vèn huy ®éng + Dùa trªn møc ®é rñi ro cña dù ¸n ®Çu t− cô thÓ + Lµ chi phÝ sö dông vèn danh nghÜa (bao gåm l·I thùc vµ tû lÖ l¹m ph¸t dù kiÕn 47 1. Chi phÝ sö dông vèn cña tõng nguån tµi trî - C¸ch tiÕp cËn chi phÝ sö dông vèn: + §èi víi vèn vay + §èi víi vèn chñ së h÷u - C¸c nh©n tè ¶nh h−ëng ®Õn chi phÝ sö dông vèn + Nh©n tè kh¸ch quan - L∙i suÊt thÞ tr−êng - L¹m ph¸t - ChÝnh s¸ch thuÕ thu nhËp + Nh©n tè chñ quan - ChÝnh s¸ch tµi trî - ChÝnh s¸ch cæ tøc - ChÝnh s¸ch ®Çu t− 8 1. Chi phÝ sö dông vèn cña tõng nguån tµi trî a. Chi phÝ sö dông vèn vay: + Chi phÝ sö dông vèn vay tr−íc thuÕ: tÝnh b»ng l·i suÊt vay vèn (rd) + Chi phÝ sö dông vèn vay sau thuÕ = rd(1-t) Trong ®ã: - rd: l·i suÊt vay - t : thuÕ suÊt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp 59 1. Chi phÝ sö dông vèn cña tõng nguån tµi trî „ b. Chi phÝ sö dông cæ phiÕu −u ®·i „ Trong ®ã: „ d : Cæ tøc cæ phiÕu −u ®·i „ Pp: Gi¸ thÞ tr−êng hiÖn hµnh cña cæ phiÕu −u ®·i „ e : Tû lÖ chi phÝ ph¸t hµnh „ rp: Chi phÝ sö dông cæ phiÕu −u ®·i )1( eP dr p p −= 10 1. Chi phÝ sö dông vèn cña tõng nguån tµi trî „ C. Chi phÝ sö dông lîi nhuËn ®Ó l¹i * Ph−¬ng ph¸p 1: Sö dông m« h×nh ®Þnh gi¸ tµi s¶n vèn (CAPM) rs = KRF + (KRM – KRF)βi Trong ®ã: KRF: lµ l·i suÊt phi rñi ro KRM : lµ tû suÊt sinh lêi trung bình trªn thÞ tr−êng βi lµ hÖ sè rñi ro cña cæ phiÕu c«ng ty 611 1. Chi phÝ sö dông vèn cña tõng nguån tµi trî „ C. Chi phÝ sö dông lîi nhuËn ®Ó l¹i Ph−¬ng ph¸p 1: Sö dông m« h×nh ®Þnh gi¸ tµi s¶n vèn (CAPM) „ C¸ch x¸c ®Þnh: + Cov(i,m) lµ hiÖp ph−¬ng sai giữa tû suÊt sinh lêi cña cæ phÇn i vµ tû suÊt sinh lêi cña thÞ tr−êng + σm2 lµ ph−¬ng sai cña tû suÊt sinh lêi thÞ tr−êng 2 ),cov( m i mi σβ = ))((),( 1 mtmi n t tit rrrrpmiCov −−= ∑ = 12 1. Chi phÝ sö dông vèn cña tõng nguån tµi trî „ C. Chi phÝ sö dông lîi nhuËn ®Ó l¹i Ph−¬ng ph¸p 1: Sö dông m« h×nh ®Þnh gi¸ tµi s¶n vèn (CAPM) ý nghÜa: Beta ph¶n ¸nh ®é nh¹y c¶m gi÷a tû suÊt sinh lêi cña cæ phiÕu i so víi tû suÊt sinh lêi cña thÞ tr−êng. VÝ dô: KRF = 8%, KRM = 13% vµ βi = 0,7. VËy, chi phÝ sö dông vèn cña cæ phiÕu nµy lµ 11,5% 713 1. Chi phÝ sö dông vèn cña tõng nguån tµi trî *Ph−¬ng ph¸p 2: L·I suÊt tr¸I phiÕu céng víi møc bï rñi ro rs = L·I suÊt tr¸I phiÕu + møc bï rñi ro * Ph−¬ng ph¸p 3: Dßng tiÒn chiÕt khÊu g P dg P gdrs +=++= 0 1 0 0 )1( 14 1. Chi phÝ sö dông vèn cña tõng nguån tµi trî „ d. Chi phÝ sö dông cæ phiÕu th−êng „ Trong ®ã: „ re: Chi phÝ sö dông cæ phiÕu th−êng „ d0: Cæ tøc thùc tr¶ ë cuèi n¨m tr−íc liÒn kÒ „ P0: Gi¸ thÞ tr−êng hiÖn hµnh cña cæ phiÕu th−êng „ e : Tû lÖ chi phÝ ph¸t hµnh „ g : Tèc ®é t¨ng tr−ëng cæ tøc hµng n¨m g eP dg eP gdre +−=+− += )1()1( )1( 0 1 0 0 815 2. Chi phÝ sö dông vèn b×nh qu©n ( WACC) C¬ cÊu vèn Nôï Coå phieáuöu ñaõi LN giöõ laïi Phaùt haønh coå phieáu thöôøng Chi phÝ sö dông vèn b×nh qu©n (WACC) 16 2. Chi phÝ sö dông vèn b×nh qu©n ( rWACC) „ Trong ®ã: „ fk: Tû träng thµnh phÇn vèn lo¹i k „ rk: Chi phÝ sö dông vèn lo¹i k ∑ = ×= n k kk rfWACC 1 R 917 2. rWACC vµ hiÖu qu¶ cña dù ¸n Khi doanh nghiÖp t¨ng tû träng nî vay ®Ó tµi trî cho dù ¸n th× hiÖu qu¶ cña dù ¸n cã thay ®æi kh«ng? 18 Liên kết Bảng cân đối kế toán/Kết quả kinh doanh I (1 – t)← Nợ vay TÀI SẢN←EBIT (1 – t) NI←Vốn chủ SH 10 19 Hai kh¶ n¨ng sinh lêi (tiÕp) = NI -T EBT -I EBIT KÕt qu¶ kinh doanh Lai vay KÕt qu¶ tr−íc thuÕ ThuÕ thu nh¹p KÕt qu¶ sau thuÕ 20 Hai kh¶ n¨ng sinh lêi (tiÕp) = NI -T EBT -I EBIT = NI -I(1-t%) EBIT(1-t%) 11 21 2. rWACC vµ hiÖu qu¶ cña dù ¸n Khi xem xÐt ¶nh h−ëng cña vay nî ®Õn RWACC ta cã 3 tr−êng hîp sau: a. Tr−êng hîp 1: Gi¶ ®Þnh kh«ng cã thuÕ vµ chi phÝ ph¸ s¶n b. Tr−êng hîp 2: Gi¶ ®Þnh cã thuÕ vµ kh«ng cã chi phÝ ph¸ s¶n c. Tr−êng hîp 3: Gi¶ ®Þnh cã thuÕ vµ cã chi phÝ ph¸ s¶n (®iÒu kiÖn thùc tÕ) 22 Tr−êng hîp 1: RWACC vµ hiÖu qu¶ dù ¸n trong ®iÒu kiÖn kh«ng cã thuÕ Tỷ lệ nợ/ cổ phần C hi p hí vố n: r (% ) r0 rd edWACC rED Er ED Dr ×++×+= )( 00 de rrE Drr −×+= rd E D 12 23 Tr−êng hîp 2. RWACC vµ hiÖu qu¶ dù ¸n trong ®iÒu kiÖn cã thuÕ )()1( 00 dCe rrTE Drr −×−×+= Với công thức vừa xác định được thì tỷ suất sinh lời đòi hỏi của cổ đông sẽ tăng thêm một lượng để bù đắp rủi ro tài chính là: D/E (1-TC) x (r0 – rd) Vậy tại sao RWACC lại có xu hướng giảm xuống? 24 Tr−êng hîp 2. RWACC vµ hiÖu qu¶ dù ¸n trong ®iÒu kiÖn cã thuÕ ⇒khi vay nî cßn mang l¹i kho¶n lîi thuÕ cho chñ së h÷u doanh nghiÖp ⇒ Lîi thuÕ do vay nî = D x rd x t% 13 25 Tr−êng hîp 2. RWACC vµ hiÖu qu¶ dù ¸n trong ®iÒu kiÖn cã thuÕ Tỷ lệ nợ/ cổ phần (D/E) Chi phí vốn r (%) r0 )()1( 00 dCe rrTE Drr −×−×+= eCdWACC rED E Tr ED Dr ×++−××+= )1( rd 26 X¸c ®Þnh NPV khi thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t− trong tr−êng hîp cã sö dông nî vay (§ßn bÈy tµi chÝnh)? b. XÐt mét dù ¸n víi c¸c d÷ kiÖn sau: „ Doanh thu 500 triÖu/n¨m (trong mét t−¬ng lai v« h¹n) „ Chi phÝ ho¹t ®éng (b»ng tiÒn)/n¨m: 80% doanh thu „ Vèn ®Çu t− c¬ b¶n: 380 triÖu „ ThuÕ suÊt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp: t = 28% X¸c ®Þnh hiÖu qu¶ cña dù ¸n theo tr−êng hîp 2- Tr−êng hîp cã thuÕ nh−ng kh«ng cã chi phÝ ph¸ s¶n 14 27 X¸c ®Þnh hiÖu qu¶ cña dù ¸n theo tr−êng hîp 2- Tr−êng hîp cã thuÕ nh−ng kh«ng cã chi phÝ ph¸ s¶n *Ph−¬ng ¸n 1: Vèn ®Çu t− ®−îc tµi trî 100% b»ng vèn chñ së h÷u „ Chi phÝ sö dông vèn chñ së h÷u (khi kh«ng sö dông nî vay) r0 = 20% =NPV 28 *Ph−¬ng ¸n 2: Vèn ®Çu t− c¬ b¶n ®−îc tµi trî mét phÇn tõ nî vay D=96,77 triÖu (hÖ sè nî 25%), l·i suÊt vay r =10% „ C¸ch 1: „ TiÕt kiÖm thuÕ tõ nî vay: „ NPVcã vay nî= X¸c ®Þnh hiÖu qu¶ cña dù ¸n theo tr−êng hîp 2- Tr−êng hîp cã thuÕ nh−ng kh«ng cã chi phÝ ph¸ s¶n 15 29 *Ph−¬ng ¸n 2:Vèn ®Çu t− c¬ b¶n ®−îc tµi trî tõ nî vay D=96,77 triÖu (hÖ sè nî 25%) „ C¸ch 2 „ TÝnh lîi nhuËn sau thuÕ cña dù ¸n khi cã sù tham gia cña vay nî „ L·i vay ph¶i tr¶ chuyÓn vÒ sau thuÕ/n¨m „ D x rD x (1-t) = => VËy dßng tiÒn thuÇn: X¸c ®Þnh hiÖu qu¶ cña dù ¸n theo tr−êng hîp 2- Tr−êng hîp cã thuÕ nh−ng kh«ng cã chi phÝ ph¸ s¶n 30 *Ph−¬ng ¸n 2:Vèn ®Çu t− c¬ b¶n ®−îc tµi trî tõ nî vay D=96,77 triÖu (hÖ sè nî 25%) „ C¸ch 2 „ X¸c ®Þnh chi phÝ vèn chñ së h÷u khi cã sù t¸c ®éng cña nî vay (rE) „ Trong ®ã, E: vèn chñ së h÷u ))(1( 00 DE rrtE Drr −−+= =Er X¸c ®Þnh hiÖu qu¶ cña dù ¸n theo tr−êng hîp 2- Tr−êng hîp cã thuÕ nh−ng kh«ng cã chi phÝ ph¸ s¶n 16 31 *Ph−¬ng ¸n 2:Vèn ®Çu t− c¬ b¶n ®−îc tµi trî tõ nî vay D=96,77 triÖu (hÖ sè nî 25%) „ C¸ch 2 X¸c ®Þnh NPV: =NPV X¸c ®Þnh hiÖu qu¶ cña dù ¸n theo tr−êng hîp 2- Tr−êng hîp cã thuÕ nh−ng kh«ng cã chi phÝ ph¸ s¶n 32 *Ph−¬ng ¸n 2: Vèn ®Çu t− c¬ b¶n ®−îc tµi trî tõ nî vay D=96,77 triÖu (hÖ sè nî 25%) „ C¸ch 3 „ X¸c ®Þnh chi phÝ sö dông vèn b×nh qu©n khi cã sö dông nî vay r(WACC) „ Thay sè vµo ta cã: )1()( txrDE Dxr DE Er DEWACC −+++= =)(WACCr X¸c ®Þnh hiÖu qu¶ cña dù ¸n theo tr−êng hîp 2- Tr−êng hîp cã thuÕ nh−ng kh«ng cã chi phÝ ph¸ s¶n 17 33 * Ph−¬ng ¸n 2: Vèn ®Çu t− c¬ b¶n ®−îc tµi trî tõ nî vay D=96,77 triÖu (hÖ sè nî 25%) „ C¸ch 3 =NPV X¸c ®Þnh hiÖu qu¶ cña dù ¸n theo tr−êng hîp 2- Tr−êng hîp cã thuÕ nh−ng kh«ng cã chi phÝ ph¸ s¶n 34 Tr−êng hîp 3: RWACC vµ hiÖu qu¶ dù ¸n trong ®iÒu kiÖn thùc tÕ (cã thuÕ vµ cã chi phÝ ph¸ s¶n) Tỷ lệ nợ/ cổ phần (D/E) Chi phí vốn r (%) r0 )()1( 00 dCe rrTE Drr −×−×+= eCdWACC rED E Tr ED Dr ×++−××+= )1( rd 18 35 CÔ CAÁU VOÁN – RUÛI RO – THU NHAÄP Ñieåm caân baèng toái öu Vay nôï Ruûi ro Thu nhaäp Cô caáu voán toái öu Toái ña hoùa giaù trò coâng ty 36 Tr−êng hîp 3: RWACC vµ hiÖu qu¶ dù ¸n trong ®iÒu kiÖn thùc tÕ (cã thuÕ vµ cã chi phÝ ph¸ s¶n) M« pháng rWACC mét c¸ch tæng qu¸t rWACC Gi¸ trÞ cña dù ¸n (hay gi¸ trÞ DN) max min D/E Chi phÝ vèn 19 37 - Cơ cấu vốn tối ưu trong điều kiện thực tế Lợi thuế ↑ → WACC ↓ D/V↑ rD↑ và rE↑ → WACC ↑ 12.1219.6416.81560 11.222.1115.21250 10.822.86141040 10.8622.513.29.030 11.0821.8312.68.320 11.4620.9812.28.010 1220120 WACC (%) Giá CP re (%)rd (%)D/V(%) Tr−êng hîp 3: RWACC vµ hiÖu qu¶ dù ¸n trong ®iÒu kiÖn thùc tÕ (cã thuÕ vµ cã chi phÝ ph¸ s¶n) 38 3. Chi phÝ sö dông vèn cËn biªn „ Kh¸I niÖm: Chi phÝ sö dông vèn cËn biªn lµ chi phÝ ph¶i tr¶ ®Ó huy ®éng thªm mét ®ång vèn míi trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh „ Chi phÝ sö dông vèn cËn biªn thùc chÊt lµ chi phÝ sö dông vèn b×nh qu©n. „ T¹i sao ph¶I xem xÐt chi phÝ sö dông vèn cËn biªn? 20 39 X¸c ®Þnh ®iÓm g·y „ Kh¸i niÖm: §iÓm g·y lµ møc vèn huy ®éng mµ t¹i ®ã cã sù thay ®æi vÒ chi phÝ sö dông cña mét hoÆc nhiÒu thµnh phÇn vèn, tõ ®ã chi phÝ sö dông vèn b×nh qu©n còng thay ®æi. „ Tæng l−îng vèn cã chi phÝ thÊp h¬n cña nguån vèn i „ §iÓm g·y = „ Tû träng cña nguån vèn i trong tæng sè vèn 40 4. X¸c ®Þnh ng©n s¸ch tèi −u WACC vµ tû suÊt thu håi vèn 143 200 300 13% 12% 11% 10,5 10% Quy m« vèn MCC IOS A B C D

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • pdfTài chính công ty - chuyên đề chi phí sử dụng vốn.pdf