Bài giảng Cấu trúc chương trình quản trị rủi ro

CẤU TRÚC CHƯƠNG TRÌNH QUẢN TRỊ RỦI RO Các bài học từ sử dụng công cụ phái sinh quản trị rủi ro thất bại Có nên quản trị rủi ro hay không là một vấn đề rắc rối vì lo sợ về chi phí để quản trị rủi ro báo cáo lỗ trước HĐQT Các bài học từ sử dụng công cụ phái sinh quản trị rủi ro thất bại Phải chắc chắn rằng bạn biết là đang phải gánh chịu bao nhiêu rủi ro (đo lường độ nhạy cảm) Phải chắc chắn rằng mọi người trong công ty hiểu biết như nhau (nên thiết kế một chương trình quản trị rủi ro) Chương trình quản trị rủi ro 1. Nhận diện rủi ro 2. Phân biệt quản trị rủi ro và đầu cơ 3. Đánh giá chi phí của hoạt động quản trị rủi ro so với thiệt hại nếu không quản trị rủi ro 4. Đánh giá hiệu quả của hoạt động quản trị rủi ro 5. Chương trình quản trị rủi ro không nên dựa vào quan điểm thị trường của bạn 6. Nắm rõ các công cụ quản trị rủi ro 7. Thiết lập hệ thống kiểm soát Nhận diện rủi ro Rủi ro kinh doanh Rủi ro tài chính Hầu hết những rủi ro tài chính là có thể quản trị rủi ro được bởi vì có sự tồn tại của nhiều thị trường lớn và một thị trường hiệu quả mà thông qua đó những rủi ro này có thể được trao đổi cho nhau. Phân biệt giữa quản trị rủi ro và đầu cơ Do không phân biệt giữa quản trị rủi ro và đầu cơ nên các DN thường e ngại thực hiện quản trị rủi ro. Sử dụng công cụ phái sinh có phát sinh thêm rủi ro hay không? Đánh giá chi phí của hoạt động quản trị rủi ro so với thiệt hại nếu không quản trị rủi ro Chi phí để quản trị rủi ro thường tốn kém Nhưng chúng phải được so sánh với các tổn thất tiềm năng để đánh giá Đánh giá hiệu quả của hoạt động quản trị rủi ro Các DN thường e ngại phải báo cáo lỗ từ các giao dịch phái sinh Hiệu quả của tất cả các giao dịch phái sinh, kể cả quản trị rủi ro, nằm ở chỗ thiết lập các mục tiêu hợp lý ngay từ ban đầu. Chương trình quản trị rủi ro không nên dựa vào quan điểm thị trường của DN  Nhiều nhà quản trị rủi ro doanh nghiệp thường dựa vào quan điểm của họ về lãi suất, tỷ giá hối đoái, hay một số nhân tố thị trường khác Quyết định quản trị rủi ro hiệu quả nhất khi các nhà quản trị rủi ro công nhận rằng những chuyển động của thị trường là không thể dự đoán trước được Quản trị rủi ro nhằm giảm thiểu rủi ro, chứ không nên thực hiện một canh bạc theo hướng chuyển động của giá cả thị trường. Nắm rõ các công cụ quản trị rủi ro Hiểu rõ các công cụ phái sinh giúp cho việc thực hiện phòng ngừa rủi ro đạt mục tiêu Thiết lập hệ thống kiểm soát Chương trình quản trị rủi ro cần có một hệ thống các chính sách nội bộ, các quy trình và công cụ kiểm soát XÁC ĐỊNH CHÍNH SÁCH VÀ QUI TRÌNH HIỆU QUẢ Chu trình quản trị rủi ro Xác định mục tiêu quản trị rủi ro Xác định cụ thể những gì dự định đạt được với chương trình qtrr. Đa số là làm giảm biến động trong dòng tiền, lợi nhuận. Đôi khi mục tiêu là lợi nhuận thông qua kinh doanh các sản phẩm phái sinh. Nhận dạng và định lượng độ nhạy cảm Để quản trị rủi ro, công ty phải biết mình đương đầu với những loại rủi ro nào và rủi ro đó lớn đến mức nào Vì vậy, công ty phải thực hiện một “hệ thống” để đo lường rủi ro. Hệ thống này phải theo dõi được các rủi ro lớn đến mức nào trước và sau khi chương trình quản trị rủi ro được thiết lập Các phương pháp được sử dụng để đánh giá rủi ro thị trường Xác định triết lý quản trị rủi ro Để quản trị hiệu quả rủi ro kiệt giá tài chính, công ty phải có một “triết lý” về quản trị rủi ro; và sau đó công ty phải đưa triết lý này vào kế hoạch hành động thông qua một số nguyên tắc hoạt động thận trọng Quản trị rủi ro “đơn nhất” hay “kết hợp”? “Quản trị rủi ro kết hợp” trong các công ty khác nhau có ý nghĩa khác nhau Kết hợp quản trị các rủi ro thị trường khác nhau Các DN thường cố gắng kết hợp việc quản trị rủi ro lãi suất, tỷ giá, giá hàng hóa và giá cổ phần trong một danh mục Kết hợp quản trị rủi ro thị trường và quản trị rủi ro tài sản Kết hợp hai chức năng quản trị rủi ro – tài chính và bảo hiểm Kết hợp quản trị rủi ro thị trường trong toàn công ty Liên kết bộ phận quản lý vốn với các hoạt động kinh doanh chủ chốt của công ty – sản xuất và marketing Sản phẩm phái sinh và Phòng ngừa rủi ro “Tự nhiên” Để phòng ngừa rủi ro công ty có thể sử dụng các công cụ phái sinh để chuyển đổi rủi ro sang cho đối tượng khác; hoặc công ty có thể thiết lập phòng ngừa rủi ro “tự nhiên” Một số vấn đề khác cần lưu ý Công cụ nào? Vì mục đích gì? Bởi ai? Với số lượng bao nhiêu? Đối tác: Ai? Rủi ro bao nhiêu? (đánh giá độ nhạy cảm tín dụng của đối tác) Quản trị rủi ro thụ động hay quản trị rủi ro chủ động? Công cụ nào? Vì mục đích gì? Bởi ai? Với số lượng bao nhiêu? Các công ty khác nhau sử dụng các tập hợp những công cụ tài chính khác nhau cho các mục tiêu của mình Cần phải làm rõ ai được cho phép giao dịch các hợp đồng sản phẩm phái sinh và giới hạn giao dịch của họ là bao nhiêu. Đối tác: Ai? Rủi ro bao nhiêu? Vì các hợp đồng sản phẩm phái sinh dựa trên sự tín nhiệm; vì vậy công ty phải thiết lập một số tiêu chuẩn đối với các dealer. Mức độ rủi ro tín dụng là hàm số của 3 nhân tố: (1) độ nhạy cảm – lượng giá trị chịu rủi ro; (2) mức độ bù đắp – lượng giá trị mà sẽ được bù đắp trong trường hợp không thể thanh toán; (3) xác suất không thể thanh toán – khả năng xảy ra tổn thất. Quản trị rủi ro thụ động và quản trị rủi ro chủ động. Nên đưa quan điểm của nhà quản trị vào thị trường để từ đó lựa chọn các quyết định hay không? Quản trị rủi ro chủ động hay đầu cơ? Đánh giá và kiểm soát Chức năng đánh giá – kiểm soát phải độc lập với hoạt động quản trị rủi ro Để tránh “những bất ngờ”, các nhà quản trị của công ty phải luôn luôn nhận biết giá trị của danh mục các công cụ quản trị rủi ro của công ty. Đánh giá và kiểm soát Công ty phải có một khuôn khổ chung để báo cáo và đánh giá phù hợp với kế hoạch quản trị rủi ro Phải đo lường (1) mức độ giảm biến động thất thường so với khi không có phòng ngừa rủi ro, (2) chi phí tiền tệ chi trả để đạt được việc giảm biến động này, và (3) mức độ đạt được mục tiêu thực